Telja íbúðauppbyggingu dragast saman um 65 prósent Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 23. apríl 2023 14:21 Áætlanir stjórnvalda kveða á um að 35 þúsund íbúðir verði byggðar á næstu tíu árum en félagsmenn SI gera ráð fyrir gríðarlegum samdrætti í uppbyggingu næstu 12 mánuði. Vísir/Vilhelm Félagsmenn Samtaka Iðnaðarins hjá fyrirtækjum sem starfa í íbúðauppbyggingu telja sig munu horfa fram á 65 prósent samdrátt í uppbyggingu íbúða næstu tólf mánuði. Þetta er niðurstaða skoðanakönnunar á vegum SI sem náði til fyrirtækja sem byggja 26 prósent af heildarfjölda íbúða í byggingu hér á landi. Þetta kom fram í Sprengisandi á Bylgjunni í morgun þar sem Guðmundur Hrafn Arngrímsson, formaður Leigjendasamtakanna, og Björg Ásta Þórðardóttir, sviðsstjóri mannvirkjasviðs Samtaka Iðnaðarins, ræddu húsnæðismál, leigumarkað, ásælni fjárfesta í íbúðarhúsnæði og fleira skylt. Hlusta má á viðtalið neðst í fréttinni. Samkvæmt skoðanakönnun SI byrjuðu umrædd fyrirtæki á 1.473 íbúðum á síðustu 12 mánuðum en munu byrja á 509 íbúðum á næstu tólf mánuðum. Samdráttur sem nemur rúmlega 65 prósentum. Stjórnvöld hafa áður gefið út yfirlýsingar um að til standi að byggja 35 þúsund nýjar íbúðir á næstu tíu árum. Fyrirtæki í stöðugri harmonikku Björg segir stöðuna grafalvarlega, bæði vegna samdráttar í uppbyggingu íbúða en líka vegna fyrirtækjanna sjálfra. „Þessum fyrirtækjum líður ekki vel að vera í þessari stöðugu harmonikku. Þau hafa kallað eftir stöðugleika og það sem gerist núna þegar fer að draga saman er að fyrirtækin geta farið að missa starfsfólk úr landi,“ segir Björg. Hún segir að um sé að ræða áætlanir, ekki sé endilega ljóst hvort að af þessum tiltekna samdrætti verði. „Vonandi breytast þær. Við viljum halda áfram að byggja en við getum ekki egnt fyrirtækjum út í þá óvissu að byggja fyrir markað sem hefur ekki efni á því að kaupa. Það er líka staðan. Við getum heldur ekki verið með opna grunna hér um allt og búið til aðstæður sem við þekkjum mæta vel.“ Björg bætir því við að það sé fyrirtækjunum alls ekki í hag að ekki sé hægt að ráðast í frekari framkvæmdir. „Við viljum jafnt og þétt starfsumhverfi en erum því miður að sigla inn í annan óstöðugleika, sem er mjög slæmt.“ Segir um að ræða algjörar hamfarir Guðmundur Hrafn segir að ekki sé um að ræða spár. Fækkun íbúða í uppbyggingu sé þegar að raungerast. „Við sjáum bara hjá Húsnæðismálastofnun að á fyrstu þremur mánuðum ársins koma 512 íbúðir fullkláraðar.“ Það sé það lægsta hlutfall í rúm tíu ár. „Það eru bara að verða algjörar hamfarir. Við höfum ekki náð að halda í frá fólksfjölgun frá 2018 þegar óuppfyllt íbúðaþörf var metin 8000 íbúðir.“ Hann segist velta því fyrir sér hvort það sé ákveðnum aðilum í hag að hindra hér húsnæðisuppbyggingu miðað við þá fjölda hvata sem séu til staðar hér á landi samanborið við nágrannalöndin. „En þetta hefur ekki skilað auknu framboði. Hvaða hvata þarf þá til? Er ekki bara verið að viðhalda hæfilegum húsnæðisskorti til þess að tryggja síhækkandi húsnæðisverð? Er það ekki ætlunin?“ Spurður hvort hann telji þá að ákveðinn hópur hér á landi vilji halda öðrum hópi fólks á götunni til þess að halda uppi húsnæðisverði segir Guðmundur: „Ég er ekki að segja að það sé markmiðið að halda fólki á götunni en það virðist allt benda til þess, vegna þess að þessir hvatar, þessar aðgerðir stjórnvalda, að einfalda regluverkið, að veita skattaafslætti, auka endurgreiðslur, þetta hefur allt átt að leiða til þess að framboð myndi aukast en það hefur ekki gert það.“ Hann spyr hvers vegna ekki ríki hefðbundin markaðsöfl á húsnæðismarkaði. „Ef að það er mikil eftirspurn og það er eftirgjöf stjórnvalda, á það þá ekki samkvæmt þessum hefðbundnu markaðsfræðum að leiða til aukinna framleiðslu? Það hefur ekki gert það.“ Húsnæðismál Byggingariðnaður Fasteignamarkaður Mest lesið „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Innlent Leiðtogi Hezbollah allur Erlent Drakk beint úr könnunni og svelgdist á Erlent Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Innlent Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Innlent „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Innlent „Við vitum ekki neitt og höldum bara áfram að bíða“ Innlent Ótrúlegt myndband af gæsaflokki á flugi Innlent Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Innlent Neyddist til að aflífa 125 krókódíla í útrýmingarhættu Erlent Fleiri fréttir „Við vitum ekki neitt og höldum bara áfram að bíða“ Ótrúlegt myndband af gæsaflokki á flugi Ávaxtakarfan frumsýnd í Hveragerði Lítið jökulhlaup hafið í Skálm Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Sundrun á hægri vængnum og örvænting meðal fyrstu kaupenda Verslaði fyrir háar upphæðir með stolnu kreditkorti „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ullarvika til heiðurs íslensku sauðkindinni „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Verkfall á hjúkrunarheimilum ef lausn næst ekki á mánudag „Verðmæti fólgin í því að halda Reykjanesbraut opinni“ Úrbætur á gæsluvarðhaldsúrræði fyrir unglinga og upphaf körfuboltatímabilsins Skoða betri úrræði fyrir unglinga í gæsluvarðhaldi Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Hafði „útdraganlega kylfu“ meðferðis Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Ekki hægt að aldursskipta börnum á Stuðlum í miðjum stormi „Skítastaða“ á Stuðlum, vongóðir nýliðar og búð þar sem allt er ókeypis „Það verður að láta reyna á þessar kærur“ Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Hlaut varanlegan skaða vegna myglu en fær ekki krónu Marta hafnar því alfarið að hafa ítrekað sest í stól Hildar Unglingar á ofsahraða reyndu að stinga lögregluna af Mennirnir tveir fundnir Hólmfríður ætlar í ritara VG Til skoðunar að beita refsisköttum á nikótínpúða Sjá meira
Þetta kom fram í Sprengisandi á Bylgjunni í morgun þar sem Guðmundur Hrafn Arngrímsson, formaður Leigjendasamtakanna, og Björg Ásta Þórðardóttir, sviðsstjóri mannvirkjasviðs Samtaka Iðnaðarins, ræddu húsnæðismál, leigumarkað, ásælni fjárfesta í íbúðarhúsnæði og fleira skylt. Hlusta má á viðtalið neðst í fréttinni. Samkvæmt skoðanakönnun SI byrjuðu umrædd fyrirtæki á 1.473 íbúðum á síðustu 12 mánuðum en munu byrja á 509 íbúðum á næstu tólf mánuðum. Samdráttur sem nemur rúmlega 65 prósentum. Stjórnvöld hafa áður gefið út yfirlýsingar um að til standi að byggja 35 þúsund nýjar íbúðir á næstu tíu árum. Fyrirtæki í stöðugri harmonikku Björg segir stöðuna grafalvarlega, bæði vegna samdráttar í uppbyggingu íbúða en líka vegna fyrirtækjanna sjálfra. „Þessum fyrirtækjum líður ekki vel að vera í þessari stöðugu harmonikku. Þau hafa kallað eftir stöðugleika og það sem gerist núna þegar fer að draga saman er að fyrirtækin geta farið að missa starfsfólk úr landi,“ segir Björg. Hún segir að um sé að ræða áætlanir, ekki sé endilega ljóst hvort að af þessum tiltekna samdrætti verði. „Vonandi breytast þær. Við viljum halda áfram að byggja en við getum ekki egnt fyrirtækjum út í þá óvissu að byggja fyrir markað sem hefur ekki efni á því að kaupa. Það er líka staðan. Við getum heldur ekki verið með opna grunna hér um allt og búið til aðstæður sem við þekkjum mæta vel.“ Björg bætir því við að það sé fyrirtækjunum alls ekki í hag að ekki sé hægt að ráðast í frekari framkvæmdir. „Við viljum jafnt og þétt starfsumhverfi en erum því miður að sigla inn í annan óstöðugleika, sem er mjög slæmt.“ Segir um að ræða algjörar hamfarir Guðmundur Hrafn segir að ekki sé um að ræða spár. Fækkun íbúða í uppbyggingu sé þegar að raungerast. „Við sjáum bara hjá Húsnæðismálastofnun að á fyrstu þremur mánuðum ársins koma 512 íbúðir fullkláraðar.“ Það sé það lægsta hlutfall í rúm tíu ár. „Það eru bara að verða algjörar hamfarir. Við höfum ekki náð að halda í frá fólksfjölgun frá 2018 þegar óuppfyllt íbúðaþörf var metin 8000 íbúðir.“ Hann segist velta því fyrir sér hvort það sé ákveðnum aðilum í hag að hindra hér húsnæðisuppbyggingu miðað við þá fjölda hvata sem séu til staðar hér á landi samanborið við nágrannalöndin. „En þetta hefur ekki skilað auknu framboði. Hvaða hvata þarf þá til? Er ekki bara verið að viðhalda hæfilegum húsnæðisskorti til þess að tryggja síhækkandi húsnæðisverð? Er það ekki ætlunin?“ Spurður hvort hann telji þá að ákveðinn hópur hér á landi vilji halda öðrum hópi fólks á götunni til þess að halda uppi húsnæðisverði segir Guðmundur: „Ég er ekki að segja að það sé markmiðið að halda fólki á götunni en það virðist allt benda til þess, vegna þess að þessir hvatar, þessar aðgerðir stjórnvalda, að einfalda regluverkið, að veita skattaafslætti, auka endurgreiðslur, þetta hefur allt átt að leiða til þess að framboð myndi aukast en það hefur ekki gert það.“ Hann spyr hvers vegna ekki ríki hefðbundin markaðsöfl á húsnæðismarkaði. „Ef að það er mikil eftirspurn og það er eftirgjöf stjórnvalda, á það þá ekki samkvæmt þessum hefðbundnu markaðsfræðum að leiða til aukinna framleiðslu? Það hefur ekki gert það.“
Húsnæðismál Byggingariðnaður Fasteignamarkaður Mest lesið „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Innlent Leiðtogi Hezbollah allur Erlent Drakk beint úr könnunni og svelgdist á Erlent Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Innlent Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Innlent „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Innlent „Við vitum ekki neitt og höldum bara áfram að bíða“ Innlent Ótrúlegt myndband af gæsaflokki á flugi Innlent Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Innlent Neyddist til að aflífa 125 krókódíla í útrýmingarhættu Erlent Fleiri fréttir „Við vitum ekki neitt og höldum bara áfram að bíða“ Ótrúlegt myndband af gæsaflokki á flugi Ávaxtakarfan frumsýnd í Hveragerði Lítið jökulhlaup hafið í Skálm Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Sundrun á hægri vængnum og örvænting meðal fyrstu kaupenda Verslaði fyrir háar upphæðir með stolnu kreditkorti „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ullarvika til heiðurs íslensku sauðkindinni „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Verkfall á hjúkrunarheimilum ef lausn næst ekki á mánudag „Verðmæti fólgin í því að halda Reykjanesbraut opinni“ Úrbætur á gæsluvarðhaldsúrræði fyrir unglinga og upphaf körfuboltatímabilsins Skoða betri úrræði fyrir unglinga í gæsluvarðhaldi Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Hafði „útdraganlega kylfu“ meðferðis Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Ekki hægt að aldursskipta börnum á Stuðlum í miðjum stormi „Skítastaða“ á Stuðlum, vongóðir nýliðar og búð þar sem allt er ókeypis „Það verður að láta reyna á þessar kærur“ Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Hlaut varanlegan skaða vegna myglu en fær ekki krónu Marta hafnar því alfarið að hafa ítrekað sest í stól Hildar Unglingar á ofsahraða reyndu að stinga lögregluna af Mennirnir tveir fundnir Hólmfríður ætlar í ritara VG Til skoðunar að beita refsisköttum á nikótínpúða Sjá meira