Hálf flugvél er ekki nóg Benjamín Julian, Elínborg Harpa Önundardóttir, Sema Erla Serdar og Eyrún Ólöf Sigurðardóttir skrifa 27. ágúst 2021 13:31 Á síðustu árum hafa meira en hundrað manns flutt hingað frá Afganistan eða úr flóttamannabyggðum umhverfis landið. Það hefur lengi verið erfitt að búa þar, nú er það orðið stórhættulegt. Það er því eðlilegt að íslenskir Afganar vilji fá fjölskyldur sínar hingað, og að Afganar í hælisferli hér óttist að vera sendir þangað. Vegna þessa er sérstaklega leiðinlegt að sjá þau undanbrögð sem ríkisstjórnin beitir nú, á úrslitastundu. Í tilkynningu sem var sett beint í fyrirsagnir var því lofað að „tekið yrði á móti … allt að 120 manns.“ Þessi staðhæfing hefur harðnað aðeins í sólarljósinu og er nú víða um bæ talað um að 120 manns séu á leiðinni hingað. Það er leiður misskilningur, því margir þröskuldar og hængar voru settir í áætlun stjórnvalda. Í fyrsta lagi munu einungis sumir fá aðstoð til að komast til Íslands, aðrir ekki. Til að mynda hefur nemendum, sem komu til Íslands í jafnréttisskóla og var sagt að fara heim aftur með þekkinguna, verið „boðið“ hingað aftur. Það gæti hinsvegar orðið þrautin þyngri að komast hingað hjálparlaust. Það fólk sem mun fá aðstoð samkvæmt áætluninni, er fólk sem þegar hafði rétt á að koma til Íslands -- fólk sem er með dvalarleyfi, til dæmis, eða á rétt á fjölskyldusameiningu. Loks, ef til vill til að hækka „allt að 120“-töluna, eru líka taldar með þær fjölskyldusameiningar sem þegar eru í bígerð, en sem verður flýtt. Þegar ráðherra kom í sjónvarp að ræða þessa aðgerðaáætlun benti hann á að talan væri ekki endanleg -- það hefðu jú rétt í þessu komið nokkrar fjölskyldur til landsins. Og hverjar voru þær? Samkvæmt Fréttablaðinu var það „fólk sem er ýmist með íslenskan ríkisborgararétt eða dvalarleyfi hér.“ Íslenskir ríkisborgarar! Eru þau talin með í flóttamannahjálpinni, 120-menningunum? Þetta er ekki léttvægt mál. Hér eru meira en hundrað afganskir Íslendingar, með ættir að rekja til Afganistan, með fólk þar sem þeim þykir vænt um, og megnið af þessum ættingjum er útilokað af þröngum reglum um fjölskyldusameiningu. Hversu þröngum? Fullorðin manneskja má sækja eigin maka og börn - ef börnin eru yngri en 18 ára, annars ekki. Ef barnið er 19 ára er það greinilega ekki í jafn mikilli hættu - samkvæmt reglum yfirvalda. Ef foreldrin eru eldri en 67 ára, þá mega þau koma líka, ekki ef þau eru 66 ára, eða yngri. Þá eru þau óheppin. Ekki bræður og systur, ekki afa og ömmu, ekki vini eða frændmenni. Líkt og íslensk kona af afgönskum uppruna orðaði það: „Ímyndaðu þér að þú standir á eyju, umkringd systkinum þínum sem þú elskar. Það eina er að þú ert á eyjunni sálfri, en þau eru öll að drukkna í sjónum í kring. Ímyndaðu þér það.“ Á sama tíma og þessi mál eru rædd er svo eilífðarvélin sjálf, Útlendingastofnun, með mál Afgana til meðferðar hjá sér. Það hljómar fjarstæðukennt, en afganskir hælisleitendur gætu verið sendir í ófremdina í Afganistan á sama tíma og við sendum öðrum boðsmiða þaðan út. Þennan möguleika þarf að taka fyrir strax. Ef íslenskum yfirvöldum er alvara með yfirlýsingum um vilja til að „leggja sitt af mörkum nú þegar“ væri eðlilegt að þær aðgerðir hæfust strax hér á landi og þeim Afgönum sem þegar eru staddir á Íslandi, og bíða úrlausnar sinna mála hjá Útlendingastofnun, væri veitt alþjóðleg vernd án tafar. Samkvæmt tölum Útlendingastofnunar telur þessi hópur tólf manns sem með þessum hætti væri hægt að búa öryggi tafarlaust. Fjölskyldusameining þarf svo að ná til fleiri aðila, til þess að sem flestir landflótta Afganir með fjölskyldutengingu við Ísland geti sameinast fjölskyldumeðlimum sínum hér á landi og lifað í öryggi. Þessi skref eru á meðal þess sem íslensk yfirvöld geta gripið til án frestunar ef ætlunin er að bregðast við af ábyrgð, réttsýni og röggsemi. Við skorum á íslensk stjórnvöld að beita sér tafarlaust og eindregið fyrir flutningi afganskra borgara á flótta undan því hættuástandi sem ríkir í heimalandi þeirra og tryggja á sama tíma öryggi þeirra Afgana sem nú þegar eru á Íslandi og fjölskyldu þeirra. Við hvetjum öll til þess að skrifa undir slíka áskorun til íslenskra stjórnvalda og mæta á alþjóðlegan samstöðufund með afgönsku þjóðinniá Hlemmi á morgun, laugardaginn 28. ágúst 2021, klukkan 14.30. Afganska þjóðin getur ekki beðið! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Flóttafólk á Íslandi Afganistan Flóttamenn Sema Erla Serdar Mest lesið Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Sjá meira
Á síðustu árum hafa meira en hundrað manns flutt hingað frá Afganistan eða úr flóttamannabyggðum umhverfis landið. Það hefur lengi verið erfitt að búa þar, nú er það orðið stórhættulegt. Það er því eðlilegt að íslenskir Afganar vilji fá fjölskyldur sínar hingað, og að Afganar í hælisferli hér óttist að vera sendir þangað. Vegna þessa er sérstaklega leiðinlegt að sjá þau undanbrögð sem ríkisstjórnin beitir nú, á úrslitastundu. Í tilkynningu sem var sett beint í fyrirsagnir var því lofað að „tekið yrði á móti … allt að 120 manns.“ Þessi staðhæfing hefur harðnað aðeins í sólarljósinu og er nú víða um bæ talað um að 120 manns séu á leiðinni hingað. Það er leiður misskilningur, því margir þröskuldar og hængar voru settir í áætlun stjórnvalda. Í fyrsta lagi munu einungis sumir fá aðstoð til að komast til Íslands, aðrir ekki. Til að mynda hefur nemendum, sem komu til Íslands í jafnréttisskóla og var sagt að fara heim aftur með þekkinguna, verið „boðið“ hingað aftur. Það gæti hinsvegar orðið þrautin þyngri að komast hingað hjálparlaust. Það fólk sem mun fá aðstoð samkvæmt áætluninni, er fólk sem þegar hafði rétt á að koma til Íslands -- fólk sem er með dvalarleyfi, til dæmis, eða á rétt á fjölskyldusameiningu. Loks, ef til vill til að hækka „allt að 120“-töluna, eru líka taldar með þær fjölskyldusameiningar sem þegar eru í bígerð, en sem verður flýtt. Þegar ráðherra kom í sjónvarp að ræða þessa aðgerðaáætlun benti hann á að talan væri ekki endanleg -- það hefðu jú rétt í þessu komið nokkrar fjölskyldur til landsins. Og hverjar voru þær? Samkvæmt Fréttablaðinu var það „fólk sem er ýmist með íslenskan ríkisborgararétt eða dvalarleyfi hér.“ Íslenskir ríkisborgarar! Eru þau talin með í flóttamannahjálpinni, 120-menningunum? Þetta er ekki léttvægt mál. Hér eru meira en hundrað afganskir Íslendingar, með ættir að rekja til Afganistan, með fólk þar sem þeim þykir vænt um, og megnið af þessum ættingjum er útilokað af þröngum reglum um fjölskyldusameiningu. Hversu þröngum? Fullorðin manneskja má sækja eigin maka og börn - ef börnin eru yngri en 18 ára, annars ekki. Ef barnið er 19 ára er það greinilega ekki í jafn mikilli hættu - samkvæmt reglum yfirvalda. Ef foreldrin eru eldri en 67 ára, þá mega þau koma líka, ekki ef þau eru 66 ára, eða yngri. Þá eru þau óheppin. Ekki bræður og systur, ekki afa og ömmu, ekki vini eða frændmenni. Líkt og íslensk kona af afgönskum uppruna orðaði það: „Ímyndaðu þér að þú standir á eyju, umkringd systkinum þínum sem þú elskar. Það eina er að þú ert á eyjunni sálfri, en þau eru öll að drukkna í sjónum í kring. Ímyndaðu þér það.“ Á sama tíma og þessi mál eru rædd er svo eilífðarvélin sjálf, Útlendingastofnun, með mál Afgana til meðferðar hjá sér. Það hljómar fjarstæðukennt, en afganskir hælisleitendur gætu verið sendir í ófremdina í Afganistan á sama tíma og við sendum öðrum boðsmiða þaðan út. Þennan möguleika þarf að taka fyrir strax. Ef íslenskum yfirvöldum er alvara með yfirlýsingum um vilja til að „leggja sitt af mörkum nú þegar“ væri eðlilegt að þær aðgerðir hæfust strax hér á landi og þeim Afgönum sem þegar eru staddir á Íslandi, og bíða úrlausnar sinna mála hjá Útlendingastofnun, væri veitt alþjóðleg vernd án tafar. Samkvæmt tölum Útlendingastofnunar telur þessi hópur tólf manns sem með þessum hætti væri hægt að búa öryggi tafarlaust. Fjölskyldusameining þarf svo að ná til fleiri aðila, til þess að sem flestir landflótta Afganir með fjölskyldutengingu við Ísland geti sameinast fjölskyldumeðlimum sínum hér á landi og lifað í öryggi. Þessi skref eru á meðal þess sem íslensk yfirvöld geta gripið til án frestunar ef ætlunin er að bregðast við af ábyrgð, réttsýni og röggsemi. Við skorum á íslensk stjórnvöld að beita sér tafarlaust og eindregið fyrir flutningi afganskra borgara á flótta undan því hættuástandi sem ríkir í heimalandi þeirra og tryggja á sama tíma öryggi þeirra Afgana sem nú þegar eru á Íslandi og fjölskyldu þeirra. Við hvetjum öll til þess að skrifa undir slíka áskorun til íslenskra stjórnvalda og mæta á alþjóðlegan samstöðufund með afgönsku þjóðinniá Hlemmi á morgun, laugardaginn 28. ágúst 2021, klukkan 14.30. Afganska þjóðin getur ekki beðið!
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun