Regluvörður: „Stundum þarf maður að stökkva á tækifærin“

Í Atvinnulífinu í vetur verður rætt við fólk sem starfar og/eða hefur starfað í áhugaverðum, óhefðbundnum eða óvenjulegum störfum. Hér segir Fanny Ósk Mellbin frá starfi sínu sem regluvörður og gefur lesendum auk þess góð ráð um þau atriði sem hún telur fólk oft misskilja hvað helst þegar kemur að hlutabréfakaupum.

Að vera regluvörður

Fanny er þrítug og ein af tuttugu regluvörðum á Íslandi. Hún segist ekki hafa hugmynd um það hvort hún sé yngsti regluvörðurinn á landinu, en félög sem skráð eru í Kauphöll Íslands, þurfa að vera með starfandi regluvörð, sem heyrir þá undir stjórn.

Upphaflega var Fanny ráðin til Skeljungs sem lögfræðingur og staðgengill regluvarðar. Það var árið 2019. 

Fyrr á þessu ári, tók hún síðan við sem regluvörður félagsins.

„Ég get sagt eitt um sjálfan mig og það er að ég skorast ekki undan ábyrgð og áskorunum.Ég sá fljótt að starf regluvarðar væri eitthvað sem væri bæði spennandi og krefjandi og mun fjölbreyttara en „almennur leikmaður“ áttar sig á,“ segir Fanny og bætir við: „Allan þann tíma sem ég hef starfað hjá Skeljungi hef ég líka haft magnaðan yfirmann, hana Gróu Björg Baldvinsdóttur, sem hefur stutt mig í allri minni vegferð innan félagsins, en það er ómetanlegt.“

Fanny segir að áður en hún réði sig til Skeljungs hafði hún oft heyrt fólk tala um það í kringum sig að eflaust væri mjög krefjandi að vinna hjá félagi sem skráð væri á markað.

„En ég hef alltaf getað nýtt mér það sem aðrir kannski veigra sér undan sem ákveðinn drifkraft.“

Ung kona og ólétt

Oft er vísað til þess að heimur skráðra félaga á Íslandi sé nokkuð karllægur heimur. Lengst af hafa engar konur verið forstjórar skráðra félaga á Íslandi. Í dag er Birna Einarsdóttir forstjóri Íslandsbanka, eina konan sem stýrir félagi sem skráð er á markað.

Fanny er hins vegar ung, í óhefðbundnu starfi og ólétt. Við spyrjum: Hvernig ert þú að upplifa tækifæri vinnumarkaðarins fyrir ungar konur á barneignaraldri?

„Á mínum vinnustað hef ég verið umkringd góðum og flottum konum, skörungum á sínu sviði, og ég tel mig því heppna. Það að vera ólétt hefur ekki haft áhrif á þau tækifæri sem ég hef fengið, en ég veit að það er ekki sjálfgefið,“ segir Fanny.

Hún telur tækifæri fyrir ungar konur mörg, ekki aðeins vegna þess að konur hafa verið að mennta sig í auknum mæli heldur einnig vegna þess að konur eru orðnar sýnilegri í dag og farnar að taka meira pláss.

En þótt Ísland sé framarlega í jafnræðisbaráttunni, segir Fanny það eitt fyrir konur að fá tækifæri en annað hvernig viðmóti þær mæta.

Ég held að konur eigi að vera óhræddar að nýta mýktina og þá eiginleika sem fylgir því að vera kona í starfi. 

Í karllægum heimi atvinnulífsins reyna konur oft að „fitta“ meira inn með því að setja sig í ákveðnar stellingar eða halda uppi ákveðnu viðhorfi, sem er svo ekki endilega þeirra,“ 

segir Fanny og bætir við: „Það er pláss fyrir okkur allar og líka alla strákana!“

Skorar á aðra regluverði

Fanny er þakklát fyrir það tækifæri sem hún hefur fengið.

Ég held að lífið hafi leitt mig á þessa braut þar sem ég hef alltaf haft trú á því að ég fái þau tækifæri sem ég kalla til mín, ég trúi því að allir búi yfir þeim hæfileika, en hann sé eflaust vannýttur hjá mörgum,“ 

segir Fanny.

Henni finnst þó vanta einhvern sameiginlegan vettvang fyrir þá tuttugu regluverði sem á Íslandi starfa.

„Ég skora á starfandi regluverði, og mig þar með talda, að bæta úr því, bæði sem fræðilegan vettvang en jafnframt til að tengjast og sjá framan í hvort annað!“

Góðu ráðin

Kaup og sala hlutabréfa hljómar ekki auðskilinn fyrir fjölda fólks. Við fengum því Fanny til að gefa okkur góð ráð og útskýringar með þau fimm atriði sem hún telur oft að fólk eigi einna helst erfiðast með að skilja, eða misskilur.

Þessi fimm atriði eru:

1. Þú þarft ekki háskólagráðu í fjármálum til þess að byrja. Hefur þú áhuga og tök á því að leggja hluta af þínum sparnaði í fjárfestingar hef ég eitt ráð: treystu sjálfum þér og prófaðu! Margir færustu fjárfestarnir eru sjálflærðir. Þú þarft heldur ekki að „vera fjárfestir“ til þess að fjárfesta þínum peningum. Við höfum öll aðgengi að markaðnum, við getum öll verið fjárfestar, sama hver starfstitill okkar er.

2. Fjárfestu í þeim félögum sem þú hefur trú á og sem þú skilur. Ekki fylgja endilega straumnum þegar kemur að þínum fjárfestingarákvörðunum. Það er alltaf áhætta að fjárfesta í hlutabréfum, en þú lágmarkar mögulega áhættuna ef þú skilur starfsemi þess félags sem þú fjárfestir í. Held það sé líka hreinlega skemmtilegra að skilja og fylgjast með félaginu sem þú ert að fjárfesta í.

3. Lágmarksupphæð. Það er engin lágmarksupphæð þegar kemur að fjárfestingum í hlutabréfum. Það segir sig þó sjálft að ávöxtunin verður hærri, ef fjárfestingin er hærri. Þetta þýðir þó að þú getur byrjað með lægri fjárhæðir, sem þú mátt við að tapa, skyldi það fara svo. Ég ráðlegg þó ekki neinum að fjárfesta öllum sínum sparnaði, byrjaðu frekar smátt til þess að læra inn á markaðinn.

4. Þú þarft ekki að vera „ríkur“. Þetta tengist punkti 1 og 3. Það getur jafnvel verið góð leið að fjárfesta á smærri skala, en dreifa áhættunni með því að fjárfesta frekar í nokkrum ólíkum félögum og jafnvel sjóðum.

5. Fjárfesting í hlutabréfum er ekki það sama og fjárhættuspil. Ég ætla ekki að eigna mér þennan punkt, margir sem hafa skrifað um þetta. Það eru margar ástæður fyrir því að þetta tvennt er ólíkt, en grundvallarmunurinn að mínu mati er að með fjárfestingum í hlutabréfum eignast þú hlut í því félagi og getur jafnvel átt rétt á arðgreiðslum en áhættan er fullkomin í fjárhættuspilum.

Þá bendir Fanny fólki á að skoða Fortuna Invest á Instragram.

„Reikninginn reka þrjár ungar konur og er markmið þeirra tvennt: að veita aðgengilegar upplýsingar um fjárfestingar og að auka fjölbreytileikann í þátttöku á fjármálamarkaði.“