Góð samskipti við börn besta forvörnin Margrét Björk Jónsdóttir skrifar 24. júní 2024 21:03 Vísir/Bjarni Afbrotafræðingur segir að ákveðin hugmyndafræði sé ríkjandi meðal ungmenna sem virðist réttlæta það að beita ofbeldi við minnsta tækifæri. Góð samskipti við börn sé besta forvörnin. „Þetta er vönduð skýrsla og niðurstöðurnar eru að mörgu leiti jákvæðar“, segir Helgi Gunnlaugsson, prófessor í afbrotafræði við Háskóla Íslands, aðspurður um viðbrögð við nýúkominni skýrslu ríkislögreglustjóra um ofbeldi meðal ungmenna. „Við sjáum ekki aukningu ofbeldisbrota ungmenna á síðustu árum eða áratugum. En það eru ákveðin áhyggjumerki þegar við skoðum skýrsluna grannt, það virðist vera að það sé í yngsta aldurshópnum, merki um ítrekuð, alvarleg ofbeldisbrot meðal tiltölulegra fámennra hópa.“ Helgi segir að þarna virðist vera um hópa- eða jafnvel gengjamyndum að ræða, þar sem hugmyndafræðin sé á þá leið að ofbeldi sé réttlætanlegt við tilteknar aðstæður. „Jafnvel við minnstu ögrun þá sé réttlætanlegt að beita ofbeldi ef manni er að einhverju leiti ögrað eða virðingunni misboðið. Þá sé réttlætanlegt að beita ofbeldi, jafnvel alvarlegu ofbeldi.“ Ástæðan fyrir því að við höfum þessa hópa og sjáum merki um þetta ofbeldi er í raun fyrst og fremst einhverskonar vanræksla eða tengslaleysi. Áhyggjur eru uppi af ofbeldismyndböndum og aðgöngum sem eru í umferð á samfélagsmiðlum á Íslandi. Þar hafa verið birt myndbönd af grófum slagsmálum þar sem unglingar standa jafnvel aðgerðarlausir í kring eða hvetja gerendur til dáða. „Einstaklingar og hópar sem eru vanræktir eru mjög berskjaldaðir fyrir samfélagsmiðlum, fyrirmyndum þaðan og menningunni sem oft er þar á ferðinni og getur verið að setja ofbeldi í jákvætt ljós, segir Helgi. „ Það eru akkúrat þessir hópar sem eru kannski viðkvæmastir fyrir samfélagsmiðlunum og ofbeldisefni sem þaðan kemur.“ Það besta sem foreldrar og forráðamenn geti gert er að sögn Helga að eiga í góðum samskiptum við börn sín og eiga trúnaðarsamband. Að vita hvar börnin eru, fylgjast með þeim, vera með þeim. Það er þetta sem skiptir lykilmáli, að þekkja barnið þitt. Börn og uppeldi Lögreglumál Ofbeldi gegn börnum Mest lesið Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Innlent Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Innlent Biden hikandi og hás í fyrri kappræðum kosninganna Erlent Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Innlent Nýtt eldgos líklegt Innlent Ísklumpur féll á ferðamann Innlent Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Innlent Hvorugt þeirra man eftir slysinu Innlent Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Innlent Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Innlent Fleiri fréttir Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum í 250 þúsund kílómetra Þórkatla tekið við 400 eignum Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Geðlæknar ósammála um ástand Dagbjartar Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Nýtt eldgos líklegt Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Ísklumpur féll á ferðamann Kappræður í Bandaríkjunum og stýrivextir lækka ekki strax „Þetta er ekkert ódýrt, við tökum alveg undir það“ Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Mesta hviðan meira en fimmtíu metrar á sekúndu Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Unnur Anna nýr forseti Heilbrigðisvísindasviðs Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Hækka fargjöld í strætó Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Væru með helmingi færri þingmenn Tveir féllu af sæþotu við Seltjarnarnes Sigldu um allan Breiðafjörð vegna lítils báts með bilað stýri Erfið staða Sjálfstæðisflokksins og Cybertruck mættur til Íslands Hvorugt þeirra man eftir slysinu Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Fjölga leikskólaplássum í miðbænum Hefja innflutning á Ozempic til að bregðast við skorti Endurtekið efni á Stöð 2 vegna rafmagnsbrunans Sjá meira
„Þetta er vönduð skýrsla og niðurstöðurnar eru að mörgu leiti jákvæðar“, segir Helgi Gunnlaugsson, prófessor í afbrotafræði við Háskóla Íslands, aðspurður um viðbrögð við nýúkominni skýrslu ríkislögreglustjóra um ofbeldi meðal ungmenna. „Við sjáum ekki aukningu ofbeldisbrota ungmenna á síðustu árum eða áratugum. En það eru ákveðin áhyggjumerki þegar við skoðum skýrsluna grannt, það virðist vera að það sé í yngsta aldurshópnum, merki um ítrekuð, alvarleg ofbeldisbrot meðal tiltölulegra fámennra hópa.“ Helgi segir að þarna virðist vera um hópa- eða jafnvel gengjamyndum að ræða, þar sem hugmyndafræðin sé á þá leið að ofbeldi sé réttlætanlegt við tilteknar aðstæður. „Jafnvel við minnstu ögrun þá sé réttlætanlegt að beita ofbeldi ef manni er að einhverju leiti ögrað eða virðingunni misboðið. Þá sé réttlætanlegt að beita ofbeldi, jafnvel alvarlegu ofbeldi.“ Ástæðan fyrir því að við höfum þessa hópa og sjáum merki um þetta ofbeldi er í raun fyrst og fremst einhverskonar vanræksla eða tengslaleysi. Áhyggjur eru uppi af ofbeldismyndböndum og aðgöngum sem eru í umferð á samfélagsmiðlum á Íslandi. Þar hafa verið birt myndbönd af grófum slagsmálum þar sem unglingar standa jafnvel aðgerðarlausir í kring eða hvetja gerendur til dáða. „Einstaklingar og hópar sem eru vanræktir eru mjög berskjaldaðir fyrir samfélagsmiðlum, fyrirmyndum þaðan og menningunni sem oft er þar á ferðinni og getur verið að setja ofbeldi í jákvætt ljós, segir Helgi. „ Það eru akkúrat þessir hópar sem eru kannski viðkvæmastir fyrir samfélagsmiðlunum og ofbeldisefni sem þaðan kemur.“ Það besta sem foreldrar og forráðamenn geti gert er að sögn Helga að eiga í góðum samskiptum við börn sín og eiga trúnaðarsamband. Að vita hvar börnin eru, fylgjast með þeim, vera með þeim. Það er þetta sem skiptir lykilmáli, að þekkja barnið þitt.
Börn og uppeldi Lögreglumál Ofbeldi gegn börnum Mest lesið Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Innlent Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Innlent Biden hikandi og hás í fyrri kappræðum kosninganna Erlent Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Innlent Nýtt eldgos líklegt Innlent Ísklumpur féll á ferðamann Innlent Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Innlent Hvorugt þeirra man eftir slysinu Innlent Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Innlent Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Innlent Fleiri fréttir Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum í 250 þúsund kílómetra Þórkatla tekið við 400 eignum Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Geðlæknar ósammála um ástand Dagbjartar Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Nýtt eldgos líklegt Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Ísklumpur féll á ferðamann Kappræður í Bandaríkjunum og stýrivextir lækka ekki strax „Þetta er ekkert ódýrt, við tökum alveg undir það“ Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Mesta hviðan meira en fimmtíu metrar á sekúndu Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Unnur Anna nýr forseti Heilbrigðisvísindasviðs Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Hækka fargjöld í strætó Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Væru með helmingi færri þingmenn Tveir féllu af sæþotu við Seltjarnarnes Sigldu um allan Breiðafjörð vegna lítils báts með bilað stýri Erfið staða Sjálfstæðisflokksins og Cybertruck mættur til Íslands Hvorugt þeirra man eftir slysinu Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Fjölga leikskólaplássum í miðbænum Hefja innflutning á Ozempic til að bregðast við skorti Endurtekið efni á Stöð 2 vegna rafmagnsbrunans Sjá meira