Erlent

Sagður bjóða frið fyrir form­lega eign á Krím­skaga

Samúel Karl Ólason skrifar
Vladimír Pútín, forseti Rússlands.
Vladimír Pútín, forseti Rússlands. AP/Kristina Kormilitsyna

Vladimír Pútín, forseti Rússlands, hefur stungið upp á því að hann muni stöðva innrás sína í Úkraínu og láta af kröfum sínum til afganga fjögurra héraða í Úkraínu, sem Rússar stjórna ekki að fullu. Þetta segist hann tilbúinn til að gera í skiptum fyrir viðurkenningu Bandaríkjanna á eignarrétti Rússa á Krímskaga, sem var innlimaður ólöglega árið 2014.

Þetta mun Pútín hafa sagt við Steve Witkoff, sérstakan erindreka Donalds Trump, þegar þeir hittust í Pétursborg fyrr í þessum mánuði, samkvæmt heimildum Financial Times.

Dmitrí Peskóv, talsmaður Pútíns, hefur þegar gefið til kynna að frétt FT sé röng.

Washington Post hefur þó sagt svipaðar fregnir og FT af viðræðunum milli Bandaríkjamanna og Rússa. Samkvæmt heimildarmönnum WP kynntu bandarískir erindrekar Úkraínumönnum tillögur sínar í París í síðustu viku.

Stjórna engum héruðum að fullu

Ef rétt reynist yrði þetta í fyrsta sinn sem Pútín gefur til kynna að hann sé tilbúinn að láta af kröfum sínum um eign þessara fjögurra héraða, sem voru í september 2022 formlega innlimuð í rússneska sambandsríkið.

Umrædd héruð eru Lúhansk, Dónetsk, Saporisjía og Kherson. Vladimír Pútín, forseti Rússlands, lýsti árið 2022 yfir ólöglegri innlimun þessara héraða en Rússar stjórna engu þeirra að fullu þó þeir hafi hernumið stóra hluta þeirra og mestöll Lúhansk og Dónetsk.

Rússar náðu í upphafi innrásar þeirra árið 2022 tökum á stórum hluta Kherson en voru reknir á brott frá þeim hluta héraðsins sem liggur vestur af Dnipróá árið 2023.

Rússneski herinn hefur að óbreyttu líklega ekki burði til að hernema frekara land í Saporijía og Kherson.

Eftir að hann hitti Pútín er Witkoff sagður hafa sagt við Donald Trump, forseta Bandaríkjanna, að skjótasta leiðin að friði í Úkraínu sé að samþykkja kröfur Rússa.

Evrópskir bandamenn Úkraínu hafa samkvæmt FT áhyggjur af því að Pútín geti notað ákafa Trumps í því að stilla til friðar til að fá forsetann bandaríska til að þvinga Úkraínumenn til að gefa frekar eftir. Frá því hann tók við embætti hefur Trump verið sakaður um fylgispekt gagnvart kröfum Rússa og hefur það hvernig hann hefur tekið undir áróður frá Rússum vakið áhyggjur beggja vegna Atlantshafsins.

Trump hefur á sama tíma lagt mikla áherslu á að Úkraínumenn greiði Bandaríkjunum á einhvern hátt fyrir þá hernaðaraðstoð sem ríkið hefur fengið.

Einn evrópskur embættismaður sem rætt var við sagði að Úkraínumenn undir miklum þrýstingi frá Bandaríkjunum um að gefa eftir gagnvart Rússum, svo Trump gæti lýst yfir sigri í viðleitni sinni.

Viðræður milli embættismanna frá Úkraínu, Bandaríkjunum og bakhjarla Úkraínu í Evrópu munu fara fram í Lundúnum á morgun. Hvorki Witkoff, né Marco Rubio, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, verða þar. Witkoff er sagður á leið til Moskvu á fund Pútíns seinna í vikunni.

„Þetta er ekki til umræðu“

Úkraínskir embættismenn segja í samtali við FT að einhverjar þeirra hugmynda sem hafi komið frá Bandaríkjamönnum á síðasta fundi hafi verið séðar í jákvæðu ljósi. Meðal þeirra er að evrópskir hermenn vakti rúmlega þúsund kílómetra langa víglínuna í samvinnu við Úkraínumenn og Rússa.

Úkraínumenn myndu þá heita því að reyna ekki að reka Rússa á brott frá þeim svæðum sem þeir stjórna og Rússar myndu samþykkja að stöðva hæga framsókn þeirra.

Það er þó óvíst að Úkraínumenn verði tilbúnir til að viðurkenna formlega eignarrétt Rússa á Krímskaga. Vólódímír Selenskí, forseti Úkraínu, sagði fyrr í dag að það yrði aldrei gert.

„Þetta er ekki til umræðu. Það færi gegn stjórnarskrá okkar. Þetta er okkar land, land úkraínsku þjóðarinnar,“ sagði Selenskí við blaðamenn í dag. Þá varaði hann við því að þessi umræða væri vatn á myllu Pútíns og ýtti undir það að Rússar stjórnuðu því hvernig friði yrði náð.

Hann benti á að Úkraínumenn hefðu verið í stríði við Rússa í ellefu ár. Það væri ekki hægt að koma á friði án þess að beita Rússa þrýstingi.

Það hefur Trump ekki gert hingað til. Hann hefur engum frekari refsiaðgerðum eða annars konar aðgerðum beint gegn Rússlandi frá því hann tók við embætti. Hann hefur þess í stað sakað Selenskí um að bera ábyrgð á innrásum Rússa í Úkraínu.

Ráðamenn í Evrópu hafa miklar áhyggjur af ummælum og aðgerðum Trumps og óttast að ekki sé lengur hægt að reiða á Bandaríkin. Víðsvegar um Evrópu stendur til að fara í umfangsmikla hernaðaruppbyggingu sem felur meðal annars í sér að draga úr því hvað Evrópa er háð Bandaríkjunum í varnarmálum


Tengdar fréttir

Bandaríkin íhugi að draga sig úr friðar­viðræðum Rúss­lands og Úkraínu

Marco Rubio, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, segir koma til greina að Bandaríkin hætti aðkomu sinni að friðarviðræðum milli Rússlands og Úkraínu ef vinnunni miðar ekki áfram á næstu dögum. Viðræður hafa staðið yfir í fleiri mánuði en ekki hefur tekist að binda enda á átökin.

Úkraína og Bandaríkin nálgast sam­komu­lag

Stjórnvöld í Úkraínu og Bandaríkjunum hafa undirritað viljayfirlýsingu um frágang á samningi um efnahagslega samvinnu og stofnun fjárfestingasjóðs til að fjármagna enduruppbyggingu í Úkraínu.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×