Leigjendasamtökin lýsa yfir neyðarástandi á leigumarkaðnum Guðmundur Hrafn Arngrímsson skrifar 12. mars 2022 08:01 Leigjendasamtökin lýsa yfir neyðarástandi á leigumarkaðnum, ennfremur hvetja samtökin stjórnvöld til að setja neyðarlög fyrir húsaleigumarkaðinn. Mikilvægt er að það verði gert til að verja stríđshrjáð flóttafólk, leigjendur og þá sem þurfa að búa sér heimili á leigumarkaði fyrir óheftu okri og fyrirsjáanlegum hækkunum á húsaleigu verði ekkert að gert. Stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi fagnar komu fólks frá Úkraínu til Íslands og hvetur stjórnvöld til að standa vel að móttöku þess, en margt bendir til að ráðafólk geri sér litla grein fyrir ábyrgð sinni. Því miður hegðar það sér eins og þarna sé ekki raunveruleg neyð á ferð heldur tilefni til auka persónlegar vinsældir sínar. Fólk á flótta þarf á stuðningi að halda umfram annað fólk. Eitt til tvö þúsund manns, fyrst og fremst konur og börn sem vita af eiginmönnum og feðrum á stríðssvæðum, þurfa mikla sálræna og félagslega umönnun, stjórnvöld þurfa í raun að byggja upp samfélagslegslega innviði í kringum þennan hóp til að draga sem mest úr skaða stríðs og áfalla. Cóvid faraldurinn afhjúpaði hversu veikt íslenskt heilbrigðiskerfi er vegna vanrækslu stjórnvalda. Ef heilbrigðisstarfsfólk hefði ekki fórnað sér hefði faraldurinn lagt heilbrigðiskerfið á hliðina með ófyrirsjáanlegum afleiðingum. Aukin þörf fyrir heilbrigðisþjónustu vegna komu flóttafólks verður að mæta strax, áður en hryktir enn frekar í kerfinu og áður en fólk sem þarf nauðsynlega á þjónustunni að halda skaðast af bið eftir aðstoð sem aldrei kemur. “Þetta reddast” er íslenskt viðkvæði, lýsir kjarki úrræðagóðs fólks frammi fyrir vanda. En það reddast ekkert nema fólk bregðist við, geri eitthvað. Því miður hafa stjórnvöld sýnt aftur og aftur að þau varpa öllum vanda heilbrigðiskerfisins yfir starfsfólk og sjúklinga án þess að taka ábyrgð á sínum þætti, sem er að tryggja starfsfólkinu aðstæður svo það geti sinnt sjúklingunum. Stjórnvöld hafa að sama skapi komist upp með það áratugum saman að varpa byrðunum af óregluvæddum og stjórnlausum húsnæðismarkaði yfir á leigjendur. Samkvæmt mati Samtaka leigjenda greiða leigjendur í dag um 30 milljarða króna í ofgreidda leigu, það er okur sem er langt umfram allan kostnað leigusala. Þetta eru byrðar sem slengt er á ungt fólk, láglaunafólk, innflytjendur, öryrkja og aðra hópa á leigumarkaði, fólk sem flest stendur svo fjárhagslega veikt að það stenst ekki greiðslumat fjármálakerfsins. Byrðar sem eru afleiðingar af aðgerðarleysi stjórnvalda frammi fyrir stærsta einstaka vanda almennings í dag; óheyrilegum húsnæðiskostnaði sem étur upp ráðstöfunarfé fólks. Þetta aðgerðarleysi hefur skapað hættuástand á húsnæðismarkaði þar sem óprúttið fólk hefur nýtt sér veika stöðu samborgara sinna og þrýst upp bæði kaupverði og leigu á íbúðarhúsnæði. Fækkun ferðamanna vegna cóvid og brottför stórs hóps erlends farandverkafólks sem sinnti ferðaþjónustu náði ekki að draga úr hættunni sem leigjendur búa við. Andvaraleysi stjórnvalda frammi fyrir þessari hættu, sem birtist í stórkostlegum skorti á íbúðarhúsnæði nú þegar ferðaþjónustan er að taka við sér, mun leiða til enn frekara okurs á leigjendum og keyra lífskjör þeirra enn neðar. Þetta var fyrirsjáanlegt áður en rússneski herinn réðst inn í Úkraínu. Það var hættuástand á leigumarkaði og fyrirséð að þar yrði neyðarástand ef stjórnvöld gripu ekki inn í. Með hingaðkomu flóttafólks er þetta neyðarástand orðið staðreynd. Og stjórnvöldum ber að bregðast við. Stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi styður heilshugar að Ísland verði opnað fyrir flóttafólki frá Úkraínu og fleiri löndum. En gerir jafnfram kröfur á stjórnvöld að þau vakni og geri sér grein fyrir ábyrgð sinni. Stjórn Samtaka leigjenda á íslandi krefst þess að nú þegar verði flutt til landsins hús til að mæta sárri og vaxandi þörf fjölskyldna fyrir öruggu og ódýru húsnæði. Að nú þegar verði hafin bygging á íbúðum til að slá á hina brýnu þörf. En stjórn Samtaka leigjenda gerir jafnfram þá kröfu á stjórnvöld að sett verði neyðarlög til að koma í veg fyrir að móttaka flóttafólks sprengi upp leiguverð, að sett verði án tafar þak á leigu og allar hækkanir á leigu verði stöðvaðar. Margir húseigendur bjóða nú íbúðir sínar fyrir flóttafólk og krefjast lítils ef nokkurs endurgjalds. Þetta eru hins vegar ekki hinir dæmigerðu leigusalar sem leigjendur á Íslandi eiga allt sitt undir. Þróun undanfarinna ára hefur sýnt og sannað að stærsti hluti leigusala nýtir öll tækifæri til að hækka leiguna og ná sem allra mestu af leigjendum sínum. Stjórnvöld hafa algjörlega brugðist leigjendum, ekki gert neitt til að vernda þá fyrir þessu fólki.Nú er fyrirséð að þessir okrarar munu nýta sér hingaðkomu flóttafólks til að nýta sér enn betur hörmulega stöðu á húsnæðismarki til að auka við auð sinn. Það er frammi fyrir þeirri ógn sem stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi lýsir yfir neyðarástandi á leigumarkaði og hvetja stjórnvöld til að setja neyðarlög fyrir húsaleigumarkaðinn hið snarasta. F.h. stjórnar Samtaka leigjenda á Íslandi Höfundur er formaður Samtaka leigjenda á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leigumarkaður Innrás Rússa í Úkraínu Flóttamenn Flóttafólk á Íslandi Guðmundur Hrafn Arngrímsson Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Iðkum nægjusemi, nýtum náttúruna Borghildur Gunnarsdóttir,Ósk Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hægt með krónunni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Leigjendasamtökin lýsa yfir neyðarástandi á leigumarkaðnum, ennfremur hvetja samtökin stjórnvöld til að setja neyðarlög fyrir húsaleigumarkaðinn. Mikilvægt er að það verði gert til að verja stríđshrjáð flóttafólk, leigjendur og þá sem þurfa að búa sér heimili á leigumarkaði fyrir óheftu okri og fyrirsjáanlegum hækkunum á húsaleigu verði ekkert að gert. Stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi fagnar komu fólks frá Úkraínu til Íslands og hvetur stjórnvöld til að standa vel að móttöku þess, en margt bendir til að ráðafólk geri sér litla grein fyrir ábyrgð sinni. Því miður hegðar það sér eins og þarna sé ekki raunveruleg neyð á ferð heldur tilefni til auka persónlegar vinsældir sínar. Fólk á flótta þarf á stuðningi að halda umfram annað fólk. Eitt til tvö þúsund manns, fyrst og fremst konur og börn sem vita af eiginmönnum og feðrum á stríðssvæðum, þurfa mikla sálræna og félagslega umönnun, stjórnvöld þurfa í raun að byggja upp samfélagslegslega innviði í kringum þennan hóp til að draga sem mest úr skaða stríðs og áfalla. Cóvid faraldurinn afhjúpaði hversu veikt íslenskt heilbrigðiskerfi er vegna vanrækslu stjórnvalda. Ef heilbrigðisstarfsfólk hefði ekki fórnað sér hefði faraldurinn lagt heilbrigðiskerfið á hliðina með ófyrirsjáanlegum afleiðingum. Aukin þörf fyrir heilbrigðisþjónustu vegna komu flóttafólks verður að mæta strax, áður en hryktir enn frekar í kerfinu og áður en fólk sem þarf nauðsynlega á þjónustunni að halda skaðast af bið eftir aðstoð sem aldrei kemur. “Þetta reddast” er íslenskt viðkvæði, lýsir kjarki úrræðagóðs fólks frammi fyrir vanda. En það reddast ekkert nema fólk bregðist við, geri eitthvað. Því miður hafa stjórnvöld sýnt aftur og aftur að þau varpa öllum vanda heilbrigðiskerfisins yfir starfsfólk og sjúklinga án þess að taka ábyrgð á sínum þætti, sem er að tryggja starfsfólkinu aðstæður svo það geti sinnt sjúklingunum. Stjórnvöld hafa að sama skapi komist upp með það áratugum saman að varpa byrðunum af óregluvæddum og stjórnlausum húsnæðismarkaði yfir á leigjendur. Samkvæmt mati Samtaka leigjenda greiða leigjendur í dag um 30 milljarða króna í ofgreidda leigu, það er okur sem er langt umfram allan kostnað leigusala. Þetta eru byrðar sem slengt er á ungt fólk, láglaunafólk, innflytjendur, öryrkja og aðra hópa á leigumarkaði, fólk sem flest stendur svo fjárhagslega veikt að það stenst ekki greiðslumat fjármálakerfsins. Byrðar sem eru afleiðingar af aðgerðarleysi stjórnvalda frammi fyrir stærsta einstaka vanda almennings í dag; óheyrilegum húsnæðiskostnaði sem étur upp ráðstöfunarfé fólks. Þetta aðgerðarleysi hefur skapað hættuástand á húsnæðismarkaði þar sem óprúttið fólk hefur nýtt sér veika stöðu samborgara sinna og þrýst upp bæði kaupverði og leigu á íbúðarhúsnæði. Fækkun ferðamanna vegna cóvid og brottför stórs hóps erlends farandverkafólks sem sinnti ferðaþjónustu náði ekki að draga úr hættunni sem leigjendur búa við. Andvaraleysi stjórnvalda frammi fyrir þessari hættu, sem birtist í stórkostlegum skorti á íbúðarhúsnæði nú þegar ferðaþjónustan er að taka við sér, mun leiða til enn frekara okurs á leigjendum og keyra lífskjör þeirra enn neðar. Þetta var fyrirsjáanlegt áður en rússneski herinn réðst inn í Úkraínu. Það var hættuástand á leigumarkaði og fyrirséð að þar yrði neyðarástand ef stjórnvöld gripu ekki inn í. Með hingaðkomu flóttafólks er þetta neyðarástand orðið staðreynd. Og stjórnvöldum ber að bregðast við. Stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi styður heilshugar að Ísland verði opnað fyrir flóttafólki frá Úkraínu og fleiri löndum. En gerir jafnfram kröfur á stjórnvöld að þau vakni og geri sér grein fyrir ábyrgð sinni. Stjórn Samtaka leigjenda á íslandi krefst þess að nú þegar verði flutt til landsins hús til að mæta sárri og vaxandi þörf fjölskyldna fyrir öruggu og ódýru húsnæði. Að nú þegar verði hafin bygging á íbúðum til að slá á hina brýnu þörf. En stjórn Samtaka leigjenda gerir jafnfram þá kröfu á stjórnvöld að sett verði neyðarlög til að koma í veg fyrir að móttaka flóttafólks sprengi upp leiguverð, að sett verði án tafar þak á leigu og allar hækkanir á leigu verði stöðvaðar. Margir húseigendur bjóða nú íbúðir sínar fyrir flóttafólk og krefjast lítils ef nokkurs endurgjalds. Þetta eru hins vegar ekki hinir dæmigerðu leigusalar sem leigjendur á Íslandi eiga allt sitt undir. Þróun undanfarinna ára hefur sýnt og sannað að stærsti hluti leigusala nýtir öll tækifæri til að hækka leiguna og ná sem allra mestu af leigjendum sínum. Stjórnvöld hafa algjörlega brugðist leigjendum, ekki gert neitt til að vernda þá fyrir þessu fólki.Nú er fyrirséð að þessir okrarar munu nýta sér hingaðkomu flóttafólks til að nýta sér enn betur hörmulega stöðu á húsnæðismarki til að auka við auð sinn. Það er frammi fyrir þeirri ógn sem stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi lýsir yfir neyðarástandi á leigumarkaði og hvetja stjórnvöld til að setja neyðarlög fyrir húsaleigumarkaðinn hið snarasta. F.h. stjórnar Samtaka leigjenda á Íslandi Höfundur er formaður Samtaka leigjenda á Íslandi.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun