Byggðakvótakerfið úr sér gengið Árni Sæberg skrifar 14. júní 2024 13:34 Um það bil 50 þúsund þorskígildistonnum er úthlutað með byggðakvóta. Vísir/Vilhelm Gera þarf veigamiklar breytingar á úthlutunarkerfi almenns byggðakvóta eigi hann að vera starfræktur áfram. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri stjórnsýsluúttekt Ríkisendurskoðunar, Ráðstöfun byggðakvóta, sem kynnt var stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis fyrr í dag. Í fréttatilkynningu frá Ríkisendurskoðun segir að um áratuga gamalt kerfi sé að ræða sem hafi ekki þróast í takti við samfélagslegar breytingar og útilokað sé að meta árangur af ráðstöfun hans við núverandi fyrirkomulag. Því sé ekkert hægt að segja til um hvort framkvæmdin samræmist þeim markmiðum sem stefnt var að þegar lögin voru sett á sínum tíma. Sértæki byggðakvótinn eða aflamark Byggðastofnunar feli í sér markmið um að styðja minni byggðarlög í vanda og hafi tilheyrandi úthlutunarkerfi þróast í samræmi við þær reglur sem um það gilda. Í skýrslunni komi meðal annars fram að úthlutunarreglur almenns byggðakvóta hafi tekið mjög litlum breytingum frá upphafi og að í þeim séu engir mælikvarðar á hagkvæmni, skilvirkni eða árangur. Um mikil verðmæti sé að ræða með úthlutun almenns og sértæks byggðakvóta, eða allt að nærri fimm milljörðum króna á ári hverju. Á tímabilinu frá 2018 til 2023 hafi tæplega 50 þúsund þorskígildistonnum verið úthlutað eftir þessum leiðum. Byggðakvóta sé ætlað að stuðla að jákvæðri byggðaþróun en ljóst sé að í mörgum tilvikum ráði hann einn og sér ekki úrslitum í þeim efnum. Úthlutaður kvóti sé í raun og veru hlutfallslega lítill fyrir flest byggðarlög. Það gildi sérstaklega um almenna byggðakvótann. Ríkisendurskoðun beinir eftirfarandi fjórum ábendingum til matvælaráðuneytis: Matvælaráðuneyti þarf að sinna lagaskyldu sinni. Endurskoða þarf úthlutunarkerfi almenns byggðakvóta frá grunni og móta um það skýra stefnu. Endurskoða þarf kröfur og skilyrði um úthlutun almenns byggðakvóta, sem og sérreglur sveitarfélaga. Ljúka þarf gerð verklagsreglna ráðuneytis um um byggðakvóta. Ríkisendurskoðun beinir enn fremur eftirfarandi ábendingu til Byggðastofnunar og Fiskistofu: Verklagsreglur um byggðakvóta þurfa að endurspegla framkvæmd úthlutunar og eftirlit með nánari hætti. Sjávarútvegur Byggðamál Mest lesið Læknir í kvöldgöngu með vinafólki stunginn í hálsinn Innlent Gummi Emil dæmdur í fangelsi fyrir akstur án réttinda Innlent „Fólk er bara orðið hrætt um börnin sín“ Innlent Nöturlegt fleti undir bryggju í Reykjavík Innlent Efnin í skemmtiferðaskipinu falin í eldhúspottum Innlent Allt morandi í dularfullum froskum í Garðabæ Innlent Coolbet áberandi í útilegu Verzlinga Innlent Allt önnur viðbrögð við lúsmýbiti í dag Innlent Tveir veiðihundar í haldi Dýraþjónustunnar Innlent Forsætisráðherra vill ekki víkja fyrir forsetanum á 17. júní Innlent Fleiri fréttir Braut rúðu lögreglubíls með því að skalla hana ítrekað Milljón í málskostnað út af 50 þúsund kalli Allt morandi í dularfullum froskum í Garðabæ Goðsögn í fluginu lent eftir yfir hálfrar aldar flugrekstur Breska konungsfjölskyldan og hjón í Njarðvík Framkvæmdum ljúki „vonandi fyrir verslunarmannahelgi“ Nokkrir sakborninganna hafi komið við sögu lögreglu áður Coolbet áberandi í útilegu Verzlinga Coolbet farið að herja á menntaskólakrakka Grunuðu nánast fjörutíu staði um mansal og vændisstarfsemi Dularfulla hvarf rauða Zodiac-bátsins veldur gremju Grásleppusjómenn hafi lengi kallað eftir kvótasetningu Fjórtán aðgerðir gegn ofbeldi meðal barna Halla Tómasdóttir rétt kjörin forseti Íslands Bein útsending: Aðgerðir kynntar gegn ofbeldi meðal barna Gummi Emil dæmdur í fangelsi fyrir akstur án réttinda Tæplega tvær milljónir eldislaxa drápust í sjókvíum Læknir í kvöldgöngu með vinafólki stunginn í hálsinn Umtalsvert tjón og tveimur bjargað úr húsinu Markmiðið sé að útrýma smábátasjómönnum Efnin í skemmtiferðaskipinu falin í eldhúspottum Umfangsmikil lögregluaðgerð og Assange loks frjáls Eldur í fjölbýlishúsi á Akranesi Handtóku á þriðja tug manna og lögðu hald á 40 milljónir króna og fjölda skotvopna Gleðitíðindi að koma Assange loks úr fangelsi Ætla ekki að greiða lausnargjald og loka fyrir erlenda umferð Allt að 18 stiga hiti Fiskibátur strandaði í Patreksfirði Maður verður auðmjúkur við að fljúga svona sögulegri vél „Fólk er bara orðið hrætt um börnin sín“ Sjá meira
Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri stjórnsýsluúttekt Ríkisendurskoðunar, Ráðstöfun byggðakvóta, sem kynnt var stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis fyrr í dag. Í fréttatilkynningu frá Ríkisendurskoðun segir að um áratuga gamalt kerfi sé að ræða sem hafi ekki þróast í takti við samfélagslegar breytingar og útilokað sé að meta árangur af ráðstöfun hans við núverandi fyrirkomulag. Því sé ekkert hægt að segja til um hvort framkvæmdin samræmist þeim markmiðum sem stefnt var að þegar lögin voru sett á sínum tíma. Sértæki byggðakvótinn eða aflamark Byggðastofnunar feli í sér markmið um að styðja minni byggðarlög í vanda og hafi tilheyrandi úthlutunarkerfi þróast í samræmi við þær reglur sem um það gilda. Í skýrslunni komi meðal annars fram að úthlutunarreglur almenns byggðakvóta hafi tekið mjög litlum breytingum frá upphafi og að í þeim séu engir mælikvarðar á hagkvæmni, skilvirkni eða árangur. Um mikil verðmæti sé að ræða með úthlutun almenns og sértæks byggðakvóta, eða allt að nærri fimm milljörðum króna á ári hverju. Á tímabilinu frá 2018 til 2023 hafi tæplega 50 þúsund þorskígildistonnum verið úthlutað eftir þessum leiðum. Byggðakvóta sé ætlað að stuðla að jákvæðri byggðaþróun en ljóst sé að í mörgum tilvikum ráði hann einn og sér ekki úrslitum í þeim efnum. Úthlutaður kvóti sé í raun og veru hlutfallslega lítill fyrir flest byggðarlög. Það gildi sérstaklega um almenna byggðakvótann. Ríkisendurskoðun beinir eftirfarandi fjórum ábendingum til matvælaráðuneytis: Matvælaráðuneyti þarf að sinna lagaskyldu sinni. Endurskoða þarf úthlutunarkerfi almenns byggðakvóta frá grunni og móta um það skýra stefnu. Endurskoða þarf kröfur og skilyrði um úthlutun almenns byggðakvóta, sem og sérreglur sveitarfélaga. Ljúka þarf gerð verklagsreglna ráðuneytis um um byggðakvóta. Ríkisendurskoðun beinir enn fremur eftirfarandi ábendingu til Byggðastofnunar og Fiskistofu: Verklagsreglur um byggðakvóta þurfa að endurspegla framkvæmd úthlutunar og eftirlit með nánari hætti.
Sjávarútvegur Byggðamál Mest lesið Læknir í kvöldgöngu með vinafólki stunginn í hálsinn Innlent Gummi Emil dæmdur í fangelsi fyrir akstur án réttinda Innlent „Fólk er bara orðið hrætt um börnin sín“ Innlent Nöturlegt fleti undir bryggju í Reykjavík Innlent Efnin í skemmtiferðaskipinu falin í eldhúspottum Innlent Allt morandi í dularfullum froskum í Garðabæ Innlent Coolbet áberandi í útilegu Verzlinga Innlent Allt önnur viðbrögð við lúsmýbiti í dag Innlent Tveir veiðihundar í haldi Dýraþjónustunnar Innlent Forsætisráðherra vill ekki víkja fyrir forsetanum á 17. júní Innlent Fleiri fréttir Braut rúðu lögreglubíls með því að skalla hana ítrekað Milljón í málskostnað út af 50 þúsund kalli Allt morandi í dularfullum froskum í Garðabæ Goðsögn í fluginu lent eftir yfir hálfrar aldar flugrekstur Breska konungsfjölskyldan og hjón í Njarðvík Framkvæmdum ljúki „vonandi fyrir verslunarmannahelgi“ Nokkrir sakborninganna hafi komið við sögu lögreglu áður Coolbet áberandi í útilegu Verzlinga Coolbet farið að herja á menntaskólakrakka Grunuðu nánast fjörutíu staði um mansal og vændisstarfsemi Dularfulla hvarf rauða Zodiac-bátsins veldur gremju Grásleppusjómenn hafi lengi kallað eftir kvótasetningu Fjórtán aðgerðir gegn ofbeldi meðal barna Halla Tómasdóttir rétt kjörin forseti Íslands Bein útsending: Aðgerðir kynntar gegn ofbeldi meðal barna Gummi Emil dæmdur í fangelsi fyrir akstur án réttinda Tæplega tvær milljónir eldislaxa drápust í sjókvíum Læknir í kvöldgöngu með vinafólki stunginn í hálsinn Umtalsvert tjón og tveimur bjargað úr húsinu Markmiðið sé að útrýma smábátasjómönnum Efnin í skemmtiferðaskipinu falin í eldhúspottum Umfangsmikil lögregluaðgerð og Assange loks frjáls Eldur í fjölbýlishúsi á Akranesi Handtóku á þriðja tug manna og lögðu hald á 40 milljónir króna og fjölda skotvopna Gleðitíðindi að koma Assange loks úr fangelsi Ætla ekki að greiða lausnargjald og loka fyrir erlenda umferð Allt að 18 stiga hiti Fiskibátur strandaði í Patreksfirði Maður verður auðmjúkur við að fljúga svona sögulegri vél „Fólk er bara orðið hrætt um börnin sín“ Sjá meira