Hvernig Ratzinger komst í páfastól 3. maí 2005 00:01 Það var ekkert smáræði sem við hér á Talstöðinni fjölluðum um kjör á nýjum páfa um daginn og þá ekki síst ég sjálfur. Og reyndust flestir spádómar út í loftið, því bara því einu þóttist ég geta slegið föstu: að Joseph Ratzinger kardínáli og yfirmaður Rannsóknarréttarins yrði ekki næsti páfi. Hann væri alltof afturhaldssamur og þótt kardínálasamkundan væri vissulega samansafn af gömlum íhaldskurfum jafnt í félagslegum sem guðfræðilegum efnum – og þótt þeir litu vissulega voðalega margir á Ratzinger sem sinn andlega leiðtoga – þá myndu þeir ekki treysta sér til þess að kjósa hann á stól Péturs postula – þar sem geð til sátta og samheldni hlyti að vega þyngra en einstrengingsleg stefnufestan – en sú hefur verið bæði ær og kýr Ratzingers áratugum saman. Það mundi einfaldlega aldrei koma til mála að kjósa á páfastól mann sem með réttu eða röngu – og þó því miður aðallega réttu – hefur gengið undir nafninu Rottweiler-hundur Guðs. Kardínálarnir hlytu að velja íhaldsemi sinni einhverja mildari ásjónu – eða taka þann pól í hæðina að verðlauna annaðhvort fólk í Rómönsku Ameríku eða Afríku fyrir tryggð þeirra við kaþólsku kirkjuna með því að kjósa páfa þaðan í fyrsta sinn í sögunni. Harðneskjulegur 78 ára gamall Bæjari sem alið hefði allan sinn aldur ýmist í skólastofum eða innan veggja Páfagarðs í Róm, hann væri einfaldlega einum of mikið af því góða. Þetta var að minnsta kosti mín ályktun – og reyndar flestra sérfræðinga annarra líka – hvað sem leið spádómum og veðmálum þar sem Joseph Ratzinger var alltaf nefndur um það bil oftast. Það héldum við, sem töldum okkur orðna svona voðalega sérfræðinga í málum Vatíkansins, að væri fyrst og fremst merki um að hann væri einna þekktastur kardínálanna. En svo kom upp úr dúrnum að Ratzinger varð nú fyrir valinu samt og tók sér nafnið Benedikt sextándi. Hvernig gerðist þetta? Því hafa fjölmiðlar velt mjög fyrir sér. Upphafið á sigri Ratzingers hefur verið rakið allt aftur til október ársins 2003 en þá var Jóhannes Páll páfi veikur, eins og oftar, og jafnvel búist við því að hann væri á leið til Guðs. Þá upphófu ítalskir fjölmiðlar mikil blaðaskrif um það hver væri líklegastur til að taka við af honum og töldu flestir að möguleikar Dionigis Tettamanzi, hins nýja erkibiskups í Mílanó væru einna mestir. Á Joseph Ratzinger var þá alls ekki minnst. Hann var talinn orðinn of gamall, of íhaldsamur, of einstrengingslegur. Tettamanzi er íhaldsmaður eins og flestallir kardínálarnir en hefur samt á sér töluvert frjálslyndara yfirbragð en Ratzinger. En Jóhannes Páll hjarnaði við í það sinn og málið komst af dagskrá fjölmiðlanna í það sinn. En inní Páfagarði virðist hið þveröfuga hafa gerst og einkum í hópi hinna íhaldsömu – þar virðist málið þarmeð hafa komist á dagskrá fyrir alvöru – að Jóhannes Páll væri ekki eilífur og tímabært að huga í alvöru að arftaka hans. Og sú íhaldsama klíka sem Wojtyla hafði safnað kringum sig og rak skriffinnskubáknið í Vatíkaninu, hún laut að meira eða minna leyti stjórn Ratzingers og það er eins og honum hafi brugðið við að nafn hans skyldi aldrei vera nefnt sem arftaka Jóhannesar Páls. Og hófst handa um það sem verður ekki með góðu móti kallað annað en harðsvíruð kosningabarátta. Jóhannes Páll skipaði í þessum sama mánuði 29 nýja kardínála og þar af voru 26 bersýnilega á þeim aldri að næsta víst mætti telja að þeir yrðu í hópi þeirra sem kjósa myndu arftaka hans. Og allir eða nær allir voru þessir kardínálar erki-íhald í móti Ratzingers. Greinilegt er – sérstaklega eftir á – að Jóhannes Páll var með þessu að undirbúa kjörið um arftaka sinn og hugðist hafa áhrif á það með þessum hætti – leynt eða ljóst. Jóhannes Páll hafði líka breytt reglum um páfakjörið þannig að ef enginn kardínáli hefði hlotið tilskilinn meirihluta – tvo þriðju – eftir 30 atkvæðagreiðslur, þá skyldi einfaldur meirihluti ráða. Þessi ákvörðun virtist í fljótu bragði ósköp eðlileg leið til þess að láta páfakjör ekki dragast óeðlilega mikið á langinn, en núna – líka eftir á, það er svo auðvelt að vera vitur eftir á – núna sjá menn í hendi sér að þetta var að líkindum bara býsna djúpt plott hjá Karol Wojtyla til þess að auðvelda ströngum afturhaldsmanni á borð við Ratzinger leiðina á páfastól. Lítum á hvernig það virkar. Jóhannes Páll veit að þegar hann deyr munu upphefjast raddir um að kaþólska kirkjan þurfi að þoka sér aðeins til baka frá þeim strangtrúnaði sem hann hefur ýtt undir alla sína tíð. En hann lítur svo á að slíkt sé í mótsögn við vilja Guðs og gerir hvaðeina sem hann getur til að sporna gegn því – jafnvel eftir að hann sjálfur fari á fund Péturs og þeirra félaga allra. Hann fyllir kardínálabekkinn af íhaldssömum skoðanabræðrum og skjólstæðingum sínum, en veit að þessar raddir munu samt vakna – það sé óhjákvæmilegt. Hann treystir því að meirihluti kardínálanna munu ekki hlaupa eftir neinum tískustraumum eins og þeim að leyfa getnaðarvarnir eða viðurkenna að samkynhneigðir geti verið gott og syndlaust fólk – en verður arftaki hans maður með nóg bein í nefinu til að standa gegn slíku guðlasti til lengdar? Hann veit að ef einhver af þeim allra ströngustu – segjum bara Ratzinger – ef hann til dæmis býður sig fram – svo við tölum enga tæpitungu, þótt í orði kveðnu, þá bjóði sig enginn fram – en ef einhver harðlínumaður á borð við Ratzinger býður sig fram, þá er líklegt að hann fái strax í byrjun meirihluta atkvæða en langt frá því öruggt að hann fái tvo þriðju. Því þótt Jóhannes Páll hafi útnefnt alla þessa íhaldsömu menn til kardínála, þá er þó einn og einn tiltölulega frjálsyndur innan um – orðið “frjálslyndur” auðvitað notað hér í mjög afstæðri merkíngu - og nokkrir munu líka hlaupast undan merkjum þegar þeim verður núið um nasir að þeir fylgist ekki með tímanum – og séu í raun að hverfa aftur til svartrar forneskju ef maður á borð við Ratzinger verður valinn. Og þessir frjálslyndu munu hafa nægjanlegt atkvæðamagn til að stöðva harðasta harðlínumanninn með því að hann nái aldrei tveimur þriðju hlutum atkvæða. Svona aðstæður hafa oft komið upp við páfakjör – atkvæði hafa skipst milli íhaldsamra og frjálslyndra – oftast hafa þeir íhaldsömu haft vinninginn enda er kirkjan í eðli sínu afar íhaldsöm stofnun – en þeir hafa ekki ævinlega haft styrk til að koma sínum harðasta leiðtoga alla leið í páfastól. Málin hafa yfirleitt verið leyst með öðru af tveimur ráðum – annaðhvort hefur verið valinn einhver tiltölulega meinlaus miðjumaður sem allir geta sætt sig við – gjarnan maður sem ekki hefur mikið látið að sér kveða í togstreitu kirkjuleiðtoga – og það nægir í þessu sambandi að minna á kjör Albinos Lucianis árið 1978 – hann var slíkur málamiðlunarkandídat – en lifði reyndar ekki lengi – þetta var sá frægi Jóhannes Páll páfi fyrsti sem sat bara 33 daga á páfastól en þá dó hann. Hitt ráðið hefur verið að velja einhvern gamlan kardínála sem enginn reiknar með að lifi mjög vel og muni þess vegna ekki vinnast tími til að gera neitt sérstakt sem valdið gæti úlfúð hjá annarri hvorri fylkingunni innan kirkjunnar, þeirri frjálslyndu eða þeirri íhaldsömu. Þetta gerðist árið 1958 þegar hinn 77 ára gamli Angelo Guiseppe Roncalli var kjörinn páfi – og hann lifði að vísu ekki nema fimm ár á páfastóli – en vannst þó tími til að koma öllu í uppnám með því að boða til hins svonefnda Annars Vatíkanþings þar sem mjög var leitast við að færa kirkju til nútímans – þess nútíma sem þá var – og harðlínumenn urðu stjörnuvitlausir og hafa eiginlega síðan eytt mestallri orku sinni í að bæla niður að nýju þær frjálslyndisöldur sem Annað Vatíkanþingið vakti – Angelo Guiseppe Roncalli var að sjálfsögðu Jóhannes páfi tuttugasti og þriðji. En hinar nýju reglur Jóhannesar Páls annars – um að eftir 30 atkvæðagreiðslur skyldi skilyrðið um tvo þriðju atkvæða lagt á hilluna og eftir það réði einfaldur meirihluti – þær virðast semsagt (eftir á að hyggja) hafa verið sérsniðnar fyrir íhaldsmenn. Þótt þeirra kandídat – og þeirra leiðtogi Joseph Ratzinger – hefði undir venjulegum kringumstæðum varla von til þess að fá tvo þriðju hluta atkvæða – Rottweiler-hundur Guðs, ég meina það! – þá hafði hann tryggan einfaldan meirihluta, eftir að hafa unnið sleitulaust að framboði sínu allar götur síðan í október 2003, þegar hann virðist hafa hrokkið upp við vondan draum, að enginn skyldi telja hann koma til greina á páfastól. Og núna, með þessum nýju reglum, þá gátu íhaldsmenn gengið að því vísu að bara með því að þreyja þorrann nógu lengi – bíða rólegir og greiða sínum manni ætíð atkvæði í 30 skipti eins og ekkert væri – þá færi svo á endanum að einfaldur meirihluti réði – og þá væri leið Ratzingers á páfastól greið. Enda virðist einmitt þetta hafa gerst: Ratzinger hafði unnið vel og tryggilega að því að tryggja sér stuðning hinna íhaldsömu kardínála – eflaust hefur hann gaukað vænlegum kandídötum til kardínálatignar að sínum gamla vini Jóhannesi Páli öðrum – og þegar til fyrstu atkvæðagreiðslu kom var ljóst að hann hafði langmestan stuðning. Meint framboð Tettamanzis varð að engu þegar hann fékk ekki nema tvö atkvæði. Martini, fyrrum erkibiskup í Mílanó, fékk slatta af atkvæðum en alls ekki nægilega mörg til að vera verulega hættulegur keppinautur fyrir Ratzinger. Enda bjuggust hvorki hann né aðrir við því að hann yrði páfi – hann þjáist af Parkisonsveiki, kann best við sig inni á bókasöfnum að grúska í fornum kristnum fræðum, og er lítt vænlegur páfi jafnvel í eigin augum – enda hafði Martini aðeins hugsað sér að halda sjó nógu lengi til að Ratzinger drægi sig í hlé og lýsti yfir stuðningi við annan og mildari málamiðlunarkandídat. En hvorki Martini né aðrir frjálslyndir kardínálar höfðu áttað sig á því af hverju Ratzinger hefur verið kallaður Rottweiler og hvert er helsta einkenni Rottweiler-hunda; þeir gefast aldrei upp. Það hvarflaði ekki að Ratzinger að draga sig í hlé – það var alveg ljóst – og sennilega hafa stuðningsmenn gert hinum frjálslyndu skiljanlegt að ef þeir síðarnefndu vildu ekki sætta sig við Ratzinger, þá myndu þeir bara þurfa að þreyja 30 atkvæðagreiðslur, þangað til einfaldur meirihluti dygði.. Martini dró sig því í hlé strax eftir fyrstu atkvæðagreiðsluna og hinir frjálslyndu reyndu að fylka sér bak við Argentínumanninn Jorge Bergoglio – en Ratzinger hélt sínu striki og var kominn með 60 atkvæði – en þurfti 77 til að ná tveimur þriðju hlutum atkvæða. Þessar tölur eru komnar úr bandaríska fréttatímaritinu TIME sem virðist hafa allra fjölmiðla bestar heimildir um atkvæðagreiðslurnar í kardínálasamundunni. Í þriðju atkvæðagreiðslunni jókst fylgi Ratzingers enn og þá gáfust þeir frjálsyndu upp einfaldlega upp – þeir höfðu gersamlega vanrækt allan undirbúning sinn – höfðu engan kandídat upp á að bjóða og Ratzinger sópaði saman 95 atkvæðum. Og náði markmiði sínu – var orðinn páfi kaþólsku kirkjunnar. Og langi nú einhvern að trúa því að Ratzinger segi satt þegar hann fabúlerar um að hann hafi svo sannarlega ekki langað til eða ætlað sér að verða páfi, þá verða þeir að sætta sig við að hafa einfaldlega rangt fyrir sér. Ratzinger laug eins og hann er langur til. Því fyrir fáeinum árum – þá sagði Ratzinger kunningja sínum í trúnaði að hann byggist fastlega við að verða páfi þegar Jóhannes Páll hyrfi til Guðs. Og spænska sjónvarpið sýndi á dögunum póstkort sem Joseph Ratzinger sendi fyrir tveimur árum spænskum vini sínum. Undirskriftin var ekki Joseph Ratzinger – heldur Benedikt sextándi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Andlát Jóhannesar Páls II páfa Á kassanum Illugi Jökulsson Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Það var ekkert smáræði sem við hér á Talstöðinni fjölluðum um kjör á nýjum páfa um daginn og þá ekki síst ég sjálfur. Og reyndust flestir spádómar út í loftið, því bara því einu þóttist ég geta slegið föstu: að Joseph Ratzinger kardínáli og yfirmaður Rannsóknarréttarins yrði ekki næsti páfi. Hann væri alltof afturhaldssamur og þótt kardínálasamkundan væri vissulega samansafn af gömlum íhaldskurfum jafnt í félagslegum sem guðfræðilegum efnum – og þótt þeir litu vissulega voðalega margir á Ratzinger sem sinn andlega leiðtoga – þá myndu þeir ekki treysta sér til þess að kjósa hann á stól Péturs postula – þar sem geð til sátta og samheldni hlyti að vega þyngra en einstrengingsleg stefnufestan – en sú hefur verið bæði ær og kýr Ratzingers áratugum saman. Það mundi einfaldlega aldrei koma til mála að kjósa á páfastól mann sem með réttu eða röngu – og þó því miður aðallega réttu – hefur gengið undir nafninu Rottweiler-hundur Guðs. Kardínálarnir hlytu að velja íhaldsemi sinni einhverja mildari ásjónu – eða taka þann pól í hæðina að verðlauna annaðhvort fólk í Rómönsku Ameríku eða Afríku fyrir tryggð þeirra við kaþólsku kirkjuna með því að kjósa páfa þaðan í fyrsta sinn í sögunni. Harðneskjulegur 78 ára gamall Bæjari sem alið hefði allan sinn aldur ýmist í skólastofum eða innan veggja Páfagarðs í Róm, hann væri einfaldlega einum of mikið af því góða. Þetta var að minnsta kosti mín ályktun – og reyndar flestra sérfræðinga annarra líka – hvað sem leið spádómum og veðmálum þar sem Joseph Ratzinger var alltaf nefndur um það bil oftast. Það héldum við, sem töldum okkur orðna svona voðalega sérfræðinga í málum Vatíkansins, að væri fyrst og fremst merki um að hann væri einna þekktastur kardínálanna. En svo kom upp úr dúrnum að Ratzinger varð nú fyrir valinu samt og tók sér nafnið Benedikt sextándi. Hvernig gerðist þetta? Því hafa fjölmiðlar velt mjög fyrir sér. Upphafið á sigri Ratzingers hefur verið rakið allt aftur til október ársins 2003 en þá var Jóhannes Páll páfi veikur, eins og oftar, og jafnvel búist við því að hann væri á leið til Guðs. Þá upphófu ítalskir fjölmiðlar mikil blaðaskrif um það hver væri líklegastur til að taka við af honum og töldu flestir að möguleikar Dionigis Tettamanzi, hins nýja erkibiskups í Mílanó væru einna mestir. Á Joseph Ratzinger var þá alls ekki minnst. Hann var talinn orðinn of gamall, of íhaldsamur, of einstrengingslegur. Tettamanzi er íhaldsmaður eins og flestallir kardínálarnir en hefur samt á sér töluvert frjálslyndara yfirbragð en Ratzinger. En Jóhannes Páll hjarnaði við í það sinn og málið komst af dagskrá fjölmiðlanna í það sinn. En inní Páfagarði virðist hið þveröfuga hafa gerst og einkum í hópi hinna íhaldsömu – þar virðist málið þarmeð hafa komist á dagskrá fyrir alvöru – að Jóhannes Páll væri ekki eilífur og tímabært að huga í alvöru að arftaka hans. Og sú íhaldsama klíka sem Wojtyla hafði safnað kringum sig og rak skriffinnskubáknið í Vatíkaninu, hún laut að meira eða minna leyti stjórn Ratzingers og það er eins og honum hafi brugðið við að nafn hans skyldi aldrei vera nefnt sem arftaka Jóhannesar Páls. Og hófst handa um það sem verður ekki með góðu móti kallað annað en harðsvíruð kosningabarátta. Jóhannes Páll skipaði í þessum sama mánuði 29 nýja kardínála og þar af voru 26 bersýnilega á þeim aldri að næsta víst mætti telja að þeir yrðu í hópi þeirra sem kjósa myndu arftaka hans. Og allir eða nær allir voru þessir kardínálar erki-íhald í móti Ratzingers. Greinilegt er – sérstaklega eftir á – að Jóhannes Páll var með þessu að undirbúa kjörið um arftaka sinn og hugðist hafa áhrif á það með þessum hætti – leynt eða ljóst. Jóhannes Páll hafði líka breytt reglum um páfakjörið þannig að ef enginn kardínáli hefði hlotið tilskilinn meirihluta – tvo þriðju – eftir 30 atkvæðagreiðslur, þá skyldi einfaldur meirihluti ráða. Þessi ákvörðun virtist í fljótu bragði ósköp eðlileg leið til þess að láta páfakjör ekki dragast óeðlilega mikið á langinn, en núna – líka eftir á, það er svo auðvelt að vera vitur eftir á – núna sjá menn í hendi sér að þetta var að líkindum bara býsna djúpt plott hjá Karol Wojtyla til þess að auðvelda ströngum afturhaldsmanni á borð við Ratzinger leiðina á páfastól. Lítum á hvernig það virkar. Jóhannes Páll veit að þegar hann deyr munu upphefjast raddir um að kaþólska kirkjan þurfi að þoka sér aðeins til baka frá þeim strangtrúnaði sem hann hefur ýtt undir alla sína tíð. En hann lítur svo á að slíkt sé í mótsögn við vilja Guðs og gerir hvaðeina sem hann getur til að sporna gegn því – jafnvel eftir að hann sjálfur fari á fund Péturs og þeirra félaga allra. Hann fyllir kardínálabekkinn af íhaldssömum skoðanabræðrum og skjólstæðingum sínum, en veit að þessar raddir munu samt vakna – það sé óhjákvæmilegt. Hann treystir því að meirihluti kardínálanna munu ekki hlaupa eftir neinum tískustraumum eins og þeim að leyfa getnaðarvarnir eða viðurkenna að samkynhneigðir geti verið gott og syndlaust fólk – en verður arftaki hans maður með nóg bein í nefinu til að standa gegn slíku guðlasti til lengdar? Hann veit að ef einhver af þeim allra ströngustu – segjum bara Ratzinger – ef hann til dæmis býður sig fram – svo við tölum enga tæpitungu, þótt í orði kveðnu, þá bjóði sig enginn fram – en ef einhver harðlínumaður á borð við Ratzinger býður sig fram, þá er líklegt að hann fái strax í byrjun meirihluta atkvæða en langt frá því öruggt að hann fái tvo þriðju. Því þótt Jóhannes Páll hafi útnefnt alla þessa íhaldsömu menn til kardínála, þá er þó einn og einn tiltölulega frjálsyndur innan um – orðið “frjálslyndur” auðvitað notað hér í mjög afstæðri merkíngu - og nokkrir munu líka hlaupast undan merkjum þegar þeim verður núið um nasir að þeir fylgist ekki með tímanum – og séu í raun að hverfa aftur til svartrar forneskju ef maður á borð við Ratzinger verður valinn. Og þessir frjálslyndu munu hafa nægjanlegt atkvæðamagn til að stöðva harðasta harðlínumanninn með því að hann nái aldrei tveimur þriðju hlutum atkvæða. Svona aðstæður hafa oft komið upp við páfakjör – atkvæði hafa skipst milli íhaldsamra og frjálslyndra – oftast hafa þeir íhaldsömu haft vinninginn enda er kirkjan í eðli sínu afar íhaldsöm stofnun – en þeir hafa ekki ævinlega haft styrk til að koma sínum harðasta leiðtoga alla leið í páfastól. Málin hafa yfirleitt verið leyst með öðru af tveimur ráðum – annaðhvort hefur verið valinn einhver tiltölulega meinlaus miðjumaður sem allir geta sætt sig við – gjarnan maður sem ekki hefur mikið látið að sér kveða í togstreitu kirkjuleiðtoga – og það nægir í þessu sambandi að minna á kjör Albinos Lucianis árið 1978 – hann var slíkur málamiðlunarkandídat – en lifði reyndar ekki lengi – þetta var sá frægi Jóhannes Páll páfi fyrsti sem sat bara 33 daga á páfastól en þá dó hann. Hitt ráðið hefur verið að velja einhvern gamlan kardínála sem enginn reiknar með að lifi mjög vel og muni þess vegna ekki vinnast tími til að gera neitt sérstakt sem valdið gæti úlfúð hjá annarri hvorri fylkingunni innan kirkjunnar, þeirri frjálslyndu eða þeirri íhaldsömu. Þetta gerðist árið 1958 þegar hinn 77 ára gamli Angelo Guiseppe Roncalli var kjörinn páfi – og hann lifði að vísu ekki nema fimm ár á páfastóli – en vannst þó tími til að koma öllu í uppnám með því að boða til hins svonefnda Annars Vatíkanþings þar sem mjög var leitast við að færa kirkju til nútímans – þess nútíma sem þá var – og harðlínumenn urðu stjörnuvitlausir og hafa eiginlega síðan eytt mestallri orku sinni í að bæla niður að nýju þær frjálslyndisöldur sem Annað Vatíkanþingið vakti – Angelo Guiseppe Roncalli var að sjálfsögðu Jóhannes páfi tuttugasti og þriðji. En hinar nýju reglur Jóhannesar Páls annars – um að eftir 30 atkvæðagreiðslur skyldi skilyrðið um tvo þriðju atkvæða lagt á hilluna og eftir það réði einfaldur meirihluti – þær virðast semsagt (eftir á að hyggja) hafa verið sérsniðnar fyrir íhaldsmenn. Þótt þeirra kandídat – og þeirra leiðtogi Joseph Ratzinger – hefði undir venjulegum kringumstæðum varla von til þess að fá tvo þriðju hluta atkvæða – Rottweiler-hundur Guðs, ég meina það! – þá hafði hann tryggan einfaldan meirihluta, eftir að hafa unnið sleitulaust að framboði sínu allar götur síðan í október 2003, þegar hann virðist hafa hrokkið upp við vondan draum, að enginn skyldi telja hann koma til greina á páfastól. Og núna, með þessum nýju reglum, þá gátu íhaldsmenn gengið að því vísu að bara með því að þreyja þorrann nógu lengi – bíða rólegir og greiða sínum manni ætíð atkvæði í 30 skipti eins og ekkert væri – þá færi svo á endanum að einfaldur meirihluti réði – og þá væri leið Ratzingers á páfastól greið. Enda virðist einmitt þetta hafa gerst: Ratzinger hafði unnið vel og tryggilega að því að tryggja sér stuðning hinna íhaldsömu kardínála – eflaust hefur hann gaukað vænlegum kandídötum til kardínálatignar að sínum gamla vini Jóhannesi Páli öðrum – og þegar til fyrstu atkvæðagreiðslu kom var ljóst að hann hafði langmestan stuðning. Meint framboð Tettamanzis varð að engu þegar hann fékk ekki nema tvö atkvæði. Martini, fyrrum erkibiskup í Mílanó, fékk slatta af atkvæðum en alls ekki nægilega mörg til að vera verulega hættulegur keppinautur fyrir Ratzinger. Enda bjuggust hvorki hann né aðrir við því að hann yrði páfi – hann þjáist af Parkisonsveiki, kann best við sig inni á bókasöfnum að grúska í fornum kristnum fræðum, og er lítt vænlegur páfi jafnvel í eigin augum – enda hafði Martini aðeins hugsað sér að halda sjó nógu lengi til að Ratzinger drægi sig í hlé og lýsti yfir stuðningi við annan og mildari málamiðlunarkandídat. En hvorki Martini né aðrir frjálslyndir kardínálar höfðu áttað sig á því af hverju Ratzinger hefur verið kallaður Rottweiler og hvert er helsta einkenni Rottweiler-hunda; þeir gefast aldrei upp. Það hvarflaði ekki að Ratzinger að draga sig í hlé – það var alveg ljóst – og sennilega hafa stuðningsmenn gert hinum frjálslyndu skiljanlegt að ef þeir síðarnefndu vildu ekki sætta sig við Ratzinger, þá myndu þeir bara þurfa að þreyja 30 atkvæðagreiðslur, þangað til einfaldur meirihluti dygði.. Martini dró sig því í hlé strax eftir fyrstu atkvæðagreiðsluna og hinir frjálslyndu reyndu að fylka sér bak við Argentínumanninn Jorge Bergoglio – en Ratzinger hélt sínu striki og var kominn með 60 atkvæði – en þurfti 77 til að ná tveimur þriðju hlutum atkvæða. Þessar tölur eru komnar úr bandaríska fréttatímaritinu TIME sem virðist hafa allra fjölmiðla bestar heimildir um atkvæðagreiðslurnar í kardínálasamundunni. Í þriðju atkvæðagreiðslunni jókst fylgi Ratzingers enn og þá gáfust þeir frjálsyndu upp einfaldlega upp – þeir höfðu gersamlega vanrækt allan undirbúning sinn – höfðu engan kandídat upp á að bjóða og Ratzinger sópaði saman 95 atkvæðum. Og náði markmiði sínu – var orðinn páfi kaþólsku kirkjunnar. Og langi nú einhvern að trúa því að Ratzinger segi satt þegar hann fabúlerar um að hann hafi svo sannarlega ekki langað til eða ætlað sér að verða páfi, þá verða þeir að sætta sig við að hafa einfaldlega rangt fyrir sér. Ratzinger laug eins og hann er langur til. Því fyrir fáeinum árum – þá sagði Ratzinger kunningja sínum í trúnaði að hann byggist fastlega við að verða páfi þegar Jóhannes Páll hyrfi til Guðs. Og spænska sjónvarpið sýndi á dögunum póstkort sem Joseph Ratzinger sendi fyrir tveimur árum spænskum vini sínum. Undirskriftin var ekki Joseph Ratzinger – heldur Benedikt sextándi.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun