Það versta líklega afstaðið og útlit fyrir bjartari tíma Eiður Þór Árnason skrifar 27. janúar 2021 06:00 Íslenskt efnahagslíf á mikið undir því að erlendir ferðamenn verði aftur sýnilegri í Leifsstöð. Vísir/Vilhelm Ný þjóðhagsspá Íslandsbanka gerir ráð fyrir 3,2% hagvexti á þessu ári sem megi að stærstum hluta þakka vexti í ferðaþjónustu ásamt hóflegum vexti neyslu og fjárfestingar. Sem fyrr eru stærstu einstöku óvissuþættir efnahagsþróunarinnar á Íslandi sagðir vera hvenær faraldurinn tekur enda og ferðavilji tekur að aukast á ný. Spá bankans um þróun atvinnuleysis er svartari en fyrri spá þar sem nú er útlit fyrir að lengra sé í að ferðaþjónustan taki við sér. Þjóðhagsspá Íslandsbanka fyrir árin 2020 til 2023 var birt í dag en samkvæmt henni mun hagvöxtur glæðast á sinni hluta ársins 2021 samhliða fjölgun erlendra ferðamanna. Í kjölfarið eigi hagvöxtur eftir að mælast 5% á næsta ári þegar horfur eru á að bæði útflutningur og innlend eftirspurn nái enn sterkari viðspyrnu. Tekjuvöxtur ferðaþjónustunnar geti náð 40 prósentum Fjöldi erlendra ferðamanna er sagður ráða mestu um það hversu hratt íslenska hagkerfið réttir úr kútnum eftir efnahagsáfallið vegna Covid-19 en mikil óvissa ríkir um það hvernig þróunin verður á næstu misserum. Grunnspáin sem sett er fram í þjóðhagsspánni gerir ráð fyrir að 700 þúsund ferðamenn komi hingað til lands á þessu ári, eða rétt um þriðjungur af fjöldanum árið 2019, og 1,3 milljónir komi á næsta ári. Stærsti einstaki óvissuþáttur efnahagsþróunarinnar veltur á endatafli faraldursins og ferðavilja, að mati Íslandsbanka.Greining Íslandsbanka Gangi grunnspáin eftir yrði tekjuvöxtur í ferðaþjónustunni ríflega 40% á milli ára. Við það bætist nokkur vöxtur í vöruútflutningi og í heildina er útlit fyrir nærri 12% vöxt útflutnings í ár, ef marka má þjóðhagsspánna. Fjárfesting rétti hægt og bítandi úr kútnum Íslandsbanki metur að samdráttur fjármunamyndunar hafi numið 10,5% á síðasta ári og að útlit sé fyrir að fjárfesting sæki nú hægt og bítandi í sig veðrið að nýju án þess að stór stökk verði í þeim efnum á næstu árum. „Í ár munu mótvægisaðgerðir hins opinbera í formi fjárfestingarátaks ná hámarki og vega slíkar fjárfestingar einna þyngst í 3,8% vexti fjármunamyndunar í ár. Atvinnuvegafjárfesting sækir einnig nokkuð í sig veðrið en hins vegar lítur út fyrir að fjárfesting í íbúðarhúsnæði muni skreppa talsvert saman enda eru vísbendingar um að fremur lítið hafi verið byrjað á nýjum íbúðum undanfarna fjórðunga,“ segir í þjóðhagsspánni. Þá er gert ráð fyrri því að bygging íbúðarhúsnæðis verði komin aftur á verulegan skrið á næsta ári og að vöxtur fjárfestingar mælist þá 8,4% sem yrði mesti vöxtur frá árinu 2017. Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur Íslandsbanka, ræddi nýja þjóðhagsspá bankans og horfur í efnahagsmálum í Bítinu á Bylgjunni. „Horfur eru á að framboð nýrra íbúða verði áfram takmarkað næstu misserin. Þá er verulegur hluti heimila ágætlega í stakk búinn fjárhagslega til að ráðast í fasteignakaup þegar þörf krefur eða áhugi vaknar. Útlit er einnig fyrir að lánskjör á íbúðalánum verði áfram með allra hagstæðasta móti,“ kemur fram í þjóðhagsspánni. Telur Íslandsbanki því forsendur vera fyrir því að íbúðaverð haldi áfram að hækka í takti við almennt verðlag og jafnvel gott betur. Í heild er gert ráð fyrir að raunverð íbúðarhúsnæðis hækki um ríflega 8% fram til loka árs 2023. Þrálátara atvinnuleysi Ef marka má þjóðhagsspánna fer ástandið á vinnumarkaði líklega ekki að skána fyrr en undir mitt þetta ár og mun ekki takast að ná atvinnuleysi niður í það stig sem fólk á að venjast fyrr en seint á næsta ári eða 2023. „Þar sem heldur lengra virðist vera í að ferðaþjónusta taki við sér að nýju en vonast var til lítur einnig út fyrir að atvinnuleysið verði þrálátara en við höfðum áður spáð.“ Batinn í ferðaþjónustu leikur lykilhlutverk í því hversu hratt atvinnuleysi minnkar á ný, að mati Íslandsbanka.Greining Íslandsbanka „Við teljum að atvinnuleysi verði að jafnaði 9,4% á þessu ári, 4,6% á næsta ári en 3,3% árið 2023. Verði efnahagsþróunin á verri veg líkt og svartsýnisspá okkar teiknar upp mun atvinnuleysið verða enn þrálátara, haldast yfir 10% meirihluta þessa árs og verða yfir 5% fram á árið 2023.“ Nái verðbólgumarkmiði á þessu ári Samkvæmt þjóðhagsspánni mun verðbólgukúfurinn hjaðna hratt á komandi ársfjórðungum en 12 mánaða verðbólga mælist nú 4,3% og hefur ekki verið meiri frá því í ágúst árið 2013. „Útlit er fyrir að verðbólgan verði talsverð á næstu mánuðum og við gerum ráð fyrir að hún mælist að jafnaði við 4% þolmörk verðbólgumarkmiðsins á fyrsta ársfjórðungi. Eftir það eru horfur á að verðbólgan hjaðni allhratt eftir því sem slaki grefur um sig í hagkerfinu, áhrif gengisveikingarinnar fjara að fullu út og krónan tekur að styrkjast þegar lengra líður á árið.“ Ef sú spá gengur eftir getur verðbólga verið komin undir 2,5% markmið Seðlabankans fyrir árslok og mælist rétt undir því út 2023, að sögn Íslandsbanka. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Efnahagsmál Íslenskir bankar Ferðamennska á Íslandi Fjármál heimilisins Íslenska krónan Tengdar fréttir Landsbankinn spáir verðbólgu yfir markmiði næstu ár Horfur eru mun verri í hagspá Landsbankans en þær voru í þjóðhagsspá Seðlabankans í ágústmánuði. Verðbólga og atvinnuleysi dragist á langinn. 20. október 2020 13:28 Gera ráð fyrir verulegri viðspyrnu næsta haust Í þjóðhags- og verðbólguspá Hagfræðideildar Landsbankans fyrir árin 2020-2023 er gert ráð fyrir að landsframleiðslan dragist saman um 8,5 prósent á árinu 2020 vegna kórónuveirufaraldursins. 20. október 2020 08:26 Einn mesti samdráttur síðustu hundrað ár Ef spáin rætist yrði þetta einn mesti samdráttur í landsframleiðslu síðustu 100 ár. 1. október 2020 09:24 Mest lesið Ómar fær fyrir ferðina Neytendur Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Viðskipti innlent Betra en ekki að viðurkenna mistökin Atvinnulíf Ýmir Örn fer frá N1 Viðskipti innlent Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Viðskipti innlent Senda tækið til útlanda til skoðunar og vilja endurgreiða Steinunni Neytendur Selja eintómt brauð á 3.190 krónur Neytendur Þrjú þúsund krónur fyrir ferð í parísarhjólið Neytendur Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf Sex fyrirtæki sektuð vegna nikotínauglýsinga Neytendur Fleiri fréttir Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Ýmir Örn fer frá N1 Verðbólga nú 5,8 prósent Icelandair kaupir Airbus flughermi Í maí voru 5800 atvinnulausir Snúa vörn í sókn og kynna eldfjallaleið fyrir ferðamenn Andri Þór Viðskiptafræðingur ársins 2024 Hafa ekki nokkrar áhyggjur af fækkun ferða Seldu til rannsóknarrisa: „Maður þarf að vera draumóramaður“ Gugga í Gatsby kveður: „Margar konur búnar að skæla hérna inni“ Wok on-veldið falt Unnur vaktar fjármálin í Danmörku Húrra Reykjavík opnar á Keflavíkurflugvelli Bein útsending: Kynna yfirtökutilboðið Gefa út kynjað skuldabréf Sóttu rúman milljarð í fjármögnun Hundrað manna hjúkrunarheimili gæti sparað tugi milljóna með smáforriti Taka tvö í Vesturbugt Spilafíklar geti lokað á fjárhættuspil hjá Indó Jón nýr forstjóri Veritas María Björk tekur við af Orra Vinna eins og hakkarar en eftir skýrum reglum Fleiri kaupi ódýrar íbúðir án þess að taka lán Íslensk ferðaþjónusta verði að vaxa í sátt við samfélagið Wok On gjaldþrota Steinunn Kristín ný í stjórn Varðar Bláa lónið kaupir Hoffell og stefnir á baðlón Bein útsending: Kynna úttekt á samkeppnishæfni Íslands Tugmilljóna sekt og má ekki stunda rekstur Sjá meira
Spá bankans um þróun atvinnuleysis er svartari en fyrri spá þar sem nú er útlit fyrir að lengra sé í að ferðaþjónustan taki við sér. Þjóðhagsspá Íslandsbanka fyrir árin 2020 til 2023 var birt í dag en samkvæmt henni mun hagvöxtur glæðast á sinni hluta ársins 2021 samhliða fjölgun erlendra ferðamanna. Í kjölfarið eigi hagvöxtur eftir að mælast 5% á næsta ári þegar horfur eru á að bæði útflutningur og innlend eftirspurn nái enn sterkari viðspyrnu. Tekjuvöxtur ferðaþjónustunnar geti náð 40 prósentum Fjöldi erlendra ferðamanna er sagður ráða mestu um það hversu hratt íslenska hagkerfið réttir úr kútnum eftir efnahagsáfallið vegna Covid-19 en mikil óvissa ríkir um það hvernig þróunin verður á næstu misserum. Grunnspáin sem sett er fram í þjóðhagsspánni gerir ráð fyrir að 700 þúsund ferðamenn komi hingað til lands á þessu ári, eða rétt um þriðjungur af fjöldanum árið 2019, og 1,3 milljónir komi á næsta ári. Stærsti einstaki óvissuþáttur efnahagsþróunarinnar veltur á endatafli faraldursins og ferðavilja, að mati Íslandsbanka.Greining Íslandsbanka Gangi grunnspáin eftir yrði tekjuvöxtur í ferðaþjónustunni ríflega 40% á milli ára. Við það bætist nokkur vöxtur í vöruútflutningi og í heildina er útlit fyrir nærri 12% vöxt útflutnings í ár, ef marka má þjóðhagsspánna. Fjárfesting rétti hægt og bítandi úr kútnum Íslandsbanki metur að samdráttur fjármunamyndunar hafi numið 10,5% á síðasta ári og að útlit sé fyrir að fjárfesting sæki nú hægt og bítandi í sig veðrið að nýju án þess að stór stökk verði í þeim efnum á næstu árum. „Í ár munu mótvægisaðgerðir hins opinbera í formi fjárfestingarátaks ná hámarki og vega slíkar fjárfestingar einna þyngst í 3,8% vexti fjármunamyndunar í ár. Atvinnuvegafjárfesting sækir einnig nokkuð í sig veðrið en hins vegar lítur út fyrir að fjárfesting í íbúðarhúsnæði muni skreppa talsvert saman enda eru vísbendingar um að fremur lítið hafi verið byrjað á nýjum íbúðum undanfarna fjórðunga,“ segir í þjóðhagsspánni. Þá er gert ráð fyrri því að bygging íbúðarhúsnæðis verði komin aftur á verulegan skrið á næsta ári og að vöxtur fjárfestingar mælist þá 8,4% sem yrði mesti vöxtur frá árinu 2017. Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur Íslandsbanka, ræddi nýja þjóðhagsspá bankans og horfur í efnahagsmálum í Bítinu á Bylgjunni. „Horfur eru á að framboð nýrra íbúða verði áfram takmarkað næstu misserin. Þá er verulegur hluti heimila ágætlega í stakk búinn fjárhagslega til að ráðast í fasteignakaup þegar þörf krefur eða áhugi vaknar. Útlit er einnig fyrir að lánskjör á íbúðalánum verði áfram með allra hagstæðasta móti,“ kemur fram í þjóðhagsspánni. Telur Íslandsbanki því forsendur vera fyrir því að íbúðaverð haldi áfram að hækka í takti við almennt verðlag og jafnvel gott betur. Í heild er gert ráð fyrir að raunverð íbúðarhúsnæðis hækki um ríflega 8% fram til loka árs 2023. Þrálátara atvinnuleysi Ef marka má þjóðhagsspánna fer ástandið á vinnumarkaði líklega ekki að skána fyrr en undir mitt þetta ár og mun ekki takast að ná atvinnuleysi niður í það stig sem fólk á að venjast fyrr en seint á næsta ári eða 2023. „Þar sem heldur lengra virðist vera í að ferðaþjónusta taki við sér að nýju en vonast var til lítur einnig út fyrir að atvinnuleysið verði þrálátara en við höfðum áður spáð.“ Batinn í ferðaþjónustu leikur lykilhlutverk í því hversu hratt atvinnuleysi minnkar á ný, að mati Íslandsbanka.Greining Íslandsbanka „Við teljum að atvinnuleysi verði að jafnaði 9,4% á þessu ári, 4,6% á næsta ári en 3,3% árið 2023. Verði efnahagsþróunin á verri veg líkt og svartsýnisspá okkar teiknar upp mun atvinnuleysið verða enn þrálátara, haldast yfir 10% meirihluta þessa árs og verða yfir 5% fram á árið 2023.“ Nái verðbólgumarkmiði á þessu ári Samkvæmt þjóðhagsspánni mun verðbólgukúfurinn hjaðna hratt á komandi ársfjórðungum en 12 mánaða verðbólga mælist nú 4,3% og hefur ekki verið meiri frá því í ágúst árið 2013. „Útlit er fyrir að verðbólgan verði talsverð á næstu mánuðum og við gerum ráð fyrir að hún mælist að jafnaði við 4% þolmörk verðbólgumarkmiðsins á fyrsta ársfjórðungi. Eftir það eru horfur á að verðbólgan hjaðni allhratt eftir því sem slaki grefur um sig í hagkerfinu, áhrif gengisveikingarinnar fjara að fullu út og krónan tekur að styrkjast þegar lengra líður á árið.“ Ef sú spá gengur eftir getur verðbólga verið komin undir 2,5% markmið Seðlabankans fyrir árslok og mælist rétt undir því út 2023, að sögn Íslandsbanka.
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Efnahagsmál Íslenskir bankar Ferðamennska á Íslandi Fjármál heimilisins Íslenska krónan Tengdar fréttir Landsbankinn spáir verðbólgu yfir markmiði næstu ár Horfur eru mun verri í hagspá Landsbankans en þær voru í þjóðhagsspá Seðlabankans í ágústmánuði. Verðbólga og atvinnuleysi dragist á langinn. 20. október 2020 13:28 Gera ráð fyrir verulegri viðspyrnu næsta haust Í þjóðhags- og verðbólguspá Hagfræðideildar Landsbankans fyrir árin 2020-2023 er gert ráð fyrir að landsframleiðslan dragist saman um 8,5 prósent á árinu 2020 vegna kórónuveirufaraldursins. 20. október 2020 08:26 Einn mesti samdráttur síðustu hundrað ár Ef spáin rætist yrði þetta einn mesti samdráttur í landsframleiðslu síðustu 100 ár. 1. október 2020 09:24 Mest lesið Ómar fær fyrir ferðina Neytendur Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Viðskipti innlent Betra en ekki að viðurkenna mistökin Atvinnulíf Ýmir Örn fer frá N1 Viðskipti innlent Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Viðskipti innlent Senda tækið til útlanda til skoðunar og vilja endurgreiða Steinunni Neytendur Selja eintómt brauð á 3.190 krónur Neytendur Þrjú þúsund krónur fyrir ferð í parísarhjólið Neytendur Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf Sex fyrirtæki sektuð vegna nikotínauglýsinga Neytendur Fleiri fréttir Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Ýmir Örn fer frá N1 Verðbólga nú 5,8 prósent Icelandair kaupir Airbus flughermi Í maí voru 5800 atvinnulausir Snúa vörn í sókn og kynna eldfjallaleið fyrir ferðamenn Andri Þór Viðskiptafræðingur ársins 2024 Hafa ekki nokkrar áhyggjur af fækkun ferða Seldu til rannsóknarrisa: „Maður þarf að vera draumóramaður“ Gugga í Gatsby kveður: „Margar konur búnar að skæla hérna inni“ Wok on-veldið falt Unnur vaktar fjármálin í Danmörku Húrra Reykjavík opnar á Keflavíkurflugvelli Bein útsending: Kynna yfirtökutilboðið Gefa út kynjað skuldabréf Sóttu rúman milljarð í fjármögnun Hundrað manna hjúkrunarheimili gæti sparað tugi milljóna með smáforriti Taka tvö í Vesturbugt Spilafíklar geti lokað á fjárhættuspil hjá Indó Jón nýr forstjóri Veritas María Björk tekur við af Orra Vinna eins og hakkarar en eftir skýrum reglum Fleiri kaupi ódýrar íbúðir án þess að taka lán Íslensk ferðaþjónusta verði að vaxa í sátt við samfélagið Wok On gjaldþrota Steinunn Kristín ný í stjórn Varðar Bláa lónið kaupir Hoffell og stefnir á baðlón Bein útsending: Kynna úttekt á samkeppnishæfni Íslands Tugmilljóna sekt og má ekki stunda rekstur Sjá meira
Landsbankinn spáir verðbólgu yfir markmiði næstu ár Horfur eru mun verri í hagspá Landsbankans en þær voru í þjóðhagsspá Seðlabankans í ágústmánuði. Verðbólga og atvinnuleysi dragist á langinn. 20. október 2020 13:28
Gera ráð fyrir verulegri viðspyrnu næsta haust Í þjóðhags- og verðbólguspá Hagfræðideildar Landsbankans fyrir árin 2020-2023 er gert ráð fyrir að landsframleiðslan dragist saman um 8,5 prósent á árinu 2020 vegna kórónuveirufaraldursins. 20. október 2020 08:26
Einn mesti samdráttur síðustu hundrað ár Ef spáin rætist yrði þetta einn mesti samdráttur í landsframleiðslu síðustu 100 ár. 1. október 2020 09:24
Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf
Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf