Ekki nálægt því að uppfylla bókaþörf barnanna Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 9. desember 2023 15:20 Dröfn Vilhjálmsdóttir Vísir/Arnar Safnstjóri skólasafns Seljaskóla kannast ekki við að börn og unglinga skorti áhuga á lestri, þvert á móti geti fátæklegt úrval íslenskra bóka ekki mettað eftirspurn þeirra. Hún segir að styðja þurfi betur við íslenska barnabókahöfunda, helst þurfi að bera þá á gullstól. Eftir að niðurstöður úr PISA könnuninni voru birtar í vikunni hefur farið fram kraftmikil samfélagsumræða um leiðir til að bæta lesskilning og kveikja áhuga unglinga á bóklestri. Dröfn Vilhjálmsdóttir safnstjóri skólasafns Seljaskóla til tíu ára kannast þó alls ekki við neitt áhugaleysi. „Ég finn fyrir miklum áhuga. Ég vildi að ég gæti sýnt ykkur áhugann og gleðina þegar ég fæ nýjar bækur sem þau eru áhugasöm um. Þá er liggur við slegist um eintökin. Ég fæ spurningar daglega. Þau biðla til mín um bækur sem ég á ekki til á íslensku.“ Ráðast þurfi í stórátak í þýðingu barnabóka. Dröfn segir alveg ljóst að ef bækur sem börnum finnst áhugaverðar er eru ekki til á íslensku, þá séu þær einfaldlega lesnar á ensku. Árleg tíu til fimmtán bóka útgáfa fyrir unglinga dugi ekki til að uppfylla bókaþörf þeirra. Afar brýnt sé að búa íslenskum barna- og unglingabókahöfundum betri skilyrði. „Berum þau á gullstól, ausum þau gulli. Þetta er svo mikilvægt. Við erum með frábæra barnabókahöfunda hér en það er ekkert hægt að lifa á þessu. Markaðurinn er svo lítill og samt erum við að láta markaðsöflin ráða.“ Börnin sjálf hafi enga rödd í slíku kerfi. Vill innleiða norsku leiðina Dröfn vill af þessum ástæðum fara að fordæmi Norðmanna sem líti svo á að Noregur sé örþjóð sem þurfi að vernda tungumálið. „Ríkið kaupir ákveðið mörg eintök af hverri útgefinni barnabók á norsku og síðan er þeim dreift á bókasöfn en það er hliðarafurð. Það mikilvægasta við þetta er að þarna stendur barnabókaútgáfan alltaf undir sér. Þá er ekki verið að hætta í miðju kafi eða hætta við að gefa út bók vegna þess að það sé ekki nógu mikið selt af henni. Með þessu mettar þú áhuga barnanna.“ Nú eru breyttir tímar og tæknivæðingin gegnsýrir samfélagið. Á netinu geti börnin auðveldlega sótt sér sérsniðna afþreyingu sem aðallega sé á ensku. Dröfn segir ljóst að ekki sé hægt að keppa við þá afþreyingu nema með því að hætta að markaðsvæða barnabækur. Þær séu nauðsynleg tæki til lesturs. Dröfn hefur lagt einstaklega mikinn metnað í að skapa notalegt og lestrarvænt umhverfi á bókasafninu. Í skugga PISA könnunarinnar hugsa margir foreldrar hvernig þeir geti stutt börnin sín betur við lesturinn. Dröfn bendir á að þetta geti verið ein leið en að það sé líka afar hvetjandi fyrir börnin og unglingana þegar foreldrarnir lesa sömu bækur og þau. „Það er alveg ótrúlega hvetjandi að eiga svona sameiginlega upplifun og geta rætt við barnið um bókina,“ segir Dröfn. Lesskilningur og menntamálin í víðara samhengi hafa verið í brennidepli í vikunni eftir að niðurstöður PISA könnunarinnar lágu fyrir. Fréttastofa fékk í vikunni til sín í Pallborðið sérfræðinga úr menntakerfinu og nokkra fyrrverandi menntamálaráðherra til að rýna þessa stöðu. Hægt er að horfa á þáttinn í heild hér. Bókaútgáfa Skóla - og menntamál Börn og uppeldi PISA-könnun Tengdar fréttir PISA könnun og menntamálin í Pallborðinu Í Pallborðinu á Vísi í dag verður PISA könnunin og menntamálin í forgrunni. Þátturinn hefst klukkan 14.00 og verður í beinni útsendingu á Vísi og í sjónvarpinu á Stöð 2 Vísi. 7. desember 2023 13:32 Varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum Full ástæða er til að hafa áhyggjur af stöðu menntamála í ljósi nýbirtrar PISA könnunar. Þetta segir Anna Kristín Sigurðardóttir, prófessor við Menntavísindasvið HÍ sem varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum. 6. desember 2023 19:33 „Ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð“ „Það molnar stanslaust undan okkur. Hversu miklum lífsgæðum þurfum við að fórna og hversu mörgum tækifærum nemenda okkar þurfum við að fórna þar til við grípum í taumana og vöknum?“ 6. desember 2023 15:27 Mest lesið Sagður hafa nauðgað fatlaðri konu og látið son hennar horfa á Innlent Albert ákærður fyrir kynferðisbrot Innlent Fimm grímuklæddir brutu upp útidyrahurð Innlent Enn slasast tugir í ókyrrð Erlent „Enn fólk að birtast sem hafði ekki hugmynd um þetta“ Innlent „Hefðbundið eftirlit er ekki viðhaft að ástæðulausu“ Innlent Tveir góðkunningjar flúðu lögregluna á hlaupahjóli Innlent Mögulega komnir úr landi en ekki ástæða til að lýsa eftir þeim Innlent Fatasöfnunargámar Rauða krossins fjarlægðir á næstu dögum Innlent Segir Sigmund og Bergþór bera sína ábyrgð á Mannréttindastofnun Íslands Innlent Fleiri fréttir Landris nú hraðara en fyrir síðasta eldgos Hjálmar segist ekki kærður því það sé ekkert að kæra Tveir góðkunningjar flúðu lögregluna á hlaupahjóli „Nöturlegt“ ef Barnasáttmálinn grípur ekki Yazan Handtóku fjóra eftir að kókaín var sótt á pósthús Fatasöfnunargámar Rauða krossins fjarlægðir á næstu dögum Loka sundhöllinni vegna skorts á leiðbeinendum Ríkisstjórnin líði fyrir efnahagsástandið Yazan vísað úr landi eftir Verslunarmannahelgi „Hefðbundið eftirlit er ekki viðhaft að ástæðulausu“ Stjórnin kærir Hjálmar ekki en telur hann þó sekan Tengja síðustu 102 þorp landsins Segir Sigmund og Bergþór bera sína ábyrgð á Mannréttindastofnun Íslands Ásakanir SFS um græðgi komi úr hörðustu átt Vesturnorræna samstarfið aldrei verið mikilvægara Sagður hafa nauðgað fatlaðri konu og látið son hennar horfa á Álag á heilsugæslu og ósáttir strandveiðimenn Allt að fimmtíu prósent aukning tilfella alvarlegrar ókyrrðar Peningarnir úr Hamraborg enn ekki fundist Mögulega komnir úr landi en ekki ástæða til að lýsa eftir þeim Albert ákærður fyrir kynferðisbrot Metaðsókn erlendra ríkisborgara í framhalds- og háskólanám Klámáhorf barna enn að dragast saman Trillan komin í land Fimm grímuklæddir brutu upp útidyrahurð Nýtt heilbrigðisvísindahús háskólans rís „Enn fólk að birtast sem hafði ekki hugmynd um þetta“ Ríkisstjórn ekki verið óvinsælli frá tíð Geirs Haarde 23 fermetra þjóðfáni til sýnis í Reykjanesbæ Mál Yazans vekur athygli erlendra fjölmiðla Sjá meira
Eftir að niðurstöður úr PISA könnuninni voru birtar í vikunni hefur farið fram kraftmikil samfélagsumræða um leiðir til að bæta lesskilning og kveikja áhuga unglinga á bóklestri. Dröfn Vilhjálmsdóttir safnstjóri skólasafns Seljaskóla til tíu ára kannast þó alls ekki við neitt áhugaleysi. „Ég finn fyrir miklum áhuga. Ég vildi að ég gæti sýnt ykkur áhugann og gleðina þegar ég fæ nýjar bækur sem þau eru áhugasöm um. Þá er liggur við slegist um eintökin. Ég fæ spurningar daglega. Þau biðla til mín um bækur sem ég á ekki til á íslensku.“ Ráðast þurfi í stórátak í þýðingu barnabóka. Dröfn segir alveg ljóst að ef bækur sem börnum finnst áhugaverðar er eru ekki til á íslensku, þá séu þær einfaldlega lesnar á ensku. Árleg tíu til fimmtán bóka útgáfa fyrir unglinga dugi ekki til að uppfylla bókaþörf þeirra. Afar brýnt sé að búa íslenskum barna- og unglingabókahöfundum betri skilyrði. „Berum þau á gullstól, ausum þau gulli. Þetta er svo mikilvægt. Við erum með frábæra barnabókahöfunda hér en það er ekkert hægt að lifa á þessu. Markaðurinn er svo lítill og samt erum við að láta markaðsöflin ráða.“ Börnin sjálf hafi enga rödd í slíku kerfi. Vill innleiða norsku leiðina Dröfn vill af þessum ástæðum fara að fordæmi Norðmanna sem líti svo á að Noregur sé örþjóð sem þurfi að vernda tungumálið. „Ríkið kaupir ákveðið mörg eintök af hverri útgefinni barnabók á norsku og síðan er þeim dreift á bókasöfn en það er hliðarafurð. Það mikilvægasta við þetta er að þarna stendur barnabókaútgáfan alltaf undir sér. Þá er ekki verið að hætta í miðju kafi eða hætta við að gefa út bók vegna þess að það sé ekki nógu mikið selt af henni. Með þessu mettar þú áhuga barnanna.“ Nú eru breyttir tímar og tæknivæðingin gegnsýrir samfélagið. Á netinu geti börnin auðveldlega sótt sér sérsniðna afþreyingu sem aðallega sé á ensku. Dröfn segir ljóst að ekki sé hægt að keppa við þá afþreyingu nema með því að hætta að markaðsvæða barnabækur. Þær séu nauðsynleg tæki til lesturs. Dröfn hefur lagt einstaklega mikinn metnað í að skapa notalegt og lestrarvænt umhverfi á bókasafninu. Í skugga PISA könnunarinnar hugsa margir foreldrar hvernig þeir geti stutt börnin sín betur við lesturinn. Dröfn bendir á að þetta geti verið ein leið en að það sé líka afar hvetjandi fyrir börnin og unglingana þegar foreldrarnir lesa sömu bækur og þau. „Það er alveg ótrúlega hvetjandi að eiga svona sameiginlega upplifun og geta rætt við barnið um bókina,“ segir Dröfn. Lesskilningur og menntamálin í víðara samhengi hafa verið í brennidepli í vikunni eftir að niðurstöður PISA könnunarinnar lágu fyrir. Fréttastofa fékk í vikunni til sín í Pallborðið sérfræðinga úr menntakerfinu og nokkra fyrrverandi menntamálaráðherra til að rýna þessa stöðu. Hægt er að horfa á þáttinn í heild hér.
Bókaútgáfa Skóla - og menntamál Börn og uppeldi PISA-könnun Tengdar fréttir PISA könnun og menntamálin í Pallborðinu Í Pallborðinu á Vísi í dag verður PISA könnunin og menntamálin í forgrunni. Þátturinn hefst klukkan 14.00 og verður í beinni útsendingu á Vísi og í sjónvarpinu á Stöð 2 Vísi. 7. desember 2023 13:32 Varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum Full ástæða er til að hafa áhyggjur af stöðu menntamála í ljósi nýbirtrar PISA könnunar. Þetta segir Anna Kristín Sigurðardóttir, prófessor við Menntavísindasvið HÍ sem varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum. 6. desember 2023 19:33 „Ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð“ „Það molnar stanslaust undan okkur. Hversu miklum lífsgæðum þurfum við að fórna og hversu mörgum tækifærum nemenda okkar þurfum við að fórna þar til við grípum í taumana og vöknum?“ 6. desember 2023 15:27 Mest lesið Sagður hafa nauðgað fatlaðri konu og látið son hennar horfa á Innlent Albert ákærður fyrir kynferðisbrot Innlent Fimm grímuklæddir brutu upp útidyrahurð Innlent Enn slasast tugir í ókyrrð Erlent „Enn fólk að birtast sem hafði ekki hugmynd um þetta“ Innlent „Hefðbundið eftirlit er ekki viðhaft að ástæðulausu“ Innlent Tveir góðkunningjar flúðu lögregluna á hlaupahjóli Innlent Mögulega komnir úr landi en ekki ástæða til að lýsa eftir þeim Innlent Fatasöfnunargámar Rauða krossins fjarlægðir á næstu dögum Innlent Segir Sigmund og Bergþór bera sína ábyrgð á Mannréttindastofnun Íslands Innlent Fleiri fréttir Landris nú hraðara en fyrir síðasta eldgos Hjálmar segist ekki kærður því það sé ekkert að kæra Tveir góðkunningjar flúðu lögregluna á hlaupahjóli „Nöturlegt“ ef Barnasáttmálinn grípur ekki Yazan Handtóku fjóra eftir að kókaín var sótt á pósthús Fatasöfnunargámar Rauða krossins fjarlægðir á næstu dögum Loka sundhöllinni vegna skorts á leiðbeinendum Ríkisstjórnin líði fyrir efnahagsástandið Yazan vísað úr landi eftir Verslunarmannahelgi „Hefðbundið eftirlit er ekki viðhaft að ástæðulausu“ Stjórnin kærir Hjálmar ekki en telur hann þó sekan Tengja síðustu 102 þorp landsins Segir Sigmund og Bergþór bera sína ábyrgð á Mannréttindastofnun Íslands Ásakanir SFS um græðgi komi úr hörðustu átt Vesturnorræna samstarfið aldrei verið mikilvægara Sagður hafa nauðgað fatlaðri konu og látið son hennar horfa á Álag á heilsugæslu og ósáttir strandveiðimenn Allt að fimmtíu prósent aukning tilfella alvarlegrar ókyrrðar Peningarnir úr Hamraborg enn ekki fundist Mögulega komnir úr landi en ekki ástæða til að lýsa eftir þeim Albert ákærður fyrir kynferðisbrot Metaðsókn erlendra ríkisborgara í framhalds- og háskólanám Klámáhorf barna enn að dragast saman Trillan komin í land Fimm grímuklæddir brutu upp útidyrahurð Nýtt heilbrigðisvísindahús háskólans rís „Enn fólk að birtast sem hafði ekki hugmynd um þetta“ Ríkisstjórn ekki verið óvinsælli frá tíð Geirs Haarde 23 fermetra þjóðfáni til sýnis í Reykjanesbæ Mál Yazans vekur athygli erlendra fjölmiðla Sjá meira
PISA könnun og menntamálin í Pallborðinu Í Pallborðinu á Vísi í dag verður PISA könnunin og menntamálin í forgrunni. Þátturinn hefst klukkan 14.00 og verður í beinni útsendingu á Vísi og í sjónvarpinu á Stöð 2 Vísi. 7. desember 2023 13:32
Varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum Full ástæða er til að hafa áhyggjur af stöðu menntamála í ljósi nýbirtrar PISA könnunar. Þetta segir Anna Kristín Sigurðardóttir, prófessor við Menntavísindasvið HÍ sem varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum. 6. desember 2023 19:33
„Ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð“ „Það molnar stanslaust undan okkur. Hversu miklum lífsgæðum þurfum við að fórna og hversu mörgum tækifærum nemenda okkar þurfum við að fórna þar til við grípum í taumana og vöknum?“ 6. desember 2023 15:27