Segir suma dómara yfirdeildar Mannréttindadómstólsins hafa haft áhyggjur af pólitískum afskiptum Birgir Olgeirsson skrifar 5. febrúar 2020 12:03 Kjartan Bjarni Björgvinsson, formaður Dómarafélags Íslands, sat málflutninginn í Strassborg í dag. Vísir/EFTA Málflutningi í Landsréttarmálinu fyrir yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg lauk rétt fyrir klukkan ellefu morgun. Formaður dómarafélags Íslands segir það hafa verið augljóst á spurningum dómara yfirdeildarinnar að þeir höfðu kynnt sér málið afar vel. Mannréttindadómstóllinn í Strassborg í Frakklandi ákvað í september síðastliðnum að verða við beiðni Íslands um að yfirdeild dómsins tæki málið til meðferðar. Sjö dómarar undirdeildar Mannréttindadómstólsins höfðu komist að þeirri niðurstöðu í mars í fyrra að dómaraskipan við Landsrétt hefði brotið gegn sjöttu grein mannréttindasáttmála Evrópu. Í sjöttu greininni er kveðið á um rétt einstaklinga til réttlátrar málsmeðferðar fyrir dómi. Í dag heyrðu 17 dómarar yfirdeildarinnar málfutning setts ríkislögmanns, Fanneyjar Rósar Þorsteinsdóttur, og Vilhjálms Hans Vilhjálmssonar sem fór með málið til Mannréttindadómstólsins. Vilhjálmur er lögmaður manns sem hafði verið dæmdur fyrir umferðarlagabrot. Málinu var áfrýjað til Landsréttar og var Arnfríður Einarsdóttir einn af dómurum málsins. Sigríður Andersen, þáverandi dómsmálaráðherra, hafði skipað Arnfríði en Vilhjálmur taldi skipan hennar ólöglega. Vilhjálmur fór með málið alla leið til Hæstaréttar hér á landi sem dæmdi skipanina löglega. Undirdeild Mannréttindadómstólsins taldi hana hins vegar ólöglega. Svo fór að Sigríður Andersen sagði af sér vegna málsins, en hún var stödd í Strassborg í dag þar sem hún fylgdist með málflutningnum. Spurningar dómara athyglisverðasti þátturinn Kjartan Bjarni Björgvinsson, formaður dómarafélags Íslands, sat málsmeðferðina í Strassborg í dag. Hann segir athyglisverðasta þátt málsins vera spurningar dómara yfirdeildarinnar. „Það var augljóst af spurningum dómara að þau höfðu sum hver kynnt sér málið afar vel. Það sem gerist núna þegar málinu hefur verið áfrýjað til yfirdeildar er að það fær meðferð sautján dómara en ekki sjö. Það koma miklu fleiri dómarar að þessu sem þýðir oftast eftir öllum aðstæðum að málið fær vandaðri og ítarlegri meðferð,“ segir Kjartan Bjarni. Hann segir spurningarnar hafa verið af öllu tagi. „Og sumir höfðu áhyggjur af pólitískum afskiptum. En dýpstu spurningarnar fólu í sér að skoða vel sjöttu grein mannréttindasáttmálans og gera kannski ákveðinn greinarmun að því er heyra mátti, á kröfu um réttláta málsmeðferð annars vegar og svo hvað felst í þessu skilyrði að til dómstóls sé stofnað með lögum, sem í raun dómur undirdeildar Mannréttindadómstólsins byggir aðallega á. Það er alveg greinilegt af spurningum sumra dómara að þeir gera skýran greinarmun þarna á milli,“ segir Kjartan. Átta sig á mikilvægi málsins Óljóst er hvenær niðurstaða dómsins mun liggja fyrir. „Málsmeðferð málsins hingað til hefur miðað við málsmeðferðartíma hjá Mannréttindadómstólnum, verið mjög hröð. Sem ber þess merki um að fólk innan veggja Mannréttindadómstólsins átti sig á mikilvægi þess fyrir íslenska réttarkerfið og þar með íslenskt samfélag. Og líka þess hvað áfrýjunarstigið hefur verið í miklum uppnámi á Íslandi. Það eru góðu fréttirnar að það virðist vera ákveðin vitund um það. En hversu langt hún nær inn í yfirdeild dómstólsins og hversu mjög næst að liðka fyrir meðferð málsins, það vitum við ekki á þessu stigi.“ Hann segir mikilvægt að hafa hugfast hve mikið gæfu og framfaraspor Mannréttindadómstóllinn og Mannréttindasáttmáli Evrópu hafa haft fyrir vernd mannréttinda á Íslandi. „Og ekki bara á Íslandi heldur Evrópu allri. Sama hver niðurstaðan verður á endanum verður maður að vonast til þess að fólki gleymi því ekki svo glatt.“ Landsréttarmálið Mest lesið Ölvaður ökumaður keyrði á umferðareyju og reyndi að flýja Innlent „Hreint og klárt vistmorð sem hér á sér stað“ Innlent Allt að tuttugu stiga hiti í dag Veður N1-mót og Dyrfjallahlaup í skítaveðri Innlent Lögregla vopnaðist og skotvopn haldlagt Innlent Útilokar ekki kosningu en Jón vill kjósa áður en það verður of seint Innlent Miklar framkvæmdir á Kirkjubæjarklaustri fyrir unga fólkið Innlent Eldur kviknaði inni á veitingastað í Ármúla Innlent Annríkt hjá lögreglu á stærsta degi Írskra daga Innlent Yfirgáfu skarkalann í borginni og gerðust ferðaþjónustubændur Innlent Fleiri fréttir Egill syrgir brottvísun vina sinna Þyrla kölluð út vegna bifhjólaslyss á Vestfjörðum Segir Akranes verða svefnbæ Útilokar ekki kosningu en Jón vill kjósa áður en það verður of seint Íbúum í Árborg fjölgar um 600 til 700 á ári Reikna með að hefja formlegar sameiningarviðræður í haust Annríkt hjá lögreglu á stærsta degi Írskra daga Lögregluaðgerðir í Rangárþingi og sameining Skorradals og Borgarbyggðar Lögregla vopnaðist og skotvopn haldlagt Ölvaður ökumaður keyrði á umferðareyju og reyndi að flýja Miklar framkvæmdir á Kirkjubæjarklaustri fyrir unga fólkið Slökkviliðið kallað út vegna reyks á skemmtistað Sjö gistu fangageymslur á höfuðborgarsvæðinu í nótt Eldur kviknaði inni á veitingastað í Ármúla N1-mót og Dyrfjallahlaup í skítaveðri „Hreint og klárt vistmorð sem hér á sér stað“ Tveir í haldi lögreglu vegna meintrar skotárásar Yfirgáfu skarkalann í borginni og gerðust ferðaþjónustubændur Uppgjöf eftir áratugabaráttu við kerfið og meint skotárás í Þykkvabæ Fannst fyrir botni Birnudals Segir menn hafa skotið á gröfumann við vinnu Fluttu sex á slysadeild eftir harðan árekstur í Breiðholti Umdeild starfsemi hafi ekki áhrif á neysluvatn íbúa Mikil stemning á Goslokahátíð í Vestmannaeyjum Göngumaðurinn fannst látinn „Ótrúlegt hvað er hægt ef maður hefur hugmyndaflugið“ 30 tilvik skráð: „Alltaf einhverjir sem fara út af sporinu“ Nýjar stofnanir hafi aðsetur á landsbyggðinni Maður handtekinn tvisvar í nótt fyrir sama brot Ná að stytta biðlista og kynjaskipta meðferðinni Sjá meira
Málflutningi í Landsréttarmálinu fyrir yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg lauk rétt fyrir klukkan ellefu morgun. Formaður dómarafélags Íslands segir það hafa verið augljóst á spurningum dómara yfirdeildarinnar að þeir höfðu kynnt sér málið afar vel. Mannréttindadómstóllinn í Strassborg í Frakklandi ákvað í september síðastliðnum að verða við beiðni Íslands um að yfirdeild dómsins tæki málið til meðferðar. Sjö dómarar undirdeildar Mannréttindadómstólsins höfðu komist að þeirri niðurstöðu í mars í fyrra að dómaraskipan við Landsrétt hefði brotið gegn sjöttu grein mannréttindasáttmála Evrópu. Í sjöttu greininni er kveðið á um rétt einstaklinga til réttlátrar málsmeðferðar fyrir dómi. Í dag heyrðu 17 dómarar yfirdeildarinnar málfutning setts ríkislögmanns, Fanneyjar Rósar Þorsteinsdóttur, og Vilhjálms Hans Vilhjálmssonar sem fór með málið til Mannréttindadómstólsins. Vilhjálmur er lögmaður manns sem hafði verið dæmdur fyrir umferðarlagabrot. Málinu var áfrýjað til Landsréttar og var Arnfríður Einarsdóttir einn af dómurum málsins. Sigríður Andersen, þáverandi dómsmálaráðherra, hafði skipað Arnfríði en Vilhjálmur taldi skipan hennar ólöglega. Vilhjálmur fór með málið alla leið til Hæstaréttar hér á landi sem dæmdi skipanina löglega. Undirdeild Mannréttindadómstólsins taldi hana hins vegar ólöglega. Svo fór að Sigríður Andersen sagði af sér vegna málsins, en hún var stödd í Strassborg í dag þar sem hún fylgdist með málflutningnum. Spurningar dómara athyglisverðasti þátturinn Kjartan Bjarni Björgvinsson, formaður dómarafélags Íslands, sat málsmeðferðina í Strassborg í dag. Hann segir athyglisverðasta þátt málsins vera spurningar dómara yfirdeildarinnar. „Það var augljóst af spurningum dómara að þau höfðu sum hver kynnt sér málið afar vel. Það sem gerist núna þegar málinu hefur verið áfrýjað til yfirdeildar er að það fær meðferð sautján dómara en ekki sjö. Það koma miklu fleiri dómarar að þessu sem þýðir oftast eftir öllum aðstæðum að málið fær vandaðri og ítarlegri meðferð,“ segir Kjartan Bjarni. Hann segir spurningarnar hafa verið af öllu tagi. „Og sumir höfðu áhyggjur af pólitískum afskiptum. En dýpstu spurningarnar fólu í sér að skoða vel sjöttu grein mannréttindasáttmálans og gera kannski ákveðinn greinarmun að því er heyra mátti, á kröfu um réttláta málsmeðferð annars vegar og svo hvað felst í þessu skilyrði að til dómstóls sé stofnað með lögum, sem í raun dómur undirdeildar Mannréttindadómstólsins byggir aðallega á. Það er alveg greinilegt af spurningum sumra dómara að þeir gera skýran greinarmun þarna á milli,“ segir Kjartan. Átta sig á mikilvægi málsins Óljóst er hvenær niðurstaða dómsins mun liggja fyrir. „Málsmeðferð málsins hingað til hefur miðað við málsmeðferðartíma hjá Mannréttindadómstólnum, verið mjög hröð. Sem ber þess merki um að fólk innan veggja Mannréttindadómstólsins átti sig á mikilvægi þess fyrir íslenska réttarkerfið og þar með íslenskt samfélag. Og líka þess hvað áfrýjunarstigið hefur verið í miklum uppnámi á Íslandi. Það eru góðu fréttirnar að það virðist vera ákveðin vitund um það. En hversu langt hún nær inn í yfirdeild dómstólsins og hversu mjög næst að liðka fyrir meðferð málsins, það vitum við ekki á þessu stigi.“ Hann segir mikilvægt að hafa hugfast hve mikið gæfu og framfaraspor Mannréttindadómstóllinn og Mannréttindasáttmáli Evrópu hafa haft fyrir vernd mannréttinda á Íslandi. „Og ekki bara á Íslandi heldur Evrópu allri. Sama hver niðurstaðan verður á endanum verður maður að vonast til þess að fólki gleymi því ekki svo glatt.“
Landsréttarmálið Mest lesið Ölvaður ökumaður keyrði á umferðareyju og reyndi að flýja Innlent „Hreint og klárt vistmorð sem hér á sér stað“ Innlent Allt að tuttugu stiga hiti í dag Veður N1-mót og Dyrfjallahlaup í skítaveðri Innlent Lögregla vopnaðist og skotvopn haldlagt Innlent Útilokar ekki kosningu en Jón vill kjósa áður en það verður of seint Innlent Miklar framkvæmdir á Kirkjubæjarklaustri fyrir unga fólkið Innlent Eldur kviknaði inni á veitingastað í Ármúla Innlent Annríkt hjá lögreglu á stærsta degi Írskra daga Innlent Yfirgáfu skarkalann í borginni og gerðust ferðaþjónustubændur Innlent Fleiri fréttir Egill syrgir brottvísun vina sinna Þyrla kölluð út vegna bifhjólaslyss á Vestfjörðum Segir Akranes verða svefnbæ Útilokar ekki kosningu en Jón vill kjósa áður en það verður of seint Íbúum í Árborg fjölgar um 600 til 700 á ári Reikna með að hefja formlegar sameiningarviðræður í haust Annríkt hjá lögreglu á stærsta degi Írskra daga Lögregluaðgerðir í Rangárþingi og sameining Skorradals og Borgarbyggðar Lögregla vopnaðist og skotvopn haldlagt Ölvaður ökumaður keyrði á umferðareyju og reyndi að flýja Miklar framkvæmdir á Kirkjubæjarklaustri fyrir unga fólkið Slökkviliðið kallað út vegna reyks á skemmtistað Sjö gistu fangageymslur á höfuðborgarsvæðinu í nótt Eldur kviknaði inni á veitingastað í Ármúla N1-mót og Dyrfjallahlaup í skítaveðri „Hreint og klárt vistmorð sem hér á sér stað“ Tveir í haldi lögreglu vegna meintrar skotárásar Yfirgáfu skarkalann í borginni og gerðust ferðaþjónustubændur Uppgjöf eftir áratugabaráttu við kerfið og meint skotárás í Þykkvabæ Fannst fyrir botni Birnudals Segir menn hafa skotið á gröfumann við vinnu Fluttu sex á slysadeild eftir harðan árekstur í Breiðholti Umdeild starfsemi hafi ekki áhrif á neysluvatn íbúa Mikil stemning á Goslokahátíð í Vestmannaeyjum Göngumaðurinn fannst látinn „Ótrúlegt hvað er hægt ef maður hefur hugmyndaflugið“ 30 tilvik skráð: „Alltaf einhverjir sem fara út af sporinu“ Nýjar stofnanir hafi aðsetur á landsbyggðinni Maður handtekinn tvisvar í nótt fyrir sama brot Ná að stytta biðlista og kynjaskipta meðferðinni Sjá meira