Vettvangur breytinganna Einar Benediktsson skrifar 20. febrúar 2014 07:00 Það hefur varla verið áhlaupaverk fyrir Gunnar Haraldsson og félaga hans í Hagfræðistofnun Háskóla Íslands að gera úttekt á aðildarmálunum fyrir Alþingi, enda hefur það tekið sinn tíma. Nær hefði verið að kalla til alla þá sérfræðinga hins opinbera, ráðuneyta og ríkisstofnana, Seðlabankans, menntasamfélagsins og hagsmunasamtaka þjóðfélagsins sem unnið hafa að þessum samningum í fjögur ár en önnur á þessu sviði í áratugi. Löggjafarvaldið ætti að eiga hægt um vik að fá allar slíkar upplýsingar í trúnaði, gerist þess þörf.Langt ferli til skaða Tvennt stingur í augu. Það er alrangt að Ísland hljóti að undirgangast gjaldþrota stefnu ESB í sjávarútvegsmálum. Þá er það grundvallaratriði að Evrópusambandið er vettvangur ákvarðana um breytingar. Það er vissulega rétt að það er mjög til baga að ekki skyldi vera hægt að ljúka aðildarsamningunum, a.m.k. fyrir sjávarútveg og landbúnað, fyrir 2013. Í samningnum hefðu átt að vera óformleg tímamörk og samkomulag um skarpara vinnulag til að samningsniðurstöður lægju fyrir áður en gengið var til síðustu Alþingiskosninga. Ferli sem miðaðist við lönd Austur-Evrópu kallaði vafalaust á rýnivinnu laga en það átti ekki við um Ísland fremur en EES-löndin áður. Langt samningaferli, ólokið eftir fjögur ár, var sérstaklega til skaða eins og úrslit urðu í Alþingiskosningunum. Hvað sem því líður, yrðu samningsslit með því að draga umsóknina til baka núna versta áfall fyrir orðspor Íslands í sögu lýðveldisins. Við sláum ekki á þá bróðurhönd sem margir ESB-leiðtogar hafa rétt okkur.Meginkrafa um íslenskt fiskveiðistjórnunarkerfi Fullyrða má að fiskveiðistjórnunin í sameiginlegu sjávarútvegsstefnunni í ESB hefur mistekist. Hún hefur leitt til slíkrar ofveiði í Norðursjónum að fiskistofnar eru í stórhættu, m.a. vegna fáránlegrar reglu varðandi brottkast. Styrkir til skipasmíða og reksturs eru slíkir að flotastærðin og þar með veiðigetan er alltof mikil og útgerðin getur ekki þrifist án fjárgjafa. Markmið stefnu í sjávarútvegsmálum er að veiðar miðist við að stofnarnir séu sjálfbærir og flotinn arðbær. Alkunna er að þetta fag kunna Íslendingar mætavel og það hefur oft komið upp að slík stefnubreyting hjá ESB sé aðkallandi. Það er því meginkrafa að lögsaga okkar verði skilgreind sem sérstakt íslenskt fiskveiðistjórnunarsvæði. Þessi réttindi verða varanlega tryggð í aðildarsamningnum, sem hefur sama lagagildi og stofnskrá ESB, Rómarsamningurinn og allar aðrar aðalsamþykktir sem kenndar eru við Maastricht, Nice og Lissabon. Þetta þýðir að sérstaða Íslands er óbreytanleg, því til slíks, svo fullkomlega fjarstætt sem það er, þyrfti samþykki okkar sjálfra.Hagsmunamat mælir með aðild Evrópusambandið er í eðli sínu vettvangur vegna framkvæmdar sameiginlegs, breytilegs lagagrundvallar. Um er að ræða viðbrögð við dýnamískri þróun innbyrðis viðskipta og efnahagssamstarfs og ekki síður afstöðu til breyttra samskipta út á við. Þannig urðu rafræn vöruviðskipti til breytinga á rekstri innri markaðsins rétt eins og að ný, samhæfð fjarskiptatækni tengd EUROPOL gaf tryggari landmæravörslu Schengen-ríkjanna. Þar eð ESB aðlagast breyttum aðstæðum hefur samvinnan eðlilega þróast frá þeim tíma að núverandi tengsl okkar réðust við gerð samningsins um Evrópska efnahagssvæðið frá 1993. Í áföngum hefur ESB stækkað og stofnað myntbandalag með upptöku evru, nú lögeyrir 14 ríkja. sem hefur staðist álag bankakreppunnar. ESB hefur skilað sínu í feikimiklum vexti og velmegun. Það eru hrakspár einar að vegna ólíks þróunarstigs, tungumála og sögu sé myntbandalagið dauðadæmt. Reynslan sýnir hið gagnstæða og að ríkin finna styrk og sjá betri framtíð í þessari samvinnu. Að gerðum aðgengilegum aðildarsamningi mælir mat hagsmuna okkar með aðild Íslands að Evrópusambandinu. Þetta er ekki síst vegna þess að næsta þróunarstig Evrópusamvinnunnar er svokallaður fríverslunarsamningur við Bandaríkin (Trans Atlantic Trade and Investment Pact). Væri ekki rétt að taka þetta fyrir sem aðalmál framtíðar innan Evrópusambandsins? Það er einmitt þetta nýja fríverslunarsvæði sem er lífshagsmunamál fyrir okkur, ekki síst vegna erlendra fjárfestinga eftir að höftum verður aflétt. Vonandi sjá menn ekki lausn varðandi erlent fjármagn á Íslandi í kínverskum framkvæmdalánum og gjafafé að hætti Afríkuríkja. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Einar Benediktsson Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Það hefur varla verið áhlaupaverk fyrir Gunnar Haraldsson og félaga hans í Hagfræðistofnun Háskóla Íslands að gera úttekt á aðildarmálunum fyrir Alþingi, enda hefur það tekið sinn tíma. Nær hefði verið að kalla til alla þá sérfræðinga hins opinbera, ráðuneyta og ríkisstofnana, Seðlabankans, menntasamfélagsins og hagsmunasamtaka þjóðfélagsins sem unnið hafa að þessum samningum í fjögur ár en önnur á þessu sviði í áratugi. Löggjafarvaldið ætti að eiga hægt um vik að fá allar slíkar upplýsingar í trúnaði, gerist þess þörf.Langt ferli til skaða Tvennt stingur í augu. Það er alrangt að Ísland hljóti að undirgangast gjaldþrota stefnu ESB í sjávarútvegsmálum. Þá er það grundvallaratriði að Evrópusambandið er vettvangur ákvarðana um breytingar. Það er vissulega rétt að það er mjög til baga að ekki skyldi vera hægt að ljúka aðildarsamningunum, a.m.k. fyrir sjávarútveg og landbúnað, fyrir 2013. Í samningnum hefðu átt að vera óformleg tímamörk og samkomulag um skarpara vinnulag til að samningsniðurstöður lægju fyrir áður en gengið var til síðustu Alþingiskosninga. Ferli sem miðaðist við lönd Austur-Evrópu kallaði vafalaust á rýnivinnu laga en það átti ekki við um Ísland fremur en EES-löndin áður. Langt samningaferli, ólokið eftir fjögur ár, var sérstaklega til skaða eins og úrslit urðu í Alþingiskosningunum. Hvað sem því líður, yrðu samningsslit með því að draga umsóknina til baka núna versta áfall fyrir orðspor Íslands í sögu lýðveldisins. Við sláum ekki á þá bróðurhönd sem margir ESB-leiðtogar hafa rétt okkur.Meginkrafa um íslenskt fiskveiðistjórnunarkerfi Fullyrða má að fiskveiðistjórnunin í sameiginlegu sjávarútvegsstefnunni í ESB hefur mistekist. Hún hefur leitt til slíkrar ofveiði í Norðursjónum að fiskistofnar eru í stórhættu, m.a. vegna fáránlegrar reglu varðandi brottkast. Styrkir til skipasmíða og reksturs eru slíkir að flotastærðin og þar með veiðigetan er alltof mikil og útgerðin getur ekki þrifist án fjárgjafa. Markmið stefnu í sjávarútvegsmálum er að veiðar miðist við að stofnarnir séu sjálfbærir og flotinn arðbær. Alkunna er að þetta fag kunna Íslendingar mætavel og það hefur oft komið upp að slík stefnubreyting hjá ESB sé aðkallandi. Það er því meginkrafa að lögsaga okkar verði skilgreind sem sérstakt íslenskt fiskveiðistjórnunarsvæði. Þessi réttindi verða varanlega tryggð í aðildarsamningnum, sem hefur sama lagagildi og stofnskrá ESB, Rómarsamningurinn og allar aðrar aðalsamþykktir sem kenndar eru við Maastricht, Nice og Lissabon. Þetta þýðir að sérstaða Íslands er óbreytanleg, því til slíks, svo fullkomlega fjarstætt sem það er, þyrfti samþykki okkar sjálfra.Hagsmunamat mælir með aðild Evrópusambandið er í eðli sínu vettvangur vegna framkvæmdar sameiginlegs, breytilegs lagagrundvallar. Um er að ræða viðbrögð við dýnamískri þróun innbyrðis viðskipta og efnahagssamstarfs og ekki síður afstöðu til breyttra samskipta út á við. Þannig urðu rafræn vöruviðskipti til breytinga á rekstri innri markaðsins rétt eins og að ný, samhæfð fjarskiptatækni tengd EUROPOL gaf tryggari landmæravörslu Schengen-ríkjanna. Þar eð ESB aðlagast breyttum aðstæðum hefur samvinnan eðlilega þróast frá þeim tíma að núverandi tengsl okkar réðust við gerð samningsins um Evrópska efnahagssvæðið frá 1993. Í áföngum hefur ESB stækkað og stofnað myntbandalag með upptöku evru, nú lögeyrir 14 ríkja. sem hefur staðist álag bankakreppunnar. ESB hefur skilað sínu í feikimiklum vexti og velmegun. Það eru hrakspár einar að vegna ólíks þróunarstigs, tungumála og sögu sé myntbandalagið dauðadæmt. Reynslan sýnir hið gagnstæða og að ríkin finna styrk og sjá betri framtíð í þessari samvinnu. Að gerðum aðgengilegum aðildarsamningi mælir mat hagsmuna okkar með aðild Íslands að Evrópusambandinu. Þetta er ekki síst vegna þess að næsta þróunarstig Evrópusamvinnunnar er svokallaður fríverslunarsamningur við Bandaríkin (Trans Atlantic Trade and Investment Pact). Væri ekki rétt að taka þetta fyrir sem aðalmál framtíðar innan Evrópusambandsins? Það er einmitt þetta nýja fríverslunarsvæði sem er lífshagsmunamál fyrir okkur, ekki síst vegna erlendra fjárfestinga eftir að höftum verður aflétt. Vonandi sjá menn ekki lausn varðandi erlent fjármagn á Íslandi í kínverskum framkvæmdalánum og gjafafé að hætti Afríkuríkja.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun