Fiskeldi í Seyðisfirði – töfralausn eða tímaskekkja? Elvar Snær Kristjánsson skrifar 28. mars 2022 20:00 Ég held að það sé rétt að byrja á að fara yfir nokkrar staðreyndir um fiskeldi í Seyðisfirði. Þetta eldi sem nú um ræðir er ekki nýtt af nálinni. Ferlið hefur verið langt og strangt. Það hefur farið í gegnum a.m.k. þrjár bæjar/sveitarstjórnir til umsagnar. Fjörðurinn hefur verið rannsakaður og metinn af þar til gerðum stofnunum og sérfræðingum. Burðarþolsmat fjarðarins var metið 10.000 tonn af frjóum laxi, þ.e. fjörðurinn var talinn geta borið 10.000 af laxi í sjókvíum miðað við dýpi, strauma, hitastig o.fl. og svæðin undir kvíum talin geta hreinsað sig eftir hvíld í a.m.k. þrjá mánuði. Eftir hættumat var burðarþoli breytt í 6.500 tonn af frjóum laxi og 3.500 tonn af ófrjóum. Þetta var gert til að minnka líkur á erfðablöndun verði slysasleppingar. Skipulagsvaldið á að vera hjá sveitarfélaginu Ég held að við getum flest öll verið sammála um að skipulagsvald og þar með talið leyfisveitingar ættu að liggja hjá sveitarfélaginu sem það er ekki í dag. Tekjur af kvíum ættu að renna til þess sveitafélags sem þær eru í. Ég held líka að við getum verið sammála um að koma fiskeldis færa störf í bæinn þó svo að við vitum kannski ekki nákvæmlega hversu mörg né um öll afleiddu áhrifin, jákvæð sem neikvæð. Aukin umsvif fiskeldis setur kröfu um stækkun flugvallarins á Egilsstöðum þar sem stórar flutningsflugvélar þurfa lengri braut til að geta tekið á loft. Stækkun flugvallarins eykur möguleika á beinu utanlands flugi. Það kemur sér vel fyrir íbúa Austurlands auk þess sem vænta má fjölgun ferðamanna á svæðinu með tilheyrandi tekjuaukningu fyrir ferðamannaiðnaðinn í fjórðungnum. Bæði neikvæð og jákvæð áhrif En er fiskeldi bara svona frábært? Að mínu mati er fiskeldi enginn töfralausn fyrir Seyðfirðinga. Það er ekki töfralausn þegar kemur að því að auka við fjölbreytni atvinnulífsins á staðnum en það er vissulega kærkomin viðbót og bætir við möguleika fólks. Mögulega eru ófyrirséð neikvæð afleidd áhrif líkt og það eru mögulega ófyrirséð afleidd jákvæð áhrif. Fiskeldi hefur sínar neikvæðu hliðar og ég tel að það hafi haft sitt að segja á sínum tíma þegar ákveðið var að gefa heimafólki ekki skipulagsvaldið þegar kemur að fiskeldi í sjó. Það þarf að hafa vit fyrir okkur. Við vitum ekki hvað er okkur fyrir bestu...eða hvað? Ef það hefur verið tilfellið þegar lög um fiskeldi voru samþykkt að kjörnum fulltrúm hafi ekki verið treyst til að taka slíkar ákvarðanir sökum þess að almannahagur sé í húfi er ég því ósammála. Þrátt fyrir að umræðan að undaförnu hefur oft á tíðum verið óvægin, ómálefnaleg, dónaleg og jafnvel haft í hótunum tel ég að kjörnir fulltrúar sveitafélagsins eigi að hafa lokaorðið þegar kemur að ákvörðun um fiskeldi í sjó. Sveitarfélög eiga að hafa heimild til að innheimta gjöld fyrir kvíar þar sem þær eru staðsettar líkt og gjöld vegna slátrunar sem skila sér til þess sveitarfélags sem slátrunin fer fram. Þó svo að mín skoðun sé að sveitastjórn eigi að sjá um leyfisveitingar fiskeldis er sjálfsagt að kanna hug íbúa sé það gert á faglegan hátt. Það þarf að kynna kosti og galla eftir bestu getu og könnunin á að vera leynileg þar sem hver og einn getur svarað slíkri könnum á netinu heima hjá sér. Fiskeldi skiptir ekki sköpum en er góð viðbót og skapar tækifæri Ég er ekki viss um að fiskeldi muni skipta Seyðfirðinga eða Múlaþing sköpum og ég held að flestir séu sammála um að sjókvíar séu ekkert augnakonfekt en ég er hins vegar þeirrar skoðunar að fiskeldi sé ekki eins hræðilegt og sumir vilja vera láta og samkvæmt sérfræðingum hefur það ekki skaðleg áhrif til langs tíma og er öll framkvæmdin afturkræf. Undanfarin ár eða jafnvel áratug hefur fátt breyst til að auka fjölbreytni atvinnulífsins á Seyðisfirði og þegar hriktir í stoðum þess eins og gerði hér í kjölfar skriðanna 2020 höfum við ekki efni á að slá hendinni á móti þeim sem eru reiðubúnir til að taka þá áhættu sem fylgir slíkri atvinnuuppbyggingu. Niðurstaða mín er því sú að fiskeldi í Seyðisfirði er hvorki töfralausn né tímaskekkja heldur tækifæri sem skynsamlegt er að skoða nánar og sjá hvaða möguleikar eru í boði. Hvaða atvinnumöguleikar eru í boði fyrir íbúa og aðra sem sjá tækifæri til að setjast að í sveitarfélaginu? Hvaða tekjumöguleikar eru í boði fyrir sveitarfélagið? Hvaða samlegðarmöguleikar eru í boði fyrir önnur fyrirtæki? Hvaða ónýttu nýsköpunarmöguleikar eru til staðar? Tækifærin eru til staðar, það þarf bara að koma auga á þau og nýta sér þau. Höfundur er sveitastjórnarfulltrúi og íbúi á Seyðisfirði Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Múlaþing Fiskeldi Skipulag Sveitarstjórnarmál Mest lesið Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson skrifar Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Sjá meira
Ég held að það sé rétt að byrja á að fara yfir nokkrar staðreyndir um fiskeldi í Seyðisfirði. Þetta eldi sem nú um ræðir er ekki nýtt af nálinni. Ferlið hefur verið langt og strangt. Það hefur farið í gegnum a.m.k. þrjár bæjar/sveitarstjórnir til umsagnar. Fjörðurinn hefur verið rannsakaður og metinn af þar til gerðum stofnunum og sérfræðingum. Burðarþolsmat fjarðarins var metið 10.000 tonn af frjóum laxi, þ.e. fjörðurinn var talinn geta borið 10.000 af laxi í sjókvíum miðað við dýpi, strauma, hitastig o.fl. og svæðin undir kvíum talin geta hreinsað sig eftir hvíld í a.m.k. þrjá mánuði. Eftir hættumat var burðarþoli breytt í 6.500 tonn af frjóum laxi og 3.500 tonn af ófrjóum. Þetta var gert til að minnka líkur á erfðablöndun verði slysasleppingar. Skipulagsvaldið á að vera hjá sveitarfélaginu Ég held að við getum flest öll verið sammála um að skipulagsvald og þar með talið leyfisveitingar ættu að liggja hjá sveitarfélaginu sem það er ekki í dag. Tekjur af kvíum ættu að renna til þess sveitafélags sem þær eru í. Ég held líka að við getum verið sammála um að koma fiskeldis færa störf í bæinn þó svo að við vitum kannski ekki nákvæmlega hversu mörg né um öll afleiddu áhrifin, jákvæð sem neikvæð. Aukin umsvif fiskeldis setur kröfu um stækkun flugvallarins á Egilsstöðum þar sem stórar flutningsflugvélar þurfa lengri braut til að geta tekið á loft. Stækkun flugvallarins eykur möguleika á beinu utanlands flugi. Það kemur sér vel fyrir íbúa Austurlands auk þess sem vænta má fjölgun ferðamanna á svæðinu með tilheyrandi tekjuaukningu fyrir ferðamannaiðnaðinn í fjórðungnum. Bæði neikvæð og jákvæð áhrif En er fiskeldi bara svona frábært? Að mínu mati er fiskeldi enginn töfralausn fyrir Seyðfirðinga. Það er ekki töfralausn þegar kemur að því að auka við fjölbreytni atvinnulífsins á staðnum en það er vissulega kærkomin viðbót og bætir við möguleika fólks. Mögulega eru ófyrirséð neikvæð afleidd áhrif líkt og það eru mögulega ófyrirséð afleidd jákvæð áhrif. Fiskeldi hefur sínar neikvæðu hliðar og ég tel að það hafi haft sitt að segja á sínum tíma þegar ákveðið var að gefa heimafólki ekki skipulagsvaldið þegar kemur að fiskeldi í sjó. Það þarf að hafa vit fyrir okkur. Við vitum ekki hvað er okkur fyrir bestu...eða hvað? Ef það hefur verið tilfellið þegar lög um fiskeldi voru samþykkt að kjörnum fulltrúm hafi ekki verið treyst til að taka slíkar ákvarðanir sökum þess að almannahagur sé í húfi er ég því ósammála. Þrátt fyrir að umræðan að undaförnu hefur oft á tíðum verið óvægin, ómálefnaleg, dónaleg og jafnvel haft í hótunum tel ég að kjörnir fulltrúar sveitafélagsins eigi að hafa lokaorðið þegar kemur að ákvörðun um fiskeldi í sjó. Sveitarfélög eiga að hafa heimild til að innheimta gjöld fyrir kvíar þar sem þær eru staðsettar líkt og gjöld vegna slátrunar sem skila sér til þess sveitarfélags sem slátrunin fer fram. Þó svo að mín skoðun sé að sveitastjórn eigi að sjá um leyfisveitingar fiskeldis er sjálfsagt að kanna hug íbúa sé það gert á faglegan hátt. Það þarf að kynna kosti og galla eftir bestu getu og könnunin á að vera leynileg þar sem hver og einn getur svarað slíkri könnum á netinu heima hjá sér. Fiskeldi skiptir ekki sköpum en er góð viðbót og skapar tækifæri Ég er ekki viss um að fiskeldi muni skipta Seyðfirðinga eða Múlaþing sköpum og ég held að flestir séu sammála um að sjókvíar séu ekkert augnakonfekt en ég er hins vegar þeirrar skoðunar að fiskeldi sé ekki eins hræðilegt og sumir vilja vera láta og samkvæmt sérfræðingum hefur það ekki skaðleg áhrif til langs tíma og er öll framkvæmdin afturkræf. Undanfarin ár eða jafnvel áratug hefur fátt breyst til að auka fjölbreytni atvinnulífsins á Seyðisfirði og þegar hriktir í stoðum þess eins og gerði hér í kjölfar skriðanna 2020 höfum við ekki efni á að slá hendinni á móti þeim sem eru reiðubúnir til að taka þá áhættu sem fylgir slíkri atvinnuuppbyggingu. Niðurstaða mín er því sú að fiskeldi í Seyðisfirði er hvorki töfralausn né tímaskekkja heldur tækifæri sem skynsamlegt er að skoða nánar og sjá hvaða möguleikar eru í boði. Hvaða atvinnumöguleikar eru í boði fyrir íbúa og aðra sem sjá tækifæri til að setjast að í sveitarfélaginu? Hvaða tekjumöguleikar eru í boði fyrir sveitarfélagið? Hvaða samlegðarmöguleikar eru í boði fyrir önnur fyrirtæki? Hvaða ónýttu nýsköpunarmöguleikar eru til staðar? Tækifærin eru til staðar, það þarf bara að koma auga á þau og nýta sér þau. Höfundur er sveitastjórnarfulltrúi og íbúi á Seyðisfirði
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun