Innlent

Búa sig undir að flugumferð raskist ef gýs í Grímsvötnum

Kristján Már Unnarsson skrifar
Árni Guðbrandsson, sérfræðingur hjá Isavia ANS (Air navigation services).
Árni Guðbrandsson, sérfræðingur hjá Isavia ANS (Air navigation services). Sigurjón Ólason

Flugmálayfirvöld búa sig undir að eldgos í Grímsvötnum geti valdið verulegum truflunum á flugumferð, bæði hérlendis og víðar í Evrópu. Eldstöðin er komin á appelsínugula viðvörun gagnvart alþjóðaflugi, sem táknar vaxandi líkur á gosi.

Í fréttum Stöðvar 2 kom fram að Grímsvatnahlaupið er núna talið hafa tæmt vötnin að mestu en hlaupvatnið rann fram í Gígjukvísl á Skeiðarársandi. Þar sem nokkur dæmi eru um að svona skyndilegur þrýstiléttir vegna lækkandi vatnsborðs hafi hleypt af stað gosi klingdu allar viðvörunarbjöllur í morgun þegar skjálftahrina hófst.

Kristín Jónsdóttir er jarðskjálftafræðingur og hópstjóri náttúruvöktunar á Veðurstofu Íslands.Sigurjón Ólason

„Stærsti skjálftinn var 3,6, sem er töluvert öflugur skjálfti, sérstaklega miðað við þessa eldstöð. Þannig að við brugðumst við því,“ segir Kristín Jónsdóttir, jarðskjálftafræðingur og hópstjóri náttúruvöktunar á Veðurstofu Íslands.

Það var gert með því að hækka viðvörunarstig Grímsvatna vegna alþjóðaflugs úr gulum lit í appelsíngulan.

„Og ætlum að halda því núna líklega í svona sólarhring að öllu óbreyttu. Við erum sem sagt í rauninni bara komin ennþá meira á tærnar varðandi það að þarna geti komið eldgos,“ segir Kristín.

Og það yrði öskugos en síðasta Grímsvatnagos árið 2011 truflaði flugumferð um hríð, bæði hérlendis og erlendis.

Frá upphafi síðasta eldgoss í Grímsvötnum í maímánuði árið 2011.Stöð 2/Egill Aðalsteinsson

Í flugstjórnarmiðstöð Isavia á Reykjavíkurflugvelli eru menn byrjaðir að fara yfir verkferla vegna hugsanlegs goss.

„Við erum alveg á tánum ef það fer af stað. Það myndi gefa okkur heilmikla ösku,“ segir Árni Guðbrandsson, sérfræðingur hjá Isavia ANS, og rifjar upp að Grímsvatnagosið 2011 hafi skilað meiri ösku heldur en Eyjafjallajökulsgosið.

„Við búumst við stóru gosi, ef það kemur. Allavega erum við viðbúnir fyrir það.“

-Þannig að það gæti truflað heilmikið flugumferð?

„Það gæti gert það. Alveg örugglega. Og teygt sig inn til Evrópu, eins og gerðist fyrir tíu árum síðan,“ segir Árni.

Og Veðurstofan er byrjuð að gera öskuspár, bæði fyrir flug og byggðir.

„Askan, hún færi til norðvesturs, ef það kæmi upp gos akkúrat núna,“ segir Kristín, en það þýddi stefnu í átt til Hofsjökuls og Húnaflóa.

Loftrými í 120 sjómílna radíus út frá Grímsvötnum yrði lokað í upphafi eldgoss. Keflavíkurflugvöllur myndi sleppa en Reykjavíkurflugvöllur er á mörkunum.Grafík/Ragnar Visage

Ef eldgos hefst og Grímsvötn fara á rauðan lit yrði allt flug innan 120 sjómílna frá eldstöðinni samstundis bannað og loftrýmið innan hringsins rýmt. Keflavíkurflugvöllur myndi lenda utan hringsins, Reykjavíkurflugvöllur yrði á mörkunum en flugvellirnir á Akureyri og Egilsstöðum yrðu innan hringsins.

„En þetta er kannski bara í tuttugu mínútur, í mesta lagi í klukkutíma. Þetta er bara til að gefa okkur andrými til þess að sjá hvar vindar blása í efri hæðum og hver staðan er. Hversu mikil aska er og annað þessháttar,“ segir Árni.

Um leið og spá um öskudreifingu lægi fyrir yrði flugbanni aflétt. Það yrði síðan ekki lengur í höndum flugumferðarstjóra heldur flugrekenda að ákveða flug, samkvæmt nýjum reglum sem tóku gildi árið 2014.

Sigketillinn nýi í Vatnajökli. Hann er suðaustur af Grímsvötnum.Vísir/RAX

Athygli vakti um helgina að nýr sigketill hafði myndast í Vatnajökli suðaustan Grímsvatna.

„Það hefur líklega orðið þarna einhver aukning í jarðhita. Það vatn hefur í rauninni bara skolast með hlaupinu og myndað þennan ketil,“ segir Kristín en tekur fram að áformað sé að kanna þetta betur á morgun með flugi yfir sigdældina.

Hér má sjá frétt Stöðvar 2:


Tengdar fréttir

Eldstöðin Grímsvötn sett á appelsínugula viðvörun

Veðurstofa Íslands hefur hækkað viðvörunarstig vegna Grímsvatna úr gulum lit í appelsíngulan lit fyrir alþjóðflug, sem táknar vaxandi líkur á eldgosi. Þetta var gert klukkan níu í morgun eftir jarðskjálftahrinu í eldstöðinni fyrr um morguninn.

Meira magn en kom í öllu Eyjafjallagosinu

Dregið hefur verulega úr styrk gossins í Grímsvötnum. Magn öskunnar sem féll á fyrsta sólarhring þessa goss er meira en öll askan úr gosinu í Eyjafjallajökli fyrir ári. Gosmökkurinn er nú í um þriggja kílómetra hæð og greinist vart á ratsjá. Gosið í Grímsvötnum hefur verið í mikilli rénun í dag.

Gosið veldur verðfalli á hlutum í flugfélögum

Gosið í Grímsvötnum hefur valdið því að hlutir í flugfélögum og stórum ferðaskrifstofum hafa fallið á markaðinum í London í morgun. Í frétt um málið í Guardian segir að ástæðan sé einkum sú að menn óttist að gosskýið muni loka loftrými Bretlands og þar með valda miklum truflunum á flugi til og frá landinu.

Öllu flugi innanlands aflýst

Allt flug Flugfélagsins Ernis fellur niður í dag vegna eldgossins í Grímsvötnum. Fara átti tvær ferðir til Eyja, og eina á Höfn, Bíldudal og Sauðárkrók. Með félaginu áttu bókað úm 150 manns, að fram kemur í tilkynningu.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×