Neytendasamtökin skera upp herör gegn smálánastarfsemi Vésteinn Örn Pétursson skrifar 17. ágúst 2019 14:11 Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna. Vísir/Þorbjörn Þórðarson Neytendasamtökin hafa sent inn umsögn um fyrirhugað frumvarp atvinnuvegaráðuneytisins um til breytingar á lögum til að taka á ólöglegri smálánastarfsemi. Í umsögn Neytendasamtakanna kemur fram að samtökin telji nauðsynlegt að heildstætt átak margra aðila eigi sér stað til þess að unnt sé að tryggja að ólögmæt lánastarfsemi þrífist ekki hérlendis. Samtökin hafa sett fram fimmtán tillögur sem útfærðar eru nánar í umsögninni. Umsögnina í heild sinni má nálgast hér. Atriðin fimmtán má svo sjá hér að neðan:Tryggja þarf að enginn geti greitt hærra hærri vexti enn lög gera ráð fyrir.Smálánafyrirtækjum ber að vera skráningar- og/eða leyfisskylt.Lánveitandi skuli bera sönnunarbyrði fyrir því að lánveitandi sé borgunarmaður fyrir láni.Tilhögun eftirlits með lánafyrirtækjum verði breytt þannig að Fjármálaeftirlitið fari með allt eftirlit og hafi virk úrræði til að bregðast við ólögmætri lánastarfsemi.Regluverki verði breytt þannig að lántakar hafi skýlausan rétt á að fá sundurliðun á lánum, innheimtukostnaði og vöxtum.Þak verði sett á allan innheimtukostnað, þar með talið löginnheimtu, eins og í tilfelli frum- og milliinnheimtu.Virkt eftirlit og úrræði standi neytendum til boða ef verið er að innheimta ólögmætar kröfur. Fjármálaeftirlitið fari með eftirlit með öllum innheimtufyrirtækjum.Endurskoða þurfi verkferla og heimildir fyrirtækja til að skrá aðila á vanskilaskrá. Jafnframt að slíkum fyrirtækjum beri að veita tölulegar upplýsingar úr rekstri sínum um umfang og greiningu vanskila.Bregðast þarf við víðtækum skuldfærsluheimildum í skilmálum þar sem lántakanda er gert að samþykkja t.d. framtíðar skuldfærslur af bankareikningi eða korti.Koma þarf í veg fyrir ágenga markaðssetningu smálánafyrirtækja.Fella smálán undir gildissvið laga um lagaskil á sviði samningaréttar.Lækka þarf hámark árlegrar hlutfallstölu kostnaðar lána.Tryggja þarf neytendum skilvirk og ódýr úrræði til að leita réttar síns vegna brota á lánastarfsemi, innheimtu og skuldfærslu.Tryggja þarf rannsóknir á sviði neytendamála og ekki síst á sviði fjármála.Efla þarf fjármálalæsi og jafnframt að tryggja að umhverfi hins opinbera og atvinnulífs styðji við almenning.Samtökin í góðu sambandi við stjórvöld í baráttunni „Samtökin hafa frá upphafi barist gegn þessum ólöglegu smálánum og í gegnum tíðina höfum við verið stjórnvöldum innan handar við að gera breytingar og við höfum verið mjög dugleg að benda á þetta mein sem smálánin eru. Til dæmis má nefna 2017 skrifuðum við bréf til ráðuneytisins og í kjölfarið var stofnuð smálánanefnd sem skilaði af sér í upphafi árs tillögum og stórri skýrslu,“ segir Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna í samtali við Vísi. Hann bætir við að undanfarna mánuði hafi samtökin skorið upp herör gegn smálánastarfsemi. „Þessar tillögur eru vonandi lokahnykkurinn í baráttunni því þetta það sem við höfum fundið í baráttunni að skorti í íslenskum lögum að tekið sé á.“ Samtökin telji að með þeim 15 atriðum sem lögð voru til megi endanlega loka fyrir „það mein sem smálán eru.“ Breki segist gera fastlega ráð fyrir því að tillögunum verði vel tekið af ráðuneytinu og þær muni skila árangri. „Ég hef ekki enn hitt einn heiðvirðan einstakling sem er ekki á mót smálánum,“ segir Breki að lokum. Neytendur Smálán Mest lesið Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Innlent Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Erlent Fleiri fréttir „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Stjórnarliðið freistar þess að rjúfa útboðsstopp í vegagerð Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Grasrótin að styrkjast eftir samstarf sem mögulega var of dýrkeypt Haustið 2008 að einhverju leyti „reyfarakennt“ Sex kílómetrar urðu átta í straumhörðum og ísköldum sjónum „Þetta var hræðilegt slys“ Hræðilegt slys og sögulegar kosningar Mögulega merki um að lítið magn kviku hafi verið á ferð Læknar boða miklu harðari aðgerðir Sigurður Ingi þögull um búsetuúrræðin Formaður Kyndils lést í slysinu við Tungufljót Leituðu áfram undir ís vegna misræmis milli lista og leiðsögumanna Yfirbuguðu konu með lítið barn og hníf í hendi Sjálfstæðismenn vilja taka upp samræmd próf Sjá meira
Neytendasamtökin hafa sent inn umsögn um fyrirhugað frumvarp atvinnuvegaráðuneytisins um til breytingar á lögum til að taka á ólöglegri smálánastarfsemi. Í umsögn Neytendasamtakanna kemur fram að samtökin telji nauðsynlegt að heildstætt átak margra aðila eigi sér stað til þess að unnt sé að tryggja að ólögmæt lánastarfsemi þrífist ekki hérlendis. Samtökin hafa sett fram fimmtán tillögur sem útfærðar eru nánar í umsögninni. Umsögnina í heild sinni má nálgast hér. Atriðin fimmtán má svo sjá hér að neðan:Tryggja þarf að enginn geti greitt hærra hærri vexti enn lög gera ráð fyrir.Smálánafyrirtækjum ber að vera skráningar- og/eða leyfisskylt.Lánveitandi skuli bera sönnunarbyrði fyrir því að lánveitandi sé borgunarmaður fyrir láni.Tilhögun eftirlits með lánafyrirtækjum verði breytt þannig að Fjármálaeftirlitið fari með allt eftirlit og hafi virk úrræði til að bregðast við ólögmætri lánastarfsemi.Regluverki verði breytt þannig að lántakar hafi skýlausan rétt á að fá sundurliðun á lánum, innheimtukostnaði og vöxtum.Þak verði sett á allan innheimtukostnað, þar með talið löginnheimtu, eins og í tilfelli frum- og milliinnheimtu.Virkt eftirlit og úrræði standi neytendum til boða ef verið er að innheimta ólögmætar kröfur. Fjármálaeftirlitið fari með eftirlit með öllum innheimtufyrirtækjum.Endurskoða þurfi verkferla og heimildir fyrirtækja til að skrá aðila á vanskilaskrá. Jafnframt að slíkum fyrirtækjum beri að veita tölulegar upplýsingar úr rekstri sínum um umfang og greiningu vanskila.Bregðast þarf við víðtækum skuldfærsluheimildum í skilmálum þar sem lántakanda er gert að samþykkja t.d. framtíðar skuldfærslur af bankareikningi eða korti.Koma þarf í veg fyrir ágenga markaðssetningu smálánafyrirtækja.Fella smálán undir gildissvið laga um lagaskil á sviði samningaréttar.Lækka þarf hámark árlegrar hlutfallstölu kostnaðar lána.Tryggja þarf neytendum skilvirk og ódýr úrræði til að leita réttar síns vegna brota á lánastarfsemi, innheimtu og skuldfærslu.Tryggja þarf rannsóknir á sviði neytendamála og ekki síst á sviði fjármála.Efla þarf fjármálalæsi og jafnframt að tryggja að umhverfi hins opinbera og atvinnulífs styðji við almenning.Samtökin í góðu sambandi við stjórvöld í baráttunni „Samtökin hafa frá upphafi barist gegn þessum ólöglegu smálánum og í gegnum tíðina höfum við verið stjórnvöldum innan handar við að gera breytingar og við höfum verið mjög dugleg að benda á þetta mein sem smálánin eru. Til dæmis má nefna 2017 skrifuðum við bréf til ráðuneytisins og í kjölfarið var stofnuð smálánanefnd sem skilaði af sér í upphafi árs tillögum og stórri skýrslu,“ segir Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna í samtali við Vísi. Hann bætir við að undanfarna mánuði hafi samtökin skorið upp herör gegn smálánastarfsemi. „Þessar tillögur eru vonandi lokahnykkurinn í baráttunni því þetta það sem við höfum fundið í baráttunni að skorti í íslenskum lögum að tekið sé á.“ Samtökin telji að með þeim 15 atriðum sem lögð voru til megi endanlega loka fyrir „það mein sem smálán eru.“ Breki segist gera fastlega ráð fyrir því að tillögunum verði vel tekið af ráðuneytinu og þær muni skila árangri. „Ég hef ekki enn hitt einn heiðvirðan einstakling sem er ekki á mót smálánum,“ segir Breki að lokum.
Neytendur Smálán Mest lesið Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Innlent Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Erlent Fleiri fréttir „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Leikskólinn Mánagarður opinn á ný Bein útsending: Loftslagsmál rædd á Umhverfisþingi Frambjóðendur ræða áfengis- og vímuefnamál Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Bein útsending: Kosningafundur með formönnum flokkanna Fjárhagsáætlun borgarinnar kynnt og Kanar ganga að kjörborðinu Aukin hætta á skriðuföllum vegna rigningar Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Bein útsending: Kynna fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Umboðsmaður barna segir verkföll kennara mismuna börnum Segja verkfall kennara skapa ójafnræði og óréttlæti Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Stjórnarliðið freistar þess að rjúfa útboðsstopp í vegagerð Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Grasrótin að styrkjast eftir samstarf sem mögulega var of dýrkeypt Haustið 2008 að einhverju leyti „reyfarakennt“ Sex kílómetrar urðu átta í straumhörðum og ísköldum sjónum „Þetta var hræðilegt slys“ Hræðilegt slys og sögulegar kosningar Mögulega merki um að lítið magn kviku hafi verið á ferð Læknar boða miklu harðari aðgerðir Sigurður Ingi þögull um búsetuúrræðin Formaður Kyndils lést í slysinu við Tungufljót Leituðu áfram undir ís vegna misræmis milli lista og leiðsögumanna Yfirbuguðu konu með lítið barn og hníf í hendi Sjálfstæðismenn vilja taka upp samræmd próf Sjá meira