Hagkerfið nái andanum og spá um tveggja prósenta hagvexti næstu ár Atli Ísleifsson skrifar 15. október 2024 08:32 Una Jónsdóttir er aðalhagfræðingur Landsbankans. Vísir/Vilhelm Greiningardeild Landsbankans spáir því að hagkerfið standi nánast í stað á milli ára í ár og að landsframleiðsla dragist saman um 0,1 prósent. Þetta sé mikil breyting frá síðustu árum þar sem hagvöxtur hafi verið fimm til níu prósent árlega, en þeim mikla hagvexti hafi fylgt mikil og þrálát verðbólga. Hagspaín geri ráð fyrir öðrum og rólegri takti. Þetta kemur fram í tilkynningu frá Landsbankanum en ný hagspá bankans, sem nær til ársins 2027, verður kynnt sérstaklega á fundi í Silfurbergi sem hefst núna klukkan 8:30. Í tilkynningunni segir að slaki hafi færst yfir hagkerfið sem nái andanum, verðbólga hjaðni duglega, vextir lækki og hagkerfið fari aftur hægt og rólega af stað með um tveggja prósenta hagvexti árlega næstu árin. Hægt verður að fylgjast með fundinum í spilaranum að neðan. Haft er eftir Unu Jónsdóttur, aðalhagfræðingi Landsbankans, að spáin sé almennt nokkuð björt þrátt fyrir horfur á lítils háttar samdrætti á þessu ári. „Hagkerfið er að fara í gegnum tímabæra og nauðsynlega kólnun sem getur engu að síður reynst mörgum sársaukafull. Raunvextir eru háir og gætu enn hækkað. Það þýðir að aðhaldið gæti aukist sem þrengir að heimilum og fyrirtækjum í landinu. Lækkunarferlið er aftur á móti hafið og við viljum meina að sigur í baráttunni við verðbólgu sé í augsýn. Það gæti þó tekið tíma að ná verðbólgu niður í verðbólgumarkmið og við sjáum það ekki endilega gerast á spátímanum, þó svo að verðbólgan muni lækka myndarlega,“ segir Una. Háð ýmiss konar óvissu Spáin er háð ýmiss konar óvissu. Má þar nefna ófrið víðs vegar í heiminum sem gæti haft áhrif á efnahag ýmissa viðskiptalanda Íslands og þar með á íslenskan efnahag. Þá gætu eldsumbrot á Reykjanesskaga ógnað innviðum á svæðinu. Helstu niðurstöður: Spáin gerir ráð fyrir 0,1% samdrætti í ár, en stöðugum hagvexti á bilinu 2,1-2,3% næstu þrjú árin eftir það. Verðbólga hjaðnar nokkuð á spátímanum. Hún mælist 5,8% í ár, gangi spáin eftir, en lækkar svo í 4% á næsta ári, 3,7% árið 2026 og loks 3,3% árið 2027. Við spáum hægfara vaxtalækkunum nær allt spátímabilið. Háir raunvextir, sérstaklega í upphafi spátímans, munu halda aftur af vexti einkaneyslu sem við spáum að aukist einungis um 0,6% í ár og svo um 1,5-2% á síðari árum spátímans. Í ár má reikna með því að hingað komi áþekkur fjöldi ferðamanna og í fyrra. Á næsta ári gerum við ráð fyrir 2,3 milljónum, svipuðum fjölda og á metárinu 2018, og svo hægfara fjölgun eftir það. Útflutningsvöxtur næstu ára verður drifinn áfram af fjölbreyttum atvinnuvegum þar sem fiskeldi og lyfjaiðnaður eru meðal þeirra útflutningsgreina sem sækja í sig veðrið. Við gerum ráð fyrir að krónan styrkist smám saman út spátímann og að evran muni kosta 148 krónur í lok árs 2025, 147 í lok árs 2026 og 146 í lok árs 2027. Við spáum halla á viðskiptum við útlönd út spátímann, á bilinu 15 til 50 ma.kr. á ári. Síðasta vor náðust kjarasamningar á stórum hluta vinnumarkaðar þar sem kveðið er á um hóflegri launahækkanir en í síðustu samningum. Við gerum ráð fyrir 6,6% hækkun launa í ár, 6,1% á næsta ári, 5,5% árið 2026 og loks 5,7% árið 2027. Kaupmáttur launa mun því aukast öll árin. Búast má við að atvinnuleysi aukist lítillega á þessu ári eftir því sem hægir á eftirspurn og dregur úr spennu á vinnumarkaði. Þó spáum við fremur litlum sveiflum í ljósi hreyfanleika vinnuaflsins. Við spáum því að skráð atvinnuleysi verði að meðaltali 3,6% á þessu ári, 3,5% á því næsta, 3,4% árið 2026 og 3,3% árið 2027. Við spáum því að fjármunamyndun aukist stöðugt á spátímanum, alls um 1,9% í ár og um tæp 3% næstu árin þar á eftir. Ýmis fjárfestingaráform eru uppi víða um land og gerum við ráð fyrir að þau komi smám saman til framkvæmda, sér í lagi þegar fjármögnunarskilyrði batna með lækkandi vöxtum. Þó nokkur kraftur hefur verið á íbúðamarkaði undanfarið og gerum við ráð fyrir að íbúðaverð hækki um 9% í ár og svipað á næsta ári. Minni hækkanir verða svo 2026 og 2027, m.a. í takt við aukna íbúðafjárfestingu. Efnahagsmál Landsbankinn Fjármálafyrirtæki Rekstur hins opinbera Mest lesið Grýlan sem segir vekjaranum að grjóthalda kjafti Atvinnulíf Baldvin sagði upp 99 manns sem mættu ekki á morgunfund Viðskipti innlent Einföld leið til að nýta hugmyndavinnu oftar Atvinnulíf Bölvað basl á Bond Viðskipti erlent Halda áfram bitcoin-braski þrátt fyrir samkomulag við AGS Viðskipti erlent Innkalla sviðasultu vegna gruns um listeríu Neytendur Draga úr rafmyntarvæðingu til að fá lán frá AGS Viðskipti erlent Standa vörð um bílastæði viðskiptavina Kringlunnar Viðskipti innlent Hærri barnabætur og ný gjöld á nikótínvörur á nýju ári Viðskipti innlent Sekta þau sem ekki greiða rétt fargjald um fimmtán þúsund krónur Viðskipti innlent Fleiri fréttir Discover hefur flug milli München og Íslands Hærri barnabætur og ný gjöld á nikótínvörur á nýju ári Hluthafarnir samþykkja samruna Marels við JBT Sekta þau sem ekki greiða rétt fargjald um fimmtán þúsund krónur Elma Sif til Stika Solutions Baldvin sagði upp 99 manns sem mættu ekki á morgunfund Standa vörð um bílastæði viðskiptavina Kringlunnar Vonar að allir pakkar berist til þeirra fyrir jól Kortleggja tómar íbúðir í samstarfi við sveitarfélög Jóna Björk tekur við Garðheimum Segja son og tengdadóttur Reynis ekki koma nálægt Mannlífskaupum EastJet flýgur til Basel og Lyon Margrét áfram rektor á Bifröst Ingibjörg Þórdís til Elko Fimm mætt í Kauphöllina RÚV sker sér stærri sneið af auglýsingakökunni Ársverðbólga óbreytt á milli mánaða Tómar íbúðir á landinu nú um 10 þúsund Keppinautar eigi ekki að opna bækur sínar hver gagnvart öðrum Segir kaupverðið á Mannlífi ekki hátt Hætta í stjórn vegna yfirvofandi kaupa á Mannlífi Heimkaup undir hatt Samkaupa Leggja nýjan jarðstreng til Súðavíkur Heimildin að ganga frá kaupum á Mannlífi Lykilstjórnendur fá skell vegna tugmilljóna hagnaðar Segir eðlilegar skýringar á hæsta raforkuverðinu Efling hafi líklega sett Íslandsmet í óhróðri Bogi í Icelandair kaupir einbýlishús af Pétri í Eykt Fyrrverandi þingmenn vilja verða forstjórar Kríu Þrjú teymi vilja hanna og byggja nýju þjóðarhöllina Sjá meira
Þetta kemur fram í tilkynningu frá Landsbankanum en ný hagspá bankans, sem nær til ársins 2027, verður kynnt sérstaklega á fundi í Silfurbergi sem hefst núna klukkan 8:30. Í tilkynningunni segir að slaki hafi færst yfir hagkerfið sem nái andanum, verðbólga hjaðni duglega, vextir lækki og hagkerfið fari aftur hægt og rólega af stað með um tveggja prósenta hagvexti árlega næstu árin. Hægt verður að fylgjast með fundinum í spilaranum að neðan. Haft er eftir Unu Jónsdóttur, aðalhagfræðingi Landsbankans, að spáin sé almennt nokkuð björt þrátt fyrir horfur á lítils háttar samdrætti á þessu ári. „Hagkerfið er að fara í gegnum tímabæra og nauðsynlega kólnun sem getur engu að síður reynst mörgum sársaukafull. Raunvextir eru háir og gætu enn hækkað. Það þýðir að aðhaldið gæti aukist sem þrengir að heimilum og fyrirtækjum í landinu. Lækkunarferlið er aftur á móti hafið og við viljum meina að sigur í baráttunni við verðbólgu sé í augsýn. Það gæti þó tekið tíma að ná verðbólgu niður í verðbólgumarkmið og við sjáum það ekki endilega gerast á spátímanum, þó svo að verðbólgan muni lækka myndarlega,“ segir Una. Háð ýmiss konar óvissu Spáin er háð ýmiss konar óvissu. Má þar nefna ófrið víðs vegar í heiminum sem gæti haft áhrif á efnahag ýmissa viðskiptalanda Íslands og þar með á íslenskan efnahag. Þá gætu eldsumbrot á Reykjanesskaga ógnað innviðum á svæðinu. Helstu niðurstöður: Spáin gerir ráð fyrir 0,1% samdrætti í ár, en stöðugum hagvexti á bilinu 2,1-2,3% næstu þrjú árin eftir það. Verðbólga hjaðnar nokkuð á spátímanum. Hún mælist 5,8% í ár, gangi spáin eftir, en lækkar svo í 4% á næsta ári, 3,7% árið 2026 og loks 3,3% árið 2027. Við spáum hægfara vaxtalækkunum nær allt spátímabilið. Háir raunvextir, sérstaklega í upphafi spátímans, munu halda aftur af vexti einkaneyslu sem við spáum að aukist einungis um 0,6% í ár og svo um 1,5-2% á síðari árum spátímans. Í ár má reikna með því að hingað komi áþekkur fjöldi ferðamanna og í fyrra. Á næsta ári gerum við ráð fyrir 2,3 milljónum, svipuðum fjölda og á metárinu 2018, og svo hægfara fjölgun eftir það. Útflutningsvöxtur næstu ára verður drifinn áfram af fjölbreyttum atvinnuvegum þar sem fiskeldi og lyfjaiðnaður eru meðal þeirra útflutningsgreina sem sækja í sig veðrið. Við gerum ráð fyrir að krónan styrkist smám saman út spátímann og að evran muni kosta 148 krónur í lok árs 2025, 147 í lok árs 2026 og 146 í lok árs 2027. Við spáum halla á viðskiptum við útlönd út spátímann, á bilinu 15 til 50 ma.kr. á ári. Síðasta vor náðust kjarasamningar á stórum hluta vinnumarkaðar þar sem kveðið er á um hóflegri launahækkanir en í síðustu samningum. Við gerum ráð fyrir 6,6% hækkun launa í ár, 6,1% á næsta ári, 5,5% árið 2026 og loks 5,7% árið 2027. Kaupmáttur launa mun því aukast öll árin. Búast má við að atvinnuleysi aukist lítillega á þessu ári eftir því sem hægir á eftirspurn og dregur úr spennu á vinnumarkaði. Þó spáum við fremur litlum sveiflum í ljósi hreyfanleika vinnuaflsins. Við spáum því að skráð atvinnuleysi verði að meðaltali 3,6% á þessu ári, 3,5% á því næsta, 3,4% árið 2026 og 3,3% árið 2027. Við spáum því að fjármunamyndun aukist stöðugt á spátímanum, alls um 1,9% í ár og um tæp 3% næstu árin þar á eftir. Ýmis fjárfestingaráform eru uppi víða um land og gerum við ráð fyrir að þau komi smám saman til framkvæmda, sér í lagi þegar fjármögnunarskilyrði batna með lækkandi vöxtum. Þó nokkur kraftur hefur verið á íbúðamarkaði undanfarið og gerum við ráð fyrir að íbúðaverð hækki um 9% í ár og svipað á næsta ári. Minni hækkanir verða svo 2026 og 2027, m.a. í takt við aukna íbúðafjárfestingu.
Efnahagsmál Landsbankinn Fjármálafyrirtæki Rekstur hins opinbera Mest lesið Grýlan sem segir vekjaranum að grjóthalda kjafti Atvinnulíf Baldvin sagði upp 99 manns sem mættu ekki á morgunfund Viðskipti innlent Einföld leið til að nýta hugmyndavinnu oftar Atvinnulíf Bölvað basl á Bond Viðskipti erlent Halda áfram bitcoin-braski þrátt fyrir samkomulag við AGS Viðskipti erlent Innkalla sviðasultu vegna gruns um listeríu Neytendur Draga úr rafmyntarvæðingu til að fá lán frá AGS Viðskipti erlent Standa vörð um bílastæði viðskiptavina Kringlunnar Viðskipti innlent Hærri barnabætur og ný gjöld á nikótínvörur á nýju ári Viðskipti innlent Sekta þau sem ekki greiða rétt fargjald um fimmtán þúsund krónur Viðskipti innlent Fleiri fréttir Discover hefur flug milli München og Íslands Hærri barnabætur og ný gjöld á nikótínvörur á nýju ári Hluthafarnir samþykkja samruna Marels við JBT Sekta þau sem ekki greiða rétt fargjald um fimmtán þúsund krónur Elma Sif til Stika Solutions Baldvin sagði upp 99 manns sem mættu ekki á morgunfund Standa vörð um bílastæði viðskiptavina Kringlunnar Vonar að allir pakkar berist til þeirra fyrir jól Kortleggja tómar íbúðir í samstarfi við sveitarfélög Jóna Björk tekur við Garðheimum Segja son og tengdadóttur Reynis ekki koma nálægt Mannlífskaupum EastJet flýgur til Basel og Lyon Margrét áfram rektor á Bifröst Ingibjörg Þórdís til Elko Fimm mætt í Kauphöllina RÚV sker sér stærri sneið af auglýsingakökunni Ársverðbólga óbreytt á milli mánaða Tómar íbúðir á landinu nú um 10 þúsund Keppinautar eigi ekki að opna bækur sínar hver gagnvart öðrum Segir kaupverðið á Mannlífi ekki hátt Hætta í stjórn vegna yfirvofandi kaupa á Mannlífi Heimkaup undir hatt Samkaupa Leggja nýjan jarðstreng til Súðavíkur Heimildin að ganga frá kaupum á Mannlífi Lykilstjórnendur fá skell vegna tugmilljóna hagnaðar Segir eðlilegar skýringar á hæsta raforkuverðinu Efling hafi líklega sett Íslandsmet í óhróðri Bogi í Icelandair kaupir einbýlishús af Pétri í Eykt Fyrrverandi þingmenn vilja verða forstjórar Kríu Þrjú teymi vilja hanna og byggja nýju þjóðarhöllina Sjá meira