Drögum úr kostnaði heilbrigðiskerfisins með forvörnum Jóhann Steinar Ingimundarson og Haukur Valtýsson skrifa 13. nóvember 2021 15:00 Nýtum kraft íþrótta- og ungmennafélagshreyfingarinnar til að bæta lífsgæði landsmanna með heilbrigðari lífsháttum. Íslenska heilbrigðiskerfið er talið með því betra á Vesturlöndum og þar með heiminum öllum. Iðulega kemur þó fram í fjölmiðlum að álag sé mikið og flæði milli eininga sé ekki með fullnægjandi hætti til að ná fram nauðsynlegri skilvirkni. Íslendingar vilja öflugt heilbrigðiskerfi enda endurspeglast það í því að kerfið tekur til sín stóran hluta af fjárlögum íslenska ríkisins og ákall er um aukin fjárframlög. Hægt er að halda því fram að heilsutengd verkefni og kostnaður vegna þeirra liggi á fleiri stöðum í ríkisrekstrinum en hjá heilbrigðisráðuneytinu einu, s.s. mennta- og menningarmálaráðuneytinu. Íþrótta-, æskulýðs- og ungmennafélagsstarf, sem heyrir undir mennta- og menningamálaráðuneytið, hefur ætíð haft forvarnir að leiðarljósi í starfi sínu. Við veltum því fyrir okkur hvort það séu ekki tækifæri til þess að efla þessar forvarnir enn frekar til að minnka líkur á að fólk þurfi að leita eftir heilbrigðisþjónustu eða að minnsta kosti seinka því og þar með lækka kostnað heilbrigðiskerfisins. Framtíðin getur orðið betri Margar rannsóknir benda til þess að börn og unglingar hreyfi sig minna en áður. Íslensk börn og ungmenni eru þyngri en jafnaldrar þeirra á hinum Norðurlöndunum og úthald þeirra minna en jafnaldra í samanburðarhópum. Lýðheilsuvísar Landlæknisembættisins og niðurstöður rannsókna sem fyrirtækið Rannsóknir og greining hefur unnið í gegnum árin sýna jafnframt þróun í þessa átt á öllum æviskeiðum. Á sama tíma hefur lífsstílssjúkdómum fjölgað og afleiðingar þeirra geta verið skelfilegar fyrir hlutaðeigandi en auk þess er erfitt og kostnaðarsamt fyrir samfélagið að draga úr neikvæðum afleiðingum þeirra. Einnig eru ýmsar vísbendingar í þá átt að geðheilsu fólks hafi hrakað á síðustu árum. Þetta á ekki síst við um hópa yngra fólks. Sú þróun er ekki ásættanleg því depurð og versnandi geðheilsa draga umtalsvert úr lífsgæðum einstaklinganna. Langan tíma tekur að vinna úr slíkum málum og hefur það einnig áhrif á nærumhverfi þess aðila sem er að vinna úr sínum erfiðleikum. Í stuttu máli má því miður segja að lýðheilsa Íslendinga hafi almennt verið að versna. Því er nauðsynlegt að grípa strax í taumana og til lengri tíma þarf einnig að horfa til aukinna forvarna. Njótum þess að hreyfa okkur saman Lengi hefur verið vitað að hreyfing hefur jákvæð áhrif á líkamlega og andlega líðan. Einnig hefur verið sýnt fram á að regluleg og skipulögð hreyfing hefur mikið forvarnargildi. Við hjá UMFÍ höfum m.a. horft til Danmerkur um ýmis mál er varða bætta lýðheilsu. Fyrir nokkrum árum tók íþrótta- og ungmennafélagshreyfingin þar höndum saman við ríkisvaldið til að fjölga þeim sem hreyfa sig reglulega og hvetja þá til að bæta heilsu sína með hreyfingu. Danir hafa verið okkur viss fyrirmynd í þessum efnum. Þar í landi hafa samtök sem eru hliðstæð UMFÍ og Íþrótta- og Ólympíusambandi Íslands (ÍSÍ) gert samkomulag við átta ráðuneyti um skipulagt átak til að fjölga þeim Dönum sem hreyfa sig reglulega og bæta þar með lýðheilsu landsmanna. Ýmsir mælikvarðar eru settir upp, niðurstöður skráðar og unnið úr þeim til þess að meta hvort átakið samræmist markmiðum verkefnisins. Vinnum saman Um allt land eru gríðarlega sterk íþrótta- og ungmennafélög og í gegnum þau er farvegur til að auka þátttöku almennings í íþróttum, þar er þekking og félagsleg umgjörð. Æskilegt væri að fá sem flesta landsmenn til að ganga í félögin og gera þau enn öflugri til að geta þjónað fleirum og betur. Víða er góð aðstaða til íþróttaiðkunar en einnig er á mörgum stöðum aðstaða sem ekki er hefðbundin en gefur fjölbreytta möguleika til að bjóða upp á ýmis konar útfærslur í æfingum og margs konar óhefðbundnum íþróttum í bland við þær hefðbundnu. Þá hafa mörg sveitarfélög komið upp æfingatækjum og aðstöðu utandyra sem er afar jákvætt og þarf að nota og nýta. Saman erum við betri! Bættar forvarnir felast í fræðslu, aukinni hreyfingu á eigin forsendum, heilbrigðara mataræði og fleiri þáttum sem geta stuðlað að bættri líkamlegri og andlegri lýðheilsu. Til að það gangi eftir þarf annars vegar að liggja fyrir ákvörðun einstaklingsins um að bæta sitt eigið líf og hins vegar stuðningur samfélagsins við þá ákvörðun með því að bjóða uppá lausnir til þess að ná þeim markmiðum. Betra líf og heilbrigðara ætti að létta á hluta heilbrigðiskerfisins og þar með draga úr kostnaði þess. Við hvetjum því stjórnvöld til að vinna með íþrótta- og ungmennafélagshreyfingunni að því að bæta lífi í árin og árum í lífið. Það er samfélaginu til góða. Jóhann Steinar Ingimundarson er formaður Ungmennafélags Íslands Haukur Valtýsson er fyrrverandi formaður Ungmennafélags Íslands Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Börn og uppeldi Mest lesið Takk, Gísli Marteinn Eva Dögg Davíðsdóttir Skoðun „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Knatthús á versta stað í Borgarnesi? Sólveig Ólafsdóttir Skoðun Bankar gegn þjóð Bjarni Jónsson Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhannssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir,Inga Hrefna Jónsdóttir Skoðun Af hverju að fara aftur þangað með glóðarauga þegar það er að batna? Davíð Bergmann Skoðun Hvað er fátækt? Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Kópavogur - Að virða og varðveita eigin sögu Svanhildur Bogadóttir Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Skoðun Skoðun Kópavogur - Að virða og varðveita eigin sögu Svanhildur Bogadóttir skrifar Skoðun Knatthús á versta stað í Borgarnesi? Sólveig Ólafsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að fara aftur þangað með glóðarauga þegar það er að batna? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Bankar gegn þjóð Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhannssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir,Inga Hrefna Jónsdóttir skrifar Skoðun Takk, Gísli Marteinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hvað er fátækt? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Evrópusambandið er í vanda Þórður Birgisson skrifar Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson skrifar Skoðun Þetta gengur ekki lengur! Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun „Með Guði vinkonu okkar“ Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Græn vindorka Ásdís Hlökk Theodórsdóttir skrifar Skoðun Af hverju þetta tímabundna álag á útsvarið? Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar Skoðun Heilsugæsla í vanda Jón Magnús Kristjánsson skrifar Skoðun Laxalús og varnir gegn henni Jón Sveinsson skrifar Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Sjá meira
Nýtum kraft íþrótta- og ungmennafélagshreyfingarinnar til að bæta lífsgæði landsmanna með heilbrigðari lífsháttum. Íslenska heilbrigðiskerfið er talið með því betra á Vesturlöndum og þar með heiminum öllum. Iðulega kemur þó fram í fjölmiðlum að álag sé mikið og flæði milli eininga sé ekki með fullnægjandi hætti til að ná fram nauðsynlegri skilvirkni. Íslendingar vilja öflugt heilbrigðiskerfi enda endurspeglast það í því að kerfið tekur til sín stóran hluta af fjárlögum íslenska ríkisins og ákall er um aukin fjárframlög. Hægt er að halda því fram að heilsutengd verkefni og kostnaður vegna þeirra liggi á fleiri stöðum í ríkisrekstrinum en hjá heilbrigðisráðuneytinu einu, s.s. mennta- og menningarmálaráðuneytinu. Íþrótta-, æskulýðs- og ungmennafélagsstarf, sem heyrir undir mennta- og menningamálaráðuneytið, hefur ætíð haft forvarnir að leiðarljósi í starfi sínu. Við veltum því fyrir okkur hvort það séu ekki tækifæri til þess að efla þessar forvarnir enn frekar til að minnka líkur á að fólk þurfi að leita eftir heilbrigðisþjónustu eða að minnsta kosti seinka því og þar með lækka kostnað heilbrigðiskerfisins. Framtíðin getur orðið betri Margar rannsóknir benda til þess að börn og unglingar hreyfi sig minna en áður. Íslensk börn og ungmenni eru þyngri en jafnaldrar þeirra á hinum Norðurlöndunum og úthald þeirra minna en jafnaldra í samanburðarhópum. Lýðheilsuvísar Landlæknisembættisins og niðurstöður rannsókna sem fyrirtækið Rannsóknir og greining hefur unnið í gegnum árin sýna jafnframt þróun í þessa átt á öllum æviskeiðum. Á sama tíma hefur lífsstílssjúkdómum fjölgað og afleiðingar þeirra geta verið skelfilegar fyrir hlutaðeigandi en auk þess er erfitt og kostnaðarsamt fyrir samfélagið að draga úr neikvæðum afleiðingum þeirra. Einnig eru ýmsar vísbendingar í þá átt að geðheilsu fólks hafi hrakað á síðustu árum. Þetta á ekki síst við um hópa yngra fólks. Sú þróun er ekki ásættanleg því depurð og versnandi geðheilsa draga umtalsvert úr lífsgæðum einstaklinganna. Langan tíma tekur að vinna úr slíkum málum og hefur það einnig áhrif á nærumhverfi þess aðila sem er að vinna úr sínum erfiðleikum. Í stuttu máli má því miður segja að lýðheilsa Íslendinga hafi almennt verið að versna. Því er nauðsynlegt að grípa strax í taumana og til lengri tíma þarf einnig að horfa til aukinna forvarna. Njótum þess að hreyfa okkur saman Lengi hefur verið vitað að hreyfing hefur jákvæð áhrif á líkamlega og andlega líðan. Einnig hefur verið sýnt fram á að regluleg og skipulögð hreyfing hefur mikið forvarnargildi. Við hjá UMFÍ höfum m.a. horft til Danmerkur um ýmis mál er varða bætta lýðheilsu. Fyrir nokkrum árum tók íþrótta- og ungmennafélagshreyfingin þar höndum saman við ríkisvaldið til að fjölga þeim sem hreyfa sig reglulega og hvetja þá til að bæta heilsu sína með hreyfingu. Danir hafa verið okkur viss fyrirmynd í þessum efnum. Þar í landi hafa samtök sem eru hliðstæð UMFÍ og Íþrótta- og Ólympíusambandi Íslands (ÍSÍ) gert samkomulag við átta ráðuneyti um skipulagt átak til að fjölga þeim Dönum sem hreyfa sig reglulega og bæta þar með lýðheilsu landsmanna. Ýmsir mælikvarðar eru settir upp, niðurstöður skráðar og unnið úr þeim til þess að meta hvort átakið samræmist markmiðum verkefnisins. Vinnum saman Um allt land eru gríðarlega sterk íþrótta- og ungmennafélög og í gegnum þau er farvegur til að auka þátttöku almennings í íþróttum, þar er þekking og félagsleg umgjörð. Æskilegt væri að fá sem flesta landsmenn til að ganga í félögin og gera þau enn öflugri til að geta þjónað fleirum og betur. Víða er góð aðstaða til íþróttaiðkunar en einnig er á mörgum stöðum aðstaða sem ekki er hefðbundin en gefur fjölbreytta möguleika til að bjóða upp á ýmis konar útfærslur í æfingum og margs konar óhefðbundnum íþróttum í bland við þær hefðbundnu. Þá hafa mörg sveitarfélög komið upp æfingatækjum og aðstöðu utandyra sem er afar jákvætt og þarf að nota og nýta. Saman erum við betri! Bættar forvarnir felast í fræðslu, aukinni hreyfingu á eigin forsendum, heilbrigðara mataræði og fleiri þáttum sem geta stuðlað að bættri líkamlegri og andlegri lýðheilsu. Til að það gangi eftir þarf annars vegar að liggja fyrir ákvörðun einstaklingsins um að bæta sitt eigið líf og hins vegar stuðningur samfélagsins við þá ákvörðun með því að bjóða uppá lausnir til þess að ná þeim markmiðum. Betra líf og heilbrigðara ætti að létta á hluta heilbrigðiskerfisins og þar með draga úr kostnaði þess. Við hvetjum því stjórnvöld til að vinna með íþrótta- og ungmennafélagshreyfingunni að því að bæta lífi í árin og árum í lífið. Það er samfélaginu til góða. Jóhann Steinar Ingimundarson er formaður Ungmennafélags Íslands Haukur Valtýsson er fyrrverandi formaður Ungmennafélags Íslands
Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhannssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir,Inga Hrefna Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhannssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir,Inga Hrefna Jónsdóttir skrifar
Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar
Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhannssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir,Inga Hrefna Jónsdóttir Skoðun