„Alltaf varanlegur skaði eftir hvern bruna“ Ólafur Björn Sverrisson skrifar 12. júlí 2023 22:46 Jenna Huld er húðlæknir á Húðlæknastöðinni. vísir „Mér finnst sorglegt að sjá hversu margir eru illa brenndir,“ segir Jenna Huld Eysteinsdóttir húðlæknir. Hún segir vaxandi tíðni vera á húðkrabbameini í heiminum, Ísland sé engin undantekning á því og minnir á mikilvægi þess að bera á sig sólarvörn. Sólin hefur leikið við landsmenn undanfarnar vikur, fyrst á Austfjörðum og fyrir norðan, en undanfarna daga á suðvesturhorninu. Margir hafa brennt sig á sólinni síðustu daga, bókstaflega. Jenna Huld ræddi sólarvörn og nauðsyn notkunar á slíkum vörum í Reykjavík síðdegis: „Það er vaxandi tíðni á húðkrabbameini um allan heim og við á Íslandi erum ekkert undantekning frá því, þótt okkur finnist við fá litla sól. Á þessum árstíma er sólin mjög sterk og B-geislarnir mjög sterkir líka, A-geislarnir haldast svona sterkir yfir allt árið,“ segir Jenna Huld og útskýrir að B-geislar séu þeir geislar sem séu sterkari og brenni fólk oftast. Hún segir alla sólarvörn undir 30 ófullnægjandi. „Ég mæli með 50, í rauninni er 30 nóg en 50 er alltaf betra.“ Fjölmargir Íslendingar hafa brunnið illa undanfarin ár, ýmist í sólinni en sumir í sólarbekkjum. Klassísk afsökun fyrir því að nota ekki sólarvörn segir Jenna vera að líkaminn taki upp meira D-vítamín án sólarvarnar. „Rannsóknir sýna það að þú þarft að vera úti í korter á dag til að fá nægilegt D-vítamín. Allt eftir þessar 15 mínútur, þá ertu í raun að taka á móti skaðlegum áhrifum sólarinnar,“ segir hún og heldur áfram: „Þú verður að setja á þig á hverjum einasta degi þessa dagana og á þessi svæði sem eru mest útsett; andlit, háls, bringa og handleggir. Og helst að bæta á, ef þú ert úti allan daginn eftir fjóra til fimm tíma.“ Þessir ungu drengir nutu sumarveðursins til hins ýtrasta í Elliðaárdal, og báru vonandi á sig sólarvörn.vísir/vilhelm Auknar líkur á sortuæxli En þeir sem eru búnir að brenna, hvað er best að gera? „Það er alltaf best að setja eitthvað kælandi á þetta eins og aloe vera-krem eða eitthvað inni í kæli. Svo sterakrem sem hægt er að kaupa án lyfseðils, þar sem þetta er bólga sem kemur út af þessum skaða. Þarna hafa geislarnir skemmt erfðaefnið í frumunum þannig það er alltaf einhver varanlegur skaði eftir hvern einasta bruna. Þannig það er eins gott að forðast það,“ Spurð út í sólarvörn í öðrum húðvörum líkt og förðum og hvort sú vörn nægi segir Jenna: „Farði er ekki nóg, við verðum að nota sólarvörnina. Það nægir kannski yfir vetrartímann. Það er alveg búið að sýna fram á að sólarvörn í svona förðum skýlir okkur ekki nægilega.“ Hún segir frábært úrval komið til af sólarvörn fyrir andlit, ólíkt því sem var áður fyrr. „Þá var þetta svo feitt og klístrað og maður varð hvítur í framann.“ Jenna minnir einnig á að börn séu í sérstökum áhættuhópi. Börn sem brenna séu í áhættuhóp fyrir að fá sortuæxli síðar á lífsleiðinni. Ferðalög Reykjavík síðdegis Heilsa Sólin Heilbrigðismál Mest lesið Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Innlent Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Innlent Biden hikandi og hás í fyrri kappræðum kosninganna Erlent Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Innlent Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Innlent Ísklumpur féll á ferðamann Innlent Nýtt eldgos líklegt Innlent Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Innlent Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Innlent Hvorugt þeirra man eftir slysinu Innlent Fleiri fréttir Vestfirðingar lýsa vonbrigðum með ítrekuð svik í vegamálum Dráttarbáturinn Hrafn Jökulsson standsettur Gamla fólkið þarf að greiða fyrir sundferðina Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum 250 þúsund kílómetra Þórkatla tekið við 400 eignum Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Geðlæknar ósammála um ástand Dagbjartar Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Nýtt eldgos líklegt Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Ísklumpur féll á ferðamann Kappræður í Bandaríkjunum og stýrivextir lækka ekki strax „Þetta er ekkert ódýrt, við tökum alveg undir það“ Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Mesta hviðan meira en fimmtíu metrar á sekúndu Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Unnur Anna nýr forseti Heilbrigðisvísindasviðs Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Hækka fargjöld í strætó Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Væru með helmingi færri þingmenn Tveir féllu af sæþotu við Seltjarnarnes Sigldu um allan Breiðafjörð vegna lítils báts með bilað stýri Erfið staða Sjálfstæðisflokksins og Cybertruck mættur til Íslands Hvorugt þeirra man eftir slysinu Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Sjá meira
Sólin hefur leikið við landsmenn undanfarnar vikur, fyrst á Austfjörðum og fyrir norðan, en undanfarna daga á suðvesturhorninu. Margir hafa brennt sig á sólinni síðustu daga, bókstaflega. Jenna Huld ræddi sólarvörn og nauðsyn notkunar á slíkum vörum í Reykjavík síðdegis: „Það er vaxandi tíðni á húðkrabbameini um allan heim og við á Íslandi erum ekkert undantekning frá því, þótt okkur finnist við fá litla sól. Á þessum árstíma er sólin mjög sterk og B-geislarnir mjög sterkir líka, A-geislarnir haldast svona sterkir yfir allt árið,“ segir Jenna Huld og útskýrir að B-geislar séu þeir geislar sem séu sterkari og brenni fólk oftast. Hún segir alla sólarvörn undir 30 ófullnægjandi. „Ég mæli með 50, í rauninni er 30 nóg en 50 er alltaf betra.“ Fjölmargir Íslendingar hafa brunnið illa undanfarin ár, ýmist í sólinni en sumir í sólarbekkjum. Klassísk afsökun fyrir því að nota ekki sólarvörn segir Jenna vera að líkaminn taki upp meira D-vítamín án sólarvarnar. „Rannsóknir sýna það að þú þarft að vera úti í korter á dag til að fá nægilegt D-vítamín. Allt eftir þessar 15 mínútur, þá ertu í raun að taka á móti skaðlegum áhrifum sólarinnar,“ segir hún og heldur áfram: „Þú verður að setja á þig á hverjum einasta degi þessa dagana og á þessi svæði sem eru mest útsett; andlit, háls, bringa og handleggir. Og helst að bæta á, ef þú ert úti allan daginn eftir fjóra til fimm tíma.“ Þessir ungu drengir nutu sumarveðursins til hins ýtrasta í Elliðaárdal, og báru vonandi á sig sólarvörn.vísir/vilhelm Auknar líkur á sortuæxli En þeir sem eru búnir að brenna, hvað er best að gera? „Það er alltaf best að setja eitthvað kælandi á þetta eins og aloe vera-krem eða eitthvað inni í kæli. Svo sterakrem sem hægt er að kaupa án lyfseðils, þar sem þetta er bólga sem kemur út af þessum skaða. Þarna hafa geislarnir skemmt erfðaefnið í frumunum þannig það er alltaf einhver varanlegur skaði eftir hvern einasta bruna. Þannig það er eins gott að forðast það,“ Spurð út í sólarvörn í öðrum húðvörum líkt og förðum og hvort sú vörn nægi segir Jenna: „Farði er ekki nóg, við verðum að nota sólarvörnina. Það nægir kannski yfir vetrartímann. Það er alveg búið að sýna fram á að sólarvörn í svona förðum skýlir okkur ekki nægilega.“ Hún segir frábært úrval komið til af sólarvörn fyrir andlit, ólíkt því sem var áður fyrr. „Þá var þetta svo feitt og klístrað og maður varð hvítur í framann.“ Jenna minnir einnig á að börn séu í sérstökum áhættuhópi. Börn sem brenna séu í áhættuhóp fyrir að fá sortuæxli síðar á lífsleiðinni.
Ferðalög Reykjavík síðdegis Heilsa Sólin Heilbrigðismál Mest lesið Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Innlent Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Innlent Biden hikandi og hás í fyrri kappræðum kosninganna Erlent Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Innlent Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Innlent Ísklumpur féll á ferðamann Innlent Nýtt eldgos líklegt Innlent Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Innlent Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Innlent Hvorugt þeirra man eftir slysinu Innlent Fleiri fréttir Vestfirðingar lýsa vonbrigðum með ítrekuð svik í vegamálum Dráttarbáturinn Hrafn Jökulsson standsettur Gamla fólkið þarf að greiða fyrir sundferðina Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum 250 þúsund kílómetra Þórkatla tekið við 400 eignum Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Geðlæknar ósammála um ástand Dagbjartar Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Nýtt eldgos líklegt Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Ísklumpur féll á ferðamann Kappræður í Bandaríkjunum og stýrivextir lækka ekki strax „Þetta er ekkert ódýrt, við tökum alveg undir það“ Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Mesta hviðan meira en fimmtíu metrar á sekúndu Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Unnur Anna nýr forseti Heilbrigðisvísindasviðs Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Hækka fargjöld í strætó Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Væru með helmingi færri þingmenn Tveir féllu af sæþotu við Seltjarnarnes Sigldu um allan Breiðafjörð vegna lítils báts með bilað stýri Erfið staða Sjálfstæðisflokksins og Cybertruck mættur til Íslands Hvorugt þeirra man eftir slysinu Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Sjá meira