„ÁTVR dugar“ Árni Sæberg skrifar 24. maí 2024 10:54 Guðmundur Ingi Guðbrandsson, félags- og vinnumarkaðsráðherra. Vísir/Arnar Félags- og vinnumarkaðsráðherra segir það skaðlegt samfélaginu að selja áfengi í matvöruverslunum, því áfengi sé engin venjuleg söluvara. Nú þegar sé nægt aðgengi að áfengi með rekstri ÁTVR og markaðssamkeppni óþörf. „ÁTVR dugar.“ Athygli vakti í gær þegar framkvæmdarstjóri Hagkaupa lýsti því yfir að netverslun með áfengi hæfist í verslunum keðjunnar í næsta mánuðu. Viðskiptavinir gætu þannig pantað sér áfengi, rölt um búðina og raðað hefðbundnum vörum í körfu eins og venjulega og sótt svo áfengi í lok búðarferðar. Ljóst er að með þessu verður stigið ansi stórt skref í átt að áfengi í matvöruverslunum. Það þykir Guðmundi Inga Guðbrandssyni, félags- og vinnumarkaðsráðherra, ekki heillavænleg þróun. Í aðsendri grein sem hann ritar á Vísi segir hann að það hafi vart farið fram hjá neinum að verslun með áfengi hafi tekið breytingum á undanförnum misserum og árum, án þess að það hafi verið tekin pólitísk ákvörðun um það eða farið fram umræða í samfélaginu svo nokkru nemi. Svokallaðar netverslanir, sem flytja inn áfengi hafi skotið upp kollinum og geymi áfengi á lager og selji í smásölu, og bjóði jafnvel upp á heimsendingu á öllum tímum sólarhringsins. „Þessi fyrirtæki fara þannig fram hjá bæði áfengislögum og lýðheilsustefnu stjórnvalda, sem hvoru tveggja leggjast gegn frjálsri smásölu á áfengi. Áfengisauglýsingar hafa einnig tekið að birtast börnum og ungmennum á samfélagsmiðlum, sem er reiðarslag fyrir baráttuna gegn áfengis- og vímuefnanotkun þessa viðkvæma hóps. Hættunni er hreinlega ekið heim að dyrum.“ Hefur ekki farið varhluta af neikvæðum áhrifum áfengis Hann hafi í störfum sínum sem félags- og vinnumarkaðsráðherra ekki farið varhluta af því að sjá neikvæðar félagslegar afleiðingar óhóflegrar áfengisneyslu. Slíkt megi til dæmis sjá innan fjölskyldna þegar neysla eins hefur neikvæð áhrif á aðra og þá sérlega á konur og börn. Ofbeldi í nánum samböndum og vanræksla barna séu dæmi um slíkan skaða. Óhófleg neysla áfengis valdi einstaklingum, fjölskyldum og samfélögum skaða, meðal annars vegna heilsubrests og félagslegra vandamála. Samkvæmt Landlækni hafi kostnaður heilbrigðiskerfisins vegna áfengisneyslu verið að minnsta kosti hundrað milljarðar króna árið 2021. „Það er því líka eftir miklu að slægjast efnahagslega fyrir samfélagið að draga úr óhóflegri áfengisneyslu. Með minni neyslu og minna aðgengi að áfengi mun auk þess félagslegum vandamálum fækka, slys verða fátíðari, fleiri verða vinnufær, fólki almennt líða betur og opinbert fjármagn sparast. Það eru nefnilega bara seljendurnir sem græða á auknu aðgengi að áfengi, ekki fólkið í landinu, ekki samfélagið.“ Óeining virðist vera meðal ríkisstjórnarinnar Áfengisstefna okkar Íslendinga hafi verið skýr og byggi á bættri lýðheilsu og samfélagslegri ábyrgð. Henni sé ætlað að verja félagslega velferð. Stefnan komi meðal annars fram í lögum um verslun með áfengi og tóbak. Rekstur ÁTVR sé hluti þeirrar stefnu og gangi út á að stýra og takmarka aðgengi að áfengi og draga þannig úr skaðlegum áhrifum. Einnig að vernda ungt fólk gegn neyslu áfengis. „Við í Vinstri grænum teljum mikilvægt að víkja ekki frá gildandi áfengisstefnu og gildandi lögum.“ Þessi ummæli ráðherra eru áhugaverð í því ljósi að þingmenn Sjálfstæðisflokksins, sem er eins og flestir vita í ríkisstjórn með Vinstri grænum, hafa reglulega talað fyrir auknu aðgengi að áfengi. Þar bera sennilega hæst ummæli Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur, háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra um hvítvín með humrinum. Þá hefur Hildur Sverrisdóttir, þingflokksformaður Sjálfstæðisflokks, lagt fram frumvarp um að leyfa netverslanir með áfengi í meira mæli hér á landi. Engin venjuleg söluvara Þá segir Guðmundur Ingi það skaðlegt samfélaginu að selja áfengi í matvöruverslunum, enda sé áfengi engin venjuleg söluvara. Nú þegar sé nægt aðgengi að áfengi með rekstri ÁTVR og markaðssamkeppni óþörf. „ÁTVR dugar.“ Þannig eigi ekki að lögfesta heimild til reksturs innlendra vefverslana með áfengi í smásölu til neytenda. „Ef það er gert stóreykst aðgengið og markaðsöflin fá lausan tauminn til að koma sem mestu áfengi út til neytenda. Við eigum að verja ungmenni og veita þeim frelsi frá ágengum markaðsöflum áfengisiðnaðarins. Velferð fólks á að ganga framar markaðsvæddri netsölu áfengis. Aukið aðgengi að áfengi er skaðlegt samfélagi okkar. Fyrir því eru margvísleg lýðheilsurök. Þetta vitum við. Þetta er ekki mikið flóknara en það.“ Áfengi og tóbak Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Verslun Netverslun með áfengi Mest lesið Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Innlent Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Erlent Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Erlent Ekki lægri meðalhiti frá árinu 1997 Veður Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Erlent Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent „Þetta var hræðilegt slys“ Innlent Fleiri fréttir „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Stjórnarliðið freistar þess að rjúfa útboðsstopp í vegagerð Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Grasrótin að styrkjast eftir samstarf sem mögulega var of dýrkeypt Haustið 2008 að einhverju leyti „reyfarakennt“ Sex kílómetrar urðu átta í straumhörðum og ísköldum sjónum „Þetta var hræðilegt slys“ Hræðilegt slys og sögulegar kosningar Mögulega merki um að lítið magn kviku hafi verið á ferð Læknar boða miklu harðari aðgerðir Sigurður Ingi þögull um búsetuúrræðin Formaður Kyndils lést í slysinu við Tungufljót Leituðu áfram undir ís vegna misræmis milli lista og leiðsögumanna Yfirbuguðu konu með lítið barn og hníf í hendi Sjálfstæðismenn vilja taka upp samræmd próf Sjónum beint til vinstri í kosningapallborðinu Ríkið þrýsti læknum út í harðari verkfallsaðgerðir Aukaþingmaður leikur enn lausum hala Baráttan í Bandaríkjunum á lokametrunum Málið komið á „endastöð“ og rannsókn lokið Bergþór hæðist að Bjarna og Sigurði Inga Enginn stjórnmálamaður á loftslagsráðstefnu „Brottfararúrræði þurfa ekki að vera grimm eða harðneskjuleg” Enginn verið stuðaður með rafbyssu ennþá Þétt skjálftavirkni í nótt en ekki nægur kraftur fyrir kvikuhlaup Verkfallið hafi mikil áhrif á fáar fjölskyldur og lítil áhrif á samfélagið Sjá meira
Athygli vakti í gær þegar framkvæmdarstjóri Hagkaupa lýsti því yfir að netverslun með áfengi hæfist í verslunum keðjunnar í næsta mánuðu. Viðskiptavinir gætu þannig pantað sér áfengi, rölt um búðina og raðað hefðbundnum vörum í körfu eins og venjulega og sótt svo áfengi í lok búðarferðar. Ljóst er að með þessu verður stigið ansi stórt skref í átt að áfengi í matvöruverslunum. Það þykir Guðmundi Inga Guðbrandssyni, félags- og vinnumarkaðsráðherra, ekki heillavænleg þróun. Í aðsendri grein sem hann ritar á Vísi segir hann að það hafi vart farið fram hjá neinum að verslun með áfengi hafi tekið breytingum á undanförnum misserum og árum, án þess að það hafi verið tekin pólitísk ákvörðun um það eða farið fram umræða í samfélaginu svo nokkru nemi. Svokallaðar netverslanir, sem flytja inn áfengi hafi skotið upp kollinum og geymi áfengi á lager og selji í smásölu, og bjóði jafnvel upp á heimsendingu á öllum tímum sólarhringsins. „Þessi fyrirtæki fara þannig fram hjá bæði áfengislögum og lýðheilsustefnu stjórnvalda, sem hvoru tveggja leggjast gegn frjálsri smásölu á áfengi. Áfengisauglýsingar hafa einnig tekið að birtast börnum og ungmennum á samfélagsmiðlum, sem er reiðarslag fyrir baráttuna gegn áfengis- og vímuefnanotkun þessa viðkvæma hóps. Hættunni er hreinlega ekið heim að dyrum.“ Hefur ekki farið varhluta af neikvæðum áhrifum áfengis Hann hafi í störfum sínum sem félags- og vinnumarkaðsráðherra ekki farið varhluta af því að sjá neikvæðar félagslegar afleiðingar óhóflegrar áfengisneyslu. Slíkt megi til dæmis sjá innan fjölskyldna þegar neysla eins hefur neikvæð áhrif á aðra og þá sérlega á konur og börn. Ofbeldi í nánum samböndum og vanræksla barna séu dæmi um slíkan skaða. Óhófleg neysla áfengis valdi einstaklingum, fjölskyldum og samfélögum skaða, meðal annars vegna heilsubrests og félagslegra vandamála. Samkvæmt Landlækni hafi kostnaður heilbrigðiskerfisins vegna áfengisneyslu verið að minnsta kosti hundrað milljarðar króna árið 2021. „Það er því líka eftir miklu að slægjast efnahagslega fyrir samfélagið að draga úr óhóflegri áfengisneyslu. Með minni neyslu og minna aðgengi að áfengi mun auk þess félagslegum vandamálum fækka, slys verða fátíðari, fleiri verða vinnufær, fólki almennt líða betur og opinbert fjármagn sparast. Það eru nefnilega bara seljendurnir sem græða á auknu aðgengi að áfengi, ekki fólkið í landinu, ekki samfélagið.“ Óeining virðist vera meðal ríkisstjórnarinnar Áfengisstefna okkar Íslendinga hafi verið skýr og byggi á bættri lýðheilsu og samfélagslegri ábyrgð. Henni sé ætlað að verja félagslega velferð. Stefnan komi meðal annars fram í lögum um verslun með áfengi og tóbak. Rekstur ÁTVR sé hluti þeirrar stefnu og gangi út á að stýra og takmarka aðgengi að áfengi og draga þannig úr skaðlegum áhrifum. Einnig að vernda ungt fólk gegn neyslu áfengis. „Við í Vinstri grænum teljum mikilvægt að víkja ekki frá gildandi áfengisstefnu og gildandi lögum.“ Þessi ummæli ráðherra eru áhugaverð í því ljósi að þingmenn Sjálfstæðisflokksins, sem er eins og flestir vita í ríkisstjórn með Vinstri grænum, hafa reglulega talað fyrir auknu aðgengi að áfengi. Þar bera sennilega hæst ummæli Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur, háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra um hvítvín með humrinum. Þá hefur Hildur Sverrisdóttir, þingflokksformaður Sjálfstæðisflokks, lagt fram frumvarp um að leyfa netverslanir með áfengi í meira mæli hér á landi. Engin venjuleg söluvara Þá segir Guðmundur Ingi það skaðlegt samfélaginu að selja áfengi í matvöruverslunum, enda sé áfengi engin venjuleg söluvara. Nú þegar sé nægt aðgengi að áfengi með rekstri ÁTVR og markaðssamkeppni óþörf. „ÁTVR dugar.“ Þannig eigi ekki að lögfesta heimild til reksturs innlendra vefverslana með áfengi í smásölu til neytenda. „Ef það er gert stóreykst aðgengið og markaðsöflin fá lausan tauminn til að koma sem mestu áfengi út til neytenda. Við eigum að verja ungmenni og veita þeim frelsi frá ágengum markaðsöflum áfengisiðnaðarins. Velferð fólks á að ganga framar markaðsvæddri netsölu áfengis. Aukið aðgengi að áfengi er skaðlegt samfélagi okkar. Fyrir því eru margvísleg lýðheilsurök. Þetta vitum við. Þetta er ekki mikið flóknara en það.“
Áfengi og tóbak Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Verslun Netverslun með áfengi Mest lesið Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Innlent Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Erlent Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Erlent Ekki lægri meðalhiti frá árinu 1997 Veður Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Erlent Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent „Þetta var hræðilegt slys“ Innlent Fleiri fréttir „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Stjórnarliðið freistar þess að rjúfa útboðsstopp í vegagerð Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Grasrótin að styrkjast eftir samstarf sem mögulega var of dýrkeypt Haustið 2008 að einhverju leyti „reyfarakennt“ Sex kílómetrar urðu átta í straumhörðum og ísköldum sjónum „Þetta var hræðilegt slys“ Hræðilegt slys og sögulegar kosningar Mögulega merki um að lítið magn kviku hafi verið á ferð Læknar boða miklu harðari aðgerðir Sigurður Ingi þögull um búsetuúrræðin Formaður Kyndils lést í slysinu við Tungufljót Leituðu áfram undir ís vegna misræmis milli lista og leiðsögumanna Yfirbuguðu konu með lítið barn og hníf í hendi Sjálfstæðismenn vilja taka upp samræmd próf Sjónum beint til vinstri í kosningapallborðinu Ríkið þrýsti læknum út í harðari verkfallsaðgerðir Aukaþingmaður leikur enn lausum hala Baráttan í Bandaríkjunum á lokametrunum Málið komið á „endastöð“ og rannsókn lokið Bergþór hæðist að Bjarna og Sigurði Inga Enginn stjórnmálamaður á loftslagsráðstefnu „Brottfararúrræði þurfa ekki að vera grimm eða harðneskjuleg” Enginn verið stuðaður með rafbyssu ennþá Þétt skjálftavirkni í nótt en ekki nægur kraftur fyrir kvikuhlaup Verkfallið hafi mikil áhrif á fáar fjölskyldur og lítil áhrif á samfélagið Sjá meira