Atvinnulíf

Z kyn­slóðin og konur á­berandi í kulnun og 35 prósent starfs­fólks úr­vinda vegna vinnu

Rakel Sveinsdóttir skrifar
Trausti Heiðar Haraldsson framkvæmdastjóri Prósent segir mun fleiri konur í kulnun en karlar, en rannsóknir Prósent sýna einnig að konan sér enn um mest þegar kemur að heimili og fjölskyldu.
Trausti Heiðar Haraldsson framkvæmdastjóri Prósent segir mun fleiri konur í kulnun en karlar, en rannsóknir Prósent sýna einnig að konan sér enn um mest þegar kemur að heimili og fjölskyldu. Vísir/Vilhelm

„Heilt yfir eru jákvæð teikn á vinnumarkaði því að kulnun mælist nú átta prósent í samanburði við ellefu prósent í fyrra,“ segir Trausti Heiðar Haraldsson framkvæmdastjóri Prósents um niðurstöður nýrrar könnunar Prósents.

„Hins vegar er umhugsunarvert að sjá að enn eru mun fleiri konur í kulnun en karlmenn og eins er sláandi að sjá hversu hátt hlutfall Z kynslóðarinnar er í kulnun, en það er yngsta kynslóðin á vinnumarkaði.“

Ánægja í starfi mikilvægur áhrifaþáttur

Þetta er í fjórða sinn sem Prósent kynnir niðurstöður rannsóknar um kulnun, en rannsóknin byggir á Maslach-módelinu.

Svarendur í rannsókn Prósents eru um 900, 18 ára og eldri, sem eru á vinnumarkaði. Gögnin eru vigtuð með tilliti til kyns, aldurs og búsetu til að úrtak endurspegli álit þjóðarinnar. Könnunin fór þannig fram að spurningar voru lagðar fyrir á sjö punkta kvarða frá aldrei til daglega.

„Niðurstöðurnar sýna til dæmis að 35 prósent fólks upplifir sig tilfinningalega úrvinda vegna vinnunnar, vikulega eða oftar,” segir Trausti.

Þá segir hann mjög áhugavert að það er marktækt minni kulnun í hópi þeirra sem eru ánægð í starfi heldur en í hópi þeirra sem eru óánægðari í starfi.

„Aðeins tvö prósent fólks sem er mjög ánægt í starfi er í kulnun og í þessum hópi eru afköst í starfi mjög mikil. Hins vegar fer hlutfall þeirra sem er í kulnun upp í 30 prósent meðal þeirra sem eru óánægð í starfi.“

Svarendur gefa vinnu stig á mælikvarðanum 0-10. Allt að 30 prósent þeirra sem eru óánægðir í vinnunni eru í kulnun en aðeins tvö prósent fólks sem er ánægt í vinnunni.Prósent

Trausti segir að fleiri upplifa sig útkeyrða í lok vinnudags nú í samanburði við fyrir Covid og það sama megi segja við þá upplifun að fólk telji sig tilfinningalega úrvinda vegna vinnu sinnar.

35% fólks á vinnumarkaði upplifir sig tilfinningalega úrvinda vegna vinnu sinnar, vikulega eða oftar. 

Þá segist fólk oftar útkeyrt í lok vinnudags nú en fyrir Covid mældist meðalfjöldi slíkra vinnudaga vera 51 vinnudagur á ári í samanburði við 65 vinnudaga nú.”

18% Z kynslóðarinnar á aldrinum 18-24 er í kulnun en Trausti segir aðrar rannsóknir Prósent einnig sýna að þetta er sú kynslóð sem er óhamingjust, með mestu fjárhagsáhyggjurnar og fleira.Vísir/Vilhelm

Kulnun áberandi hjá Z kynslóðinni og konum

Trausti segir að þótt að hlutfall þeirra sem eru í kulnun sé lægra en í fyrra, þurfi þó að hafa í huga hvaða fjöldi stendur á bakvið tölurnar.

„Á vinnumarkaði eru um tvöhundruð þúsund manns, sem þýðir að ef átta prósent starfsfólks er í kulnun þá þýðir það um 16 þúsund einstaklingar.”

Sem fyrr eru fleiri konur í kulnun en karlmenn.

„Ellefu prósent kvenna eru í kulnun í samanburði við fimm prósent karla. Þetta er marktækur munur og nokkuð sláandi,” segir Trausti og bætir við:

Í þessu samhengi er líka áhugavert að rýna í niðurstöður annarra rannsókna. Ég nefni sérstaklega rannsóknir Prósents um þriðju vaktina sem sýna með mjög áberandi hætti hvernig konur eru enn að sjá að mestu um allt sem snýr að heimili og fjölskyldu.”

Þá segir Trausti einnig áhyggjuefni hversu hátt hlutfall Z-kynslóðarinnar á aldrinum 18 til 24 ára eru í kulnun, en sú tala mældist núna átján prósent.

Í öðrum rannsóknum Prósents sést einnig að þessi kynslóð er óhamingjusömust og er t.d. með mestu fjárhagsáhyggjurnar samanborið við aðrar kynslóðir.”

Sem fyrr mælist kulnun hæst hlutfallslega hjá fólki sem starfar í sölu- og markaðsmálum.

„Það er hins vegar ekki fjölmennasti hópurinn og þess vegna mætti kannski líka skoða sérstaklega fjölmennar starfstéttir eins og fólk sem starfar í heilbrigðisþjónustu eða við kennslu. Ellefu prósent fólks í heilbrigðisþjónustu mælast í kulnun og tíu prósent fólks í kennslu. Í báðum þessum starfsstéttum mælast fimmtán prósent kvenna í kulnun.”

Prósent

Tengdar fréttir

„En hvers vegna þurfum við að vera feimin?“

„Það er ekkert óalgengt að fólk sé með fyrirlestur hér og þar og segi frá því sem vinnustaðurinn er að gera eða takast á við. En þegar kemur að því að bjóða fólki „heim“ er eins og við verðum eitthvað feimnari,“ segir Margrét Tryggvadóttir skemmtana- og forstjóri Nova.

Að­eins þremur af hverjum tíu starfs­mönnum hrósað síðustu daga

„Sem dæmi þá eru einungis þrír af hverjum tíu starfandi Íslendingum mjög sammála því að hafa fengið hrós eða viðurkenningu á síðustu sjö dögum,“ segir Auðunn Gunnar Eiríksson stjórnenda- og vinnustaðaráðgjafi hjá Gallup meðal annars um niðurstöður nýrrar rannsóknar Gallup um hrós til starfsmanna á vinnustöðum.

Kulnun eftir Covid áberandi hjá 18-24 ára og sölu- og markaðsfólki

„Það sem gerir niðurstöðurnar fyrir 18 til 24 ára sláandi er hversu mikil breyting er á milli ára. Kulnun hjá þessum aldurshópi mælist 6 til 7% fyrir og í Covid en eykst hratt og mælist 17% eftir Covid. Sú starfsgrein þar sem kulnun mælist líka mjög há er til dæmis hjá sölu- og markaðsfólki,“ segir Trausti Heiðar Haraldsson framkvæmdastjóri Prósent.

Góð ráð: Aftur á vinnumarkaðinn eftir langt hlé

Það getur verið kvíðvænleg tilhugsun að vera að fara aftur á vinnumarkaðinn eftir langt hlé. En svo sem ekkert óalgengt ef stutt er á milli barneigna og/eða þær aðstæður hafa komið upp hjá fjölskyldunni að par ákveður að annað foreldrið sé heimavinnandi um tíma.

Starfs­á­nægja: Vandinn vex þegar „hveiti­brauðs­dögunum“ er lokið

Flestir starfsmenn eru ánægðir í starfinu sínu og það á þá helst við um smærri fyrirtæki. Sambandið við yfirmanninn skiptir mestu máli þegar spurt er um starfsánægju og margir vinnustaðir eiga erfitt með að halda starfsfólki ánægðu eftir að nýjabrumið í nýju starfi er farið.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×