Birgitta ætlar aldrei aftur af landi brott: „Fólk þarf að fara að vakna“ Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 19. júlí 2023 06:45 Birgitta segir fáa vilja ræða þau vandamál sem massatúrismi hafi í för með sér. Giles Clarke/Getty Images) Birgitta Jónsdóttir, fyrrverandi þingmaður Pírata, er hætt að fljúga og segir það vera sitt framlag í baráttunni gegn loftlagsbreytingum. Hún segir fáa vilja horfast í augu við að massatúrismi sé vandamál og segist ekki eiga eftir að sakna þess að fara til útlanda, íslensk náttúra komi þar til bjargar. „Ég tók ákvörðun um það í heimsfaraldrinum að hægja verulega á mínum utanlandsferðum,“ segir Birgitta í samtali við Vísi. Hún segist síðast hafa farið á Glastonbury tónlistarhátíðina í fyrra en hafi nú fengið nóg. „Ástæðan fyrir því að ég ætla ekki að fljúga tengist ástandinu á jörðinni. Ef maður horfir upp á það dag eftir dag að það er neyðarástand, á sama tíma og það hafa aldrei eins margar flugvélar verið á lofti, þá er þetta mín ákvörðun. Ef allir gera eitthvað, þá getum við kannski bjargað einhverju.“ Birgitta segir það hafa tekið á sig að fylgjast með nýlegum breytingum á veðurfari, sem tengist loftlagsbreytingum. Hamfarahlýnun í Evrópu nú og langt kuldaskeið á Íslandi í vetur sýni fram á að veðrakerfin séu þegar tekin að breytast vegna loftlagsáhrifa af völdum mannkyns. „Við upplifum þetta ekkert mikið hér, en þetta hefur þegar haft áhrif. Þegar svo er komið sé ég eiginlega lítinn tilgang í því að mótmæla. Það er ekki hlustað á mótmælendur fyrr en það er orðið of seint, þannig það eina sem ég get gert er að breyta minni hegðun.“ Fáir vilji ræða vandamálið við massatúrisma Birgitta segist vera stórtæk í sínum áætlunum. Skip mengi einnig gríðarlega mikið og því komi ekki til greina að ferðast með þeim. Hún segir í gríni að hún hafi stundum velt fyrir sér að ferðast á seglbát. Þá er hún hætt að kaupa sér föt og segist eiga nóg til af þeim. Muntu ekkert sakna þess að fara til útlanda? „Nei. Málið er að ég elska Ísland. Ég hef búið mjög víða erlendis og ferðast mikið vegna vinnu. Ég hef aldrei verið túristi, það er ekki beint mitt. Hér hef ég allt til alls og okkar stórbrotnu nátturu. En það vilja fáir tala um að stóra vandamálið sem við erum að glíma við í dag er massatúrismi. Þetta er svo yfirgengilegt allsstaðar, ekki bara hér á landi.“ Birgitta segir of margar þjóðir vera orðnar háðar stórtækri ferðamennsku. Um sé að ræða atvinnuveg sem grafi undan menningu hvers lands fyrir sig. „Þarna er um ákveðið menningarnám að ræða. Þú ferð niður í bæ og þar er allt lokað sem eitt sinn gerði Reykjavík skemmtilega. Hvar eru búllurnar okkar, kaffihúsin og tónlistarstaðirnir? Ég var einu sinni alltaf að skipuleggja viðburði en nú er enginn staður sem maður getur farið á og gert eitthvað ókeypis, því allir vilja þeir fá fólk. Grasrótin sem gerir okkur spes á mjög erfitt uppdráttar.“ Einstaklingar breyti heiminum Spurð hvort það sé á ábyrgð einstaklinga að berjast gegn hnattrænni hlýnun en ekki stærri aðila líkt og stórfyrirtækja segir Birgitta: „Það er á ábyrgð beggja. Þegar ég var unglingur hætti ég að borða kjöt. Það voru engar grænmetisætur til á þessum tíma. Amma og afi héldu að ég myndi deyja. Nú er þetta orðið eðlilegt. Fólk kenndi öðru fólki hvernig það gæti gert þetta. Einstaklingar breyta heiminum. Hvernig hefðu mál farið í Suður-Afríku ef Nelson Mandela hefði aldrei stigið upp?“ Einstaklingar geti vissulega ekki gert allt rétt en allt sem þeir geri, litlir hlutir, safnist upp. „En auðvitað bera stóru aðilarnir mesta ábyrgð. Eins og olíufyrirtækin sem hafa vitað af loftlagsbreytingum í áraraðir og gaslýst þá sem hafa varað við þessu. Ég veit að þetta er radikal, en nú eru þessar breytingar farnar að gerast miklu hraðar og fólk þarf að fara að vakna. Það mun enginn bjarga okkur nema við sjálf.“ Ferðamennska á Íslandi Veður Loftslagsmál Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Borgarísjaki en enginn björn Svartsengi keyrt á varaafli Hraun náð Njarðvíkuræð Verði að koma í ljós hvort fergjun Njarðvíkuræðar heldur Sjá meira
„Ég tók ákvörðun um það í heimsfaraldrinum að hægja verulega á mínum utanlandsferðum,“ segir Birgitta í samtali við Vísi. Hún segist síðast hafa farið á Glastonbury tónlistarhátíðina í fyrra en hafi nú fengið nóg. „Ástæðan fyrir því að ég ætla ekki að fljúga tengist ástandinu á jörðinni. Ef maður horfir upp á það dag eftir dag að það er neyðarástand, á sama tíma og það hafa aldrei eins margar flugvélar verið á lofti, þá er þetta mín ákvörðun. Ef allir gera eitthvað, þá getum við kannski bjargað einhverju.“ Birgitta segir það hafa tekið á sig að fylgjast með nýlegum breytingum á veðurfari, sem tengist loftlagsbreytingum. Hamfarahlýnun í Evrópu nú og langt kuldaskeið á Íslandi í vetur sýni fram á að veðrakerfin séu þegar tekin að breytast vegna loftlagsáhrifa af völdum mannkyns. „Við upplifum þetta ekkert mikið hér, en þetta hefur þegar haft áhrif. Þegar svo er komið sé ég eiginlega lítinn tilgang í því að mótmæla. Það er ekki hlustað á mótmælendur fyrr en það er orðið of seint, þannig það eina sem ég get gert er að breyta minni hegðun.“ Fáir vilji ræða vandamálið við massatúrisma Birgitta segist vera stórtæk í sínum áætlunum. Skip mengi einnig gríðarlega mikið og því komi ekki til greina að ferðast með þeim. Hún segir í gríni að hún hafi stundum velt fyrir sér að ferðast á seglbát. Þá er hún hætt að kaupa sér föt og segist eiga nóg til af þeim. Muntu ekkert sakna þess að fara til útlanda? „Nei. Málið er að ég elska Ísland. Ég hef búið mjög víða erlendis og ferðast mikið vegna vinnu. Ég hef aldrei verið túristi, það er ekki beint mitt. Hér hef ég allt til alls og okkar stórbrotnu nátturu. En það vilja fáir tala um að stóra vandamálið sem við erum að glíma við í dag er massatúrismi. Þetta er svo yfirgengilegt allsstaðar, ekki bara hér á landi.“ Birgitta segir of margar þjóðir vera orðnar háðar stórtækri ferðamennsku. Um sé að ræða atvinnuveg sem grafi undan menningu hvers lands fyrir sig. „Þarna er um ákveðið menningarnám að ræða. Þú ferð niður í bæ og þar er allt lokað sem eitt sinn gerði Reykjavík skemmtilega. Hvar eru búllurnar okkar, kaffihúsin og tónlistarstaðirnir? Ég var einu sinni alltaf að skipuleggja viðburði en nú er enginn staður sem maður getur farið á og gert eitthvað ókeypis, því allir vilja þeir fá fólk. Grasrótin sem gerir okkur spes á mjög erfitt uppdráttar.“ Einstaklingar breyti heiminum Spurð hvort það sé á ábyrgð einstaklinga að berjast gegn hnattrænni hlýnun en ekki stærri aðila líkt og stórfyrirtækja segir Birgitta: „Það er á ábyrgð beggja. Þegar ég var unglingur hætti ég að borða kjöt. Það voru engar grænmetisætur til á þessum tíma. Amma og afi héldu að ég myndi deyja. Nú er þetta orðið eðlilegt. Fólk kenndi öðru fólki hvernig það gæti gert þetta. Einstaklingar breyta heiminum. Hvernig hefðu mál farið í Suður-Afríku ef Nelson Mandela hefði aldrei stigið upp?“ Einstaklingar geti vissulega ekki gert allt rétt en allt sem þeir geri, litlir hlutir, safnist upp. „En auðvitað bera stóru aðilarnir mesta ábyrgð. Eins og olíufyrirtækin sem hafa vitað af loftlagsbreytingum í áraraðir og gaslýst þá sem hafa varað við þessu. Ég veit að þetta er radikal, en nú eru þessar breytingar farnar að gerast miklu hraðar og fólk þarf að fara að vakna. Það mun enginn bjarga okkur nema við sjálf.“
Ferðamennska á Íslandi Veður Loftslagsmál Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Erlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Loftslagsáætlun Íslands sögð ómarkviss og bjartsýn úr hófi fram Borgarísjaki en enginn björn Svartsengi keyrt á varaafli Hraun náð Njarðvíkuræð Verði að koma í ljós hvort fergjun Njarðvíkuræðar heldur Sjá meira