Geimfarinn Ken Mattingly látinn Atli Ísleifsson skrifar 3. nóvember 2023 07:55 Ken Mattingly fór á sporbaug um tunglið í Apollo 16 leiðangrinum 1972. NASA Bandaríski geimfarinn T. Ken Mattingly, sem fór á sporbaug um tunglið í Apollo 16 árið 1972 og gegndi lykilhlutverki í björgunaraðgerðum í Apollo 13-leiðangrinum nokkrum árum fyrr, er látinn. Hann varð 87 ára. Bandaríska geimvísindastofnunin NASA greinir frá því að Mattingly hafi andast síðastliðinn þriðjudag. „Geimfari NASA, TK Mattingly gegndi lykilhlutverki í velgengni Apollo-áætlunar okkar, og geislandi persónuleiki hans mun tryggja að hans verður minnst alla tíð,“ segir í yfirlýsingu NASA. Í kvikmyndinni Apollo 13 frá árinu 1996 fór leikarinn Gary Sinise með hlutverk Mattingly, Tom Hanks með hlutverk Lovell, Bill Paxton með hlutverk Fred Haise og Kevin Bacon með hlutverk Jack Swigert. Mattingly gegndi lykilhlutverki í björgunaraðgerðum Apollo 13-leiðangursins þar sem hann veitti geimförunum ómetanlega ráðgjöf, en hann hafði sjálfur verið þurft að yfirgefa teymið þremur sólarhringum fyrir áætlað geimskot vegna veikinda. With heavy hearts, we bid farewell to @USNavy rear admiral and @NASA astronaut Ken Mattingly. His brave contributions providing critical decisions to rescue the Apollo 13 crew, and serving as a key player in the Apollo and early Shuttle programs will long be remembered. #RIP pic.twitter.com/RRMfQjuxGz— NASA History Office (@NASAhistory) November 2, 2023 Ákveðið var taka Mattingly úr teyminu eftir að hann hafði verið útsettur fyrir mislingum. Fór svo að varaskeifan Jack Swigert tók sæti Mattingly í Apollo 13 sem var skotið á loft 11. apríl 1970. Með Swigert um borð voru þeir Jim Lovell og Fred Haise. Um 56 klukkustundum eftir að Apollo 13 var skotið á loft sprakk súrefnistankur um borð sem varð til þess að annar tankur skemmdist líka. Mattingly veitti félögum sínum dýrmæta ráðgjöf þegar unnið var að því að tryggja að koma þeim óhultum aftur til jarðar. Árið 1972 gafst Mattingly þó annað tækifæri að fara út í geim í Apollo 16. Mattingly stýrði tunglferjunni, en félagar hans í leiðangrinum, þeir John Young og Charles Duke, vörðu þremur sólarhringum á yfirborði tunglsins. Apollo 16 er næstsíðasti leiðangurinn þar lent var á tunglinu. Áður hafði Mattingly verið varaskeifa í bæði Apollo 8 og Apollo 11 leiðöngrunum. Geimurinn Bandaríkin Andlát Tunglið Mest lesið Assange sagður játa sök til að ganga laus Erlent „Fólk er bara orðið hrætt um börnin sín“ Innlent Nöturlegt flet undir bryggju í Reykjavík Innlent Arnar Þór snýr sér að hlaðvarpsgerð Innlent Fiskibátur strandaði í Patreksfirði Innlent Allt að 18 stiga hiti Innlent Braut gegn tveimur konum og þremur unglingsstúlkum Innlent Tveir veiðihundar í haldi Dýraþjónustunnar Innlent Assange farinn frá Bretlandi Erlent Maður verður auðmjúkur við að fljúga svona sögulegri vél Innlent Fleiri fréttir Sóttu sýni á fjarhlið tunglsins Assange farinn frá Bretlandi Assange sagður játa sök til að ganga laus Minnst 22 látnir eftir eldsvoða í rafhlöðuverksmiðju Tala látinna í Dagestan hækkar Fjöldi látinn eftir árásir á sýnagógu og kirkjur Úlfar réðust á skokkara í dýralífsgarði Hefja könnun á nýjum flugvelli fyrir Færeyjar Festu særðan Palestínumann á húdd herjeppa Þrír látnir og tugir særðir eftir loftárás á Karkív Hljóp berfætt undan sprengjuregninu Þriggja saknað eftir aurskriðu í Ölpunum Ein helsta perla Ítalíu lokuð ferðamönnum Banna skammtímaleigu til túrista í Barcelona Grænlendingar opna nýja alþjóðaflugstöð Táningur ákærður fyrir morð sjö ára drengs Tugir látin í sprengingu við skrifstofu Rauða krossins á Gasa Spænska lögreglan vill enga aðstoð frá Bretum við leitina á Tenerife Fær ekki frest og hefur afplánun 1. júlí Vilja fá að verða ófrjóar og höfða mál á hendur stjórnvöldum Auðmaður gaf sjö milljarða í kosningasjóð Trump Stjórnvöld á Kýpur ítreka hlutleysi eftir hótanir Hezbollah Enn ekkert spurst til týnda unga mannsins á Tenerife Sinubruni ógnar einum uppáhaldsgolfvelli íslenskra ferðamanna Rutte næsti framkvæmdastjóri NATO Óttast að árásarmaðurinn flýi land Ástand Íslendingsins sem lenti í nautinu sagt stöðugt Vinsæll fjallvegur í Noregi lokaður út árið vegna grjóthruns Byltingarvörðurinn skilgreindur sem hryðjuverkasamtök Krefst fræðslu um gyðingahatur eftir að tólf ára stúlku var nauðgað Sjá meira
Bandaríska geimvísindastofnunin NASA greinir frá því að Mattingly hafi andast síðastliðinn þriðjudag. „Geimfari NASA, TK Mattingly gegndi lykilhlutverki í velgengni Apollo-áætlunar okkar, og geislandi persónuleiki hans mun tryggja að hans verður minnst alla tíð,“ segir í yfirlýsingu NASA. Í kvikmyndinni Apollo 13 frá árinu 1996 fór leikarinn Gary Sinise með hlutverk Mattingly, Tom Hanks með hlutverk Lovell, Bill Paxton með hlutverk Fred Haise og Kevin Bacon með hlutverk Jack Swigert. Mattingly gegndi lykilhlutverki í björgunaraðgerðum Apollo 13-leiðangursins þar sem hann veitti geimförunum ómetanlega ráðgjöf, en hann hafði sjálfur verið þurft að yfirgefa teymið þremur sólarhringum fyrir áætlað geimskot vegna veikinda. With heavy hearts, we bid farewell to @USNavy rear admiral and @NASA astronaut Ken Mattingly. His brave contributions providing critical decisions to rescue the Apollo 13 crew, and serving as a key player in the Apollo and early Shuttle programs will long be remembered. #RIP pic.twitter.com/RRMfQjuxGz— NASA History Office (@NASAhistory) November 2, 2023 Ákveðið var taka Mattingly úr teyminu eftir að hann hafði verið útsettur fyrir mislingum. Fór svo að varaskeifan Jack Swigert tók sæti Mattingly í Apollo 13 sem var skotið á loft 11. apríl 1970. Með Swigert um borð voru þeir Jim Lovell og Fred Haise. Um 56 klukkustundum eftir að Apollo 13 var skotið á loft sprakk súrefnistankur um borð sem varð til þess að annar tankur skemmdist líka. Mattingly veitti félögum sínum dýrmæta ráðgjöf þegar unnið var að því að tryggja að koma þeim óhultum aftur til jarðar. Árið 1972 gafst Mattingly þó annað tækifæri að fara út í geim í Apollo 16. Mattingly stýrði tunglferjunni, en félagar hans í leiðangrinum, þeir John Young og Charles Duke, vörðu þremur sólarhringum á yfirborði tunglsins. Apollo 16 er næstsíðasti leiðangurinn þar lent var á tunglinu. Áður hafði Mattingly verið varaskeifa í bæði Apollo 8 og Apollo 11 leiðöngrunum.
Geimurinn Bandaríkin Andlát Tunglið Mest lesið Assange sagður játa sök til að ganga laus Erlent „Fólk er bara orðið hrætt um börnin sín“ Innlent Nöturlegt flet undir bryggju í Reykjavík Innlent Arnar Þór snýr sér að hlaðvarpsgerð Innlent Fiskibátur strandaði í Patreksfirði Innlent Allt að 18 stiga hiti Innlent Braut gegn tveimur konum og þremur unglingsstúlkum Innlent Tveir veiðihundar í haldi Dýraþjónustunnar Innlent Assange farinn frá Bretlandi Erlent Maður verður auðmjúkur við að fljúga svona sögulegri vél Innlent Fleiri fréttir Sóttu sýni á fjarhlið tunglsins Assange farinn frá Bretlandi Assange sagður játa sök til að ganga laus Minnst 22 látnir eftir eldsvoða í rafhlöðuverksmiðju Tala látinna í Dagestan hækkar Fjöldi látinn eftir árásir á sýnagógu og kirkjur Úlfar réðust á skokkara í dýralífsgarði Hefja könnun á nýjum flugvelli fyrir Færeyjar Festu særðan Palestínumann á húdd herjeppa Þrír látnir og tugir særðir eftir loftárás á Karkív Hljóp berfætt undan sprengjuregninu Þriggja saknað eftir aurskriðu í Ölpunum Ein helsta perla Ítalíu lokuð ferðamönnum Banna skammtímaleigu til túrista í Barcelona Grænlendingar opna nýja alþjóðaflugstöð Táningur ákærður fyrir morð sjö ára drengs Tugir látin í sprengingu við skrifstofu Rauða krossins á Gasa Spænska lögreglan vill enga aðstoð frá Bretum við leitina á Tenerife Fær ekki frest og hefur afplánun 1. júlí Vilja fá að verða ófrjóar og höfða mál á hendur stjórnvöldum Auðmaður gaf sjö milljarða í kosningasjóð Trump Stjórnvöld á Kýpur ítreka hlutleysi eftir hótanir Hezbollah Enn ekkert spurst til týnda unga mannsins á Tenerife Sinubruni ógnar einum uppáhaldsgolfvelli íslenskra ferðamanna Rutte næsti framkvæmdastjóri NATO Óttast að árásarmaðurinn flýi land Ástand Íslendingsins sem lenti í nautinu sagt stöðugt Vinsæll fjallvegur í Noregi lokaður út árið vegna grjóthruns Byltingarvörðurinn skilgreindur sem hryðjuverkasamtök Krefst fræðslu um gyðingahatur eftir að tólf ára stúlku var nauðgað Sjá meira