Tímamót í örorku- og endurhæfingarmálum - takk VG, takk ríkisstjórn Steingrímur J. Sigfússon skrifar 24. júní 2024 18:01 Mjög hefur ágerst hin síðari ár að ræða um störf kjörinna fulltrúa, á Alþingi og í sveitarstjórnum eins og það sé sjálfgefið að þeir sem þar starfa eigi fátt skilið nema skít og skömm fyrir sín störf. Eru þetta þó þeir sem kjósendur sjálfir völdu til þessara verka. Í reynd eru hinir kjörnu fulltrúar að sinna samfélagsþjónustu, bjóða fram krafta sína til að vinna fyrir samfélagið í fjögur ár. Að sjálfsögðu þurfa hinir kjörnu fulltrúar aðhald og hafa gott af heilbrigðri gagnrýni, en það mætti stundum ætla af umræðunni að kjósendur hefðu verið einstaklega óheppnir í vali sínu með fulltrúa. Sökum þess að það gerist svo sjaldan, afar sjaldan að þessum hinu sömu kjörnu fulltrúum sé þakkað fyrir nokkurn skapaðan hlut. Það skal nú gert. Nú laugardaginn 22. júní urðu mikil og gleðileg tímamót í málaflokki örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega. Langþráðar breytingar á úr sér gengnu bótakerfi sem var stagbætt, flókið, með meira og minna öfugum hvötum til virkni, atvinnuþátttöku og náms, með götóttri framfærslu og óöryggi voru loks lögfestar á Alþingi. Þær taka gildi að ári og gefst því góður tími til að undirbúa og innleiða þessar miklu kerfisbreytingar vel. Mest um vert er að kjör nær allra sem eru í þeirri stöðu að hafa örorku-, sjúkra- eða endurhæfingargreiðslur sér til framfærslu, að minnsta kosti um tíma munu batna verulega og afkomuöryggi þeirra aukast til muna. Verður enda 18 milljörðum króna til viðbótar veitt til kerfisins. Félags- og vinnumarkaðsráðherra Guðmundur Ingi Guðbrandsson hefur verið vakin og sofinn yfir því mikla verkefni að koma þessu máli í höfn. Það þekki ég undirritaður frá fyrstu hendi sem fulltrúi hans og formaður í stýrihópi fjögurra ráðuneyta sem hafði það verkefni að vinna að framgangi málsins í samræmi við ákvæði stjórnarsáttmála núverandi ríkisstjórnar. Með mér í stýrihópnum var öndvegis lið og við náðum vel saman, Eygló Harðardóttir fulltrúi heilbrigðisráðherra, Henný Hinz fulltrúi forsætisráðherra og Óli Björn Kárason fulltrúi fjármálaráðherra. Ekki skal þó gert of mikið úr okkar hlut, þungi vinnunnar mæddi á starfsfólki ráðuneyta, hagsmunasamtökum og fagfólki stofnana sem koma til með að bera hitann og þungann af framkvæmd breytinganna. Loks var það velferðarnefnd Alþingis og Alþingi sjálft sem afgreiddi málið í ánægjulegri sátt og er á engan hallað þó Steinunn Þóra Árnadóttir framsögumaður málsins sé nefnd sérstaklega í því sambandi. Árangur af ríkisstjórnarsamstarfi Hér skal það fullyrt að farsæl málalok í þessu risavaxna lífskjara- og mannréttindamáli megi þakka núverandi ríkisstjórnarsamstarfi og þó fyrst og fremst þátttöku Vinstrihreyfingarinnar-græns framboðs í því. VG hefur haft þetta mál á oddinum frá upphafi núverandi stjórnarsamstarfs 2017, beitti sér fyrir ákvæðum um það í stjórnarsáttmálum bæði 2017 og 2021 og hefur svo haft forustu í málinu síðan þá. Þá er sérstaklega gleðilegt að Alþingi gerði einnig að lögum og þennan sama dag, þ.e. laugardaginn 22. júní sl. tilurð sjálfstæðrar og óháðrar mannréttindastofnunar, Mannréttindastofnunar Íslands sem mun ekki síst leika lykilhlutverk í mannréttindagæslu í þágu öryrkja og staðið hefur upp á Ísland að stofna til að geta fullnægt ákvæðum samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Fyrir því máli beitti fyrrverandi forsættisráðherra Katrín Jakobsdóttir sér sérstaklega eins og alkunnugt er og má því þakka henni og þátttöku VG í núverandi ríkisstjórn einnig því samhengi. Tugir þúsunda öryrkja, þeirra sem veikjast, lenda í slysum eða áföllum og verða af þeim sökum óvinnufærir og þurfa á endurhæfingu að halda munu á næstu árum og áratugum njóta góðs af þeim breytingum sem með þessum málum verða. Ekki svo að skilja að lífskjara- og réttindabarátta fatlaðs fólks og annarra þeirra sem höllum fæti standa er viðvarandi verkefni og langt í frá allt fengið með afgreiðslu þessara mál. Þau eru þó stórt skref, risastórt skref að mínu mati í rétta átt og höfum í huga að fyrri tilraunir til breytinga í sömu átt hafa aftur og aftur endað úti í skurði sl. tvo áratugi eða svo. Það er því ekki sjálfgefið að koma stórmálum í þessum vandasama og viðkvæma málaflokki í höfn. Takk Guðmundur Ingi Guðbrandsson, takk Katrín Jakobsdóttir, takk Steinunn Þóra Árnadóttir, takk VG, takk ríkisstjórnarsamstarf VG, Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks. Höf. Er fyrrverandi alþingismaður, ráðherra og forseti Alþingis, í flokksráði VG og eindreginn stuðningsmaður hreyfingarinnar og núverandi ríkisstjórnarsamstarfs, en þó auðvitað ekki ánægður með allt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steingrímur J. Sigfússon Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur (2017-2024) Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Vinstri græn Mest lesið Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson skrifar Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Sjá meira
Mjög hefur ágerst hin síðari ár að ræða um störf kjörinna fulltrúa, á Alþingi og í sveitarstjórnum eins og það sé sjálfgefið að þeir sem þar starfa eigi fátt skilið nema skít og skömm fyrir sín störf. Eru þetta þó þeir sem kjósendur sjálfir völdu til þessara verka. Í reynd eru hinir kjörnu fulltrúar að sinna samfélagsþjónustu, bjóða fram krafta sína til að vinna fyrir samfélagið í fjögur ár. Að sjálfsögðu þurfa hinir kjörnu fulltrúar aðhald og hafa gott af heilbrigðri gagnrýni, en það mætti stundum ætla af umræðunni að kjósendur hefðu verið einstaklega óheppnir í vali sínu með fulltrúa. Sökum þess að það gerist svo sjaldan, afar sjaldan að þessum hinu sömu kjörnu fulltrúum sé þakkað fyrir nokkurn skapaðan hlut. Það skal nú gert. Nú laugardaginn 22. júní urðu mikil og gleðileg tímamót í málaflokki örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega. Langþráðar breytingar á úr sér gengnu bótakerfi sem var stagbætt, flókið, með meira og minna öfugum hvötum til virkni, atvinnuþátttöku og náms, með götóttri framfærslu og óöryggi voru loks lögfestar á Alþingi. Þær taka gildi að ári og gefst því góður tími til að undirbúa og innleiða þessar miklu kerfisbreytingar vel. Mest um vert er að kjör nær allra sem eru í þeirri stöðu að hafa örorku-, sjúkra- eða endurhæfingargreiðslur sér til framfærslu, að minnsta kosti um tíma munu batna verulega og afkomuöryggi þeirra aukast til muna. Verður enda 18 milljörðum króna til viðbótar veitt til kerfisins. Félags- og vinnumarkaðsráðherra Guðmundur Ingi Guðbrandsson hefur verið vakin og sofinn yfir því mikla verkefni að koma þessu máli í höfn. Það þekki ég undirritaður frá fyrstu hendi sem fulltrúi hans og formaður í stýrihópi fjögurra ráðuneyta sem hafði það verkefni að vinna að framgangi málsins í samræmi við ákvæði stjórnarsáttmála núverandi ríkisstjórnar. Með mér í stýrihópnum var öndvegis lið og við náðum vel saman, Eygló Harðardóttir fulltrúi heilbrigðisráðherra, Henný Hinz fulltrúi forsætisráðherra og Óli Björn Kárason fulltrúi fjármálaráðherra. Ekki skal þó gert of mikið úr okkar hlut, þungi vinnunnar mæddi á starfsfólki ráðuneyta, hagsmunasamtökum og fagfólki stofnana sem koma til með að bera hitann og þungann af framkvæmd breytinganna. Loks var það velferðarnefnd Alþingis og Alþingi sjálft sem afgreiddi málið í ánægjulegri sátt og er á engan hallað þó Steinunn Þóra Árnadóttir framsögumaður málsins sé nefnd sérstaklega í því sambandi. Árangur af ríkisstjórnarsamstarfi Hér skal það fullyrt að farsæl málalok í þessu risavaxna lífskjara- og mannréttindamáli megi þakka núverandi ríkisstjórnarsamstarfi og þó fyrst og fremst þátttöku Vinstrihreyfingarinnar-græns framboðs í því. VG hefur haft þetta mál á oddinum frá upphafi núverandi stjórnarsamstarfs 2017, beitti sér fyrir ákvæðum um það í stjórnarsáttmálum bæði 2017 og 2021 og hefur svo haft forustu í málinu síðan þá. Þá er sérstaklega gleðilegt að Alþingi gerði einnig að lögum og þennan sama dag, þ.e. laugardaginn 22. júní sl. tilurð sjálfstæðrar og óháðrar mannréttindastofnunar, Mannréttindastofnunar Íslands sem mun ekki síst leika lykilhlutverk í mannréttindagæslu í þágu öryrkja og staðið hefur upp á Ísland að stofna til að geta fullnægt ákvæðum samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Fyrir því máli beitti fyrrverandi forsættisráðherra Katrín Jakobsdóttir sér sérstaklega eins og alkunnugt er og má því þakka henni og þátttöku VG í núverandi ríkisstjórn einnig því samhengi. Tugir þúsunda öryrkja, þeirra sem veikjast, lenda í slysum eða áföllum og verða af þeim sökum óvinnufærir og þurfa á endurhæfingu að halda munu á næstu árum og áratugum njóta góðs af þeim breytingum sem með þessum málum verða. Ekki svo að skilja að lífskjara- og réttindabarátta fatlaðs fólks og annarra þeirra sem höllum fæti standa er viðvarandi verkefni og langt í frá allt fengið með afgreiðslu þessara mál. Þau eru þó stórt skref, risastórt skref að mínu mati í rétta átt og höfum í huga að fyrri tilraunir til breytinga í sömu átt hafa aftur og aftur endað úti í skurði sl. tvo áratugi eða svo. Það er því ekki sjálfgefið að koma stórmálum í þessum vandasama og viðkvæma málaflokki í höfn. Takk Guðmundur Ingi Guðbrandsson, takk Katrín Jakobsdóttir, takk Steinunn Þóra Árnadóttir, takk VG, takk ríkisstjórnarsamstarf VG, Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks. Höf. Er fyrrverandi alþingismaður, ráðherra og forseti Alþingis, í flokksráði VG og eindreginn stuðningsmaður hreyfingarinnar og núverandi ríkisstjórnarsamstarfs, en þó auðvitað ekki ánægður með allt.
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun