Innlent

„Þetta er grundvallarástæðan fyrir því að svo margir eru ósáttir við kvótakerfið“

Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar
Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir sameiningar í sjávarútvegi hafa reynst þjóðarbúinu vel. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir nýleg dæmi þar sýna hvernig auður í landinu hefur safnast á fárra manna hendur.
Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir sameiningar í sjávarútvegi hafa reynst þjóðarbúinu vel. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir nýleg dæmi þar sýna hvernig auður í landinu hefur safnast á fárra manna hendur. Vísir

Forsætisráðherra hefur áhyggjur af samþjöppun í sjávarútvegi í ljósi kaupa Síldarvinnslunnar á Vísi í Grindavík. Kaupin sýni hvernig gríðarlegur auður getur safnast á fárra manna hendur vegna kerfis sem var búið til fyrir tugum ára. Fjármálaráðherra segir að sameiningar í sjávarútvegi hafi reynst þjóðarbúinu vel.

Síldarvinnslan í Neskaupsstað tilkynnti um kaup á öllu hlutafé í sjávarútvegsfyrirtækinu Vísi í Grindavík á sunnudag Kaupverðið er tuttugu milljarðar króna og yfirtekin lán ellefu milljarðar króna.

Sex afkomendur útvegshjóna sem stofnuðu Vísi í Grindavík fá með sölunni alls tuttugu milljarða í sinn hlut sem skiptist í reiðufé að upphæð sex milljarða króna og hlutabréf í Síldarvinnslunni fyrir alls 8 prósent. Hópurinn verður með sameiningunni fimmti stærsti hluthafi í Síldarvinnslunni. 

Síldarvinnslan fer mögulega yfir kvótaviðmið í einhverjum tegundum með kaupunum og útilokaði forstjóri fyrirtækisins ekki í gær að einhverjar aflaheimildir yrðu seldar þess vegna. Þá á Samherji þriðjung í Síldarvinnslunni. Kaupin hafa því einnig áhrif á úthlutaðan kvóta hjá því fyrirtæki. Samkvæmt núverandi löggjöf má eitt sjávarútvegsfyrirtæki ekki fara yfir ákveðna stærð aflaheimilda sem er 12 prósent í flestum tilvikum. 

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra hefur áhyggjur af samþjöppun í greininni.

„Já ég hef áhyggjur. Það liggur fyrir að þessi samruni mun verða til skoðunar hjá Samkeppniseftirlitinu og það mun koma í ljós hver niðurstaða þeirra skoðunar verður. Þá hefur Fiskistofa til skoðunar kvótaþakið. Síðan liggur fyrir að það er full þörf á að skoða reglurnar um hámarkið á kvótanum og ekki síst hvernig tengdir aðilar eru skilgreindir. Ég veit að matvælaráðherra hefur þetta til skoðunar í þeirri endurskoðun sem nú stendur yfir,“ segir Katrín. 

Katrín segir gríðarlegan auð hafa safnast á fárra manna hendur fyrir tilstuðlan kvótakerfisins. Á meðan sé sjávarauðlindin skilgreind sem auðlind í eigu þjóðarinnar.

„Þetta er grundvallarástæðan fyrir því að svo margir eru ósáttir við kvótakerfið. Því að á sama tíma og við skilgreinum auðlindir hafsins sem þjóðareign, þá sjáum við samþjöppun í sjávarútvegi og gríðarlegan auð  safnast á fárra manna hendur. Þetta er líka til skoðunar hjá matvælaráðherra og varðar gjaldtökuna og líka þegar um er að ræða svona tilfærslu á auðmagni eins og sést í þessu dæmi,“ segir Katrín. 

Ætlar mögulega að leggja aftur fram tillögu um auðlindir í þjóðareign

Aðspurð hvers vegna ekki sé búið að hækka gjaldtöku á sjávarauðlindunum eða setja í stjórnarskrá að auðlindir skuli vera í þjóðareign svarar Katrín. 

„Veiðigjöldunum var breytt á síðasta kjörtímabili og tekið upp mun skynsamlegra kerfi sem mun skila tekjuaukningu í ríkissjóð. Hvað varðar auðlindir í þjóðareign þá lagði ég það auðvitað til en það mál komst ekki í gegnum þingið og bætist þar með í hóp fjölda álíka tillagna sem hafa aldrei náð fram að ganga. Ég myndi með gleði aftur leggja slíka tillögu fram og geri það mögulega síðar á þessu kjörtímabili. Hins vegar þarf það ekki að standa í vegi fyrir því að við gerum breytingar á gjaldtöku í sjávarútvegi,“ segir Katrín. 

Sameiningar í sjávarútvegi hafi reynst vel

Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir að samkeppniseftirlitið fari nú yfir kaupin og því ekki tímabært að tjá sig um þau. Sameiningar í sjávarútvegi hafi hins vegar reynst þjóðarbúinu vel hingað til.

„Frá því framsalið var gefið frjálst og ef við horfum á sameiningar svona þrjátíu ár aftur í tímann þá hafa þær heilt yfir séð verið til þess fallnar að auka arðsemi veiðanna sem er mikilvægt fyrir þjóðarbúið í heild . Varðandi samþjöppunina þá eru lög og reglur sem gilda og samkeppnissjónarmið sem verður horft til. Nú fer þetta í þann farveg og ég vænti þess að það taki tíma og ég fylgist með eins og aðrir hvað kemur út úr þeirri athugun,“ segir Bjarni.  


Tengdar fréttir

Hafnar því að verið sé að koma kvóta milli kyn­­slóða

Forstjóri Síldarvinnslunnar er ánægður með kaup félagsins á Vísi. Fyrirtækið dansi á línunni í kvótaviðmiðum en þau muni aðlaga heimildir eftir þeim ramma sem þeim er sniðinn. Framkvæmdastjóri Vísis segir sameiningu fyrirtækjanna fela í sér eflingu starfseminnar og hafnar því að með sölunni sé verið að koma kvóta til næstu kynslóða.

Hvert barn fær um 3,3 milljarða í sinn hlut fyrir Vísi

Síldarvinnslan í Neskaupsstað hefur keypt allt hlutafé í sjávarútvegsfyrirtækinu Vísi í Grindavík. Kaupverðið er tuttugu milljarðar króna og yfirtekin lán ellefu milljarðar króna. Eigendur Vísis fá sex milljarða greitt í reiðufé og eignast átta prósenta hlut í Síldarvinnslunni




Fleiri fréttir

Sjá meira


×