Skoðun

„Hálfur þing­maður“ sak­laust bull, en hálfur sann­leikur al­var­legt mál

Ole Anton Bieltvedt skrifar

Flestir hægri öfgaflokkar í Evrópu voru í gegnum tíðina andstæðingar Evrópusambandsins, og leituðu allra leiða til að varpa rýrð á sambandið, þýðingu þess og starf.

Í millitíðinni hafa þessir flokkar, Svíþjóðar-demókratar, AfD, Þýzkalandi, „Frelsisflokkur“ Wilders, Hollandi, Front National/Le Pen, Frakklandi, og, nú síðast, Bræður Ítalíu/Giorgia Meloni, en hennar flokkur var í upphafi fasistaflokkur Mussolini, vent sínu kvæði í kross og lýst yfir stuðningi við ESB. Enda vart annað mögulegt, jafnvel ekki fyrir öfgamenn, en að átta sig á gífurlegri þýðingu ESB fyrir frelsi, velferð og öryggi Evrópu.

Undarlegt nokk, eru þó enn öfl í gangi hér, uppi á Íslandi, auðvitað allra yzt á hægri kantinum - væru væntanlega í Bræðrum Ítalíu, með anda Mussolini svífandi yfir vötnunum, ef þar væru – að rembast við, eins og rjúpa við staur, að reyna að varpa totryggilegu ljósi á ESB.

Er þar engu til sparað, ekki bara í hálfum sannleika, heldur beinlínis í rangfærslum og ósannindum.

Hjörtur nokkur J. Guðmundsson, sem titlar sig „sagnfræðing og alþjóðastjórnmálafræðing (MA í alþjóðasamskiptum með áherzlu á Evrópufræði og öryggis- og varnarmál)“, - mikill titill og góður það – fer þar fremstur í flokki, en eftir að hafa skifað greinar á yzta kanti hægri öfgaafla í 10 ár á Mogga, hrökk hann svo yfir á Vísi, þar sem hann skrifar ótt og títt, auðvitað í sama anda, mest um ómöguleika ESB, en inn á milli, skýtur hann inn smá lofi á Boris Johnson og Brexit - hann virðist þó hafa gleymt að lofsyngja Donald Trump í seinni tíð, enda ekki á hvers manns færi að að hefja þann þrjót til skýjanna á þessum síðustu og verstu tímum; fyrir hann.

Ég biðst forláts á því, að stytta titilinn góða í bara „sagnfræðing“, en sagfræðingurinn skrifaði grein hér á Vísi 7. desember undir fyrirsögninni „Með hálfan þingmann á Alþingi“.

Fyrir mér ekki sérlega gáfuleg fyrirsögn, mætti helzt kalla aulafyndni, en með þessari fyrirsögn vildi sagnfræðingurinn gera lítið úr þeirri frásögn minni í öðru blaði, að, ef við gengjum að fullu í ESB, myndum við fá 6 fulltrúa á Evrópuþingið.

Þetta fannst sagnfræðingnum ómerkilegt, slík aðkoma væri einskis virði, minna en 1% af þingmönnum, og jafngilti slíkt því, að menn réðu fyrir hálfum þingmanni á Alþingi.

Það sem sagnfræðingurinn skilur greinilega ekki, er, að afl manna byggist mest á einstaklingum, ekki hópum eða fjölda í hópi, en sagan sýnir, að einstaklingurinn, getur látið að sér kveða og haft víðtæk áhrif, jafnvel á heil þjóðfélög, ef því er að skipta.

Grunnorkan liggur í einstaklingnum, og er það kaldhæðnislega við þessa tilraun sagnfræðingsins til að varpa rýrð á mögulega 6 manna þingfulltrúatölu Íslands á Evrópuþinginu, að Malta, sem hefur líka bara 6 þingfulltrúa, á nú forseta þingsins, Roberta Metsola, og annað smáríki Lúxemborg, sem líka hefur bara 6 fulltrúa, átti forseta ráðherraráðsins, Jean-Claude Juncker, 2014-2019. Annað eins flopp.

Í nefndri grein sinni segir sagnfræðingurinn m.a. þetta: „ Vægi ríkja innan Evrópusambandsins, og þar með möguleikar þeirra á því að hafa áhrif innan sambandsins, fer fyrst og fremst eftir íbúafjölda þeirra. Því fámennari sem ríkin eru því minni möguleika eiga þau almennt á því að hafa áhrif á ákvarðanatöku stofnana Evrópusambandsins... Kæmi til þess að Ísland gengi í sambandið yrði landið fámennasta ríki þess og með vægi í samræmi við það“.

Og, svo þetta: „ ...einróma samþykki einstakra ríkja Evrópusambandsins heyrir nánast sögunni til...“. Fullyrðir hann hér, að neitunarvald einstakra ríkja hafi að mestu verið afnumið 2009.

Við skulum nú sjá, hvað satt er og rétt í þessum fullyrðingum:

Þó að við séum nú þegar komin langleiðina inn í ESB, er möguleg full og formleg aðild feykilega stórt mál fyrir okkur, vegna þess, að fyrst með fullri aðild fengjum við setu við borðið, aðstöðu til áhrifa og valda innan sambandsins, með okkar eigin ráðherra, kommissar, eins og hin aðildarríkin, nú 27 - hvert, fjölmennt eða fámennt, hefur bara einn ráðherra – og 6 þingmönnum á Evrópuþingið, fulltrúa í ráð og nefndir, og, það, sem mest um vert væri, í raun alveg afgerandi, fullu neitunarvaldi til jafns við alla aðra, hvað varðar alla veigamikla stefnumótun og allar stærri ákvarðanir ríkjasambandsins.

Neiturnarvaldið nær til þessara málaflokka, sem auðvitað eru þeir langstærstu og þýðingarmestu:

  1. Skattlagning
  2. Fjárhagsáætlanir og fjármálaskuldbindingar
  3. Félagsleg vernd og öryggi almennings
  4. Samningar og ákvarðanir um upptöku nýrra aðildarríkja
  5. Öryggis- og varnarmál
  6. Samskipti og samningar ESB við önnur ríki
  7. Sameiginleg löggæzla sambandsríkjanna.

Ekkert mál í þessum þýðingarmiklu málaflokkum getur farið í gegn, eða hlotið samþykki til framkvæmdar, nema öll aðildarríkin, og, þá, líka við, ef við værum orðnir aðilar, myndum samþykkja.

Með þessu fengjum við í hendur gífurlegt áhrifavald á gang mála og þróun sambandsins. Þessu neitunarvaldi er heldur ekki hægt að breyta, hvað þá að draga úr því eða fella það niður, nema að öll aðildarríkin samþykki.

Varðandi helztu valdastöður í ESB, þá ræður einstaklingurinn, hæfni hans og geta, en ekki þjóðin eða stærð hennar, sem að baki stendur. Í tíu ár, eða frá 2004 til 2014, var José Manuel Barroso, frá Portúgal, 10 milljón manna þjóð, forseti ráðherraráðsins, og, eins og fyrr greinir, var Jean-Claude Juncker, frá smáríkinu Lúxumborg, forseti ráðherraráðsins frá 2014 til 2019.

Allt tal um, að stóru ríkin ráði öllu í ESB, er því algjör fjarstæða. Með fullri aðild fengjum við stórfelldan aðgang að áhrifum og völdum, en í dag, þó að við séum með EES-samninginn og aðild að Schengen-samkomulaginu, höfum við nær ekkert um það að segja.

Vert er líka að minna á, að hlutur kvenna í ESB er mikill, nú á tímum jafnréttis og kvenréttis, en, eins og fyrr greinir, var Roberta Metsola, 43ja ára lögfræðingur frá smáríkinu Möltu, nýlega kjörin forseti Evrópuþingsins, en fyrir var Ursula von der Leyen forseti ráðherraráðsins og Christine Lagarde forseti Evrópska Seðlabankans.

Það væri kannske ráð fyrir sagnfræðinginn, að snúa sér að einhverju öðru, nema sérstaklega vel sé greitt.

Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður og stjórnmálarýnir.




Skoðun

Sjá meira


×