Innlent

Horft verði til þyngdar í aðgerðum sem eiga að skila ríkissjóði fimmtán milljörðum

Tryggvi Páll Tryggvason skrifar
Lagt hefur verið til að flýta innleiðingu gjaldtöku til að vega á móti yfirstandandi tekjutapi vegna umferðar og eldsneytis.
Lagt hefur verið til að flýta innleiðingu gjaldtöku til að vega á móti yfirstandandi tekjutapi vegna umferðar og eldsneytis. Vísir/Vilhelm

Meirihluti fjárlaganefndar leggur til að meðal annars verði horft til þyngdar ökutækja þegar kemur að boðaðri endurskoðun á skattlagningu á umferð og ökutæki. Reiknað er með að flýting á innleiðingu nýrra gjalda vegna umferðar og eldsneytis skili ríkissjóði fimmtán milljörðum á árunum 2023 til 2027. Meirihluti nefndarinnar telur að ekki sé hægt að horfa mikið lengur framhjá því að núverandi fyrirkomulag komi niður á viðhaldi vega.

Í síðustu viku kynnti ríkisstjórnin aðgerðir til að vinna gegn þenslu og verðbólgu í hagkerfinu, með breytingum á fjárlagaáætlun 2023-2027. Lagt var til að flýta innleiðingu gjaldtöku til að vega á móti yfirstandandi tekjutapi vegna umferðar og eldsneytis, sem leiðir meðal annars af mikilli fjölgun vistvænna bifreiða.

Skattlagning umferðarinnar mikilvæg innviðum

Tekjur ríkissjóðs af skattlagningu ökutækja hafa dregist saman og munu að óbreyttu halda áfram að lækka.

Ýmis gjöld eru lögð á bifreiðar sem ganga fyrir jarðefnaeldsneyti eins og almenn vörugjöld, sérstakt vörugjald, kolefnisgjald, flutningsjöfnunargjald og virðisaukaskattur. Að auki koma síðan bifreiðagjald og úrvinnslugjald, mismunandi eftir bíltegundum.

Rafknúin ökutæki hafa verið með verulegar ívilnanir bæði varðandi vörugjöld og virðisaukaskatt

Ríkissjóður getur hins vegar ekki hætt að hafa tekjur af umferðinni. Framlag frá henni er nauðsynlegt til að viðhalda innviðum.

Eigendur vistvænna bíla greiða takmarkað fyrir notkun vegakerfisins

Komið var inn á þetta í fjármálaáætlun 2023-2027. Þar sagði að unnið væri að því að innleiða einfaldara og skilvirkara tekjuöflunarkerfi.

Frá Sólheimasandi á Suðurlandi.Vísir/Vilhelm

Þar kom einnig fram að þrátt fyrir jákvæð áhrif orkuskipta í samgöngum væri það einnig áskorun fyrir tekjöflun ríkissjóðs.

„[V]egna þess að í núverandi kerfi greiða eigendur vistvænna bifreiða takmarkað fyrir notkun vegakerfisins,“ segir í fjármálaáætluninni.

Sem fyrr segir hefur fjármálaráðherra lagt til að flýta innleiðingu gjaldtöku til að vega á móti yfirstandandi tekjutapi vegna umferðar og eldsneytis. Tillögurnar verða nánar útfærðar í fjárlagafrumvarpi fyrir árið 2023.

Í nefndaráliti meirihluta fjárlaganefndar, þar sem lagt hefur fram ýmsar breytingar á fjárlagaáætlun, er fjallað stuttlega um nauðsyn þess að endurskoða þetta kerfi.

„Veruleg eftirgjöf tekna af ökutækjum og ákveðið skattleysi á afnotum af vegakerfi landsins er verulegt ef miðað er við fyrra fyrirkomulag skattlagningar. Þó að ekki liggi fyrir nákvæm greining á þeirri eftirgjöf er um verulegar fjárhæðir að ræða,“ segir í álitinu.

Reikna með fimmtán milljörðum næstu fimm árin

Þar kemur fram að ekki megi draga að ljúka þessari endurskoðun, ekki sé hægt að horfa lengur framhjá því að ökutæki sem „greiði“ ekki fyrir afnot af vegum komi niður á viðhaldi þeirra.

Meirihlutinn leggur til að við breytta skattlagningu verði meðal annars horft til þyngdar ökutækja samhliða því að gætt sé að jafnræði við skattlagninguna.

Fær ríkisstjórnin það heimaverkefni að koma með breytingar strax í næstu fjárlögum sem endurspegli notkun allra ökutækja á vegakerfinu. 

Reiknað er með af flýting á innleiðingu slíkra gjalda muni skila ríkissjóði 15,1 milljarði króna til ársins 2027. 3,4 milljörðum á næsta ári, 3,2 milljörðum árið 2024, 3,0 milljörðum árið 2025, 2,8 milljörðum árið 2026 og 2,7 milljörðum árið 2027.


Tengdar fréttir

Lækkun af­sláttar í frí­höfn liður í að­gerðum gegn þenslu

Fjármála- og efnahagsráðherra lagði tillögur að breytingum á fjármálaáætlun fyrir fjárlaganefnd í dag, sem ætlað er að vinna gegn þenslu og verðbólgu í hagkerfinu. Meðal tillagðra breytinga á tekjuhlið ríkissjóðs er lækkun á afslætti á áfengisgjaldi og tóbaksgjaldi í fríhöfninni.

Lagt til að fleiri raf­bílar njóti niður­fellingar virðis­auka­skatts

Fjármála- og efnahagsráðherra leggur til að þeim rafmagnsbílum sem geta fengið ívilnun í formi niðurfellingar virðisaukaskatts verði fjölgað úr 15 þúsund í 20 þúsund. Þetta kemur fram í drögum að nýju frumvarpi til laga um virðisaukaskatt sem birt hefur verið í Samráðsgátt stjórnvalda.

Bjarni boðar nýtt álagningakerfi á græn ökutæki

Fjármálaráðherra segir nauðsynlegt að innleiða nýtt álagningarkerfi fyrir bifreiðar sem ekki væru drifnar áfram af jarðefnaeldsneyti. Fyrstu skrefin verði vonandi stigin á næsta eða þarnæsta ári. Ríkissjóður geti ekki verið án tekna af umferðinni til að standa undir viðhaldi og uppbyggingu innviða hennar.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×