Edda hyggst áfrýja málinu að ósk dótturinnar Ólafur Björn Sverrisson skrifar 7. apríl 2023 22:03 Edda Falak var í lok síðasta mánaðar dæmd fyrir brot gegn friðhelgi einkalífs með því að birta hljóðbrot úr samskiptum móður og dóttur, sem sagði frá ofbeldi af hálfu móður sinnar í hlaðvarpsþætti Eddu. Vísir/Vilhelm Edda Falak hyggst áfrýja máli, þar sem hún var dæmd fyrir brot gegn friðhelgi einkalífs, til Landsréttar. Í aðsendri grein á Vísi, sem unnin er í samráði við Eddu og dóttur móðurinnar sem höfðaði málið, er niðurstaða dómsins harðlega gagnrýnd. Blásið hefur verið til söfnunar til að gera Eddu kleift að áfrýja dómnum. Málið snýr að hljóðbroti sem spilað var í hlaðvarpsþætti Eddu, Eigin konur, þar sem heyrist í viðmælanda þáttarins og móður hennar. Í hjóðbrotinu heyrist meðal annars í móðurinni segja við dóttur sína: „ég þoli þig ekki,“ samkvæmt því sem spilað var í þættinum. Dóttirin, sem steig nafnlaust fram, sagði móðurina hafa sagt við sig að það „væri betra fyrir alla ef þú [dóttirin] myndir bara deyja“. Móðirin höfðaði mál á hendur Eddu vegna spilunar hljóðbrotsins og krafðist fimm milljóna króna í miskabætur. 31. mars féll dómur í málinu þar sem Edda var dæmd fyrir brot á friðhelgi einkalífs og dæmd til að greiða konunni 400 þúsund krónur í miskabætur. Meðal forsendna héraðsdóms er að jafnvel þó umfjöllunin hafi verið samfélagslega mikilvæg, hafi borið að gæta sérstakrar varkárni við birtingu „viðkvæmra og persónugreinanlegra upplýsinga sem varða heimili og fjölskyldulíf þeirra“. Með því að breyta rödd konunnar hefði verið gætt að friðhelgi hennar. Áfrýjað að ósk dótturinnar Í aðsendri grein Sahara Rósar Ívarsdóttur, vinkonu dótturinnar, sem birtist á Vísi í samráði við Eddu, kemur fram að til standi áfrýja málinu til Landsréttar. Edda staðfestir þetta sjálf við fréttastofu. Jafnframt að það sé gert að ósk dótturinnar sem kom fram í þættinum. Í lok greinarinnar kemur fram að búið sé að blása til söfnunar til að gera Eddu kleift að áfrýja. Í greininni er dómur héraðsdóms gagnrýndur. Tilgangurinn með þætti Eddu hafi ekki verið að draga fram persónu móður heldur að sýna fram á „kerfislægt misrétti sem brotaþolar verða fyrir þegar barnavernd bregst og enginn trúir barni sem býr við óviðunandi aðstæður.“ „Birting upptökunnar var talin nauðsynleg til að draga fram alvarleika þess ofbeldis sem konan lýsti en hún veit að þolendum er yfirleitt ekki trúað. Samfélagið gerir miklar kröfur til þolenda um að færa sönnur á að ofbeldið sem þeir urðu fyrir hafi átt sér stað,“ segir í greininni. Ofbeldi sé ekki einkamál Þá er sjónum beint að öryggi þolenda. „Því miður virðist réttarkerfið sammála móðurinni í því að réttur hennar til friðhelgi einkalífs vegi þyngra en réttur þolandans til að sanna ofbeldið sem hann upplifði. Er réttarkerfið í alvörunni tilbúið að gefa afslátt á ofbeldi og hjálpa gerendum að fela það svo lengi sem það á sér stað undir fjögur augu, innan veggja heimilisins?“ Eftirfarandi viðhorf skuli gilda þegar ofbeldi og friðhelgi einkalífs skarast: „Ofbeldi er ekki einkamál. Þú átt ekki rétt á að beita ofbeldi í hljóði, í leyni, á bak við luktar dyr. Réttur einstaklings til friðhelgi einkalífs lýkur um leið og ljóst er að hann hefur beitt ofbeldi og er á sama tíma ekki tilbúinn að taka ábyrgð og bæta ráð sitt.“ Niðurstaða dómsins sendi varhugaverð skilaboð til gerenda: „Að þeir geti fengið pening fyrir skaðann sem þeir verða fyrir ef upp kemst um ofbeldið. Við þurfum að skoða þetta mál, læra af því og gera betur. Réttarkerfið ætti að mínu mati að draga úr ofbeldi en ekki skapa fordæmi þar sem gerendum er kennt að þeir geti bæði grætt á ofbeldi og fengið að beita því í friði innan lagaramma í nafni „friðhelgi einkalífs“.“ Dómsmál Tjáningarfrelsi Mest lesið Ætla ekki að aðstoða hundruð manna í lokaðri námu Erlent Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Innlent Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Innlent Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Innlent Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent Keppast við að tjá sig um skrif Þórðar: Kristrún taki stóra áhættu með að halda honum á lista Innlent „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ Innlent Sýkna í málinu sem setti svip sinn á forsetakosningarnar Innlent Fleiri fréttir Sýkna í málinu sem setti svip sinn á forsetakosningarnar Sextán flugferðum aflýst Konan er fundin Þórður Snær afboðaði komu sína Hitamet féll Keppast við að tjá sig um skrif Þórðar: Kristrún taki stóra áhættu með að halda honum á lista Viðbrögð Sósíalista og VG við nýrri könnun og daggæsla hjá Arion Málaferlin auki gildi verksins og hann sé hvergi af baki dottinn Bein útsending: Utanríkisstefna á umbrotatímum Refsing milduð í stóra skútumálinu Sósíalistar færu ekki í stjórn sem ætlaði að selja Íslandsbanka Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Hjúkrunarfræðingar hafa skrifað undir samning Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Einkavæðing í heilbrigðiskerfinu: Skýr mörk á milli hægri og vinstri Lýsa eftir konu með heilabilun Samherji lagði listamanninn Odee Myndband sýnir umfang skriðanna í Eyrarhlíð Fimm sveitarstjórnarfulltrúar í Strandabyggð beðist lausnar Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Þinglok strax eftir helgina Glæný Maskínukönnun kynnt í hádegisfréttum Sammála um níkótínpúðana en ekki áfengissöluna Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Flateyringum ráðlagt að sjóða neysluvatn Maðurinn sem lögregla lýsti eftir er fundinn „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ „Nei, Áslaug Arna“ Grænlendingar fá Erling til að gera Grænland grænna Rúmar hundrað milljónir í þágu barna í Mosfellsbæ Sjá meira
Málið snýr að hljóðbroti sem spilað var í hlaðvarpsþætti Eddu, Eigin konur, þar sem heyrist í viðmælanda þáttarins og móður hennar. Í hjóðbrotinu heyrist meðal annars í móðurinni segja við dóttur sína: „ég þoli þig ekki,“ samkvæmt því sem spilað var í þættinum. Dóttirin, sem steig nafnlaust fram, sagði móðurina hafa sagt við sig að það „væri betra fyrir alla ef þú [dóttirin] myndir bara deyja“. Móðirin höfðaði mál á hendur Eddu vegna spilunar hljóðbrotsins og krafðist fimm milljóna króna í miskabætur. 31. mars féll dómur í málinu þar sem Edda var dæmd fyrir brot á friðhelgi einkalífs og dæmd til að greiða konunni 400 þúsund krónur í miskabætur. Meðal forsendna héraðsdóms er að jafnvel þó umfjöllunin hafi verið samfélagslega mikilvæg, hafi borið að gæta sérstakrar varkárni við birtingu „viðkvæmra og persónugreinanlegra upplýsinga sem varða heimili og fjölskyldulíf þeirra“. Með því að breyta rödd konunnar hefði verið gætt að friðhelgi hennar. Áfrýjað að ósk dótturinnar Í aðsendri grein Sahara Rósar Ívarsdóttur, vinkonu dótturinnar, sem birtist á Vísi í samráði við Eddu, kemur fram að til standi áfrýja málinu til Landsréttar. Edda staðfestir þetta sjálf við fréttastofu. Jafnframt að það sé gert að ósk dótturinnar sem kom fram í þættinum. Í lok greinarinnar kemur fram að búið sé að blása til söfnunar til að gera Eddu kleift að áfrýja. Í greininni er dómur héraðsdóms gagnrýndur. Tilgangurinn með þætti Eddu hafi ekki verið að draga fram persónu móður heldur að sýna fram á „kerfislægt misrétti sem brotaþolar verða fyrir þegar barnavernd bregst og enginn trúir barni sem býr við óviðunandi aðstæður.“ „Birting upptökunnar var talin nauðsynleg til að draga fram alvarleika þess ofbeldis sem konan lýsti en hún veit að þolendum er yfirleitt ekki trúað. Samfélagið gerir miklar kröfur til þolenda um að færa sönnur á að ofbeldið sem þeir urðu fyrir hafi átt sér stað,“ segir í greininni. Ofbeldi sé ekki einkamál Þá er sjónum beint að öryggi þolenda. „Því miður virðist réttarkerfið sammála móðurinni í því að réttur hennar til friðhelgi einkalífs vegi þyngra en réttur þolandans til að sanna ofbeldið sem hann upplifði. Er réttarkerfið í alvörunni tilbúið að gefa afslátt á ofbeldi og hjálpa gerendum að fela það svo lengi sem það á sér stað undir fjögur augu, innan veggja heimilisins?“ Eftirfarandi viðhorf skuli gilda þegar ofbeldi og friðhelgi einkalífs skarast: „Ofbeldi er ekki einkamál. Þú átt ekki rétt á að beita ofbeldi í hljóði, í leyni, á bak við luktar dyr. Réttur einstaklings til friðhelgi einkalífs lýkur um leið og ljóst er að hann hefur beitt ofbeldi og er á sama tíma ekki tilbúinn að taka ábyrgð og bæta ráð sitt.“ Niðurstaða dómsins sendi varhugaverð skilaboð til gerenda: „Að þeir geti fengið pening fyrir skaðann sem þeir verða fyrir ef upp kemst um ofbeldið. Við þurfum að skoða þetta mál, læra af því og gera betur. Réttarkerfið ætti að mínu mati að draga úr ofbeldi en ekki skapa fordæmi þar sem gerendum er kennt að þeir geti bæði grætt á ofbeldi og fengið að beita því í friði innan lagaramma í nafni „friðhelgi einkalífs“.“
Dómsmál Tjáningarfrelsi Mest lesið Ætla ekki að aðstoða hundruð manna í lokaðri námu Erlent Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Innlent Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Innlent Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Innlent Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent Keppast við að tjá sig um skrif Þórðar: Kristrún taki stóra áhættu með að halda honum á lista Innlent „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ Innlent Sýkna í málinu sem setti svip sinn á forsetakosningarnar Innlent Fleiri fréttir Sýkna í málinu sem setti svip sinn á forsetakosningarnar Sextán flugferðum aflýst Konan er fundin Þórður Snær afboðaði komu sína Hitamet féll Keppast við að tjá sig um skrif Þórðar: Kristrún taki stóra áhættu með að halda honum á lista Viðbrögð Sósíalista og VG við nýrri könnun og daggæsla hjá Arion Málaferlin auki gildi verksins og hann sé hvergi af baki dottinn Bein útsending: Utanríkisstefna á umbrotatímum Refsing milduð í stóra skútumálinu Sósíalistar færu ekki í stjórn sem ætlaði að selja Íslandsbanka Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Hjúkrunarfræðingar hafa skrifað undir samning Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Einkavæðing í heilbrigðiskerfinu: Skýr mörk á milli hægri og vinstri Lýsa eftir konu með heilabilun Samherji lagði listamanninn Odee Myndband sýnir umfang skriðanna í Eyrarhlíð Fimm sveitarstjórnarfulltrúar í Strandabyggð beðist lausnar Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Þinglok strax eftir helgina Glæný Maskínukönnun kynnt í hádegisfréttum Sammála um níkótínpúðana en ekki áfengissöluna Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Flateyringum ráðlagt að sjóða neysluvatn Maðurinn sem lögregla lýsti eftir er fundinn „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ „Nei, Áslaug Arna“ Grænlendingar fá Erling til að gera Grænland grænna Rúmar hundrað milljónir í þágu barna í Mosfellsbæ Sjá meira
Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent
Keppast við að tjá sig um skrif Þórðar: Kristrún taki stóra áhættu með að halda honum á lista Innlent
Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent
Keppast við að tjá sig um skrif Þórðar: Kristrún taki stóra áhættu með að halda honum á lista Innlent