Vettvangur breytinganna Einar Benediktsson skrifar 20. febrúar 2014 07:00 Það hefur varla verið áhlaupaverk fyrir Gunnar Haraldsson og félaga hans í Hagfræðistofnun Háskóla Íslands að gera úttekt á aðildarmálunum fyrir Alþingi, enda hefur það tekið sinn tíma. Nær hefði verið að kalla til alla þá sérfræðinga hins opinbera, ráðuneyta og ríkisstofnana, Seðlabankans, menntasamfélagsins og hagsmunasamtaka þjóðfélagsins sem unnið hafa að þessum samningum í fjögur ár en önnur á þessu sviði í áratugi. Löggjafarvaldið ætti að eiga hægt um vik að fá allar slíkar upplýsingar í trúnaði, gerist þess þörf.Langt ferli til skaða Tvennt stingur í augu. Það er alrangt að Ísland hljóti að undirgangast gjaldþrota stefnu ESB í sjávarútvegsmálum. Þá er það grundvallaratriði að Evrópusambandið er vettvangur ákvarðana um breytingar. Það er vissulega rétt að það er mjög til baga að ekki skyldi vera hægt að ljúka aðildarsamningunum, a.m.k. fyrir sjávarútveg og landbúnað, fyrir 2013. Í samningnum hefðu átt að vera óformleg tímamörk og samkomulag um skarpara vinnulag til að samningsniðurstöður lægju fyrir áður en gengið var til síðustu Alþingiskosninga. Ferli sem miðaðist við lönd Austur-Evrópu kallaði vafalaust á rýnivinnu laga en það átti ekki við um Ísland fremur en EES-löndin áður. Langt samningaferli, ólokið eftir fjögur ár, var sérstaklega til skaða eins og úrslit urðu í Alþingiskosningunum. Hvað sem því líður, yrðu samningsslit með því að draga umsóknina til baka núna versta áfall fyrir orðspor Íslands í sögu lýðveldisins. Við sláum ekki á þá bróðurhönd sem margir ESB-leiðtogar hafa rétt okkur.Meginkrafa um íslenskt fiskveiðistjórnunarkerfi Fullyrða má að fiskveiðistjórnunin í sameiginlegu sjávarútvegsstefnunni í ESB hefur mistekist. Hún hefur leitt til slíkrar ofveiði í Norðursjónum að fiskistofnar eru í stórhættu, m.a. vegna fáránlegrar reglu varðandi brottkast. Styrkir til skipasmíða og reksturs eru slíkir að flotastærðin og þar með veiðigetan er alltof mikil og útgerðin getur ekki þrifist án fjárgjafa. Markmið stefnu í sjávarútvegsmálum er að veiðar miðist við að stofnarnir séu sjálfbærir og flotinn arðbær. Alkunna er að þetta fag kunna Íslendingar mætavel og það hefur oft komið upp að slík stefnubreyting hjá ESB sé aðkallandi. Það er því meginkrafa að lögsaga okkar verði skilgreind sem sérstakt íslenskt fiskveiðistjórnunarsvæði. Þessi réttindi verða varanlega tryggð í aðildarsamningnum, sem hefur sama lagagildi og stofnskrá ESB, Rómarsamningurinn og allar aðrar aðalsamþykktir sem kenndar eru við Maastricht, Nice og Lissabon. Þetta þýðir að sérstaða Íslands er óbreytanleg, því til slíks, svo fullkomlega fjarstætt sem það er, þyrfti samþykki okkar sjálfra.Hagsmunamat mælir með aðild Evrópusambandið er í eðli sínu vettvangur vegna framkvæmdar sameiginlegs, breytilegs lagagrundvallar. Um er að ræða viðbrögð við dýnamískri þróun innbyrðis viðskipta og efnahagssamstarfs og ekki síður afstöðu til breyttra samskipta út á við. Þannig urðu rafræn vöruviðskipti til breytinga á rekstri innri markaðsins rétt eins og að ný, samhæfð fjarskiptatækni tengd EUROPOL gaf tryggari landmæravörslu Schengen-ríkjanna. Þar eð ESB aðlagast breyttum aðstæðum hefur samvinnan eðlilega þróast frá þeim tíma að núverandi tengsl okkar réðust við gerð samningsins um Evrópska efnahagssvæðið frá 1993. Í áföngum hefur ESB stækkað og stofnað myntbandalag með upptöku evru, nú lögeyrir 14 ríkja. sem hefur staðist álag bankakreppunnar. ESB hefur skilað sínu í feikimiklum vexti og velmegun. Það eru hrakspár einar að vegna ólíks þróunarstigs, tungumála og sögu sé myntbandalagið dauðadæmt. Reynslan sýnir hið gagnstæða og að ríkin finna styrk og sjá betri framtíð í þessari samvinnu. Að gerðum aðgengilegum aðildarsamningi mælir mat hagsmuna okkar með aðild Íslands að Evrópusambandinu. Þetta er ekki síst vegna þess að næsta þróunarstig Evrópusamvinnunnar er svokallaður fríverslunarsamningur við Bandaríkin (Trans Atlantic Trade and Investment Pact). Væri ekki rétt að taka þetta fyrir sem aðalmál framtíðar innan Evrópusambandsins? Það er einmitt þetta nýja fríverslunarsvæði sem er lífshagsmunamál fyrir okkur, ekki síst vegna erlendra fjárfestinga eftir að höftum verður aflétt. Vonandi sjá menn ekki lausn varðandi erlent fjármagn á Íslandi í kínverskum framkvæmdalánum og gjafafé að hætti Afríkuríkja. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Einar Benediktsson Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Sjá meira
Það hefur varla verið áhlaupaverk fyrir Gunnar Haraldsson og félaga hans í Hagfræðistofnun Háskóla Íslands að gera úttekt á aðildarmálunum fyrir Alþingi, enda hefur það tekið sinn tíma. Nær hefði verið að kalla til alla þá sérfræðinga hins opinbera, ráðuneyta og ríkisstofnana, Seðlabankans, menntasamfélagsins og hagsmunasamtaka þjóðfélagsins sem unnið hafa að þessum samningum í fjögur ár en önnur á þessu sviði í áratugi. Löggjafarvaldið ætti að eiga hægt um vik að fá allar slíkar upplýsingar í trúnaði, gerist þess þörf.Langt ferli til skaða Tvennt stingur í augu. Það er alrangt að Ísland hljóti að undirgangast gjaldþrota stefnu ESB í sjávarútvegsmálum. Þá er það grundvallaratriði að Evrópusambandið er vettvangur ákvarðana um breytingar. Það er vissulega rétt að það er mjög til baga að ekki skyldi vera hægt að ljúka aðildarsamningunum, a.m.k. fyrir sjávarútveg og landbúnað, fyrir 2013. Í samningnum hefðu átt að vera óformleg tímamörk og samkomulag um skarpara vinnulag til að samningsniðurstöður lægju fyrir áður en gengið var til síðustu Alþingiskosninga. Ferli sem miðaðist við lönd Austur-Evrópu kallaði vafalaust á rýnivinnu laga en það átti ekki við um Ísland fremur en EES-löndin áður. Langt samningaferli, ólokið eftir fjögur ár, var sérstaklega til skaða eins og úrslit urðu í Alþingiskosningunum. Hvað sem því líður, yrðu samningsslit með því að draga umsóknina til baka núna versta áfall fyrir orðspor Íslands í sögu lýðveldisins. Við sláum ekki á þá bróðurhönd sem margir ESB-leiðtogar hafa rétt okkur.Meginkrafa um íslenskt fiskveiðistjórnunarkerfi Fullyrða má að fiskveiðistjórnunin í sameiginlegu sjávarútvegsstefnunni í ESB hefur mistekist. Hún hefur leitt til slíkrar ofveiði í Norðursjónum að fiskistofnar eru í stórhættu, m.a. vegna fáránlegrar reglu varðandi brottkast. Styrkir til skipasmíða og reksturs eru slíkir að flotastærðin og þar með veiðigetan er alltof mikil og útgerðin getur ekki þrifist án fjárgjafa. Markmið stefnu í sjávarútvegsmálum er að veiðar miðist við að stofnarnir séu sjálfbærir og flotinn arðbær. Alkunna er að þetta fag kunna Íslendingar mætavel og það hefur oft komið upp að slík stefnubreyting hjá ESB sé aðkallandi. Það er því meginkrafa að lögsaga okkar verði skilgreind sem sérstakt íslenskt fiskveiðistjórnunarsvæði. Þessi réttindi verða varanlega tryggð í aðildarsamningnum, sem hefur sama lagagildi og stofnskrá ESB, Rómarsamningurinn og allar aðrar aðalsamþykktir sem kenndar eru við Maastricht, Nice og Lissabon. Þetta þýðir að sérstaða Íslands er óbreytanleg, því til slíks, svo fullkomlega fjarstætt sem það er, þyrfti samþykki okkar sjálfra.Hagsmunamat mælir með aðild Evrópusambandið er í eðli sínu vettvangur vegna framkvæmdar sameiginlegs, breytilegs lagagrundvallar. Um er að ræða viðbrögð við dýnamískri þróun innbyrðis viðskipta og efnahagssamstarfs og ekki síður afstöðu til breyttra samskipta út á við. Þannig urðu rafræn vöruviðskipti til breytinga á rekstri innri markaðsins rétt eins og að ný, samhæfð fjarskiptatækni tengd EUROPOL gaf tryggari landmæravörslu Schengen-ríkjanna. Þar eð ESB aðlagast breyttum aðstæðum hefur samvinnan eðlilega þróast frá þeim tíma að núverandi tengsl okkar réðust við gerð samningsins um Evrópska efnahagssvæðið frá 1993. Í áföngum hefur ESB stækkað og stofnað myntbandalag með upptöku evru, nú lögeyrir 14 ríkja. sem hefur staðist álag bankakreppunnar. ESB hefur skilað sínu í feikimiklum vexti og velmegun. Það eru hrakspár einar að vegna ólíks þróunarstigs, tungumála og sögu sé myntbandalagið dauðadæmt. Reynslan sýnir hið gagnstæða og að ríkin finna styrk og sjá betri framtíð í þessari samvinnu. Að gerðum aðgengilegum aðildarsamningi mælir mat hagsmuna okkar með aðild Íslands að Evrópusambandinu. Þetta er ekki síst vegna þess að næsta þróunarstig Evrópusamvinnunnar er svokallaður fríverslunarsamningur við Bandaríkin (Trans Atlantic Trade and Investment Pact). Væri ekki rétt að taka þetta fyrir sem aðalmál framtíðar innan Evrópusambandsins? Það er einmitt þetta nýja fríverslunarsvæði sem er lífshagsmunamál fyrir okkur, ekki síst vegna erlendra fjárfestinga eftir að höftum verður aflétt. Vonandi sjá menn ekki lausn varðandi erlent fjármagn á Íslandi í kínverskum framkvæmdalánum og gjafafé að hætti Afríkuríkja.
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar