Innlent

Notkun „hvíldar­her­bergja“ í grunn­skólum sam­ræmist ekki grunn­skóla­lögum

Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar
Atvikið átti sér stað þann 16. desember í fyrra.
Atvikið átti sér stað þann 16. desember í fyrra. skjáskot/ja.is

Mennta- og menningarmálaráðuneytið hefur sent frá sér úrskurð um notkun „hvíldarherbergja“ í grunnskólum. Fram kemur í úrskurðinum að notkun slíkra herbergja samræmist ekki grunnskólalögum og farið fram á að notkun slíkra herbergja verði hætt þegar í stað. 

Þetta kemur fram í úrskurðinum sem birtur var á vef ráðuneytisins í gær og Fréttablaðið fjallaði um í gærkvöldi. Úrskurðurinn var fjarlægður af vefnum stuttu síðar vegna heilsufarsupplýsinga sem birtust í honum. Samkvæmt upplýsingum frá ráðuneytinu verður úrskurðurinn birtur aftur síðar í dag en fréttastofa hefur hann undir höndum. 

Fréttastofa hefur fjallað ítarlega um þessi „hvíldarherbergi“ að undanförnu en allir þeir sem fréttastofa hefur rætt við hafa vísað til herbergjanna sem „gulra herbergja.“ Það þýðir þó ekki að herbergin séu gul að lit en nafnið má rekja til Brúarskóla, sem hóf notkun þessara herbergja í þeim tilgangi að vísa nemendum í þegar þeir eru í uppnámi. 

Notkun þessara herbergja er þó mun útbreiddari. Fréttastofa hefur rætt við foreldra barna í Varmárskóla í Mosfellsbæ sem kvartað hafa undan notkun slíks herbergis auk foreldra úr Hafnarfirði og Gerðaskóla í Garði. 

Úrskurður ráðuneytisins beinist að máli níu ára gamallar stúlku sem var nemandi í Gerðaskóla í Garði þar til í desember í fyrra. Móðir stúlkunnar, Íris Dögg Ásmundsdóttir, kærði mál dóttur sinnar til lögreglu eftir að hún sá starfsmann skólans snúa dóttur sína niður fyrir það eitt að klóra út í loftið í áttina að honum. Stúlkan er með ADHD og var oft tekin úr tímu og færð í það sem skólinn kallar sérstakt „hvíldarherbergi“.

Taldi Íris að um notalegan stað væri að ræða þar sem auðvelt væri að slaka á. Annað kom þó í ljós í desember í fyrra þegar hún var kölluð inn af skólanum til að sækja dóttur sína. Sá hún þá að herbergið væri ekki annað en pínulítið, án loftræstingar með skærri lýsingu og bergmáli. Rætt var við Írisi um málið í kvöldfréttum Stöðvar 2 fyrir tveimur vikum síðan. Málið er til rannsóknar hjá lögreglunni á Suðurnesjum. 

Í kjölfar þess að Íris varð vitni að atvikinu kærði hún það til lögreglu. Stuttu eftir kveðst hún, samkvæmt úrskurði ráðuneytisins, hafa fengið símtal frá aðstoðarskólastjóra Gerðaskóla sem hafi greint henni frá því að hvorki foreldrar né barn væru velkomin í skólann. Taldi hún þá að dóttur sinni hafi verið vikið úr skólanum. 

Sveitarfélagið hefur andmælt þessari lýsingu hennar og segir aðstoðarskólastjórann hafa óskað eftir svigrúmi í ljósi aðstæðna.

 „Greinir kærandi frá að eftir að að­stoðar­skóla­stjóri fékk fregnir af kæru kæranda til lög­reglu hafi hann fengið sím­tal frá að­stoðar­skóla­stjóra þar sem hann sagði sig og starfs­menn skólans ekki bera traust til for­eldranna og að hvorki þeir né barnið væru vel­komin í skólann. Barnið var því frá skóla frá því í desember og þar til erindið var sent, 21. janúar 2021. Leit kærandi svo á að barninu hafi verið vísað úr skóla,“ segir í úrskurði Menntamálaráðuneytisins 

Fagnar úrskurði ráðuneytisins

Síðan þá hefur stúlkan sótt nám í Sandgerðisskóla og segir Íris í samtali við fréttastofu að hún blómstri þar, bæði í félagslífi og námi. 

„Þetta er ennþá sama barnið en hún blómstrar og henni er mætt og þau eru yndisleg starfsmennirnir í Sandgerðisskóla. Sandgerðisskóli er að standa sig frábærlega vel hvað barnið mitt varðar. Hún er að fá níur og tíur í prófum. Í Gerðaskóla var mér sagt það að það væri ekki hægt að kenna barninu mínu,“ segir Íris í samtali við fréttastofu. 

Íris hefur kært málið til lögreglu sem segir það enn í rannsókn, tæpu ári frá því að það var kært.vísir/sindri

Hún fagnar úrskurði ráðuneytisins. 

„Ég er mjög ánægð að engin önnur börn þurfi að upplifa það sem dóttir mín upplifði,“ segir Íris. 

Fram kemur í úrskurðinum að ráðuneytið telji ekki tilefni til að ógilda meinta brottvísun barnsins úr gerðaskóla þar sem ekki hafi tekist að varpa ljósi á það hvort um eiginlega brottvísun hafi verið um að ræða. Foreldrunum og skólastjórnendum komi ekki saman um málavexti og hafi foreldrar vísað til munnlegrar brottvísunar, sem hvergi finnist skrifleg. 

Að mati ráðuneytisins samræmist notkun hvíldarherbergis eins og þessa ekki grunnskólalögum og óskar það eftir því að hætt verði notkun þess án tafar.

Fleiri sambærileg mál til rannsóknar 

Annað keimlíkt mál er til rannsóknar hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Kennari og þrír starfsmenn grunnskóla á höfuðborgarsvæðinu hafa verið kærðir til lögreglu vegna meðferðar á barni og meintra brota á heningar- og barnaverndarlögum. Starfsmennirnir eru sakaðir um að hafa lokað barnið eitt inni í skólanum að minnsta kosti tvisvar. 

Þá hefur Umboðsmaður Alþingis þessi mál til rannsóknar. Hefur hann kallað eftir upplýsingum frá menntamálaráðuneytinu og fjórum sveitarfélögum; Reykjavík, Akureyri, Mosfellsbæ og Hafnarfirði. 

„Auðvitað hljótum við að spyrja okkur hvort að þeir starfsmenn sem þarna eigi í hlut séu nægilega upplýstir og þekki nægilega þær heimildir sem þeir hafa þá og hafi þá fengið þjálfun í valdbeitingu og þegar hún er heimil, sem er auðvitað innan þröngra marka í grunnskólum,“ sagði Skúli Magnússon, umboðsmaður Alþingis, í samtali við fréttastofu um málið þann 11. nóvember síðastliðinn. 


Tengdar fréttir

Eitt mál vegna „guls herbergis“ til skoðunar hjá borginni

Skóla-og frístundasvið Reykjavíkurborgar ætlar að gera nýjar leiðbeiningar um það sem hefur verið kallað „gul herbergi“ í skólum að sögn sviðsstjóra. Eitt mál tengt slíkum herbergjum er til skoðunar hjá borginni.

Tekur fyrir að börn séu enn lokuð inni í Gulu her­bergi í Varm­ár­skóla

Tvær ábendingar bárust fræðslu- og frístundasviði Mosfellsbæjar árið 2019 um Gula herbergið svokallaða í Varmárskóla, sem nemendur höfðu verið lokaðir inni í einir ef þeir misstu stjórn á skapi sínu. Skólastjóri Varmárskóla segir herbergið ekki til og að nemendur séu ekki lokaðir inni í neinum tilvikum.

Hafa beint því til grunn­skóla að loka börn ekki inni í „gulum herbergjum"

Um­boðs­maður Al­þingis telur ljóst að mál sem tengjast frelsis­sviptingu barna í grunn­skólum séu flóknari og víð­tækari en al­mennt hafi verið talið. Mennta­mála­ráð­herra segir að af­staða ráðu­neytisins sé skýr; það sé ó­lög­legt að vera með sér­stök her­bergi í grunn­skólum þar sem nem­endur séu læstir inni.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×