Fasteignakaup fjárfesta vísbending um að fasteignaverð haldi áfram að hækka Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 16. júlí 2024 13:16 Jónas Atli Gunnarsson er hagfræðingur hjá HMS. Vísir/Einar Fjölgun íbúða í eigu stórtækra íbúðaeigenda hefur aukist á undanförnum árum á meðan hlutfall þeirra sem eiga aðeins eina íbúð til eigin nota hefur dregist saman. Hagfræðingur segir þetta vísbendingu um að fjárfestar telji að fasteignaverð muni halda áfram að hækka. Aftur á móti tengist þróunin að miklu leyti einnig aukinni uppbyggingu félagslegra íbúða sem og uppkaupum Þórkötlu á íbúðarhúsnæði í Grindavík. Fram kemur í grein Innherja á Vísi í gær, þar sem vitnað er til skrifa framkvæmdastjóra Aflvaka þróunarfélags, að nærri níu af hvernum tíu seldum íbúðum á árinu hafi verið keyptar af fjárfestum. Jónas Atli Gunnarsson, hagfræðingur hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun, segir stofnunina hafa merkt þróun í þessa veru að undanförnu. „Við höfum verð að sjá breytingarnar frá því að vextir byrjuðu að hækka árið 2022, að fjölgun íbúða væri í minna mæli að fara til íbúðaeigenda sem eiga bara eina íbúð, það sem við myndum kalla „venjulega“ íbúðaeigendur. En á sama tíma hafa fjársterkir íbúðaeigendur verið að auka hlutdeild sína á íbúðamarkaðinum,“ segir Jónas Atli. Stórtækir íbúðaeigendur vísar til bæði lögaðila og einstaklinga sem eiga fleiri en eina íbúð. Háir vextir eru meðal þess sem skýrir minni fjölgun íbúðareigenda sem eiga bara eina íbúð að sögn Jónasar. „Það er erfiðara að kaupa íbúðir þegar vextir eru hærri og lánaskilyrði eru þrengri,“ segir Jónas. Það séu aftur á móti nokkrir þættir sem kunni að skýra aukna fjölgun stórtækari íbúðareigenda. „Við alla veganna teljum hjá HMS að stóran hluta af þessari þróun megi skýra með íbúðaeigendur sem eru ekki að kaupa endilega í fjárfestingaskini. Heldur er þetta ríkisstjórnin, annað hvort í gegnum Þórkötlukaupin, eða þá eru þetta félagslegar leiguíbúðir,“ segir Jónas og vísar þar til þess að hátt í þrjú þúsund íbúðir hafi verið teknar í notkun að undanförnu með hjálp stofnframlaga frá ríkinu. Þá sé þróunin í ár að miklu leyti tilkomin vegna stórtækra uppkaupa fasteignafélagsins Þórkötlu á íbúðum í Grindavík, auk kaupa leigufélaga á íbúðum til útleigu fyrir Grindvíkinga. Væntingar um áframhaldandi hækkun fasteignaverðs Jónas bendir á að ef ekki væri fyrir kaup Þórkötlu á íbúðarhúsnæði hefði íbúðum í eigu „venjulegra“ íbúðaeigenda að öllum líkindum fjölgað hraðar í ár heldur en í fyrra. Einnig sé sennilegt að margar þeirra íbúða sem keyptar hafa verið af fjársterkum aðilum skili sér á leigumarkaðinn, þar sem eftirspurnin sé töluvert meiri en framboðið sem stendur. Viðvarandi eftirspurn eftir íbúðarhúsnæði viðhaldi háu fasteignaverð, en eftirspurnin hefur haldist mikil þrátt fyrir háa vexti. „Mætti draga þá ályktun af því að stórir fjárfestar, sem eru ekki þessir félagslegu fjárfestar heldur kannski aðrir sem eru að sjá sér kannski hagnaðarvon í að kaupa íbúðir, þeir telja að fasteignaverð muni halda áfram að hækka,“ segir Jónas. Húsnæðismál Efnahagsmál Mest lesið Vilja verða hverfisbarinn við Snorrabraut Viðskipti innlent New York Times og BBC segja Íslendinga furða sig á stöðu gúrkunnar Viðskipti innlent Segir DNA-tal ráðherra fráleita skýringu á verðbólgu Viðskipti innlent Mata-systkinin gera yfirtökutilboð í fasteignafélagið Eik Viðskipti innlent Gúrkan hækkað um þúsund krónur Viðskipti innlent ReebokFitness skiptir um nafn Viðskipti innlent Prís hrærir í pottinum: „Ekkert of langt gengið að kalla þetta verðstríð“ Neytendur Mótmæla samráðsummælum Breka og segja þau „haldlaus“ Neytendur Verslanir hafi haft með sér „þögult samkomulag“ um verð Neytendur Sádar sagðir byrjaðir að skrúfa fyrir kranann Viðskipti erlent Fleiri fréttir New York Times og BBC segja Íslendinga furða sig á stöðu gúrkunnar Vilja verða hverfisbarinn við Snorrabraut Segir DNA-tal ráðherra fráleita skýringu á verðbólgu Mata-systkinin gera yfirtökutilboð í fasteignafélagið Eik Fordæmir hagstjórnina og hvetur ríkisstjórnina til að bregðast við Þróun á húsnæðismarkaði ólíkleg til að breytast Laus störf þrjú prósent á öðrum ársfjórðungi Þrír virkir leitendur fyrir hvern leigusamning Gúrkusalatið ekki eina ástæða gúrkuskortsins Hefur trú á að verðbólgumarkmið náist Fá 34 milljóna sekt vegna vanskila á losunarheimildum Alvarleg vanskil aukist töluvert Samið við þrjá um umsjón útboðs á hlutum ríkisins í Íslandsbanka Gúrkan hækkað um þúsund krónur Íbúðaverð hækkað um ellefu prósent ReebokFitness skiptir um nafn Sesselía yfirgefur Vodafone Hörð peningastefna ekki komið heimilum í vandræði Fljúga til Álaborgar næsta sumar Hefði ekki í „blautustu, villtustu draumum“ órað fyrir óbreyttum stýrivöxtum Bein útsending: Peningastefnunefnd rökstyður stýrivaxtaákvörðun Segir jafn galið að birta lista yfir tekjur bótaþega Óbreyttir stýrivextir í enn eitt skiptið Nær markmiðinu aftur og var með 108,6 milljónir á mánuði Topparnir hjá hinu opinbera Forstjórarnir sem möluðu gull á síðasta ári Mæld verðbólga meiri ef Hagstofan hefði ekki skipt um kúrs Sér ekki vaxtalækkun í kortunum fyrr en í nóvember Engin hópuppsögn í júlí Ritúalið verður að Skjóli Sjá meira
Fram kemur í grein Innherja á Vísi í gær, þar sem vitnað er til skrifa framkvæmdastjóra Aflvaka þróunarfélags, að nærri níu af hvernum tíu seldum íbúðum á árinu hafi verið keyptar af fjárfestum. Jónas Atli Gunnarsson, hagfræðingur hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun, segir stofnunina hafa merkt þróun í þessa veru að undanförnu. „Við höfum verð að sjá breytingarnar frá því að vextir byrjuðu að hækka árið 2022, að fjölgun íbúða væri í minna mæli að fara til íbúðaeigenda sem eiga bara eina íbúð, það sem við myndum kalla „venjulega“ íbúðaeigendur. En á sama tíma hafa fjársterkir íbúðaeigendur verið að auka hlutdeild sína á íbúðamarkaðinum,“ segir Jónas Atli. Stórtækir íbúðaeigendur vísar til bæði lögaðila og einstaklinga sem eiga fleiri en eina íbúð. Háir vextir eru meðal þess sem skýrir minni fjölgun íbúðareigenda sem eiga bara eina íbúð að sögn Jónasar. „Það er erfiðara að kaupa íbúðir þegar vextir eru hærri og lánaskilyrði eru þrengri,“ segir Jónas. Það séu aftur á móti nokkrir þættir sem kunni að skýra aukna fjölgun stórtækari íbúðareigenda. „Við alla veganna teljum hjá HMS að stóran hluta af þessari þróun megi skýra með íbúðaeigendur sem eru ekki að kaupa endilega í fjárfestingaskini. Heldur er þetta ríkisstjórnin, annað hvort í gegnum Þórkötlukaupin, eða þá eru þetta félagslegar leiguíbúðir,“ segir Jónas og vísar þar til þess að hátt í þrjú þúsund íbúðir hafi verið teknar í notkun að undanförnu með hjálp stofnframlaga frá ríkinu. Þá sé þróunin í ár að miklu leyti tilkomin vegna stórtækra uppkaupa fasteignafélagsins Þórkötlu á íbúðum í Grindavík, auk kaupa leigufélaga á íbúðum til útleigu fyrir Grindvíkinga. Væntingar um áframhaldandi hækkun fasteignaverðs Jónas bendir á að ef ekki væri fyrir kaup Þórkötlu á íbúðarhúsnæði hefði íbúðum í eigu „venjulegra“ íbúðaeigenda að öllum líkindum fjölgað hraðar í ár heldur en í fyrra. Einnig sé sennilegt að margar þeirra íbúða sem keyptar hafa verið af fjársterkum aðilum skili sér á leigumarkaðinn, þar sem eftirspurnin sé töluvert meiri en framboðið sem stendur. Viðvarandi eftirspurn eftir íbúðarhúsnæði viðhaldi háu fasteignaverð, en eftirspurnin hefur haldist mikil þrátt fyrir háa vexti. „Mætti draga þá ályktun af því að stórir fjárfestar, sem eru ekki þessir félagslegu fjárfestar heldur kannski aðrir sem eru að sjá sér kannski hagnaðarvon í að kaupa íbúðir, þeir telja að fasteignaverð muni halda áfram að hækka,“ segir Jónas.
Húsnæðismál Efnahagsmál Mest lesið Vilja verða hverfisbarinn við Snorrabraut Viðskipti innlent New York Times og BBC segja Íslendinga furða sig á stöðu gúrkunnar Viðskipti innlent Segir DNA-tal ráðherra fráleita skýringu á verðbólgu Viðskipti innlent Mata-systkinin gera yfirtökutilboð í fasteignafélagið Eik Viðskipti innlent Gúrkan hækkað um þúsund krónur Viðskipti innlent ReebokFitness skiptir um nafn Viðskipti innlent Prís hrærir í pottinum: „Ekkert of langt gengið að kalla þetta verðstríð“ Neytendur Mótmæla samráðsummælum Breka og segja þau „haldlaus“ Neytendur Verslanir hafi haft með sér „þögult samkomulag“ um verð Neytendur Sádar sagðir byrjaðir að skrúfa fyrir kranann Viðskipti erlent Fleiri fréttir New York Times og BBC segja Íslendinga furða sig á stöðu gúrkunnar Vilja verða hverfisbarinn við Snorrabraut Segir DNA-tal ráðherra fráleita skýringu á verðbólgu Mata-systkinin gera yfirtökutilboð í fasteignafélagið Eik Fordæmir hagstjórnina og hvetur ríkisstjórnina til að bregðast við Þróun á húsnæðismarkaði ólíkleg til að breytast Laus störf þrjú prósent á öðrum ársfjórðungi Þrír virkir leitendur fyrir hvern leigusamning Gúrkusalatið ekki eina ástæða gúrkuskortsins Hefur trú á að verðbólgumarkmið náist Fá 34 milljóna sekt vegna vanskila á losunarheimildum Alvarleg vanskil aukist töluvert Samið við þrjá um umsjón útboðs á hlutum ríkisins í Íslandsbanka Gúrkan hækkað um þúsund krónur Íbúðaverð hækkað um ellefu prósent ReebokFitness skiptir um nafn Sesselía yfirgefur Vodafone Hörð peningastefna ekki komið heimilum í vandræði Fljúga til Álaborgar næsta sumar Hefði ekki í „blautustu, villtustu draumum“ órað fyrir óbreyttum stýrivöxtum Bein útsending: Peningastefnunefnd rökstyður stýrivaxtaákvörðun Segir jafn galið að birta lista yfir tekjur bótaþega Óbreyttir stýrivextir í enn eitt skiptið Nær markmiðinu aftur og var með 108,6 milljónir á mánuði Topparnir hjá hinu opinbera Forstjórarnir sem möluðu gull á síðasta ári Mæld verðbólga meiri ef Hagstofan hefði ekki skipt um kúrs Sér ekki vaxtalækkun í kortunum fyrr en í nóvember Engin hópuppsögn í júlí Ritúalið verður að Skjóli Sjá meira