Krabbameinsgreiningum hjá yngri en 50 ára fjölgað um 80 prósent Hólmfríður Gísladóttir skrifar 6. september 2023 07:27 Ríflega milljón manns undir 50 ára deyja árlega af völdum krabbameins. Vísir/Vilhelm Einstaklingum sem greinast með krabbamein áður en þeir verða 50 ára fjölgaði um 79 prósent á árunum 1990 til 2019. Dauðsföllum af völdum krabbameins fjölgaði um 27 prósent í umræddum aldurshóp. Þetta eru niðurstöður vísindamanna við University of Edinburgh og Zhejiang University School of Medicine í Hangzhou í Kína. Rannsóknin tók til gagna frá 204 ríkjum en fjölgunin var einna mest í Norður-Ameríku, Eyjaálfu og Vestur-Evrópu. Niðurstöðurnar styðja við eldri rannsóknir en yfirlit yfir krabbameinsskrár 44 ríkja árið 2022 leiddi í ljós að fjórtán tegundir af krabbameinum væru að greinast oftar en áður meðal yngra fólks. Aðstandendur þeirrar rannsóknar sögðu aukninguna ekki skýrast af auknum skimunum eða rannsóknum. Það væri líklegra að um væri að ræða blöndu af áhættuþáttum, þekktum og óþekktum. Áhættuþættir krabbameins eru margir, til að mynda reykingar, áfengisneysla, hreyfingarleysi, offita, mengun og óhollt matarræði. Rannsakendurnir í Skotlandi og Kína segja erfðir eflaust eiga þátt að máli en benda einnig á að tóbak og áfengi og mikil neysla rauðs kjöts og salts séu helstu áhættuþættirnir hjá ungu fólki. Hreyfingarleysi, ofþyngd og hár blóðsykur eigi svo einnig þátt að máli. Þess ber að geta að þrátt fyrir þessa miklu fjölgun krabbameinsgreininga meðal yngra fólks er krabbamein hjá 50 ára og yngri enn óalgengt. Níu af hverjum tíu krabbameinum greinast hjá þeim sem eru eldri en 50 ára. Heilbrigðismál Skimun fyrir krabbameini Vísindi Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Gaetz ætlar sér ekki að verða dómsmálaráðherra Tóku tíu úkraínska fanga af lífi Meina fyrstu trans þingkonunni að fara á kvennaklósettið Fyrsta nærmyndin af stjörnu utan Vetrarbrautarinnar Gefa út handtökuskipun á hendur Netanjahú Fjögur ungmenni nú látin af völdum tréspírans Skutu fyrstu langdrægu skotflauginni að Úkraínu Hugmynd um banana á vegg seldist á 850 milljónir John Prescott fallinn frá Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Høiby í vikulangt gæsluvarðhald Fara fram á tveggja vikna gæsluvarðhald yfir stjúpsyninum NATO tryggi lykilinnviði eftir ætluð spellvirki í Eystrasalti Hlaut dauðadóm fyrir að eitra fyrir fjórtán vinum með blásýru Hótar að fella stjórnina í skugga „pólitísks dauðadóms“ Mafíuforingi sækist eftir þingsæti í Dyflinni Heitir peningaverðlaunum og lausn þeim sem frelsa gísla Fyrsta trans konan á þingi sætir aðför af hálfu kollega sinna Stofnandi World Wrestling Entertainment verður menntamálaráðherra Úkraínuforseti hvetur Vesturlönd til einbeittari stuðnings Ungar danskar konur taldar hafa látist af metanóleitrun Þúsund dagar af grimmd og eyðileggingu Börn Pelicot biðla til föður síns um að játa brot sín að fullu Stjúpsonur norska krónprinsins aftur handtekinn Hjálpargögnum stolið af tæplega hundrað flutningabifreiðum Tugur lýðræðissinna í Hong Kong dæmdur í fangelsi Segist ætla að siga hernum á farand- og flóttafólk Segir Biden „hella olíu á eldinn“ Verða fyrst í heimi til að skattleggja losun frá búfénaði Stefnir í slag við samfélagsmiðla og sjónvarpsstöðvar Sjá meira
Þetta eru niðurstöður vísindamanna við University of Edinburgh og Zhejiang University School of Medicine í Hangzhou í Kína. Rannsóknin tók til gagna frá 204 ríkjum en fjölgunin var einna mest í Norður-Ameríku, Eyjaálfu og Vestur-Evrópu. Niðurstöðurnar styðja við eldri rannsóknir en yfirlit yfir krabbameinsskrár 44 ríkja árið 2022 leiddi í ljós að fjórtán tegundir af krabbameinum væru að greinast oftar en áður meðal yngra fólks. Aðstandendur þeirrar rannsóknar sögðu aukninguna ekki skýrast af auknum skimunum eða rannsóknum. Það væri líklegra að um væri að ræða blöndu af áhættuþáttum, þekktum og óþekktum. Áhættuþættir krabbameins eru margir, til að mynda reykingar, áfengisneysla, hreyfingarleysi, offita, mengun og óhollt matarræði. Rannsakendurnir í Skotlandi og Kína segja erfðir eflaust eiga þátt að máli en benda einnig á að tóbak og áfengi og mikil neysla rauðs kjöts og salts séu helstu áhættuþættirnir hjá ungu fólki. Hreyfingarleysi, ofþyngd og hár blóðsykur eigi svo einnig þátt að máli. Þess ber að geta að þrátt fyrir þessa miklu fjölgun krabbameinsgreininga meðal yngra fólks er krabbamein hjá 50 ára og yngri enn óalgengt. Níu af hverjum tíu krabbameinum greinast hjá þeim sem eru eldri en 50 ára.
Heilbrigðismál Skimun fyrir krabbameini Vísindi Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Gaetz ætlar sér ekki að verða dómsmálaráðherra Tóku tíu úkraínska fanga af lífi Meina fyrstu trans þingkonunni að fara á kvennaklósettið Fyrsta nærmyndin af stjörnu utan Vetrarbrautarinnar Gefa út handtökuskipun á hendur Netanjahú Fjögur ungmenni nú látin af völdum tréspírans Skutu fyrstu langdrægu skotflauginni að Úkraínu Hugmynd um banana á vegg seldist á 850 milljónir John Prescott fallinn frá Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Høiby í vikulangt gæsluvarðhald Fara fram á tveggja vikna gæsluvarðhald yfir stjúpsyninum NATO tryggi lykilinnviði eftir ætluð spellvirki í Eystrasalti Hlaut dauðadóm fyrir að eitra fyrir fjórtán vinum með blásýru Hótar að fella stjórnina í skugga „pólitísks dauðadóms“ Mafíuforingi sækist eftir þingsæti í Dyflinni Heitir peningaverðlaunum og lausn þeim sem frelsa gísla Fyrsta trans konan á þingi sætir aðför af hálfu kollega sinna Stofnandi World Wrestling Entertainment verður menntamálaráðherra Úkraínuforseti hvetur Vesturlönd til einbeittari stuðnings Ungar danskar konur taldar hafa látist af metanóleitrun Þúsund dagar af grimmd og eyðileggingu Börn Pelicot biðla til föður síns um að játa brot sín að fullu Stjúpsonur norska krónprinsins aftur handtekinn Hjálpargögnum stolið af tæplega hundrað flutningabifreiðum Tugur lýðræðissinna í Hong Kong dæmdur í fangelsi Segist ætla að siga hernum á farand- og flóttafólk Segir Biden „hella olíu á eldinn“ Verða fyrst í heimi til að skattleggja losun frá búfénaði Stefnir í slag við samfélagsmiðla og sjónvarpsstöðvar Sjá meira