Einkabíllinn eflir lýðheilsu, velsæld og menningarstarf Anna Björg Hjartardóttir skrifar 4. maí 2022 07:16 Einkabílum fjölgaði verulega um og eftir 1970 og olli byltingu í þjóðfélaginu er varðar afköst, tímasparnað og möguleika að stunda margvíslega menningarstarfsemi, félagsstarf og nám sem varð auðveldara jafnframt vinnu og heimilishaldi. Höfuðborgarsvæðið er stórt og starfrækt er gróskumikið menningar og félagsstarf, að líkum eru þúsundir manna sem sækja æfingar og menningarstarf eftir vinnu alla virka daga vikunnar, allt gerlegt vegna almennrar bílaeignar. Að borgaryfirvöld stefni einbeitt að bíllausu samfélagi án einkabíla og koma eigi meirihluta borgarbúa í strætó er í huga flestra íbúa á pari við að fara 50-70 ár aftur í tímann, nánast að nota hesta aftur sem samgöngutæki. Yfirdrifin samlíking? Nei í raun ekki, veðurfar, tíminn, vinnan og miklar vegalengdir gerir einkabílinn að undirstöðu flestra daglegra athafna. Nútíma fólki er mögulegt að afkasta meiru, eiga meiri tíma í samverustundir með fjölskyldu og vinum, rækta líkamann og andlega heilsu sína. Það gerir fólk með tímasparnaði sem einkabílinn veitir að hægt er t.d. að komast í sund og margvíslega líkamsrækt og heilsueflingu fyrir eða eftir vinnu. Það eitt eflir heilsu og sparar heilbrigðiskerfinu mikið. Þúsundir fólks notar jafnframt einkabílinn til að aðstoða aldraða foreldra sína eða aðra ættinga með innkaup, keyra þau í sjúkraþjálfun, læknis og í afþreyingu jafnframt að veita hvort öðru félagskap, rækta tengsl og tilfinningalega umhyggju. Einkabílinn nýtist sem veigamikill fjárhagslegur stuðningur frá almenningi við samfélagið og gríðarlegur sparnaðar fyrir velferðarkerfið og heilbrigðisþjónustuna. Ótalið er allt menningar- og tómstundastarf sem er háð einkabílnum, kórastarf, tónlistaræfingar, námskeið, starfsemi félagssamtaka, vina og fjölskylduhittingar, allt þetta auðgar líf fólks og frelsi til að nýta tíma sinn að vild. Einkabíllinn eflir lýðheilsu Einkabílinn stuðlar að auknu og bættu heilsufari á margan hátt, dregur án vafa mikið úr vetrarpestum því margir þola vart að fara heilan vetur út í slagveður og frost, komast langar leiðir og bíða eftir strætó jafnvel með smábörn á leið í og úr dagvistun. Heitur þægilegur bíll má ætla að fækki fjarveru frá vinnu, skóla og dregur úr lasleika yngri sem eldri. Mikilvægi einkabílsins hvað varðar smitvarnir er líka töluvert, því líkurnar á að smitast í troðnum almenningsvögnum á annatímum eru án vafa miklu meiri. Einkabílinn virkar eins og súrefnisgjöf fyrir efnahagslíf þjóðarinnar og er að spara borginni milljarða, eflir heilsu, lífsgæði og hamingju fólks. Stór hluti af grunnstarfsemi borgarinnar myndi lamast án einkabílsins. Daglega tapast mikil verðmæti á því að fólkið sem heldur þjóðfélaginu og efnahagslífinu gangandi sitja föst í umferðateppum á leið til og frá vinnu, skóla eða við að sækja börnin sín í dagvistun. Skynsamlegast er að borgin leggi kapp á að greiða för einkabíla eins og kostur er og hraða umferðarflæðinu með því að koma á litlum hringtorgum, mislægum gatnamótum, besta umferðarljósastýringar og skipta út gönguljósumfyrir brýr eða undirgöng á stofnleiðum fyrir gangandi og rafskútur. Milljarðar í súginn Ríkið hefur lagt 900 milljónir árlega s.l. 10 ár í tilraunaverkefni á höfuðborgarsvæðinu, markmiðið að Strætó nái að auka farþegafjölda úr 4% upp í 12% en það hefur ekki tekist. Nú þegar verkefninu er lokið hefur ekkert gerst farþegafjöldinn er enn um 4% en samt á að þrjóskast við. Raunveruleikinn er að meirihluti almennings vill ekki eða getur alls ekki nýtt sér almennings samgöngur. Stefna núverandi borgaryfirvalda mun engu breyta um það, ekki heldur vegatollar eða götuþrengingar. Fólk er til í að neita sér um margar nauðsynjar, jafnvel skera niður í mat við sig frekar en að sleppa einkabílnum. Borgin á að greiða för fólks og auðvelda umferðaflæði Með skipulögðum þrengingum og töfum á för einkabílsins er búin til skortur á tíma og verðmætum, bæði mannlegum og fjárhagslegum, það er verulega alvarlegt mál. Allir flokkar í framboði verða að svara hvernig voga kjörnir fulltrúar sér á launum og í umboði frá almenningi að leggja stein í götu þess fólks sem leggur svo mikið af mörkum og heldur samfélaginu uppi. Þetta þarf að stöðva strax með nýjum meirihluta í borgarstjórn. Gerræðisleg stjórnun án valfrelsis um ferðamáta leiðir til stöðnunar og hindrar frumkvæði fólks að geta lagt af mörkum til að skapa gott og heilbrigt samfélag. Hlutverk borgarfulltrúa á að vera að hlusta eftir vilja og þörfum íbúanna, létta fólki lífið, mynda trygga umgjörð um daglegt líf fólks, veita góða grunnþjónustu, stuðla að framförum og frelsi fólks til að velja sjálft lífstíl og ferðamáta sem eflir samfélagið, heimilin og lífsgæði. Látum ekki taka af okkur ferðafrelsið, höfnum vegatollum Ábyrg framtíð hafnar Borgarlínunni sem er þegar orðin úrelt áður en framkvæmdir eru hafnar. Hafnar alfarið vegatollum sem ætlað er að kosta Borgarlínuna, greiða á för einkabílsins eins og kostur er, um leið og við bætum umferðarflæðið fyrir einkabílinn batnar það að sama skapi fyrir strætisvagna. Sinna ber grunnþjónustunni betur, hreinsa göturnar oftar og leggja sterkara endingabetra slitlag á göturnar og tryggja greiðfæra umferð. Það er sjálfsögð þjónusta og lágmarks virðing og þakklæti við borgarbúa fyrir þeirra ómetanlega framlag og sparnað til samfélagsins. Höfundur er framkvæmdastjóri og skipar 2. sæti fyrir Ábyrga framtíð í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2022 Ábyrg framtíð Mest lesið Rekin út fyrir að vera kennari Álfhildur Leifsdóttir Skoðun Með baunabyssu í kennaraverkfalli Ólafur Hauksson Skoðun Vanvirðing við einkaframtakið og verðmætasköpun Bessí Þóra Jónsdóttir Skoðun Við þurfum að tala um Bálstofuna Matthías Kormáksson Skoðun Verðum að rannsaka hvað gerðist í Covid Hildur Þórðardóttir Skoðun Það þarf meiri töffara í okkur Davíð Már Sigurðsson Skoðun Samfylkingin ætlar ekki að hækka tekjuskatt Alma D. Möller Skoðun Á að banna rauða jólasveininn? Stefán Vagn Stefánsson Skoðun Treystir þú konum? Hópur 72 kvenna úr sex stjórnmálaflokkum Skoðun Unga fólkið og frjósemi María Rut Baldursdóttir,Sigríður Auðunsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sá „óháði“ kemur til byggða Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Vegið að framtíð ungs vísindafólks á Íslandi Katrín Möller,Svava Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Trúðslæti eða trúverðugleiki Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Rekin út fyrir að vera kennari Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Lögreglumenn samningslausir mánuðum saman og án verkfallsréttar Fjölnir Sæmundsson skrifar Skoðun Hver vill kenna? Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Við þurfum að tala um Bálstofuna Matthías Kormáksson skrifar Skoðun Vanvirðing við einkaframtakið og verðmætasköpun Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin ætlar ekki að hækka tekjuskatt Alma D. Möller skrifar Skoðun Hvað eiga eldri borgarar að kjósa? Hjördís Hendriksdóttir skrifar Skoðun Við erum að ná árangri Ásmundur Einar Daðason skrifar Skoðun Verðum að rannsaka hvað gerðist í Covid Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Ég og amma mín sem er dáin Lovísa Oktovía Eyvindsdóttir skrifar Skoðun Spegill eða stjórntæki? Hlutverk skoðanakannana og almenningsálits í stefnumótun og stjórnmálum Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Með baunabyssu í kennaraverkfalli Ólafur Hauksson skrifar Skoðun Hver tilheyrir hverjum? Kristín Davíðsdóttir skrifar Skoðun Það þarf meiri töffara í okkur Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Unga fólkið og frjósemi María Rut Baldursdóttir,Sigríður Auðunsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum frelsi til handfæraveiða – eflum sjávarbyggðirnar Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verja þarf friðinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Mannsæmandi lífeyrislaun strax Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Munu bara allir fá dánaraðstoð? Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Billy bókahilla og börnin mín Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Á að banna rauða jólasveininn? Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Er skárra að kasta upp um dómsniðurstöðuna en að dómarinn dæmi? Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Píratar hafa metnaðarfyllstu umhverfis- og loftslagsstefnuna Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Svör við atvinnuumsóknum – Ákall til atvinnurekenda Valgerður Rut Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umræða á villigötum Diljá Matthíasardóttir skrifar Sjá meira
Einkabílum fjölgaði verulega um og eftir 1970 og olli byltingu í þjóðfélaginu er varðar afköst, tímasparnað og möguleika að stunda margvíslega menningarstarfsemi, félagsstarf og nám sem varð auðveldara jafnframt vinnu og heimilishaldi. Höfuðborgarsvæðið er stórt og starfrækt er gróskumikið menningar og félagsstarf, að líkum eru þúsundir manna sem sækja æfingar og menningarstarf eftir vinnu alla virka daga vikunnar, allt gerlegt vegna almennrar bílaeignar. Að borgaryfirvöld stefni einbeitt að bíllausu samfélagi án einkabíla og koma eigi meirihluta borgarbúa í strætó er í huga flestra íbúa á pari við að fara 50-70 ár aftur í tímann, nánast að nota hesta aftur sem samgöngutæki. Yfirdrifin samlíking? Nei í raun ekki, veðurfar, tíminn, vinnan og miklar vegalengdir gerir einkabílinn að undirstöðu flestra daglegra athafna. Nútíma fólki er mögulegt að afkasta meiru, eiga meiri tíma í samverustundir með fjölskyldu og vinum, rækta líkamann og andlega heilsu sína. Það gerir fólk með tímasparnaði sem einkabílinn veitir að hægt er t.d. að komast í sund og margvíslega líkamsrækt og heilsueflingu fyrir eða eftir vinnu. Það eitt eflir heilsu og sparar heilbrigðiskerfinu mikið. Þúsundir fólks notar jafnframt einkabílinn til að aðstoða aldraða foreldra sína eða aðra ættinga með innkaup, keyra þau í sjúkraþjálfun, læknis og í afþreyingu jafnframt að veita hvort öðru félagskap, rækta tengsl og tilfinningalega umhyggju. Einkabílinn nýtist sem veigamikill fjárhagslegur stuðningur frá almenningi við samfélagið og gríðarlegur sparnaðar fyrir velferðarkerfið og heilbrigðisþjónustuna. Ótalið er allt menningar- og tómstundastarf sem er háð einkabílnum, kórastarf, tónlistaræfingar, námskeið, starfsemi félagssamtaka, vina og fjölskylduhittingar, allt þetta auðgar líf fólks og frelsi til að nýta tíma sinn að vild. Einkabíllinn eflir lýðheilsu Einkabílinn stuðlar að auknu og bættu heilsufari á margan hátt, dregur án vafa mikið úr vetrarpestum því margir þola vart að fara heilan vetur út í slagveður og frost, komast langar leiðir og bíða eftir strætó jafnvel með smábörn á leið í og úr dagvistun. Heitur þægilegur bíll má ætla að fækki fjarveru frá vinnu, skóla og dregur úr lasleika yngri sem eldri. Mikilvægi einkabílsins hvað varðar smitvarnir er líka töluvert, því líkurnar á að smitast í troðnum almenningsvögnum á annatímum eru án vafa miklu meiri. Einkabílinn virkar eins og súrefnisgjöf fyrir efnahagslíf þjóðarinnar og er að spara borginni milljarða, eflir heilsu, lífsgæði og hamingju fólks. Stór hluti af grunnstarfsemi borgarinnar myndi lamast án einkabílsins. Daglega tapast mikil verðmæti á því að fólkið sem heldur þjóðfélaginu og efnahagslífinu gangandi sitja föst í umferðateppum á leið til og frá vinnu, skóla eða við að sækja börnin sín í dagvistun. Skynsamlegast er að borgin leggi kapp á að greiða för einkabíla eins og kostur er og hraða umferðarflæðinu með því að koma á litlum hringtorgum, mislægum gatnamótum, besta umferðarljósastýringar og skipta út gönguljósumfyrir brýr eða undirgöng á stofnleiðum fyrir gangandi og rafskútur. Milljarðar í súginn Ríkið hefur lagt 900 milljónir árlega s.l. 10 ár í tilraunaverkefni á höfuðborgarsvæðinu, markmiðið að Strætó nái að auka farþegafjölda úr 4% upp í 12% en það hefur ekki tekist. Nú þegar verkefninu er lokið hefur ekkert gerst farþegafjöldinn er enn um 4% en samt á að þrjóskast við. Raunveruleikinn er að meirihluti almennings vill ekki eða getur alls ekki nýtt sér almennings samgöngur. Stefna núverandi borgaryfirvalda mun engu breyta um það, ekki heldur vegatollar eða götuþrengingar. Fólk er til í að neita sér um margar nauðsynjar, jafnvel skera niður í mat við sig frekar en að sleppa einkabílnum. Borgin á að greiða för fólks og auðvelda umferðaflæði Með skipulögðum þrengingum og töfum á för einkabílsins er búin til skortur á tíma og verðmætum, bæði mannlegum og fjárhagslegum, það er verulega alvarlegt mál. Allir flokkar í framboði verða að svara hvernig voga kjörnir fulltrúar sér á launum og í umboði frá almenningi að leggja stein í götu þess fólks sem leggur svo mikið af mörkum og heldur samfélaginu uppi. Þetta þarf að stöðva strax með nýjum meirihluta í borgarstjórn. Gerræðisleg stjórnun án valfrelsis um ferðamáta leiðir til stöðnunar og hindrar frumkvæði fólks að geta lagt af mörkum til að skapa gott og heilbrigt samfélag. Hlutverk borgarfulltrúa á að vera að hlusta eftir vilja og þörfum íbúanna, létta fólki lífið, mynda trygga umgjörð um daglegt líf fólks, veita góða grunnþjónustu, stuðla að framförum og frelsi fólks til að velja sjálft lífstíl og ferðamáta sem eflir samfélagið, heimilin og lífsgæði. Látum ekki taka af okkur ferðafrelsið, höfnum vegatollum Ábyrg framtíð hafnar Borgarlínunni sem er þegar orðin úrelt áður en framkvæmdir eru hafnar. Hafnar alfarið vegatollum sem ætlað er að kosta Borgarlínuna, greiða á för einkabílsins eins og kostur er, um leið og við bætum umferðarflæðið fyrir einkabílinn batnar það að sama skapi fyrir strætisvagna. Sinna ber grunnþjónustunni betur, hreinsa göturnar oftar og leggja sterkara endingabetra slitlag á göturnar og tryggja greiðfæra umferð. Það er sjálfsögð þjónusta og lágmarks virðing og þakklæti við borgarbúa fyrir þeirra ómetanlega framlag og sparnað til samfélagsins. Höfundur er framkvæmdastjóri og skipar 2. sæti fyrir Ábyrga framtíð í Reykjavík.
Skoðun Lögreglumenn samningslausir mánuðum saman og án verkfallsréttar Fjölnir Sæmundsson skrifar
Skoðun Spegill eða stjórntæki? Hlutverk skoðanakannana og almenningsálits í stefnumótun og stjórnmálum Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson skrifar
Skoðun Er skárra að kasta upp um dómsniðurstöðuna en að dómarinn dæmi? Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Píratar hafa metnaðarfyllstu umhverfis- og loftslagsstefnuna Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar