Ég virði þig og þín mörk, virðir þú mig og mín mörk ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar 30. mars 2025 20:00 Niðurstöður PISA hafa verið mikið til umræðu og versnandi árangur íslenskra ungmenna í alþjóðlegum samanburði. Andreas Schleicher, yfirmaður menntamála hjá OECD sem framkvæmir PISA kannanirnar, kom hingað til lands á dögunum í tengslum við alþjóðlegan leiðtogafund um málefni kennara. Andreas lét hafa eftir sér að honum fyndist íslenskir kennarar mjög næmir á aðstæður og að hann væri hrifinn af þeirri nemendamiðuðu nálgun sem viðhöfð er í íslensku skólakerfi. Honum finnst íslenska kerfið ekki alslæmt og nefndi í því samhengi að íslenskir nemendur séu sjálfstæðir, sýni almennt góða líðan og tilfinningu fyrir félagslegum tengslum. Þegar hann var spurður út í það sem mætti betur fara í íslensku skólakerfi þá nefndi hann að honum fyndist skorta skipulag í íslenskum skólum og að íslenskir kennarar væru að gefa ungu fólki röng skilaboð með því að gefa góðar einkunnir fyrir slaka vinnu. Varðandi samanburð Íslands við önnur lönd sem hafa staðið sig betur í PISA þá vildi hann meina að þau lönd sem standa sig betur en við sýndu meiri metnað og gerðar væru meiri og stöðugri væntingar til nemenda þar en á Íslandi. Auk þess væru kerfi þeirra góð og virðast laða að sér hæfileikaríkustu kennarana sem hann taldi mikilvægt því að hann segir að gæði menntunar verði aldrei meiri en gæði kennaranna. Honum finnst skipta miklu máli að fjárfesta í góðum reynslumiklum kennurum til að tækla krefjandi aðstæður og vill meina að íslenskir kennarar séu of linir en telur þá samt meina vel. Ég verð að segja að ég er hugsi yfir því sem þessi yfirmaður menntamála hjá OECD lætur hafa eftir sér um mín störf og annarra sem starfa á gólfinu í íslenskum skólum. Hvorki ég né kollegar mínir eru hafnir yfir gagnrýni en mér finnst svolítið djúpt í árinni tekið að segja að íslenska kennara vanti að skipuleggja sig betur, séu of linir og gefi nemendum röng skilaboð um hæfni þeirra. Ég veit ekki hvað maðurinn er að tala um né hvaðan hann hefur þessar upplýsingar. Það fagfólk sem ég hef unnið með í íslensku skólakerfi skipuleggur sig upp til hópa vel, sækir sér nýjustu upplýsingar varðandi menntamál og fer eftir þeim matsviðmiðum sem ber að fara eftir. Hvað mig sjálfa varðar þá hef ég alla tíð haft mikinn áhuga á skólamálum og atferli barna. Hef menntað mig sérstaklega hvað atferli barna varðar og tekist vel að halda utan um mína námshópa fram að þessu. Það er helst síðustu ár sem borið hefur á því að þær aðferðir sem ég hef beitt í gegnum tíðina hafa ekki verið að virka sem skyldi og fer því alltaf meiri tími í að finna leiðir til að halda uppi aga svo allir nemendur búi við góðar námsaðstæður. Og því miður eru alltaf að bætast fleiri nemendur í þann hóp sem er alveg sama um aðra og hafa engan vilja til að bæta sig, hvorki hvað nám varðar né samskipti við aðra. Þessir nemendur sjá oft ekki tilganginn með því að vera í skóla og það er erfitt að kenna þeim að setja sér markmið því þeir hafa ekki áhuga á neinu. Þetta finnst mér vera mesta áskorunin í íslensku skólakerfi, að eiga við þessa nemendur. Því miður þá líða hinir sem vilja læra fyrir það að mestur tími kennarans fer í að tækla þá sem trufla mikið og oft er áreitið í kennslustofunni hvorki börnum né fullorðnum bjóðandi. Við ykkur sem eruð að leita leiða til að bæta nám og líðan barna þá segi ég að það er ekki nóg að rýna bara í kennarann, hans aðferðir og leiðir til árangurs heldur þarf að rýna í fleiri þætti sem hafa áhrif í umhverfi barna. Er ekki kominn tími til að við hér á landi tökum heildræna nálgun á þetta og rýnum í alla þá þætti sem hafa áhrif í lífi barna. Þá þarf að skoða aðkomu stjórnvalda, þátt foreldra og allra þeirra sem koma að börnum svo við gleymum nú ekki áhrif barnanna sjálfra hvert á annað því að keðjan er aldrei sterkari en veikasti hlekkur hennar. Við sem störfum í skólunum finnum fyrir afturkipp hvað ýmsa þætti varðar þó að margt gangi mjög vel. Það sem veldur mér mestum áhyggjum er það sem tengist jafnrétti, skynsegin og hinsegin málefnum. Það er erfitt að standa frammi fyrir því að eiga orðræðu við nemendur sem trúa því að sumir hópar eigi ekki að hafa sama rétt og aðrir. Við getum gert betur en til þess þurfum við öll að leggjast á eitt við að uppræta meinið. Höfundur er sérkennari í grunnskóla og í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla- og menntamál Rakel Linda Kristjánsdóttir Mest lesið Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason Skoðun Stöðvum glæpagengi á Íslandi Hjalti Vigfússon Skoðun Kristján á Sprengisandi lendir í ágjöf Björn Ólafsson Skoðun Afleiðingar heimilisofbeldis og hvernig ofbeldismenn nota “kerfið” til að halda áfram ofbeldi Líf Steinunn Lárusdóttir Skoðun Halldór 19.04.2025 Halldór Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson Skoðun Hvernig húsnæðismarkað vill Viðskiptaráð? Skoðun Skoðun Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar Skoðun Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Kristján á Sprengisandi lendir í ágjöf Björn Ólafsson skrifar Skoðun Unglingar eiga skilið heildstætt mat frá framhaldsskólum Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Stöðvum glæpagengi á Íslandi Hjalti Vigfússon skrifar Skoðun Jafnlaunavottun - „Hverjir græða á jafnlaunavottun“ Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri sem fáir eru að ræða? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig húsnæðismarkað vill Viðskiptaráð? skrifar Skoðun Enginn matur og næring án sérfræðiþekkingar Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun Öll endurhæfing er í eðli sínu starfsendurhæfing Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun „Bíddu, varst þú ekki að biðja um þessa greiðslu?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Rétta leiðin til endurreisnar menntakerfisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Tvær dætur á Gaza - páskahugvekja Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ef það líkist þjóðarmorði – þá er það þjóðarmorð! Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Vinnustaðir fatlaðs fólks Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Þjónustustefna sveitarfélaga: Formsatriði eða mikilvægt stjórntæki? Jón Hrói Finnsson skrifar Skoðun Blóð, sviti og tár Jökull Jörgensen skrifar Skoðun Ertu knúin/n fram af verðugleika eða óverðugleika? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Er hægt að stjórna bæjarfélagi með óskhyggju? Sigurþóra Bergsdóttir skrifar Sjá meira
Niðurstöður PISA hafa verið mikið til umræðu og versnandi árangur íslenskra ungmenna í alþjóðlegum samanburði. Andreas Schleicher, yfirmaður menntamála hjá OECD sem framkvæmir PISA kannanirnar, kom hingað til lands á dögunum í tengslum við alþjóðlegan leiðtogafund um málefni kennara. Andreas lét hafa eftir sér að honum fyndist íslenskir kennarar mjög næmir á aðstæður og að hann væri hrifinn af þeirri nemendamiðuðu nálgun sem viðhöfð er í íslensku skólakerfi. Honum finnst íslenska kerfið ekki alslæmt og nefndi í því samhengi að íslenskir nemendur séu sjálfstæðir, sýni almennt góða líðan og tilfinningu fyrir félagslegum tengslum. Þegar hann var spurður út í það sem mætti betur fara í íslensku skólakerfi þá nefndi hann að honum fyndist skorta skipulag í íslenskum skólum og að íslenskir kennarar væru að gefa ungu fólki röng skilaboð með því að gefa góðar einkunnir fyrir slaka vinnu. Varðandi samanburð Íslands við önnur lönd sem hafa staðið sig betur í PISA þá vildi hann meina að þau lönd sem standa sig betur en við sýndu meiri metnað og gerðar væru meiri og stöðugri væntingar til nemenda þar en á Íslandi. Auk þess væru kerfi þeirra góð og virðast laða að sér hæfileikaríkustu kennarana sem hann taldi mikilvægt því að hann segir að gæði menntunar verði aldrei meiri en gæði kennaranna. Honum finnst skipta miklu máli að fjárfesta í góðum reynslumiklum kennurum til að tækla krefjandi aðstæður og vill meina að íslenskir kennarar séu of linir en telur þá samt meina vel. Ég verð að segja að ég er hugsi yfir því sem þessi yfirmaður menntamála hjá OECD lætur hafa eftir sér um mín störf og annarra sem starfa á gólfinu í íslenskum skólum. Hvorki ég né kollegar mínir eru hafnir yfir gagnrýni en mér finnst svolítið djúpt í árinni tekið að segja að íslenska kennara vanti að skipuleggja sig betur, séu of linir og gefi nemendum röng skilaboð um hæfni þeirra. Ég veit ekki hvað maðurinn er að tala um né hvaðan hann hefur þessar upplýsingar. Það fagfólk sem ég hef unnið með í íslensku skólakerfi skipuleggur sig upp til hópa vel, sækir sér nýjustu upplýsingar varðandi menntamál og fer eftir þeim matsviðmiðum sem ber að fara eftir. Hvað mig sjálfa varðar þá hef ég alla tíð haft mikinn áhuga á skólamálum og atferli barna. Hef menntað mig sérstaklega hvað atferli barna varðar og tekist vel að halda utan um mína námshópa fram að þessu. Það er helst síðustu ár sem borið hefur á því að þær aðferðir sem ég hef beitt í gegnum tíðina hafa ekki verið að virka sem skyldi og fer því alltaf meiri tími í að finna leiðir til að halda uppi aga svo allir nemendur búi við góðar námsaðstæður. Og því miður eru alltaf að bætast fleiri nemendur í þann hóp sem er alveg sama um aðra og hafa engan vilja til að bæta sig, hvorki hvað nám varðar né samskipti við aðra. Þessir nemendur sjá oft ekki tilganginn með því að vera í skóla og það er erfitt að kenna þeim að setja sér markmið því þeir hafa ekki áhuga á neinu. Þetta finnst mér vera mesta áskorunin í íslensku skólakerfi, að eiga við þessa nemendur. Því miður þá líða hinir sem vilja læra fyrir það að mestur tími kennarans fer í að tækla þá sem trufla mikið og oft er áreitið í kennslustofunni hvorki börnum né fullorðnum bjóðandi. Við ykkur sem eruð að leita leiða til að bæta nám og líðan barna þá segi ég að það er ekki nóg að rýna bara í kennarann, hans aðferðir og leiðir til árangurs heldur þarf að rýna í fleiri þætti sem hafa áhrif í umhverfi barna. Er ekki kominn tími til að við hér á landi tökum heildræna nálgun á þetta og rýnum í alla þá þætti sem hafa áhrif í lífi barna. Þá þarf að skoða aðkomu stjórnvalda, þátt foreldra og allra þeirra sem koma að börnum svo við gleymum nú ekki áhrif barnanna sjálfra hvert á annað því að keðjan er aldrei sterkari en veikasti hlekkur hennar. Við sem störfum í skólunum finnum fyrir afturkipp hvað ýmsa þætti varðar þó að margt gangi mjög vel. Það sem veldur mér mestum áhyggjum er það sem tengist jafnrétti, skynsegin og hinsegin málefnum. Það er erfitt að standa frammi fyrir því að eiga orðræðu við nemendur sem trúa því að sumir hópar eigi ekki að hafa sama rétt og aðrir. Við getum gert betur en til þess þurfum við öll að leggjast á eitt við að uppræta meinið. Höfundur er sérkennari í grunnskóla og í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur.
Afleiðingar heimilisofbeldis og hvernig ofbeldismenn nota “kerfið” til að halda áfram ofbeldi Líf Steinunn Lárusdóttir Skoðun
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar
Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar
Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Enginn matur og næring án sérfræðiþekkingar Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Þjónustustefna sveitarfélaga: Formsatriði eða mikilvægt stjórntæki? Jón Hrói Finnsson skrifar
Afleiðingar heimilisofbeldis og hvernig ofbeldismenn nota “kerfið” til að halda áfram ofbeldi Líf Steinunn Lárusdóttir Skoðun