Innlent

Hvítabirnir hörfa norðar vegna þynningar á norðurskautsísnum

Heimir Már Pétursson skrifar
Vísindamenn í MOSAIC leiðangrinum á Norðurskautið frá haustinu 2019 til haustsins 2020 rákust mjög oft á hvítabirni á ísnum.
Vísindamenn í MOSAIC leiðangrinum á Norðurskautið frá haustinu 2019 til haustsins 2020 rákust mjög oft á hvítabirni á ísnum. Alfred Wegener stofnunin

Hvítabirnir á Norðuríshafinu sækja sífellt norðar vegna þess hvað ísinn sunnar á hafinu þynnist hratt. Einn vísindamanna MOSAIC leiðangursins, sem lét skip sitt reka í eitt ár í gegnum ísbreiðuna, segir enn mögulegt að snúa þróuninni við en til þess hafi mannkynið skamman tíma.

Frétt Stöðvar 2:

Þýsk ísbrjóturinn og rannsóknarskipið Pólstjarnan var meðal annars látið reka með norðurskautsísnum í MOSAIC verkefninu veturinn 2019 til 2020 á meðan hundruð vísindamanna frá tuttugu löndum sinntu rannsóknum.

Vísindamenn létu þýska ísbrjótinn og rannsóknarskipið Pólstjörnuna reka með norðurskautsísnum og var það í fyrsta skipti sem það var gert að vetri til.Alfred Wegener stofnunin

„Fyrst tókum við eftir því að rekið var mun hraðara en fyrir áratugum. Við fórum í raun í kjölfar leiðangurs Fridjofs Nansens fyrir 130 árum sem hann fór á tréskipi. Hann þurfti þrjú ár til að reka í gegnum norðurskautsísinn en það tók okkur aðeins eitt ár. Það er vegna þess að ísinn er miklu þynnri, miklu yngri, meira hreifanlegur og rekur hraðar," segir Dr Markus Rex prófessor í loftslagseðlisfræði við Podsdam háskóla sem tók þátt í skipulaginu MOSAIC leiðangursins og tók einnig þátt í honum.

Leiðangursfólk rakst meðal annars á fjölskyldur hvítabjarna með húna sem fæddust vorið sem leiðangurinn stóð yfir.Alfred Wegener stofnunini

Þessar afleiðingar loftslagsbreytinganna væru ekki góðar fréttir fyrir hvítabirni sem öfluðu sér lífsviðurværis á ísnum. Enn væri hægt að snúa þróuninni við en mannkynið hefði skamman tíma til þess. Leiðangursfólk á Pólstjörnunni hefði átti marga fundi með ísbjörnum.

Dr. Markus Rex einn af leiðangursstjórum Pólstjörnunnar segir enn hægt að snúa þynningu norðurskautsíssins við en mannkynið hafi ekki langan tíma til þess.Stöð 2/Egill

„Á þessu ári fengum við um sextíu heimsóknir frá hvítabjörnum alla leið í rannsóknarbúðir okkar. Það var stöðug áskorun að halda öllum öruggum á ísnum á meðan þessi dýr voru í nágrenninu," segir Rex.

Vísindamenn hafi oft átt fótum sínum fjör að launa undan hraðskreiðum ísbjörnum

„Margoft. Við urðum mjög oft að yfirgefa ísinn vegna þess að hvítabirnir nálguðust. Það kom að því að við þróuðum ferla þannig að við gætum unnið öðrum meginn við skipið á meðan birnir voru á veiðum hinum meginn við það," segir Rex.

Stundum voru vísindamenn að störfum öðrum meginn við rannsóknarskipið á meðan hvítabirnir voru á veiðum hinum megin við það.Alfred Wegener stofnunin

Hvítabjarnastofninn á mið-norðurskautshafinu væri enn vel haldinn.

„Þarna er mjög heilbrigt samfélag hvítabjarna. Við sáum mjög vel nærð dýr. Einnig fjölskyldur hvítabjarna með húna sem fæddust vorið sem leiðangurinn stóð yfir," segir Rex.

Björninn kunni best við sig á þunnum ís sem auðveldi þeim selveiðar. En nú þynnist ísinn hratt og björninn leiti því norðar en áður.

„Og þynning er aðeins fyrsta skrefið að því að ísinn hverfi. Þannig að framtíðin lítur ekki vel út fyrir hvítabirnina," segir Markus Rex.


Tengdar fréttir

Hvernig og hvaðan koma orku­skiptin?

Stjórnvöld hafa metnaðarfullar áætlanir í loftslagsmálum og stefna að kolefnishlutleysi og fullum orkuskiptum árið 2040 Augljóst er að orkufyrirtæki þjóðarinnar, öflugasta orkufyrirtæki landsins sem vinnur um 70% af allri raforku hér á landi, getur gegnt lykilhlutverki í að hrinda þeim áætlunum í framkvæmd.

Tvö­falda þarf orku­fram­leiðsluna vegna orku­skiptanna

Tvöfalda þarf orkuframleiðslu í landinu á næstu átján árum til að ná fram markmiðum um orkuskipti miðað við núverandi orkunýtingu Íslendinga. Umhverfis- orku- og loftslagsráðherra segir að flókið geti reynst að ná fram nauðsynlegri pólitískri samstöðu um þetta en telur alla sammála um markmiðin.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×