Veitingamenn berjist í bökkum Jón Ísak Ragnarsson skrifar 17. júlí 2024 11:43 Aðalgeir og Simmi segja rekstur veitingastaða vera erfiðan, og óvíða sé meiri samkeppni. Veitingamenn séu almennt ekki að okra, þótt á því finnist undantekningar. Vísir Veitingamennirnir Aðalgeir Ásvaldsson og Simmi Vill segja að rekstrarumhverfi veitingastaða á Íslandi sé erfitt, gjaldþrot séu regluleg. Veitingamenn séu almennt ekki að okra, þótt finna megi undantekningar til dæmis á fjölförnum ferðamannastöðum. Þeir segja að óvíða sé harðari samkeppni en í veitingabransanum. „Það sem að ég fann að þessari frétt, er að þarna er verið að bera saman hamborgara og hamborgara, og það er ekki það sama,“ segir Simmi Vill, og vísar í umfjöllun Morgunblaðsins verðlagsþróun hamborgaramáltíða á höfuðborgarsvæðinu. „Í fyrsta lagi er stærðarmunur á hamborgurum. Það munar gríðarlega miklu hvort að hamborgari sé 120 grömm eða 140 grömm, og síðan bara hvað er á honum. Á sumum þessum stöðum skiptir þetta máli,“ segir Simmi. Fréttin standi alveg, hvað verðhækkanir í prósentum varðar, en verðin hafi ekki tekið tillit til stærðar hamborgaranna. Simmi og Aðalgeir voru til viðtals í Bítinu á Bylgjunni í morgun. „Við erum að borga hæstu laun í heiminum“ Aðalgeir segir að það sé góð spurning, af hverju verð hjá „street food“ matarbásum og mathöllum, sem eiga að bera minni kostnað en aðrir veitingastaðir, sé almennt ekkert mikið lægra en hjá öðrum veitingastöðum. „Það er önnur góð spurning. Það er auðvitað gamla tuggan, við erum að borga hæstu laun í heiminum. Þrátt fyrir að við skerum út þjónustuna í mathöllunum til dæmis, þá stendur þetta samt í stað, verðið,“ segir Aðalgeir. Veitingastaðir þurfi að fá meira í kassann til að reka meiri þjónustu og svo framvegis. En það sem ég skil ekki sem neytandi er, af hverju mathallirnar á Íslandi geta ekki boðið hlutfallslega lægra verð eins og mathallir gera erlendis? Simmi segir að veitingamenn losni ekki við sameignarþrif, rekstur hússins og þess háttar. Vissulega þurfi ekki þjóna og þannig sparist kostnaður. Hamborgari er ekki það sama og hamborgari, segir Simmi Vill.Getty „Já maður myndi halda það, en eg held að hnífurinn liggi svolítið í leigusamningnum,“ segir Aðalgeir. Simmi segir að hæsta fermetraverð í veitingasölu sé í mathöllum. Veitingamenn þurfi sérsamning varðandi launakjör Simmi segir að veitingamenn þurfi klárlega einhvern sérsamning varðandi launakjör starfsfólks. Aðalgeir segir að það sé enginn vilji til þess hjá verkalýðshreyfingunni, þau fái svo góða samninga núna. Veitingastaðir séu almennt að borga 50 til 60 prósent af veltu í laun. „Sko það sem hefur mest áhrif launalega, það er þessi mikli álagsmunur eftir klukkan sex og um helgar. Þetta er sá munur sem er hvergi hærri á vesturlöndum nema á Íslandi, að fara úr tímakaupi sem er samið um sem lágmarkskaup, og hækka það um 33 prósent eftir sex,“ segir Simmi. Simma finnst óréttlæti að ungt fólk í námi í aukavinnu á kvöldin fái hærra tímakaup en venjulegt fólk í dagvinnu.Vísir/Vilhelm Hann segir að hópurinn sem er í þessari vinnu á kvöldin sé oft ungt fólk í námi í aukavinnu, og þau fái því allt í einu hærra tímakaup en fólk í dagvinnu. „Þetta finnst mér mikið óréttlæti,“ segir Simmi. Aðalgeir skýtur því inn í að í þessum stöðugleikasamningum þurfi barirnir að borga 55 prósent álag á sínum mesta álagstíma. Veitingageirinn ein undirstöðuatvinnugrein þjóðarinnar „Þetta er mjög vanhugsað, og sérstaklega í ljósi þess hvað ferðaþjónustan í heild sinni, og veitingarekstur er klárlega mjög stór þáttur í því ef ekki sá stærsti, er bara orðin ein af undirstöðuatvinnugreinum þjóðarinnar,“ segir Simmi. Það að hoppa yfir stóru málin í þeirri grein sé óábyrgt. „Þetta eru um 900 fyrirtæki að velta 120 milljörðum á ári skilurðu. Það er fólk á bak við öll þessi fyrirtæki, og mestmegnis eru þetta lítil og meðalstór fyrirtæki, og það er bara verið að henda okkur fyrir lestina,“ segir Aðalgeir. Hærri skattar og gjöld Simmi segir að það séu líka fleiri þættir en launin, sem útskýra hækkandi verðlagið. Sveitarfélögin hafi hent fram hækkuðum fasteignagjöldum nýlega í miðri verðbólgu, og þetta hafi áhrif á leigusamninga. Langflestir veitingamenn séu í leiguhúsnæði. „Það eru líka fleiri hlutir. Sorphirðukostnaður hefur rokið upp síðustu ár um mörg hundruð prósent. Bara það ef það eru matarleifar í einhverjum gám sem er ekki á réttum stað færðu bara sekt,“ segir Simmi. Simmi vill einnig benda á það, að í mars 2023, hafi fjármálaráðherra kynnt fyrirtækjaskattahækkun upp á eitt prósent til þess að sporna gegn verðbólgu. „Ég er ekki hagfræðimenntaður, en ég veit ekki hvernig þú ætlar að sporna gegn verðbólgu með því að hækka álögur á fyrirtæki sem á endanum varpa því yfir í verðlag til almennings.“ Fólk verði einnig að fatta að allt hafi hækkað í verði síðustu ár. Til að mynda hafi líterinn af mjólk kostað 70 krónur árið 2006, en kosti 254 krónur í dag. Fjórar tveggja lítra pepsi max hafi kostað 399 krónur árið 2006, en það sé nú verðið á einni hálfs lítra flösku. Verðið á hamborgurum hafi hækkað hlutfallslega töluvert minna en margt annað. Verðlag Bítið Veitingastaðir Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent „Fólki er frekar misboðið“ Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira
„Það sem að ég fann að þessari frétt, er að þarna er verið að bera saman hamborgara og hamborgara, og það er ekki það sama,“ segir Simmi Vill, og vísar í umfjöllun Morgunblaðsins verðlagsþróun hamborgaramáltíða á höfuðborgarsvæðinu. „Í fyrsta lagi er stærðarmunur á hamborgurum. Það munar gríðarlega miklu hvort að hamborgari sé 120 grömm eða 140 grömm, og síðan bara hvað er á honum. Á sumum þessum stöðum skiptir þetta máli,“ segir Simmi. Fréttin standi alveg, hvað verðhækkanir í prósentum varðar, en verðin hafi ekki tekið tillit til stærðar hamborgaranna. Simmi og Aðalgeir voru til viðtals í Bítinu á Bylgjunni í morgun. „Við erum að borga hæstu laun í heiminum“ Aðalgeir segir að það sé góð spurning, af hverju verð hjá „street food“ matarbásum og mathöllum, sem eiga að bera minni kostnað en aðrir veitingastaðir, sé almennt ekkert mikið lægra en hjá öðrum veitingastöðum. „Það er önnur góð spurning. Það er auðvitað gamla tuggan, við erum að borga hæstu laun í heiminum. Þrátt fyrir að við skerum út þjónustuna í mathöllunum til dæmis, þá stendur þetta samt í stað, verðið,“ segir Aðalgeir. Veitingastaðir þurfi að fá meira í kassann til að reka meiri þjónustu og svo framvegis. En það sem ég skil ekki sem neytandi er, af hverju mathallirnar á Íslandi geta ekki boðið hlutfallslega lægra verð eins og mathallir gera erlendis? Simmi segir að veitingamenn losni ekki við sameignarþrif, rekstur hússins og þess háttar. Vissulega þurfi ekki þjóna og þannig sparist kostnaður. Hamborgari er ekki það sama og hamborgari, segir Simmi Vill.Getty „Já maður myndi halda það, en eg held að hnífurinn liggi svolítið í leigusamningnum,“ segir Aðalgeir. Simmi segir að hæsta fermetraverð í veitingasölu sé í mathöllum. Veitingamenn þurfi sérsamning varðandi launakjör Simmi segir að veitingamenn þurfi klárlega einhvern sérsamning varðandi launakjör starfsfólks. Aðalgeir segir að það sé enginn vilji til þess hjá verkalýðshreyfingunni, þau fái svo góða samninga núna. Veitingastaðir séu almennt að borga 50 til 60 prósent af veltu í laun. „Sko það sem hefur mest áhrif launalega, það er þessi mikli álagsmunur eftir klukkan sex og um helgar. Þetta er sá munur sem er hvergi hærri á vesturlöndum nema á Íslandi, að fara úr tímakaupi sem er samið um sem lágmarkskaup, og hækka það um 33 prósent eftir sex,“ segir Simmi. Simma finnst óréttlæti að ungt fólk í námi í aukavinnu á kvöldin fái hærra tímakaup en venjulegt fólk í dagvinnu.Vísir/Vilhelm Hann segir að hópurinn sem er í þessari vinnu á kvöldin sé oft ungt fólk í námi í aukavinnu, og þau fái því allt í einu hærra tímakaup en fólk í dagvinnu. „Þetta finnst mér mikið óréttlæti,“ segir Simmi. Aðalgeir skýtur því inn í að í þessum stöðugleikasamningum þurfi barirnir að borga 55 prósent álag á sínum mesta álagstíma. Veitingageirinn ein undirstöðuatvinnugrein þjóðarinnar „Þetta er mjög vanhugsað, og sérstaklega í ljósi þess hvað ferðaþjónustan í heild sinni, og veitingarekstur er klárlega mjög stór þáttur í því ef ekki sá stærsti, er bara orðin ein af undirstöðuatvinnugreinum þjóðarinnar,“ segir Simmi. Það að hoppa yfir stóru málin í þeirri grein sé óábyrgt. „Þetta eru um 900 fyrirtæki að velta 120 milljörðum á ári skilurðu. Það er fólk á bak við öll þessi fyrirtæki, og mestmegnis eru þetta lítil og meðalstór fyrirtæki, og það er bara verið að henda okkur fyrir lestina,“ segir Aðalgeir. Hærri skattar og gjöld Simmi segir að það séu líka fleiri þættir en launin, sem útskýra hækkandi verðlagið. Sveitarfélögin hafi hent fram hækkuðum fasteignagjöldum nýlega í miðri verðbólgu, og þetta hafi áhrif á leigusamninga. Langflestir veitingamenn séu í leiguhúsnæði. „Það eru líka fleiri hlutir. Sorphirðukostnaður hefur rokið upp síðustu ár um mörg hundruð prósent. Bara það ef það eru matarleifar í einhverjum gám sem er ekki á réttum stað færðu bara sekt,“ segir Simmi. Simmi vill einnig benda á það, að í mars 2023, hafi fjármálaráðherra kynnt fyrirtækjaskattahækkun upp á eitt prósent til þess að sporna gegn verðbólgu. „Ég er ekki hagfræðimenntaður, en ég veit ekki hvernig þú ætlar að sporna gegn verðbólgu með því að hækka álögur á fyrirtæki sem á endanum varpa því yfir í verðlag til almennings.“ Fólk verði einnig að fatta að allt hafi hækkað í verði síðustu ár. Til að mynda hafi líterinn af mjólk kostað 70 krónur árið 2006, en kosti 254 krónur í dag. Fjórar tveggja lítra pepsi max hafi kostað 399 krónur árið 2006, en það sé nú verðið á einni hálfs lítra flösku. Verðið á hamborgurum hafi hækkað hlutfallslega töluvert minna en margt annað.
Verðlag Bítið Veitingastaðir Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent „Fólki er frekar misboðið“ Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira