„Þetta er visst ógnarumhverfi“ Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 26. ágúst 2024 15:24 Árni Tryggvason gafst upp eftir tvö ár í starfi við leiðsögn þar sem honum ofbauð þær aðstæður sem tíðkuðust í jöklaferðum. Myndina til vinstri tók Árni árið 2016 í íshelli þar sem nýlega hafði hrunið ís úr veggjum. Facebook/Árni Tryggvason Árni Tryggvason, hönnuður og ljósmyndari, hætti fyrir nokkrum árum störfum við leiðsögumennsku þar sem honum ofbauð sú hegðun sem hafi tíðkast innan ferðaþjónustunnar. Hann starfaði áður sem jöklaleiðsögumaður og tjáði sig um öryggismál í jöklaferðum en mátti í kjölfarið sæta hótunum. Frá þessu greinir Árni í færslu á Facebook-síðu sinni í dag, í tilefni af alvarlegu slysi á Breiðamerkurjökli í gær. Í samtali við Vísi segist Árni að honum hafi þegar verið sýndir þöggunartilburðir eftir að hann birti færsluna. „Maður hefur orðið fyrir skítkasti, maður hefur orðið fyrir hótunum. En maður er miklu oftar að hitta fólk sem kemur og tekur utan um mann og segir Árni það er frábært að einhver þori að tala um þessi mál,“ segir Árni. Með færslu sinni birtir Árni myndir sem teknar eru á Sólheimajökli árið 2016, sem sýna varhugaverðar aðstæður og illa búna ferðamenn í íshellaskoðun. „Mér ofbauð dálítið þarna þetta kæruleysi í þessum ferðabransa,“ segir Árni. „Ég held að þetta hafi ekki breyst mikið, en ég get ekki fullyrt það.“ Árni starfaði sem leiðsögumaður um tíma á árunum eftir hrun, en nú starfar hann að mestu við hönnun og ljósmyndastörf í tengslum við ferðabransann. Í samtali við blaðamann las Árni upp athugasemd sem hann hafði fengið við ummæli sín, þar sem hann gerir athugasemdir við það hvernig öryggismálum sé háttað hjá sumum ferðaþjónustufyrirtækjum. „Hafðu vit á því að þegja þangað til þú veist eitthvað um hvað þú ert að tala í stað þess að sýna forheimskuna, illskuna og fáviskuna einu sinni enn,“ les Árni upp úr ummælum sem látin hafa verið falla í hans garð. „Á íslensku heitir þetta þöggun,“ segir Árni um ummælin. „Við vitum hvar þú býrð“ Hann segist þó áður fyrr hafa mátt sæta alvarlegri hótunum fyrir það að tjá sig á gagnrýninn hátt um öryggismál og áhættuhegðun innan ferðaþjónustunnar. Meðal annars þegar hann gagnrýndi tiltekið fyrirtæki sem bauð upp á vélsleðaferðir á Langjökli. „Ég fékk hótanir í þeim anda „við vitum hvar þú býrð, það gæti eitthvað komið óvart fyrir þig.“ Þetta voru það alvarlegar hótanir að ég þurfti að láta lögregluna vita. Ég lét þessa aðila síðan bara vita að ég hafi látið lögregluna vita,“ segir Árni. Viðkomandi hafi þá sagst ekki vera alvara með hótununum, en allar hótanir beri að taka alvarlega. Árni segist einnig hafa áhyggjur af hegðun gagnvart erlendu starfsfólki í ferðaþjónustunni, sem oft þekki ekki réttindi sín og ákvæði kjarasamninga eins vel og Íslendingar. „Þegar ég var til dæmis að vinna hjá íslenskum fjallaleiðsögumönnum þá kom þar upp einhver kjaraumræða, og útlendingur einn sem að tjáði sig ákveðið, og við vorum stödd í Skaftafelli og honum var bara sagt að pakka, fara út á veg og taka rútuna í bæinn,“ segir Árni. Vill afnema „villta vestrið“ „Þetta er visst ógnarumhverfi. Þetta er bara eins og á togurunum áður en Vökulögin voru sett.“ Þá tekur hann undir með þeim sem hafa líkt afmarkaðri starfsemi innan ferðaþjónustunnar við „villta vestrið“ „Ég vil bara afnema villta vestrið,“ segir Árni. „Ég hef haft mjög sterka skoðun á þessari sölu á aðgangi að svæðum. Það má til dæmis fara að fjalla um það að þeir sem selja aðgang að svæðum, þeir bera meiri ábyrgð á gestum. Þeir vilja bara fá pening en ekki bera ábyrgð,“ segir Árni sem kveðst fagna aukinni umræðu. Það sé hans upplifun að margir fari af stað í ferðaþjónustu eða með gönguhópa án þess að hafa til þess viðunandi þjálfun eða þekkingu. „Fólk kann kannski ekki á áttavita. Kann kannski ekki beisik atriði í að komast af.“ Fjallamennska Slys á Breiðamerkurjökli Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Borgarísjaki en enginn björn Svartsengi keyrt á varaafli Hraun náð Njarðvíkuræð Verði að koma í ljós hvort fergjun Njarðvíkuræðar heldur Sjá meira
Í samtali við Vísi segist Árni að honum hafi þegar verið sýndir þöggunartilburðir eftir að hann birti færsluna. „Maður hefur orðið fyrir skítkasti, maður hefur orðið fyrir hótunum. En maður er miklu oftar að hitta fólk sem kemur og tekur utan um mann og segir Árni það er frábært að einhver þori að tala um þessi mál,“ segir Árni. Með færslu sinni birtir Árni myndir sem teknar eru á Sólheimajökli árið 2016, sem sýna varhugaverðar aðstæður og illa búna ferðamenn í íshellaskoðun. „Mér ofbauð dálítið þarna þetta kæruleysi í þessum ferðabransa,“ segir Árni. „Ég held að þetta hafi ekki breyst mikið, en ég get ekki fullyrt það.“ Árni starfaði sem leiðsögumaður um tíma á árunum eftir hrun, en nú starfar hann að mestu við hönnun og ljósmyndastörf í tengslum við ferðabransann. Í samtali við blaðamann las Árni upp athugasemd sem hann hafði fengið við ummæli sín, þar sem hann gerir athugasemdir við það hvernig öryggismálum sé háttað hjá sumum ferðaþjónustufyrirtækjum. „Hafðu vit á því að þegja þangað til þú veist eitthvað um hvað þú ert að tala í stað þess að sýna forheimskuna, illskuna og fáviskuna einu sinni enn,“ les Árni upp úr ummælum sem látin hafa verið falla í hans garð. „Á íslensku heitir þetta þöggun,“ segir Árni um ummælin. „Við vitum hvar þú býrð“ Hann segist þó áður fyrr hafa mátt sæta alvarlegri hótunum fyrir það að tjá sig á gagnrýninn hátt um öryggismál og áhættuhegðun innan ferðaþjónustunnar. Meðal annars þegar hann gagnrýndi tiltekið fyrirtæki sem bauð upp á vélsleðaferðir á Langjökli. „Ég fékk hótanir í þeim anda „við vitum hvar þú býrð, það gæti eitthvað komið óvart fyrir þig.“ Þetta voru það alvarlegar hótanir að ég þurfti að láta lögregluna vita. Ég lét þessa aðila síðan bara vita að ég hafi látið lögregluna vita,“ segir Árni. Viðkomandi hafi þá sagst ekki vera alvara með hótununum, en allar hótanir beri að taka alvarlega. Árni segist einnig hafa áhyggjur af hegðun gagnvart erlendu starfsfólki í ferðaþjónustunni, sem oft þekki ekki réttindi sín og ákvæði kjarasamninga eins vel og Íslendingar. „Þegar ég var til dæmis að vinna hjá íslenskum fjallaleiðsögumönnum þá kom þar upp einhver kjaraumræða, og útlendingur einn sem að tjáði sig ákveðið, og við vorum stödd í Skaftafelli og honum var bara sagt að pakka, fara út á veg og taka rútuna í bæinn,“ segir Árni. Vill afnema „villta vestrið“ „Þetta er visst ógnarumhverfi. Þetta er bara eins og á togurunum áður en Vökulögin voru sett.“ Þá tekur hann undir með þeim sem hafa líkt afmarkaðri starfsemi innan ferðaþjónustunnar við „villta vestrið“ „Ég vil bara afnema villta vestrið,“ segir Árni. „Ég hef haft mjög sterka skoðun á þessari sölu á aðgangi að svæðum. Það má til dæmis fara að fjalla um það að þeir sem selja aðgang að svæðum, þeir bera meiri ábyrgð á gestum. Þeir vilja bara fá pening en ekki bera ábyrgð,“ segir Árni sem kveðst fagna aukinni umræðu. Það sé hans upplifun að margir fari af stað í ferðaþjónustu eða með gönguhópa án þess að hafa til þess viðunandi þjálfun eða þekkingu. „Fólk kann kannski ekki á áttavita. Kann kannski ekki beisik atriði í að komast af.“
Fjallamennska Slys á Breiðamerkurjökli Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Borgarísjaki en enginn björn Svartsengi keyrt á varaafli Hraun náð Njarðvíkuræð Verði að koma í ljós hvort fergjun Njarðvíkuræðar heldur Sjá meira