Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 14. október 2024 11:21 Asifa Majid handhafi Vigdísarverðlaunanna 2024. Asifa Majid, sálfræðingur, málfræðingur og prófessor í hugrænum vísindum við Oxford-háskóla, er handhafi Vigdísarverðlaunanna 2024. Rektor Háskóla Íslands og fulltrúi menningar- og viðskiptaráðherra munu afhenda Majid verðlaunin við hátíðlega athöfn í Háskóla Íslands 22. október næstkomandi og mun Majid flytja erindi af því tilefni. Þetta kemur fram í tilkynningu. Þar segir að Vigdísarverðlaunin séu árlega veitt einstaklingi sem brotið hefur blað með störfum sínum í þágu tungumála, menningar og þýðingastarfs. Íslensk stjórnvöld, Háskóli Íslands og Vigdísarstofnun – alþjóðleg miðstöð tungumála og menningar, starfrækt undir merkjum Mennta-, menningar- og vísindastofnunar Sameinuðu þjóðanna (UNESCO), efndu til Vigdísarverðlauna í tilefni af stórafmæli Vigdísar Finnbogadóttur vorið 2020, en þá voru jafnframt liðin 40 ár frá sögulegu forsetakjöri hennar. Stuðningur Vigdísar við mikilvægi tungumála og menningar hefur öðrum þræði einkennt ævistarf hennar, en hún er velgjörðarsendiherra tungumála hjá UNESCO. Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 fyrir rannsóknir sínar á tengslum tungumáls, menningar og hugsunar. Hvaða þættir hugsunar eru sammannlegir og hvaða þættir eru háðir menningu og tungumáli? Hver eru áhrif tungumáls á hugsun? Til að leita svara við þessum spurningum hefur hún til að mynda notað aðferðir sálfræði og málvísinda og stundað vettvangsrannsóknir í fjölbreyttum menningarheimum. Majid hefur fjallað um mikilvægi þess að varðveita og rannsaka fjölbreytileika tungumála, ekki síst til að skilja betur mannshugann. Hún hefur einnig talað fyrir inngildingu og sjónarhorni minnihlutahópa á fræðasviðinu. Majid talar bæði ensku og Punjabi og lauk grunn- og doktorsnámi í sálfræði frá Háskólanum í Glasgow og meistaranámi frá Háskólanum í Edinborg. Hún hefur meðal annars starfað við Max Planck Institute for Psycholinguistics og Radboud-háskólann í Hollandi, Radcliffe Insititute for Advanced Study við Harvard-háskóla og Háskólann í York, en hún varð prófessor í hugrænum vísindum við Oxford árið 2022. Hún hefur birt fjölmargar vísindagreinar og fengið umfjöllun í fjölmiðlum á borð við BBC og Time Magazine. Majid hefur fengið ýmis verðlaun, en hún var kjörin félagi í breska vísindafélaginu British Academy í júlí 2024 og hlaut nýlega verðlaun frá Cognitive Science Society sem er virt félag vísindafólks í hugrænum vísindum. Fyrri handhafar Vigdísarverðlaunanna eru Anne Carson (2023), skáld og sérfræðingur í klassískum fræðum, Juergen Boos (2022), forstjóri Bókastefnunnar í Frankfurt, grænlenska ljóðskáldið og málvísindakonan Katti Frederiksen (2021) og færeyski málvísindamaðurinn, kennarinn og útgefandinn Jonhard Mikkelsen (2020). Í stjórn Vigdísarverðlauna hafa frá árinu 2022 setið Rósa Signý Gísladóttir, dósent í málvísindum (formaður stjórnar), tilnefnd af rektor Háskóla Íslands, Birna Bjarnadóttir, rannsóknasérfræðingur í bókmenntum, tilefnd af Vigdísarstofnun, og Sigtryggur Magnason, íslenskufræðingur og aðstoðarmaður fjármálaráðherra, tilnefndur af menningarmálaráðherra. Magnús Diðrik Baldursson, skrifstofustjóri rektorsskrifstofu Háskóla Íslands, starfar með nefndinni. Menning Vigdís Finnbogadóttir Háskólar Skóla- og menntamál Mest lesið „Enginn að fara að hringja í mig af fyrra bragði“ Tónlist DIMMA var flott en einhæf Lífið Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Menning Almenningur um stjórnarslit: „Þetta var komið út í smá rugl“ Lífið Framhald: „Málið er að mig langar ekki til að deyja“ Áskorun Sungu bakraddir fyrir Heru og eru nú byrjuð saman Lífið „Lífsstíllinn er að drepa okkur“ Lífið Pískur sem þróaðist í hættulegustu samsæriskenningu síðari tíma Lífið Sjarmerandi íbúð listafólks í miðbænum Lífið Dóttir Ingós og Alexöndru komin með nafn Lífið Fleiri fréttir Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira
Þetta kemur fram í tilkynningu. Þar segir að Vigdísarverðlaunin séu árlega veitt einstaklingi sem brotið hefur blað með störfum sínum í þágu tungumála, menningar og þýðingastarfs. Íslensk stjórnvöld, Háskóli Íslands og Vigdísarstofnun – alþjóðleg miðstöð tungumála og menningar, starfrækt undir merkjum Mennta-, menningar- og vísindastofnunar Sameinuðu þjóðanna (UNESCO), efndu til Vigdísarverðlauna í tilefni af stórafmæli Vigdísar Finnbogadóttur vorið 2020, en þá voru jafnframt liðin 40 ár frá sögulegu forsetakjöri hennar. Stuðningur Vigdísar við mikilvægi tungumála og menningar hefur öðrum þræði einkennt ævistarf hennar, en hún er velgjörðarsendiherra tungumála hjá UNESCO. Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 fyrir rannsóknir sínar á tengslum tungumáls, menningar og hugsunar. Hvaða þættir hugsunar eru sammannlegir og hvaða þættir eru háðir menningu og tungumáli? Hver eru áhrif tungumáls á hugsun? Til að leita svara við þessum spurningum hefur hún til að mynda notað aðferðir sálfræði og málvísinda og stundað vettvangsrannsóknir í fjölbreyttum menningarheimum. Majid hefur fjallað um mikilvægi þess að varðveita og rannsaka fjölbreytileika tungumála, ekki síst til að skilja betur mannshugann. Hún hefur einnig talað fyrir inngildingu og sjónarhorni minnihlutahópa á fræðasviðinu. Majid talar bæði ensku og Punjabi og lauk grunn- og doktorsnámi í sálfræði frá Háskólanum í Glasgow og meistaranámi frá Háskólanum í Edinborg. Hún hefur meðal annars starfað við Max Planck Institute for Psycholinguistics og Radboud-háskólann í Hollandi, Radcliffe Insititute for Advanced Study við Harvard-háskóla og Háskólann í York, en hún varð prófessor í hugrænum vísindum við Oxford árið 2022. Hún hefur birt fjölmargar vísindagreinar og fengið umfjöllun í fjölmiðlum á borð við BBC og Time Magazine. Majid hefur fengið ýmis verðlaun, en hún var kjörin félagi í breska vísindafélaginu British Academy í júlí 2024 og hlaut nýlega verðlaun frá Cognitive Science Society sem er virt félag vísindafólks í hugrænum vísindum. Fyrri handhafar Vigdísarverðlaunanna eru Anne Carson (2023), skáld og sérfræðingur í klassískum fræðum, Juergen Boos (2022), forstjóri Bókastefnunnar í Frankfurt, grænlenska ljóðskáldið og málvísindakonan Katti Frederiksen (2021) og færeyski málvísindamaðurinn, kennarinn og útgefandinn Jonhard Mikkelsen (2020). Í stjórn Vigdísarverðlauna hafa frá árinu 2022 setið Rósa Signý Gísladóttir, dósent í málvísindum (formaður stjórnar), tilnefnd af rektor Háskóla Íslands, Birna Bjarnadóttir, rannsóknasérfræðingur í bókmenntum, tilefnd af Vigdísarstofnun, og Sigtryggur Magnason, íslenskufræðingur og aðstoðarmaður fjármálaráðherra, tilnefndur af menningarmálaráðherra. Magnús Diðrik Baldursson, skrifstofustjóri rektorsskrifstofu Háskóla Íslands, starfar með nefndinni.
Menning Vigdís Finnbogadóttir Háskólar Skóla- og menntamál Mest lesið „Enginn að fara að hringja í mig af fyrra bragði“ Tónlist DIMMA var flott en einhæf Lífið Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Menning Almenningur um stjórnarslit: „Þetta var komið út í smá rugl“ Lífið Framhald: „Málið er að mig langar ekki til að deyja“ Áskorun Sungu bakraddir fyrir Heru og eru nú byrjuð saman Lífið „Lífsstíllinn er að drepa okkur“ Lífið Pískur sem þróaðist í hættulegustu samsæriskenningu síðari tíma Lífið Sjarmerandi íbúð listafólks í miðbænum Lífið Dóttir Ingós og Alexöndru komin með nafn Lífið Fleiri fréttir Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira