Gríðarmikill gagnaleki sagður afhjúpa vafasaman uppruna ríkidæmis ríkustu konu Afríku Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 19. janúar 2020 20:00 Isabel Dos Santos. Vísir/Getty Gríðarmikill gagnaleki og umfangsmikil rannsókn fjölmiðla víða um heim virðist benda til þess að hin angólska Isabel Dos Santos, ríkasta kona Afríku, og eiginmaður hennar, hafi arðrænt landa sína og nýtt sér spillingu í Angóla til þess að safna gríðarlegum auðæfum. Talið er að eignir hennar nemi tveimur milljörðum dollara. Fjölmiðlar á borð við BBC, The Guardian, New York Times og á fjórða tug annarra víða um heim hafa undanfarna sjö mánuði rannsakað gríðarlegan gagnaleka sem á uppruna sinn úr viðskiptaveldi Dos Santons, með hjálp International Consortium of Investigative Journalists, sem meðal annars kom að rannsókn Panama-skjalanna á sínum tíma. Afrakstur rannsóknarinnar var birtur í kvöld.Gagnalekinn hefur fengið nafnið Luanda-skjölin en Luanda er höfuðborg Angóla. Í lekanum má finna yfir 700 þúsund skjöl sem fjölmiðlarnir sem rannsakað hafa þau segja varpa ljósi á vafasama viðskiptahætti Dos Santos. Meðal annars hvernig hún hafi nýtt tengsl sín við yfirvöld í Angóla. Faðir hennar, Jose Eduardo dos Santos, var við völd í Angóla í hátt í fjörutíu ár, frá 1979 til 2017. Sögð hafa yfirgefið Angóla Yfirvöld í Angóla hafa Dos Santos til rannsóknar en saksóknari greindi Guardian frá því að talið sé að hún hafi flúið land árið 2018, aðeins örfáum klukkustundum eftir að óskað var eftir því að hún kæmi til yfirheyrslu.Þannig hafa yfirvöld í Angóla fryst eignir hennar, eiginmanns hennar og nánasta ráðgjafa. Eru þau sökuð um að hafa skaðað angólska ríkið með viðskiptum þeirra við olíu- og demantafyrirtæki í eigu ríkisins.Í yfirlýsingu frá lögfræðingi hennar til fjölmiðlanna sem fjalla um málið í kvöld, hafnar hún öllum ásökunum. Þær séu runnar undir rifjum núverandi yfirvalda í Angóla og að pólitískar hvatir búi að baki. Forsíða umfjöllunar Guardian um málið.Mynd/Guardian. Vafasamir viðskiptagerningar Á vef BBC segir að stærstur hluti ríkidæmis Dos Santos sé falinn í eignarhlut hennar í portúgalska orkufyrirtækinu Galp, en eitt af eignarhaldsfélögum hennar keypti það af angólska ríkisolíufyrirtækinu Sonangol. Kemur fram að Dos Santos hafi aðeins þurft að greiða fimmtán prósent af kaupverðinu til að byrja með en afganginum hafi verið breytt í lágvaxtalán frá Songangol. Hafði Dos Santos ellefu ár til að greiða lánið til baka.Alls var kaupverðið 63 milljónir evra en Galp er nú talið vera virði 750 milljóna evra.Dos Santos tók við stjórnartaumunum hjá Sonangol árið 2016 en gögnin sýna að sama dag og þegar hún var látin fara árið 2017 hafi hún samþykkt 58 milljón dollara greiðslur í ráðgjafagreiðslur til fyrirtækis í Dubai sem stýrt var af samstarfsfélaga hennar og í eigu vinar hennar.Nánar má lesa um málið á vef BBC, The Guardian, New York Time Angóla Mest lesið „Frekar kvöldsvæfur heldur en morgunfúll“ Atvinnulíf Landsbankinn rekur lestina og lækkar vexti Viðskipti innlent Bogi og Linda kaupa af Heimum fyrir milljarða Viðskipti innlent Loks opnað fyrir umsóknir um hlutdeildarlán Viðskipti innlent Þótti baðherbergið ógeðslegt og fór frá Íslandi Neytendur Atvinnumissir: „Það var rosa skrýtið að lenda í þessu“ Atvinnulíf Misbauð meðferð á hundunum og mátti hætta á námskeiði Neytendur Samþykktu allt að 45 prósent toll á kínverska rafbíla Viðskipti erlent Bankarnir verði að lækka vexti jafnhratt og þeir hækkuðu Viðskipti innlent „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Samþykktu allt að 45 prósent toll á kínverska rafbíla Samið um lok umfangsmikils verkfalls hafnarverkamanna Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Sjá meira
Gríðarmikill gagnaleki og umfangsmikil rannsókn fjölmiðla víða um heim virðist benda til þess að hin angólska Isabel Dos Santos, ríkasta kona Afríku, og eiginmaður hennar, hafi arðrænt landa sína og nýtt sér spillingu í Angóla til þess að safna gríðarlegum auðæfum. Talið er að eignir hennar nemi tveimur milljörðum dollara. Fjölmiðlar á borð við BBC, The Guardian, New York Times og á fjórða tug annarra víða um heim hafa undanfarna sjö mánuði rannsakað gríðarlegan gagnaleka sem á uppruna sinn úr viðskiptaveldi Dos Santons, með hjálp International Consortium of Investigative Journalists, sem meðal annars kom að rannsókn Panama-skjalanna á sínum tíma. Afrakstur rannsóknarinnar var birtur í kvöld.Gagnalekinn hefur fengið nafnið Luanda-skjölin en Luanda er höfuðborg Angóla. Í lekanum má finna yfir 700 þúsund skjöl sem fjölmiðlarnir sem rannsakað hafa þau segja varpa ljósi á vafasama viðskiptahætti Dos Santos. Meðal annars hvernig hún hafi nýtt tengsl sín við yfirvöld í Angóla. Faðir hennar, Jose Eduardo dos Santos, var við völd í Angóla í hátt í fjörutíu ár, frá 1979 til 2017. Sögð hafa yfirgefið Angóla Yfirvöld í Angóla hafa Dos Santos til rannsóknar en saksóknari greindi Guardian frá því að talið sé að hún hafi flúið land árið 2018, aðeins örfáum klukkustundum eftir að óskað var eftir því að hún kæmi til yfirheyrslu.Þannig hafa yfirvöld í Angóla fryst eignir hennar, eiginmanns hennar og nánasta ráðgjafa. Eru þau sökuð um að hafa skaðað angólska ríkið með viðskiptum þeirra við olíu- og demantafyrirtæki í eigu ríkisins.Í yfirlýsingu frá lögfræðingi hennar til fjölmiðlanna sem fjalla um málið í kvöld, hafnar hún öllum ásökunum. Þær séu runnar undir rifjum núverandi yfirvalda í Angóla og að pólitískar hvatir búi að baki. Forsíða umfjöllunar Guardian um málið.Mynd/Guardian. Vafasamir viðskiptagerningar Á vef BBC segir að stærstur hluti ríkidæmis Dos Santos sé falinn í eignarhlut hennar í portúgalska orkufyrirtækinu Galp, en eitt af eignarhaldsfélögum hennar keypti það af angólska ríkisolíufyrirtækinu Sonangol. Kemur fram að Dos Santos hafi aðeins þurft að greiða fimmtán prósent af kaupverðinu til að byrja með en afganginum hafi verið breytt í lágvaxtalán frá Songangol. Hafði Dos Santos ellefu ár til að greiða lánið til baka.Alls var kaupverðið 63 milljónir evra en Galp er nú talið vera virði 750 milljóna evra.Dos Santos tók við stjórnartaumunum hjá Sonangol árið 2016 en gögnin sýna að sama dag og þegar hún var látin fara árið 2017 hafi hún samþykkt 58 milljón dollara greiðslur í ráðgjafagreiðslur til fyrirtækis í Dubai sem stýrt var af samstarfsfélaga hennar og í eigu vinar hennar.Nánar má lesa um málið á vef BBC, The Guardian, New York Time
Angóla Mest lesið „Frekar kvöldsvæfur heldur en morgunfúll“ Atvinnulíf Landsbankinn rekur lestina og lækkar vexti Viðskipti innlent Bogi og Linda kaupa af Heimum fyrir milljarða Viðskipti innlent Loks opnað fyrir umsóknir um hlutdeildarlán Viðskipti innlent Þótti baðherbergið ógeðslegt og fór frá Íslandi Neytendur Atvinnumissir: „Það var rosa skrýtið að lenda í þessu“ Atvinnulíf Misbauð meðferð á hundunum og mátti hætta á námskeiði Neytendur Samþykktu allt að 45 prósent toll á kínverska rafbíla Viðskipti erlent Bankarnir verði að lækka vexti jafnhratt og þeir hækkuðu Viðskipti innlent „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Samþykktu allt að 45 prósent toll á kínverska rafbíla Samið um lok umfangsmikils verkfalls hafnarverkamanna Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Sjá meira