Innlent

Telja lokun Sogns hafa al­var­­legar af­­leiðingar fyrir fanga, að­stand­endur og sam­­fé­lagið

Auður Ösp Guðmundsdóttir skrifar
Sogn er annað af tveimur opnum úrræðum fyrir afplánun á Íslandi, og eina úrræði af því tagi sem konum stendur til boða.
Sogn er annað af tveimur opnum úrræðum fyrir afplánun á Íslandi, og eina úrræði af því tagi sem konum stendur til boða. Vísir/Magnús Hlynur

Fyrirhuguð lokun Sognar er ekki í takt við nýjustu rannsóknir og væri stórt skref aftur á bak í fangelsismálum á Íslandi. Þetta kemur fram í ályktun fagráðs Aðstoðar eftir afplánun vegna nýlegra frétta af hugsanlegri lokun fangelsisins að Sogni.

Sogn er annað af tveimur opnum úrræðum fyrir afplánun á Íslandi, og eina úrræði af því tagi sem konum stendur til boða. Fagráð verkefnisins Aðstoð eftir afplánun hjá Rauða krossinum lýsir yfir miklum vonbrigðum og verulegum áhyggjum vegna þessarar fyrirhuguðu lokunar.

Þungt rekstrarumhverfi

Fram kom í frétt Vísis í gær að fangelsinu að Sogni verður varanlega lokað ef ekki koma til auknar fjárheimildir til Fangelsismálastofnunar. Auk þess munu 23 fangelsispláss á Litla Hrauni hverfa, boðunarlistar til afplánunar munu lengjast og fyrningar refsingar munu aukast. Í dag eru ríflega þrjú hundruð dómþolar á boðunarlista til afplánunar í fangelsi en um 20-25% fangelsisplássa eru ekki nýtt í dag vegna fjárskorts.

Á minnisblaði dómsmálaráðuneytisins er tekið fram að rekstrarumhverfi fangelsiskerfisins á Íslandi hafi verið mjög þungt um margra ára skeið og hefur það kallað á miklar tilfæringar og gríðarlegt aðhald. Rekstrarvandi stofnunarinnar er nokkuð margþættur en ljóst er að uppsafnaður niðurskurður á grunnfjárheimildir stofnunarinnar vegur þar þyngst. Miðað við núverandi fjárhagsstöðu og rekstrarútlit það sem eftir lifir árs þarf að lágmarki 150 m.kr. á fjáraukalögum til að stofnunin geti með góðu móti byrjað næsta rekstrarár með þokkalega hreint borð fjárhagslega.

Fjölga þarf opnum úrræðum

Verkefnið Aðstoð eftir afplánun snýr að stuðningi við þau sem eru að ljúka afplánun. Lögð er áhersla á að það sé á ábyrgð okkar allra að styðja við einstaklinga í afplánun og þau sem koma úr afplánun með von um aukin lífsgæði þeirra og aðstandenda.

„Við erum eindregið þeirrar skoðunar að styrkja verði þennan málaflokk með fjölbreyttum stuðningsúrræðum og auknu námsframboði á meðan á afplánun stendur. Innleiða þarf betrunarstefnu í málaflokkinn og fjölga þarf opnum úrræðum eins og á Sogni, Kvíabryggju og á Vernd en ekki loka þeim eða takmarka,“ segir í fyrrnefndri ályktun fagráðsins.

Fagráðið leggur til að Ísland feti í fótspor nágrannaþjóða okkar á Norðurlöndunum í fangelsismálum og auki möguleika dómþola á afplánun í opnun fangelsum og utan fangelsa eins og með samfélagsþjónustu. Mikilvægt sé að einstaklingar séu í jákvæðum tengslum við fjölskyldu, börn sín og vini og eigi góðan möguleika á fjölbreyttum stuðningsúrræðum á meðan afplánun stendur.

Hægt að draga úr endurkomum

Þá bendir fagráðið á að rannsóknir sýni ítrekað að þau sem rækta fjölskyldutengsl, býðst að vera virk, stunda vinnu eða nám á meðan afplánun stendur gengur mun betur að fóta sig í samfélaginu eftir að afplánun lýkur og dregur það m.a. úr endurkomu í fangelsi.

Fagráðið hvetur ráðamenn til að endurskoða ákvörðun sína um að loka opna fangelsinu á Sogni. „Við teljum að lokun á slíku opnu fangelsi muni hafa alvarlegar afleiðingar á einstaklinga í afplánun, aðstandendur þeirra og samfélagið allt.“

Undir ályktunina rita Arndís Vilhjálmsdóttir, geðhjúkrunarfræðingur M.Sc, Auður Guðmundsdóttir, verkstjóri hjá Fangelsismálastofnun ríkisins, Bjarnheiður P. Björgvinsdóttir, verkefnastjóri Aðstoðar eftir afplánun RKÍ, Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, félags fanga á Íslandi, Helgi Gunnlaugsson, afbrotafræðingur og prófessor í félagsfræði við Háskóla Íslands, Sigríður Ella Jónsdóttir, deildarstjóri Rauða krossins í Hafnarfirði, Garðabæ og Kópavogi, Svala Jóhannesdóttir, sérfræðingur í skaðaminnkun og fjölskyldufræðingur hjá Heilshugar.


Tengdar fréttir

Sogni lokað í byrjun árs ef ekki koma til auknar fjár­heimildir

Fangelsinu að Sogni verður varanlega lokað ef ekki koma til auknar fjárheimildir til Fangelsismálastofnunar. Auk þess munu 23 fangelsispláss á Litla Hrauni hverfa, boðunarlistar til afplánunar munu lengjast og fyrningar refsingar munu aukast. Í dag eru ríflega þrjú hundruð dómþolar á boðunarlista til afplánunar í fangelsi en um 20-25% fangelsisplássa eru ekki nýtt í dag vegna fjárskorts.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×