Sömu frelsisskerðingar allra, vegna COVID, standast illa Ole Anton Bieltvedt skrifar 14. nóvember 2021 17:00 Um þessar mundir eru stjórnvöld enn einu sinni að skerða frelsi landsmanna og þjarma að ýmsum atvinnurekstri, þar sem þúsundir manna vinna, með atferlis- og samkomutakmörkunum fyrir alla. Ástæðan er sú, að innlagnir COVID veikra er komin á það stig, að Landspítali ræður rétt við stöðuna; aukning innlagna myndi sprengja móttöku- og þjónustukerfi spítalans. Á sama tíma blasir það við, að innlagnir óbólusettra, um 10% af þjóðinni, hafa síðustu daga og vikur verið 30-50% af öllum innlögnum. M.ö.o. valda óbólusettir þrisvar til fimm sinnum meiri innlögnum, en bólusettir. Mitt mat er, að, ef þessar umfram innlagnir óbólusettra - sem sagt þrisvar til fimm sinnum fleiri, en þeirra bólusettu - hefðu ekki komið til, hefði ekki verið þörf á, að innleiða nýjar atferlis- og samkomutakmarkanir nú. Það frelsi, sem hefur ríkt síðustu vikur og mánuði, hefði þá getað ríkt áfram, nú í aðdraganda og önnum jóla. Auðvitað er frelsi einstaklingsins mikilvægt, og ég er mikill talsmaður þess, að einstaklingurinn njóti sem mests frelsis í hugsun, tali og athöfnum, ekki sízt, þegar um eigin líkama manna er að ræða, en öll mál, líka frelsið, verður að hafa sín mörk. Ef sú ályktun er rétt, sem ég tel allt benda til, að óbólusettir, um 10% þegna landsins, hafi með veikindum sínum og umfram innlagnarþörfum ráðið úrslitum um það, að nú var aftur að skella á takmörkunum fyrir alla, þá tel ég það óhæfu og yfirkeyrt frelsi litlum minnihlutahóp til handa, sem bitnar svo harðlega á hinum mikla meirihluta. Þetta er ekki lýðræðislegt; þarna er lítill hópur (10%) að taka sér frelsi, sem hann á ekki rétt á, vegna þeirra miklu neikvæðu áhrifa, sem sú frelsistaka hefur á hinn mikla meirihluta (90%). Nú eru þessi sjónarmið alls ekki bara frá undirrituðum komin, heldur frá færustu vísindamönnum, sérfræðingum og stjórnmálaleiðtogum um alla Evrópu, en sú stefna, að bólusettir og læknaðir fái og haldi sem mestu frelsi - mest í anda þess, sem var fyrir COVID -, á sama tíma og þeir, sem þráast við bólusetningu, af hvaða ástæðum sem er, verða að sæta vaxandi takmörkunum, vex nú mjög fiskur um hrygg. Í minni gömlu borg, Hamborg, t.a.m., hefur nú um skeið gilt sú regla, að þeir, sem eru bólusettir eða hafa hlotið bata af pestinni, geta farið um allt og gert allt, en óbólusettir verða að sæta miklum takmörkunum. Þar og víða um Þýzkaland, og í vaxandi mæli um alla Evrópu, gildir nú hin svokallað 2G regla. 2G stendur fyrir „Geimpft“ og „Genesen“. Semsagt, bólusettur eða með bata eftir COVID. Hér mætti kalla þessa reglu 2B. Þeir, sem eru í flokki 2G hafa frjálsan aðgang að veitingastöðum, kvikmyndahúsum, leikhúsum, börum, íþróttamannvirkjum, íþróttavöllum og öðrum samkomustöðum, án takmarkana, mest eins og var fyrir COVID. Hinir, sem ekki fullnægja 2G, hafa engan aðgang að þessum stöðum, ekki einu sinni, þó þeir framvísi neikvæðu COVID- hraðprófi. Enn hafa óbólusettir aðgang að hótelum, dvalarstöðum og samgöngutækjum, leigubílum, strætó, sporvögnum, lestum, farþegaskipum og flugum, nokkuð gegn framvísun neikvæðs COVID-prófs, en það viðist aðeins vera tímaspursmál, hvenær 2G reglan verður látin gilda um samgöngur líka. Sama sagan er meira og meira að koma upp með vinnustaði. Enn geta óbólusettir tryggt sína stöðu með neikvæðum hraðprófum, en þolinmæði vinnuveitenda með það fyrirkomulag er líka að renna sitt skeið, enda er það er bæði tímafrekt og óöruggt. Í sömu löndum er umburðarlyndið gagnvart óbólusettum starfsmönnum í heilbrigðis- og öldrunarþjónustu komið á lokastig, en, eins og allir vita, ber þetta fólk ábyrgð á lífi, limum og velferð þeirra, sem veikastir eru fyrir og minnst þola. Fyrir mér er það með ólíkindum, að þetta starfsfólk telji við hæfi, að mæta óbólusett til starfa. Í vaxandi mæli er nú víða verið að setja þessu fólki stólinn fyrir dyrnar með skertum launakjörum eða uppsögnum. Auðvitað vantar alls staðar starfsmenn í heilbrigðiskerfinu, en stjórnavöld víða meta það nú svo, að hættan af óbólusettu starfsfólki vegi meira, en skaðinn af því að missa það. Að lokum þetta: Ritsjóri Fréttablaðsins velti upp þessu máli í leiðara blaðsins um þessa helgi. Auðvitað stóð mikill meirihluti lesenda með honum, í þessum málflutningi, en, á hinn bóginn, voru viðbrögð - orðbragðið, illskan, heiftin og rætnin - sem frá talsmönnum óbólusettra kom, með ólíkindum. Líktist helzt skrílslátum. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður og stjórnamálarýnir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson skrifar Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Sjá meira
Um þessar mundir eru stjórnvöld enn einu sinni að skerða frelsi landsmanna og þjarma að ýmsum atvinnurekstri, þar sem þúsundir manna vinna, með atferlis- og samkomutakmörkunum fyrir alla. Ástæðan er sú, að innlagnir COVID veikra er komin á það stig, að Landspítali ræður rétt við stöðuna; aukning innlagna myndi sprengja móttöku- og þjónustukerfi spítalans. Á sama tíma blasir það við, að innlagnir óbólusettra, um 10% af þjóðinni, hafa síðustu daga og vikur verið 30-50% af öllum innlögnum. M.ö.o. valda óbólusettir þrisvar til fimm sinnum meiri innlögnum, en bólusettir. Mitt mat er, að, ef þessar umfram innlagnir óbólusettra - sem sagt þrisvar til fimm sinnum fleiri, en þeirra bólusettu - hefðu ekki komið til, hefði ekki verið þörf á, að innleiða nýjar atferlis- og samkomutakmarkanir nú. Það frelsi, sem hefur ríkt síðustu vikur og mánuði, hefði þá getað ríkt áfram, nú í aðdraganda og önnum jóla. Auðvitað er frelsi einstaklingsins mikilvægt, og ég er mikill talsmaður þess, að einstaklingurinn njóti sem mests frelsis í hugsun, tali og athöfnum, ekki sízt, þegar um eigin líkama manna er að ræða, en öll mál, líka frelsið, verður að hafa sín mörk. Ef sú ályktun er rétt, sem ég tel allt benda til, að óbólusettir, um 10% þegna landsins, hafi með veikindum sínum og umfram innlagnarþörfum ráðið úrslitum um það, að nú var aftur að skella á takmörkunum fyrir alla, þá tel ég það óhæfu og yfirkeyrt frelsi litlum minnihlutahóp til handa, sem bitnar svo harðlega á hinum mikla meirihluta. Þetta er ekki lýðræðislegt; þarna er lítill hópur (10%) að taka sér frelsi, sem hann á ekki rétt á, vegna þeirra miklu neikvæðu áhrifa, sem sú frelsistaka hefur á hinn mikla meirihluta (90%). Nú eru þessi sjónarmið alls ekki bara frá undirrituðum komin, heldur frá færustu vísindamönnum, sérfræðingum og stjórnmálaleiðtogum um alla Evrópu, en sú stefna, að bólusettir og læknaðir fái og haldi sem mestu frelsi - mest í anda þess, sem var fyrir COVID -, á sama tíma og þeir, sem þráast við bólusetningu, af hvaða ástæðum sem er, verða að sæta vaxandi takmörkunum, vex nú mjög fiskur um hrygg. Í minni gömlu borg, Hamborg, t.a.m., hefur nú um skeið gilt sú regla, að þeir, sem eru bólusettir eða hafa hlotið bata af pestinni, geta farið um allt og gert allt, en óbólusettir verða að sæta miklum takmörkunum. Þar og víða um Þýzkaland, og í vaxandi mæli um alla Evrópu, gildir nú hin svokallað 2G regla. 2G stendur fyrir „Geimpft“ og „Genesen“. Semsagt, bólusettur eða með bata eftir COVID. Hér mætti kalla þessa reglu 2B. Þeir, sem eru í flokki 2G hafa frjálsan aðgang að veitingastöðum, kvikmyndahúsum, leikhúsum, börum, íþróttamannvirkjum, íþróttavöllum og öðrum samkomustöðum, án takmarkana, mest eins og var fyrir COVID. Hinir, sem ekki fullnægja 2G, hafa engan aðgang að þessum stöðum, ekki einu sinni, þó þeir framvísi neikvæðu COVID- hraðprófi. Enn hafa óbólusettir aðgang að hótelum, dvalarstöðum og samgöngutækjum, leigubílum, strætó, sporvögnum, lestum, farþegaskipum og flugum, nokkuð gegn framvísun neikvæðs COVID-prófs, en það viðist aðeins vera tímaspursmál, hvenær 2G reglan verður látin gilda um samgöngur líka. Sama sagan er meira og meira að koma upp með vinnustaði. Enn geta óbólusettir tryggt sína stöðu með neikvæðum hraðprófum, en þolinmæði vinnuveitenda með það fyrirkomulag er líka að renna sitt skeið, enda er það er bæði tímafrekt og óöruggt. Í sömu löndum er umburðarlyndið gagnvart óbólusettum starfsmönnum í heilbrigðis- og öldrunarþjónustu komið á lokastig, en, eins og allir vita, ber þetta fólk ábyrgð á lífi, limum og velferð þeirra, sem veikastir eru fyrir og minnst þola. Fyrir mér er það með ólíkindum, að þetta starfsfólk telji við hæfi, að mæta óbólusett til starfa. Í vaxandi mæli er nú víða verið að setja þessu fólki stólinn fyrir dyrnar með skertum launakjörum eða uppsögnum. Auðvitað vantar alls staðar starfsmenn í heilbrigðiskerfinu, en stjórnavöld víða meta það nú svo, að hættan af óbólusettu starfsfólki vegi meira, en skaðinn af því að missa það. Að lokum þetta: Ritsjóri Fréttablaðsins velti upp þessu máli í leiðara blaðsins um þessa helgi. Auðvitað stóð mikill meirihluti lesenda með honum, í þessum málflutningi, en, á hinn bóginn, voru viðbrögð - orðbragðið, illskan, heiftin og rætnin - sem frá talsmönnum óbólusettra kom, með ólíkindum. Líktist helzt skrílslátum. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður og stjórnamálarýnir
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun