Erlent

Grípa til umfangsmikilla refsiaðgerða en ganga ekki eins langt og sumir myndu vilja

Fanndís Birna Logadóttir skrifar
Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, Joe Biden Bandaríkjaforseti, og Boris Johnson, forsætisráðherra Bretlands, tilkynntu um refsiaðgerðir í dag.
Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, Joe Biden Bandaríkjaforseti, og Boris Johnson, forsætisráðherra Bretlands, tilkynntu um refsiaðgerðir í dag. Samsett/AP

Leiðtogar Bandaríkjanna, Bretlands og Evrópusambandsins tilkynntu síðdegis um refsiaðgerðir gegn Rússum vegna innrásarinnar í Úkraínu. Þrátt fyrir að ríkin fullyrða að þeirra aðgerðir séu þær hörðustu og umfangsmestu í sögunni var ekki ákveðið að loka fyrir aðgengi Rússa að alþjóðlega SWIFT-greiðslukerfinu, sem flestir eru sammála um að myndi reynast mikið högg. 

Hver þjóðarleiðtoginn á fætur öðrum hefur í dag gefið út yfirlýsingar vegna innrásar Rússlands inn í Úkraínu sem hófst í nótt og fordæma þar aðgerðir Vladímírs Pútíns Rússlandsforseta. Átök hafa brotist út víða í Úkraínu og sækja Rússar að úr öllum áttum. Um 100 þúsund manns hafa þurft að flýja Úkraínu frá því að innrásin hófst, að sögn Sameinuðu þjóðanna. 

Í kvöld náðu Rússar stjórn yfir Chernobyl kjarnorkuverinu og sagðist varnamálaráðuneyti Rússlands segist hafa ónýtt flugherafla Úkraínumanna. Úkraínumenn náðu aftur stjórn yfir Hostomel flugvellinum í norðurhluta Kænugarðs eftir mikil átök. 

Boris Johnson, forsætisráðherra Bretlands, greindi frá því í dag að eignir yfir 100 rússneskra aðila og stofnanna í Bretlandi verði frystar og að rússneskum bönkum yrði meinað að eiga viðskipti innan Bretlands. Einnig yrðu takmarkanir réttindum Rússa til inn- og útflutnings.

Þá tilkynnti Johnson sömuleiðis um löggjöf sem að myndi koma í veg fyrir að rússnesk fyrirtæki gætu beitt sér á breskum viðskiptamarkaði og lagði til að rússneskum fyrirtækjum yrði meinað aðgangur að SWIFT alþjóðabankakerfinu, sem myndi reynast mikið högg fyrir Rússa. 

Johnson hafði áður reynt að sannfæra leiðtoga G7 ríkjanna að útiloka Rússa frá SWIFT en það ekki tekist.

Að sögn Johnsons er um að ræða „umfangsmestu efnahagsþvinganir sem Rússland hefur séð“ en þær voru alls tíu talsins.

„Pútín mun standa eftir dæmdur í augum heimsins og sögunnar. Hann mun aldrei geta þvegið blóð Úkraínu af höndum sér,“ sagði Johnson við þingmenn í dag.

Biden sagði Rússa eftir að sjá afleiðingarnar

Skömmu eftir að Bretar höfðu tilkynnt um sínar refsiaðgerðir ávarpaði Joe Biden Bandaríkjaforseti þjóð sína og lagði til sambærilegar refsiaðgerðir og Bretar höfðu gert.

Bandaríkin munu hefta getu Rússlands til að stunda viðskipti í dollurum, evrum, pundum og jen á alþjóðamarkaði, koma í veg fyrir frekari fjármögnun og vöxt rússneska hersins og refsa bönkum sem eiga samanlagt um eina billjón dollara í eignum. 

Þá yrði inn- og útflutningur Rússa sömuleiðis takmarkaður og hátt settir aðilar beittir viðskiptaþvingunum. Ekki stæði til að loka fyrir aðgang Rússa að SWIFT kerfinu. 

„Pútín er árásaraðilinn. Pútín valdi þetta stríð og nú mun hann og þjóð hans þurfa að lifa með afleiðingunum,“ sagði Biden í ávarpi sínu og bætti við að Rússar ættu eftir að sjá afleiðingar refsiaðgerðanna. 

Biden sagði það ekki úr myndinni að beita refsiaðgerðum gegn Pútín sjálfum en að hann myndi ekki gera það strax. Þrátt fyrir ítrekaðar fyrirspurnir frá fjölmiðlamönnum útskýrði Biden ekki hvers vegna hann ákvað að gera það ekki.

Evrópusambandið boðar hörðustu aðgerðirnar til þessa

Leiðtogaráð Evrópusambandsins tilkynnti þá að loknum fundi í kvöld um frekari refsiaðgerðir en utanríkismálastjóri ESB, Josep Borrell lýsti refsiaðgerðunum sem „harkalegasta refsiaðgerðarpakka“ sem sambandið hefur lagt fram til þessa. Sambandið hafði þegar tilkynnt um refsiaðgerðir í gær.

Meðal þess leiðtogar Evrópusambandsríkjanna 27 samþykktu á fundinum voru enn frekari takmarkanir á sviði viðskipta og orku- og samgöngumála. Ríkin munu líkt og Bretland og Bandaríkin frysta eignir rússneskra aðila og banka og meina þeim aðgangi að evrópskum markaði.

Að því er kemur fram í samantekt ráðsins er um að ræða aðgerðir sem koma til með að hafa miklar og alvarlegar afleiðingar fyrir Rússa. Þá standi einnig til að beita Hvíta-Rússland refsiaðgerðum og er slíkur pakki í vinnslu.

Tekist var þó á um það hversu langt Evrópusambandið ætti að ganga í refsiaðgerðum og tóku nokkur ríki undir kröfu Breta, um að meina Rússlandi aðgangi að Swift alþjóðabankakerfinu. Leiðtogar stærstu ríkjanna eru þar ósammála.


Tengdar fréttir

NATO eykur viðbúnað sinni í aðildarríkjunum í austri

Allar helstu þjóðir Vesturlanda hafa fordæmt innrás Rússa í Úkraínu og ákveðið að herða á refsiaðgerðir sínar gagnvart þeim. Nato ætlar að styrkja herafla sinn í aðildarríkjum sínum í austur Evrópu.

Forseti Úkraínu kallar almenning til vopna

Stjórnvöld í Úkraínu skora á almenning að sækja sér vopn í vopnabúr stjórnarhersins og berjast á móti innrásarher Rússlands. Mikill fjöldi manns hefur reynt að flýja í vesturátt frá austurhéruðum landsins þar sem ástandið er verst og frá höfuðborginni Kænugarði.

Umheimurinn bregst harkalega við innrás Rússa

Leiðtogar ríkja um allan heim hafa fordæmt innrás Rússa í Úkraínu og boða hertar refsiaðgerðir gegn þeim. Pútin Rússlandsforseti hótar öllum þeim sem reyni að stöðva innrásina afleiðingum sem aldrei hafi sést áður í veraldarsögunni.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×