Frávísunar krafist vegna dýrkeyptra mistaka í málum útrásarvíkinga Ólafur Björn Sverrisson skrifar 13. október 2022 21:39 Allar líkur eru á að mál Karls Wernerssonar muni fara sömu leið og Styrmis Þórs Bragasonar í kjölfar fordæmisgefandi dóms Hæstaréttar sem vísaði máli þess síðarnefda frá dómi í síðustu viku. vísir/vilhelm Ríkissaksóknari hefur farið fram á frávísun í máli Milestone gegn Karli Wernerssyni í kjölfar frávísunar Hæstaréttar á sambærilegu máli Styrmis Þórs Bragasonar vegna mistaka endurupptökudóms. Nokkrum svipuðum hrunmálum var ranglega vísað til Hæstaréttar á síðasta ári. Fari hrunmál Karls og fleiri sömu leið og Styrmis standa áratugsgamlir sýknudómar óhaggaðir og ríkið dæmt til að greiða tugi milljóna í málsvarnarlaun. Mannréttindadómstóll Evrópu hafði dæmt ríkið brotlegt gagnvart Styrmi Þór og í kjölfarið gerði ríkið sátt við aðra í sömu stöðu, þar á meðal Karl Wernersson. Íslenska ríkið var af Mannréttindadómstóli ekki talið hafa veitt mönnunum réttláta málsmeðferð, þegar skýrslutökur fóru aðeins fram fyrir héraðsdómi en ekki við sakfellingu fyrir Hæstarétti. Á þeim grundvelli tók endurupptökudómur málið fyrir á síðasta ári en vísaði málunum í framhaldinu ranglega til endurupptöku fyrir Hæstarétti, sem ekki hefur heimild til að taka skýrslur á mönnunum. Réttilega hefði átt að vísa málunum til Landsréttar samkvæmt breytingarlögum um endurupptökudóm, sem tók við af endurupptökunefnd árið 2020. Eins og áður segir hefur ríkissaksóknari krafist frávísunar á máli Karls fyrir Hæstarétti en svokallað Ímon-mál Sigurjóns Árnasonar, fyrrverandi bankastjóra Landsbankans er einnig sambærilegt þar sem Hæstiréttur hafði snúið við sýknudómum þeirra án þess að hlýða á vitnisbuði. Í samtali við fréttastofu staðfestir Helgi Magnús Gunnarsson, vararíkissaksóknari, þessa afstöðu embættisins en Ríkisútvarpið greindi fyrst frá. Sérstakur endir á tuttugu ára gömlum málum „Það háttar eins til í Milestone máli Karls og í því sem féll um daginn, þar sem málið var endurupptekið á grundvelli brots á reglunni um milliliðalausa sönnunarfærslu. Það felur í sér að það þarf að endurtaka skýrslur en það er ekki hægt fyrir Hæstarétti frekar en hinu, samkvæmt þessum dómi,“ segir Helgi Magnús sem hefur verið viðriðinn mörg hver markaðsmisnotkunarmálin frá húsleitum árið 2002. Málin hafa því snúist í kerfinu í rúm tuttugu ár og virðast munu enda með þessum hætti vegna mistaka endurupptökudóms. „Það er svolítið sérstakt að vera búinn að vinna í sama málinu í tuttugu ár,“ segir Helgi Magnús og telur upp þau mál sem hafa fengið endurupptöku hjá dómstólnum. Mannréttindadómstóllinn hefur gert ríkar kröfur til milliliðalausa sönnunarfærslu fyrir áfrýjunardómstólum. „Þeir eru farnir að ganga ansi langt í því,“ segir Helgi Magnús. Helgi Magnús Gunnarsson, vararíkissaksóknari.vísir/vilhelm Misjafnt er hvaða kröfur ákæruvaldið muni gera í hverju máli fyrir sig en þegar brotin varðar milliliðalausa málsmeðferð er óhjákvæmilegt að gera kröfu um frávísun að sögn Helga. „Þetta eru svona þrjár útgáfur af „málsmeðferðarfeilum“ fyrir Hæstarétti í þessum hrunmálum frá 2012-2016. Ég á eftir að krefjast frávísunar að hluta í Baugsmálinu sem verður flutt í næstu viku. Svo er eitt mál í viðbót þar sem ég mun líklegast krefjast frávísunar vegna sjónarmiða um að ekki megi refsa tvisvar fyrir sama brot. Þetta eru samtals um tíu mál sem hafa verið endurupptekin.“ Sjá einnig: Bjarni fagnar langþráðri hreinni sakaskrá Dómstólakerfið tali illa saman Kristín Benediktsdóttir, dósent við lagadeild Háskóla Íslands segir Hæstarétt líta svo á að mistök hafi verið gerð með vísun málanna til réttarins. „En endurupptökudómur virðist vera annarrar skoðunar,“ segir Kristín og rifjar upp dóma Hæstaréttar í málum Sigurjóns Árnasonar og Sigríðar Elínar Sigfúsdóttur þar sem munnlegur málflutningur fór fram án heimildar vegna tilkomu Landsréttar. Mögulegt sé að endurupptökudómur hafi litið til þeirra mála við úrlausn umræddra úrskurða og talið réttast að vísa málunum til Hæstaréttar. Kristín Benediktsdóttir, dósent við lagadeild Háskóla Íslands.visir „Endurupptökudómur virðist hafa gengið út frá því að Hæstiréttur myndi heimila skýrslutökur við endurupptöku en rétturinn segist ekki hafa heimild til þess með vísan til 232. greinar sakamálalaga. Þannig verða mistökin,“ segir Kristín. Hún telur því ljóst að dómstólakerfið tali ekki nógu vel saman að þessu leyti. „Endurupptökudómur virðist túlka þessa heimild á annan hátt en Hæstiréttur sem leggur áherslu á að hann hafi ekki heimild til að leiðrétta dóminn með skýrslutökum. Menn þurftu að taka skýrslu af ákærða í þessu máli,“ segir Kristín að lokum. Dómsmál Mannréttindadómstóll Evrópu Milestone-málið Mest lesið „Pabbi er að senda þér skilaboð og mamma vill fá að sjá hvað stendur“ Innlent Íbúí í Holtunum smitaðist af hermannaveiki Innlent Sá fyrsti sem kallar eftir því að Biden stígi til hliðar Erlent Friðhelgin stórauki vald forsetans Erlent Íslandsbankahúsið rústir einar Innlent Þrír af hverjum fjórum sitja eftir með sárt ennið Innlent Hafnaði utanvegar í Vatnsskarði Innlent Umræðan verði að vera málefnaleg Innlent Lenti með höfuðið á malbikinu þegar maður tók fram úr bílalest Innlent Komu fótbrotnum göngumanni til bjargar Innlent Fleiri fréttir „Pabbi er að senda þér skilaboð og mamma vill fá að sjá hvað stendur“ Komu fótbrotnum göngumanni til bjargar Íbúí í Holtunum smitaðist af hermannaveiki Stjórnarflokkarnir geti allir haft áhyggjur Íslandsbankahúsið rústir einar Hafnaði utanvegar í Vatnsskarði Umræðan verði að vera málefnaleg Lítið fylgi Framsóknar og kynjaðar paprikur Lenti með höfuðið á malbikinu þegar maður tók fram úr bílalest Landris nú hraðara en fyrir síðasta eldgos Hjálmar segist ekki kærður því það sé ekkert að kæra Tveir góðkunningjar flúðu lögregluna á hlaupahjóli „Nöturlegt“ ef Barnasáttmálinn grípur ekki Yazan Handtóku fjóra eftir að kókaín var sótt á pósthús Fatasöfnunargámar Rauða krossins fjarlægðir á næstu dögum Loka sundhöllinni vegna skorts á leiðbeinendum Ríkisstjórnin líði fyrir efnahagsástandið Yazan vísað úr landi eftir Verslunarmannahelgi „Hefðbundið eftirlit er ekki viðhaft að ástæðulausu“ Stjórnin kærir Hjálmar ekki en telur hann þó sekan Tengja síðustu 102 þorp landsins Segir Sigmund og Bergþór bera sína ábyrgð á Mannréttindastofnun Íslands Ásakanir SFS um græðgi komi úr hörðustu átt Vesturnorræna samstarfið aldrei verið mikilvægara Sagður hafa nauðgað fatlaðri konu og látið son hennar horfa á Álag á heilsugæslu og ósáttir strandveiðimenn Allt að fimmtíu prósent aukning tilfella alvarlegrar ókyrrðar Peningarnir úr Hamraborg enn ekki fundist Mögulega komnir úr landi en ekki ástæða til að lýsa eftir þeim Albert ákærður fyrir kynferðisbrot Sjá meira
Mannréttindadómstóll Evrópu hafði dæmt ríkið brotlegt gagnvart Styrmi Þór og í kjölfarið gerði ríkið sátt við aðra í sömu stöðu, þar á meðal Karl Wernersson. Íslenska ríkið var af Mannréttindadómstóli ekki talið hafa veitt mönnunum réttláta málsmeðferð, þegar skýrslutökur fóru aðeins fram fyrir héraðsdómi en ekki við sakfellingu fyrir Hæstarétti. Á þeim grundvelli tók endurupptökudómur málið fyrir á síðasta ári en vísaði málunum í framhaldinu ranglega til endurupptöku fyrir Hæstarétti, sem ekki hefur heimild til að taka skýrslur á mönnunum. Réttilega hefði átt að vísa málunum til Landsréttar samkvæmt breytingarlögum um endurupptökudóm, sem tók við af endurupptökunefnd árið 2020. Eins og áður segir hefur ríkissaksóknari krafist frávísunar á máli Karls fyrir Hæstarétti en svokallað Ímon-mál Sigurjóns Árnasonar, fyrrverandi bankastjóra Landsbankans er einnig sambærilegt þar sem Hæstiréttur hafði snúið við sýknudómum þeirra án þess að hlýða á vitnisbuði. Í samtali við fréttastofu staðfestir Helgi Magnús Gunnarsson, vararíkissaksóknari, þessa afstöðu embættisins en Ríkisútvarpið greindi fyrst frá. Sérstakur endir á tuttugu ára gömlum málum „Það háttar eins til í Milestone máli Karls og í því sem féll um daginn, þar sem málið var endurupptekið á grundvelli brots á reglunni um milliliðalausa sönnunarfærslu. Það felur í sér að það þarf að endurtaka skýrslur en það er ekki hægt fyrir Hæstarétti frekar en hinu, samkvæmt þessum dómi,“ segir Helgi Magnús sem hefur verið viðriðinn mörg hver markaðsmisnotkunarmálin frá húsleitum árið 2002. Málin hafa því snúist í kerfinu í rúm tuttugu ár og virðast munu enda með þessum hætti vegna mistaka endurupptökudóms. „Það er svolítið sérstakt að vera búinn að vinna í sama málinu í tuttugu ár,“ segir Helgi Magnús og telur upp þau mál sem hafa fengið endurupptöku hjá dómstólnum. Mannréttindadómstóllinn hefur gert ríkar kröfur til milliliðalausa sönnunarfærslu fyrir áfrýjunardómstólum. „Þeir eru farnir að ganga ansi langt í því,“ segir Helgi Magnús. Helgi Magnús Gunnarsson, vararíkissaksóknari.vísir/vilhelm Misjafnt er hvaða kröfur ákæruvaldið muni gera í hverju máli fyrir sig en þegar brotin varðar milliliðalausa málsmeðferð er óhjákvæmilegt að gera kröfu um frávísun að sögn Helga. „Þetta eru svona þrjár útgáfur af „málsmeðferðarfeilum“ fyrir Hæstarétti í þessum hrunmálum frá 2012-2016. Ég á eftir að krefjast frávísunar að hluta í Baugsmálinu sem verður flutt í næstu viku. Svo er eitt mál í viðbót þar sem ég mun líklegast krefjast frávísunar vegna sjónarmiða um að ekki megi refsa tvisvar fyrir sama brot. Þetta eru samtals um tíu mál sem hafa verið endurupptekin.“ Sjá einnig: Bjarni fagnar langþráðri hreinni sakaskrá Dómstólakerfið tali illa saman Kristín Benediktsdóttir, dósent við lagadeild Háskóla Íslands segir Hæstarétt líta svo á að mistök hafi verið gerð með vísun málanna til réttarins. „En endurupptökudómur virðist vera annarrar skoðunar,“ segir Kristín og rifjar upp dóma Hæstaréttar í málum Sigurjóns Árnasonar og Sigríðar Elínar Sigfúsdóttur þar sem munnlegur málflutningur fór fram án heimildar vegna tilkomu Landsréttar. Mögulegt sé að endurupptökudómur hafi litið til þeirra mála við úrlausn umræddra úrskurða og talið réttast að vísa málunum til Hæstaréttar. Kristín Benediktsdóttir, dósent við lagadeild Háskóla Íslands.visir „Endurupptökudómur virðist hafa gengið út frá því að Hæstiréttur myndi heimila skýrslutökur við endurupptöku en rétturinn segist ekki hafa heimild til þess með vísan til 232. greinar sakamálalaga. Þannig verða mistökin,“ segir Kristín. Hún telur því ljóst að dómstólakerfið tali ekki nógu vel saman að þessu leyti. „Endurupptökudómur virðist túlka þessa heimild á annan hátt en Hæstiréttur sem leggur áherslu á að hann hafi ekki heimild til að leiðrétta dóminn með skýrslutökum. Menn þurftu að taka skýrslu af ákærða í þessu máli,“ segir Kristín að lokum.
Dómsmál Mannréttindadómstóll Evrópu Milestone-málið Mest lesið „Pabbi er að senda þér skilaboð og mamma vill fá að sjá hvað stendur“ Innlent Íbúí í Holtunum smitaðist af hermannaveiki Innlent Sá fyrsti sem kallar eftir því að Biden stígi til hliðar Erlent Friðhelgin stórauki vald forsetans Erlent Íslandsbankahúsið rústir einar Innlent Þrír af hverjum fjórum sitja eftir með sárt ennið Innlent Hafnaði utanvegar í Vatnsskarði Innlent Umræðan verði að vera málefnaleg Innlent Lenti með höfuðið á malbikinu þegar maður tók fram úr bílalest Innlent Komu fótbrotnum göngumanni til bjargar Innlent Fleiri fréttir „Pabbi er að senda þér skilaboð og mamma vill fá að sjá hvað stendur“ Komu fótbrotnum göngumanni til bjargar Íbúí í Holtunum smitaðist af hermannaveiki Stjórnarflokkarnir geti allir haft áhyggjur Íslandsbankahúsið rústir einar Hafnaði utanvegar í Vatnsskarði Umræðan verði að vera málefnaleg Lítið fylgi Framsóknar og kynjaðar paprikur Lenti með höfuðið á malbikinu þegar maður tók fram úr bílalest Landris nú hraðara en fyrir síðasta eldgos Hjálmar segist ekki kærður því það sé ekkert að kæra Tveir góðkunningjar flúðu lögregluna á hlaupahjóli „Nöturlegt“ ef Barnasáttmálinn grípur ekki Yazan Handtóku fjóra eftir að kókaín var sótt á pósthús Fatasöfnunargámar Rauða krossins fjarlægðir á næstu dögum Loka sundhöllinni vegna skorts á leiðbeinendum Ríkisstjórnin líði fyrir efnahagsástandið Yazan vísað úr landi eftir Verslunarmannahelgi „Hefðbundið eftirlit er ekki viðhaft að ástæðulausu“ Stjórnin kærir Hjálmar ekki en telur hann þó sekan Tengja síðustu 102 þorp landsins Segir Sigmund og Bergþór bera sína ábyrgð á Mannréttindastofnun Íslands Ásakanir SFS um græðgi komi úr hörðustu átt Vesturnorræna samstarfið aldrei verið mikilvægara Sagður hafa nauðgað fatlaðri konu og látið son hennar horfa á Álag á heilsugæslu og ósáttir strandveiðimenn Allt að fimmtíu prósent aukning tilfella alvarlegrar ókyrrðar Peningarnir úr Hamraborg enn ekki fundist Mögulega komnir úr landi en ekki ástæða til að lýsa eftir þeim Albert ákærður fyrir kynferðisbrot Sjá meira