Sömu frelsisskerðingar allra, vegna COVID, standast illa Ole Anton Bieltvedt skrifar 14. nóvember 2021 17:00 Um þessar mundir eru stjórnvöld enn einu sinni að skerða frelsi landsmanna og þjarma að ýmsum atvinnurekstri, þar sem þúsundir manna vinna, með atferlis- og samkomutakmörkunum fyrir alla. Ástæðan er sú, að innlagnir COVID veikra er komin á það stig, að Landspítali ræður rétt við stöðuna; aukning innlagna myndi sprengja móttöku- og þjónustukerfi spítalans. Á sama tíma blasir það við, að innlagnir óbólusettra, um 10% af þjóðinni, hafa síðustu daga og vikur verið 30-50% af öllum innlögnum. M.ö.o. valda óbólusettir þrisvar til fimm sinnum meiri innlögnum, en bólusettir. Mitt mat er, að, ef þessar umfram innlagnir óbólusettra - sem sagt þrisvar til fimm sinnum fleiri, en þeirra bólusettu - hefðu ekki komið til, hefði ekki verið þörf á, að innleiða nýjar atferlis- og samkomutakmarkanir nú. Það frelsi, sem hefur ríkt síðustu vikur og mánuði, hefði þá getað ríkt áfram, nú í aðdraganda og önnum jóla. Auðvitað er frelsi einstaklingsins mikilvægt, og ég er mikill talsmaður þess, að einstaklingurinn njóti sem mests frelsis í hugsun, tali og athöfnum, ekki sízt, þegar um eigin líkama manna er að ræða, en öll mál, líka frelsið, verður að hafa sín mörk. Ef sú ályktun er rétt, sem ég tel allt benda til, að óbólusettir, um 10% þegna landsins, hafi með veikindum sínum og umfram innlagnarþörfum ráðið úrslitum um það, að nú var aftur að skella á takmörkunum fyrir alla, þá tel ég það óhæfu og yfirkeyrt frelsi litlum minnihlutahóp til handa, sem bitnar svo harðlega á hinum mikla meirihluta. Þetta er ekki lýðræðislegt; þarna er lítill hópur (10%) að taka sér frelsi, sem hann á ekki rétt á, vegna þeirra miklu neikvæðu áhrifa, sem sú frelsistaka hefur á hinn mikla meirihluta (90%). Nú eru þessi sjónarmið alls ekki bara frá undirrituðum komin, heldur frá færustu vísindamönnum, sérfræðingum og stjórnmálaleiðtogum um alla Evrópu, en sú stefna, að bólusettir og læknaðir fái og haldi sem mestu frelsi - mest í anda þess, sem var fyrir COVID -, á sama tíma og þeir, sem þráast við bólusetningu, af hvaða ástæðum sem er, verða að sæta vaxandi takmörkunum, vex nú mjög fiskur um hrygg. Í minni gömlu borg, Hamborg, t.a.m., hefur nú um skeið gilt sú regla, að þeir, sem eru bólusettir eða hafa hlotið bata af pestinni, geta farið um allt og gert allt, en óbólusettir verða að sæta miklum takmörkunum. Þar og víða um Þýzkaland, og í vaxandi mæli um alla Evrópu, gildir nú hin svokallað 2G regla. 2G stendur fyrir „Geimpft“ og „Genesen“. Semsagt, bólusettur eða með bata eftir COVID. Hér mætti kalla þessa reglu 2B. Þeir, sem eru í flokki 2G hafa frjálsan aðgang að veitingastöðum, kvikmyndahúsum, leikhúsum, börum, íþróttamannvirkjum, íþróttavöllum og öðrum samkomustöðum, án takmarkana, mest eins og var fyrir COVID. Hinir, sem ekki fullnægja 2G, hafa engan aðgang að þessum stöðum, ekki einu sinni, þó þeir framvísi neikvæðu COVID- hraðprófi. Enn hafa óbólusettir aðgang að hótelum, dvalarstöðum og samgöngutækjum, leigubílum, strætó, sporvögnum, lestum, farþegaskipum og flugum, nokkuð gegn framvísun neikvæðs COVID-prófs, en það viðist aðeins vera tímaspursmál, hvenær 2G reglan verður látin gilda um samgöngur líka. Sama sagan er meira og meira að koma upp með vinnustaði. Enn geta óbólusettir tryggt sína stöðu með neikvæðum hraðprófum, en þolinmæði vinnuveitenda með það fyrirkomulag er líka að renna sitt skeið, enda er það er bæði tímafrekt og óöruggt. Í sömu löndum er umburðarlyndið gagnvart óbólusettum starfsmönnum í heilbrigðis- og öldrunarþjónustu komið á lokastig, en, eins og allir vita, ber þetta fólk ábyrgð á lífi, limum og velferð þeirra, sem veikastir eru fyrir og minnst þola. Fyrir mér er það með ólíkindum, að þetta starfsfólk telji við hæfi, að mæta óbólusett til starfa. Í vaxandi mæli er nú víða verið að setja þessu fólki stólinn fyrir dyrnar með skertum launakjörum eða uppsögnum. Auðvitað vantar alls staðar starfsmenn í heilbrigðiskerfinu, en stjórnavöld víða meta það nú svo, að hættan af óbólusettu starfsfólki vegi meira, en skaðinn af því að missa það. Að lokum þetta: Ritsjóri Fréttablaðsins velti upp þessu máli í leiðara blaðsins um þessa helgi. Auðvitað stóð mikill meirihluti lesenda með honum, í þessum málflutningi, en, á hinn bóginn, voru viðbrögð - orðbragðið, illskan, heiftin og rætnin - sem frá talsmönnum óbólusettra kom, með ólíkindum. Líktist helzt skrílslátum. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður og stjórnamálarýnir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir Skoðun Græðgi Kolbrún Bergþórsdóttir Skoðun Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir Skoðun Núna er næst! Bjarney Bjarnadóttir,Jóhanna M. Þorvaldsdóttir Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason Skoðun Skoðun Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Að gefnu tilefni Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Það er ákvörðun að beita mannvonsku Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Löng barátta XD fyrir jafnrétti og frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Létt Borgarlína og bráðavandi umferðar Elías B. Elíasson,Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Bestun Seðlabankastjóra Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Nýr tækniskóli rís við Flensborgarhöfn í Hafnarfirði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Úr samkeppni í einokun? Sigríður Margrét Oddsdóttir,Anna Hrefna Ingimundarsdóttir skrifar Skoðun Að mála sig út í horn Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Verst fyrir fámennustu ríkin Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað getum við tekið á móti mörgum? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Yazan, Kant og siðleg breytni á Íslandi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Dauðinn og skattarnir skrifar Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason skrifar Skoðun Í gíslingu Ríkislögmanns, samtryggingar og spillingar Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Þegar andi Mussolini svífur yfir vötnunum og titlar verða langir Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Af málathöfnum Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Etanól í glansumbúðum Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Um þessar mundir eru stjórnvöld enn einu sinni að skerða frelsi landsmanna og þjarma að ýmsum atvinnurekstri, þar sem þúsundir manna vinna, með atferlis- og samkomutakmörkunum fyrir alla. Ástæðan er sú, að innlagnir COVID veikra er komin á það stig, að Landspítali ræður rétt við stöðuna; aukning innlagna myndi sprengja móttöku- og þjónustukerfi spítalans. Á sama tíma blasir það við, að innlagnir óbólusettra, um 10% af þjóðinni, hafa síðustu daga og vikur verið 30-50% af öllum innlögnum. M.ö.o. valda óbólusettir þrisvar til fimm sinnum meiri innlögnum, en bólusettir. Mitt mat er, að, ef þessar umfram innlagnir óbólusettra - sem sagt þrisvar til fimm sinnum fleiri, en þeirra bólusettu - hefðu ekki komið til, hefði ekki verið þörf á, að innleiða nýjar atferlis- og samkomutakmarkanir nú. Það frelsi, sem hefur ríkt síðustu vikur og mánuði, hefði þá getað ríkt áfram, nú í aðdraganda og önnum jóla. Auðvitað er frelsi einstaklingsins mikilvægt, og ég er mikill talsmaður þess, að einstaklingurinn njóti sem mests frelsis í hugsun, tali og athöfnum, ekki sízt, þegar um eigin líkama manna er að ræða, en öll mál, líka frelsið, verður að hafa sín mörk. Ef sú ályktun er rétt, sem ég tel allt benda til, að óbólusettir, um 10% þegna landsins, hafi með veikindum sínum og umfram innlagnarþörfum ráðið úrslitum um það, að nú var aftur að skella á takmörkunum fyrir alla, þá tel ég það óhæfu og yfirkeyrt frelsi litlum minnihlutahóp til handa, sem bitnar svo harðlega á hinum mikla meirihluta. Þetta er ekki lýðræðislegt; þarna er lítill hópur (10%) að taka sér frelsi, sem hann á ekki rétt á, vegna þeirra miklu neikvæðu áhrifa, sem sú frelsistaka hefur á hinn mikla meirihluta (90%). Nú eru þessi sjónarmið alls ekki bara frá undirrituðum komin, heldur frá færustu vísindamönnum, sérfræðingum og stjórnmálaleiðtogum um alla Evrópu, en sú stefna, að bólusettir og læknaðir fái og haldi sem mestu frelsi - mest í anda þess, sem var fyrir COVID -, á sama tíma og þeir, sem þráast við bólusetningu, af hvaða ástæðum sem er, verða að sæta vaxandi takmörkunum, vex nú mjög fiskur um hrygg. Í minni gömlu borg, Hamborg, t.a.m., hefur nú um skeið gilt sú regla, að þeir, sem eru bólusettir eða hafa hlotið bata af pestinni, geta farið um allt og gert allt, en óbólusettir verða að sæta miklum takmörkunum. Þar og víða um Þýzkaland, og í vaxandi mæli um alla Evrópu, gildir nú hin svokallað 2G regla. 2G stendur fyrir „Geimpft“ og „Genesen“. Semsagt, bólusettur eða með bata eftir COVID. Hér mætti kalla þessa reglu 2B. Þeir, sem eru í flokki 2G hafa frjálsan aðgang að veitingastöðum, kvikmyndahúsum, leikhúsum, börum, íþróttamannvirkjum, íþróttavöllum og öðrum samkomustöðum, án takmarkana, mest eins og var fyrir COVID. Hinir, sem ekki fullnægja 2G, hafa engan aðgang að þessum stöðum, ekki einu sinni, þó þeir framvísi neikvæðu COVID- hraðprófi. Enn hafa óbólusettir aðgang að hótelum, dvalarstöðum og samgöngutækjum, leigubílum, strætó, sporvögnum, lestum, farþegaskipum og flugum, nokkuð gegn framvísun neikvæðs COVID-prófs, en það viðist aðeins vera tímaspursmál, hvenær 2G reglan verður látin gilda um samgöngur líka. Sama sagan er meira og meira að koma upp með vinnustaði. Enn geta óbólusettir tryggt sína stöðu með neikvæðum hraðprófum, en þolinmæði vinnuveitenda með það fyrirkomulag er líka að renna sitt skeið, enda er það er bæði tímafrekt og óöruggt. Í sömu löndum er umburðarlyndið gagnvart óbólusettum starfsmönnum í heilbrigðis- og öldrunarþjónustu komið á lokastig, en, eins og allir vita, ber þetta fólk ábyrgð á lífi, limum og velferð þeirra, sem veikastir eru fyrir og minnst þola. Fyrir mér er það með ólíkindum, að þetta starfsfólk telji við hæfi, að mæta óbólusett til starfa. Í vaxandi mæli er nú víða verið að setja þessu fólki stólinn fyrir dyrnar með skertum launakjörum eða uppsögnum. Auðvitað vantar alls staðar starfsmenn í heilbrigðiskerfinu, en stjórnavöld víða meta það nú svo, að hættan af óbólusettu starfsfólki vegi meira, en skaðinn af því að missa það. Að lokum þetta: Ritsjóri Fréttablaðsins velti upp þessu máli í leiðara blaðsins um þessa helgi. Auðvitað stóð mikill meirihluti lesenda með honum, í þessum málflutningi, en, á hinn bóginn, voru viðbrögð - orðbragðið, illskan, heiftin og rætnin - sem frá talsmönnum óbólusettra kom, með ólíkindum. Líktist helzt skrílslátum. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður og stjórnamálarýnir
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar
Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun