Innlent

Stórforeldri nýtt orð um kynhlutlaust for­eldri for­eldris

Lovísa Arnardóttir skrifar
Keppnin var haldin í þriðja sinn í ár.
Keppnin var haldin í þriðja sinn í ár. Vísir/Ívar Fannar

Samtökin ´78 hafa valið nýyrði ársins. Fyrr á árinu var auglýst eftir kynhlutlausu orði yfir foreldri foreldris, kynhlutlausu ábendingarfornafni og íslenskum þýðingum á ýmsum enskum orðum. Valin hafa verið tvö ný orð og ein skammstöfun. 

Stórforeldri og aðkynhneigð eru nýyrði sem kynnt voru í gær á Degi íslenskrar tungu. Þá var einnig kynnt til leiks skammstöfunin ks. sem er skammstöfun á kynsegin, eins og kvk. og kk.

Nýyrðin og skammstöfunin eru nýyrði sem eru afurð Hýryrða, nýyrðasamkeppni samtakanna ´78.

Stórforeldri er kynhlutlaust orð yfir foreldri foreldris. Það sem flestir þekkja sem ömmu eða afa. Aðkynhneigð er svo þýðing á orðinu allosexual. Allosexual er fólk sem finnur fyrir kynferðislegri hrifningu á öðru fólki. Kynhneigð þeirra getur verið hver sem er. 

Fram kemur í tilkynningu frá samtökunum að keppnin hafi nú verið haldin í þriðja sinn. Markmiðið með henni er að gefa almenningi kost á að taka þátt í að stækka og efla íslenskan orðaforða um hinsegin tilveru.

„Hinsegin barátta og umræða um hinsegin málefni, til dæmis kynjaðan veruleika, hefur þróast sérlega hratt á síðustu áratugum og Hýryrðum er meðal annars ætlað að tryggja að íslensk tunga haldi í við þá þróun. Það er mikilvægt fyrir hinsegin fólk og sjálfsákvörðunarrétt þess að geta talað um tilfinningar sínar, sjálfsmynd og samfélagsformgerðir á íslensku og það er enn fremur forsenda fyrir því að samfélagið sé í stakk búið að ræða málin,“ segir í tilkynningunni.

Góð þátttaka í ár

Þar kemur einnig fram að keppnin hafi hafist 19. apríl þar sem kallað var eftir tillögum að orðum sem vantaði í tungumálið. Eftir það var svo auglýst eftir kynhlutlausu orði yfir foreldri foreldris, kynhlutlausri skammstöfun hliðstæðri kvk. og kk., kynhlutlausu ábendingarfornafni og íslenskum þýðingum á annars vegar enska orðinu allosexual og hins vegar orðunum femme og masc.

Alls sendu um 300 manns inn tillögu að einu eða fleiri orðum áður en frestur rann út 15. september.

Önnur orð sem hafa verið valin í samkeppninni fyrri ár eru kvár, stálp, mágkvár, svilkvár og eikynhneigð. Í fyrra voru í keppninni valin hýr tákn í táknmál. 

Nánar er fjallað um niðurstöður keppninnar hér á vef samtakanna. 


Tengdar fréttir

Gagnrýna Rúv fyrir að ala á sundrungu

Fjöldi fólks í Samtökunum '78 hafa gagnrýnt fréttaflutning Rúv um nýyrðasamkeppni samtakanna. Rúv hafi einblínt á neikvæð ummæli fólks úti í bæ frekar en að ræða við sérfræðinga. Þannig hafi þau alið á frekari misskilningi um málið. Viðmælandi Rúv segir að meginatriðin í viðtali við hana hafi ekki endurspeglast í endanlegri frétt.

Efna til samkeppni um tákn fyrir fjögur hýryrði

Samtökin '78 blása til leitar að táknum fyrir fjögur hinsegin orð í samstarfi við málnefnd um íslenskt táknmál. Dómnefnd mun velja úr innsendum tillögum en niðurstöður verða tilkynntar 11. febrúar næstkomandi, á degi íslensks táknmáls.

Vífguma, unnust, bur og vin meðal hýryrða

Eitt markmið Hýryrða var að vekja fólk til umhugsunar um tvíhyggjuna í íslensku. Kynjuð fornöfn og lýsingarorð þykja úthýsa fólki sem skilgreinir sig án kyns.

Íslenskan ekki bara fyrir karla og konur

Hýryrði 2015 er nýyrðakeppni Samtakanna '78. Markmið keppninnar er bæði að styrkja íslenska tungu og fræða fólk um fjölbreytnina innan hinsegin samfélagsins. Að vera hinsegin einskorðast ekki við samkynhneigð líkt og margir halda.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×