Stór-Reykjavíkursvæðið er tilraunadýr Bubbi Morthens skrifar 10. september 2015 09:00 Silicor Materials hefur fundið út að Ísland sé kjörið tilraunaland fyrir framleiðslu sína. Önnur lönd vilja þá ekki og þeir sem létu glepjast sluppu með skrekkinn því Silicor stökk frá borði þegar á reyndi í henni Ameríku. Nýjasta nýtt er að þetta fyrirtæki, sem er að reyna að vinna sér inn gúddvill hér, hefur ákveðið að neita að taka við stefnu sem hefur verið sett fram með kröfu um að fyrirtækið fari í umhverfismat. Það er mjög óvenjulegt að fyrirtæki sem er í löglegum rekstri neiti að taka við stefnu, nánast einsdæmi. Menn eru því mjög uggandi yfir þessu. Hvað gerist ef umhverfisslys á sér stað, hvert á fólk að sækja málið? Á fólk að sækja á fyrirtæki sem lætur sig hverfa þegar eitthvað bjátar á, fyrirtæki sem felur sig í Ameríku? Mun íslenskur almenningur sem verður fyrir skaða þurfa að reka mál í Ameríku gegn þessum lukkuriddurum? Spyr sá sem ekki veit. Öll svör Faxaflóahafna eru á þann veg að það mætti halda að við byggjum ekki í landi þar sem upplýst umræða fer fram – sem er að vísu kannski rétt. Faxaflóahafnir reyna að tyggja það ofan í fólk að þetta skrímsli sé að mestu mengunarlaust. Að mestu. Hvað þýðir það? Að mestu nokkur tonn af drullu sem fólkið í sveitinni mun anda ofan í sig? Tugir tonna að mestu? Þetta er ekki ásættanlegt. Það vita allir að stóriðja er ekki og mun aldrei verða mengunarlaus. Allar upplýsingar hingað til hafa verið einhliða áróður frá Silicor Materials og taglhnýtingum þeirra. Allt á tilraunastigi Og ekki má gleyma því að þetta er allt á tilraunastigi og tilraunadýrið er Hvalfjörður og Stór-Reykjavíkursvæðið. Þessi einhliða áróður hefur ekki getað byggt upp neitt traust, því miður. Silicor yrði öflug viðbót við efnamengun, sjónmengun, hávaðamengun og ljósmengun sem nú þegar fylgir stóriðjunni á Grundartanga og myndi hafa ófyrirséð samlegðaráhrif með hinum iðjuverunum þar. Í kjölfarið myndu lífsgæði fólksins sem hefur hlotnast sú gæfa að búa og ráða löndum í Hvalfirði skerðast á þann hátt að óbærilegt verður fyrir marga. Í þessu sambandi er rétt að benda á að sanngjörn krafa neytenda um upprunamerkingar matvæla verður sífellt háværari. Hafið þið heyrt þann brandara áður að stóriðja sé réttlætanleg vegna mikillar atvinnusköpunar? Þarna er verið að blanda saman tveimur ólíkum málefnum. Stóriðja skaðar náttúru og lífríki. Þess vegna á ekki undir nokkrum kringumstæðum að koma henni fyrir í landbúnaðarhéraði. Atvinna er annað mál og mikilvægt, en það er ekki atvinnuleysi við Hvalfjörð. Vegna Silicor þyrfti að flytja starfsmenn tugi kílómetra með tilheyrandi losun gróðurhúsalofttegunda og jafnvel sækja þá til útlanda. Einnig þyrfti að flytja varning til og frá verksmiðjunni á sjó og landi með ómældri mengun. Þessi atriði hafa ekki verið tekin inn í heildarmyndina, ekki frekar en versnandi lífsgæði íbúa og landeigenda við Hvalfjörð vegna áhrifa frá Grundartanga. Menn hafa réttlætt stríð með þess konar rökum. Ríkisstjórn Íslands rekur stóriðjustefnu sem er svo heimsk og glórulaus í eðli sínu, svo fjandsamleg náttúru og íbúum þessa lands að það er nánast yfirnáttúrulegt. Það er margt sem bendir til þess að ekki hafi verið farið að lögum í undirbúningi þessa máls. 1. Fyrirhuguð framkvæmd Silicor Materials fellur betur að þeim framkvæmdaflokki í lögum um mat á umhverfisáhrifum sem varðar framleiðslu á hrámálmi, með málmvinnslu- og efnafræðilegum aðferðum, og skal framkvæmdin því ávallt háð mati á umhverfisáhrifum. 2. Fyrirhugaðar framleiðsluaðferðir eru hreinsun á kísil með því að bræða kísilinn í fljótandi áli. 3. Flokkun framkvæmdarinnar sem framleiðslu er í samræmi við tilgang laga nr. 106/2000, um mat á umhverfisáhrifum, tilskipun Evrópusambandsins nr. 2011/92/EBE og niðurstöður Evrópudómstólsins. 4. Sé ekki hægt að fallast á að framkvæmdin sé framleiðsla, og framkvæmdin þess í stað flokkuð sem bræðsla málms eða hreinsun, þá verður samt sem áður að telja að framkvæmdin sé háð mati á umhverfisáhrifum þar sem hún getur haft í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif, vegna umfangs, eðlis eða staðsetningar. 5. Ákvörðun Skipulagsstofnunar hefur formgalla sem eru í andstöðu við reglur stjórnsýsluréttar. Það er því afstaða þeirra sem vilja að verksmiðjan fari í umhverfismat að niðurstaða Skipulagsstofnunar sé röng og að umhverfismat skuli, lögum samkvæmt, fara fram. Takið eftir, allir íbúar Stór-Reykjavíkursvæðisins: Þetta skiptir ykkur miklu máli. Setjum þetta í röð: 1. Straumsvík 2. Járnblendið, tvær verksmiðjur í raun 3. Hellisheiðarvirkjun 4. Stálverksmiðjan á Grundartanga 5. Silicor Materials Allt þetta er á Stór-Reykjavíkursvæðinu. Börnin okkar eru umkringd eiturspúandi stóriðju. Og þeir sem eiga að gæta hagsmuna okkar eru að maka krókinn. Þú getur stoppað þetta. Þú getur haft áhrif. Þú einn getur passað að barnið þitt fái að lifa laust við mengun í næsta nágrenni þínu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bubbi Morthens Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir Skoðun Ólögleg meðvirkni lækna Teitur Ari Theodórsson Skoðun Verklausi milljónakennarinn Þórunn Sveinbjarnardóttir Skoðun Afleiðingar verkfallsaðgerða á minnstu börnin - krafa um svör Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Skattlögð þegar við þénum, eigum og eyðum Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson skrifar Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist skrifar Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Kyrrstöðuna verður að rjúfa! Lausn fyrir verðandi innviðaráðherra Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Íslenskan og menningararfurinn Sólveig Dagmar Þórisdóttir skrifar Skoðun Mannúðlegri úrræði Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Læknar á landsbyggðinni Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Íslensk verðtrygging á mannamáli! Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Varðhundar kerfisins Lára Herborg Ólafsdóttir skrifar Skoðun Mótum stefnu um iðn- og tæknimenntun á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Kolkrabbinn og fjármálafjötrar Íslands Ágústa Árnadóttir skrifar Sjá meira
Silicor Materials hefur fundið út að Ísland sé kjörið tilraunaland fyrir framleiðslu sína. Önnur lönd vilja þá ekki og þeir sem létu glepjast sluppu með skrekkinn því Silicor stökk frá borði þegar á reyndi í henni Ameríku. Nýjasta nýtt er að þetta fyrirtæki, sem er að reyna að vinna sér inn gúddvill hér, hefur ákveðið að neita að taka við stefnu sem hefur verið sett fram með kröfu um að fyrirtækið fari í umhverfismat. Það er mjög óvenjulegt að fyrirtæki sem er í löglegum rekstri neiti að taka við stefnu, nánast einsdæmi. Menn eru því mjög uggandi yfir þessu. Hvað gerist ef umhverfisslys á sér stað, hvert á fólk að sækja málið? Á fólk að sækja á fyrirtæki sem lætur sig hverfa þegar eitthvað bjátar á, fyrirtæki sem felur sig í Ameríku? Mun íslenskur almenningur sem verður fyrir skaða þurfa að reka mál í Ameríku gegn þessum lukkuriddurum? Spyr sá sem ekki veit. Öll svör Faxaflóahafna eru á þann veg að það mætti halda að við byggjum ekki í landi þar sem upplýst umræða fer fram – sem er að vísu kannski rétt. Faxaflóahafnir reyna að tyggja það ofan í fólk að þetta skrímsli sé að mestu mengunarlaust. Að mestu. Hvað þýðir það? Að mestu nokkur tonn af drullu sem fólkið í sveitinni mun anda ofan í sig? Tugir tonna að mestu? Þetta er ekki ásættanlegt. Það vita allir að stóriðja er ekki og mun aldrei verða mengunarlaus. Allar upplýsingar hingað til hafa verið einhliða áróður frá Silicor Materials og taglhnýtingum þeirra. Allt á tilraunastigi Og ekki má gleyma því að þetta er allt á tilraunastigi og tilraunadýrið er Hvalfjörður og Stór-Reykjavíkursvæðið. Þessi einhliða áróður hefur ekki getað byggt upp neitt traust, því miður. Silicor yrði öflug viðbót við efnamengun, sjónmengun, hávaðamengun og ljósmengun sem nú þegar fylgir stóriðjunni á Grundartanga og myndi hafa ófyrirséð samlegðaráhrif með hinum iðjuverunum þar. Í kjölfarið myndu lífsgæði fólksins sem hefur hlotnast sú gæfa að búa og ráða löndum í Hvalfirði skerðast á þann hátt að óbærilegt verður fyrir marga. Í þessu sambandi er rétt að benda á að sanngjörn krafa neytenda um upprunamerkingar matvæla verður sífellt háværari. Hafið þið heyrt þann brandara áður að stóriðja sé réttlætanleg vegna mikillar atvinnusköpunar? Þarna er verið að blanda saman tveimur ólíkum málefnum. Stóriðja skaðar náttúru og lífríki. Þess vegna á ekki undir nokkrum kringumstæðum að koma henni fyrir í landbúnaðarhéraði. Atvinna er annað mál og mikilvægt, en það er ekki atvinnuleysi við Hvalfjörð. Vegna Silicor þyrfti að flytja starfsmenn tugi kílómetra með tilheyrandi losun gróðurhúsalofttegunda og jafnvel sækja þá til útlanda. Einnig þyrfti að flytja varning til og frá verksmiðjunni á sjó og landi með ómældri mengun. Þessi atriði hafa ekki verið tekin inn í heildarmyndina, ekki frekar en versnandi lífsgæði íbúa og landeigenda við Hvalfjörð vegna áhrifa frá Grundartanga. Menn hafa réttlætt stríð með þess konar rökum. Ríkisstjórn Íslands rekur stóriðjustefnu sem er svo heimsk og glórulaus í eðli sínu, svo fjandsamleg náttúru og íbúum þessa lands að það er nánast yfirnáttúrulegt. Það er margt sem bendir til þess að ekki hafi verið farið að lögum í undirbúningi þessa máls. 1. Fyrirhuguð framkvæmd Silicor Materials fellur betur að þeim framkvæmdaflokki í lögum um mat á umhverfisáhrifum sem varðar framleiðslu á hrámálmi, með málmvinnslu- og efnafræðilegum aðferðum, og skal framkvæmdin því ávallt háð mati á umhverfisáhrifum. 2. Fyrirhugaðar framleiðsluaðferðir eru hreinsun á kísil með því að bræða kísilinn í fljótandi áli. 3. Flokkun framkvæmdarinnar sem framleiðslu er í samræmi við tilgang laga nr. 106/2000, um mat á umhverfisáhrifum, tilskipun Evrópusambandsins nr. 2011/92/EBE og niðurstöður Evrópudómstólsins. 4. Sé ekki hægt að fallast á að framkvæmdin sé framleiðsla, og framkvæmdin þess í stað flokkuð sem bræðsla málms eða hreinsun, þá verður samt sem áður að telja að framkvæmdin sé háð mati á umhverfisáhrifum þar sem hún getur haft í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif, vegna umfangs, eðlis eða staðsetningar. 5. Ákvörðun Skipulagsstofnunar hefur formgalla sem eru í andstöðu við reglur stjórnsýsluréttar. Það er því afstaða þeirra sem vilja að verksmiðjan fari í umhverfismat að niðurstaða Skipulagsstofnunar sé röng og að umhverfismat skuli, lögum samkvæmt, fara fram. Takið eftir, allir íbúar Stór-Reykjavíkursvæðisins: Þetta skiptir ykkur miklu máli. Setjum þetta í röð: 1. Straumsvík 2. Járnblendið, tvær verksmiðjur í raun 3. Hellisheiðarvirkjun 4. Stálverksmiðjan á Grundartanga 5. Silicor Materials Allt þetta er á Stór-Reykjavíkursvæðinu. Börnin okkar eru umkringd eiturspúandi stóriðju. Og þeir sem eiga að gæta hagsmuna okkar eru að maka krókinn. Þú getur stoppað þetta. Þú getur haft áhrif. Þú einn getur passað að barnið þitt fái að lifa laust við mengun í næsta nágrenni þínu.
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar