Þrjátíu ár frá upphafi misheppnaðs valdaráns sovéskra harðlínumanna Heimir Már Pétursson skrifar 18. ágúst 2021 08:56 Fjöldi fólks safnaðist saman á Rauða torginu í Moskvu 18. ágúst 1991 til að mótmæla valdaránstilrauninni. Getty Þrjátíu ár eru í dag liðin frá upphafi misheppnaðs valdaráns harðlínumanna í sovéska Kommúnistaflokknum hinn 18. ágúst árið 1991. Mikhail Gorbatsjov, síðasti leiðtogi kommúnistaflokksins og forseti Sovétríkjanna, var í sumarhúsi sínu við Svartahaf þegar háttsettir embættismenn komu þangað til að fá hann til að lýsa yfir neyðarástandi í landinu. Þegar hann neitaði að skrifa undir slíka yfirlýsingu voru hann og Raiza eiginkona hans sett í stofufangelsi í sumarhúsinu. Harðlínumenn sendu fjölda skriðdreka til Moskvu og hermenn umkringdu meðal annars rússneska þingið. Valdaránið rann út í sandinn eftir þrjá daga en Boris Jeltsín, þáverandi forseti Rússlands, leiddi sókn gegn valdaránsmönnum sem margir hverjir voru drukknir og örvæntingarfullir. Gorbatsjov var fagnað við komuna til Moskvu að þremur dögum liðnum en í raun varð þessi atburðarás upphafið að endalokum Sovétríkjanna. Á jóladag 1991 sagði Gorbatsjov af sér forsetaembættinu og um kvöldið var sovéski fáninn dreginn niður og sá rússneski dreginn að húni í Kreml. Við tóku sjálfstæðar stjórnir þeirra ríkja sem áður höfðu tilheyrt Sovétríkjunum og mörg hver öðluðust síðar fullt sjálfstæði. Sovétríkin Rússland Kalda stríðið Einu sinni var... Mest lesið Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Innlent Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Innlent Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Innlent Stöðugt gos og engir skjálftar Innlent Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Innlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Fleiri fréttir Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Hakkarar komu sér fyrir í kerfum fjölda fjarskiptafyrirtækja Ákærður fyrir að nauðga og myrða þrettán ára stúlku Leita móður ungabarns sem fannst látið á víðavangi Styrkja loftvarnir Norður-Kóreu fyrir hermenn og vopn Bolsonaro og félagar kærðir fyrir valdaránstilraun Trump-liðar heita aðgerðum gegn sakamáladómstólnum Útlit fyrir að Scholz leiði flokk sinn til kosninga þrátt fyrir óvinsældir Eigandi gistiheimilis handtekinn í gengslum við metanóleitrun Kostnaðurinn við krýningu Karls konungs 13 milljarðar króna Pam Bondi kemur í stað Matt Gaetz Segir notkun eldflaugarinnar fela í sér stigmögnun átaka Bættu krakkpípu við styttu Nínu Sæmundsson í Los Angeles Gaetz ætlar sér ekki að verða dómsmálaráðherra Tóku tíu úkraínska fanga af lífi Meina fyrstu trans þingkonunni að fara á kvennaklósettið Fyrsta nærmyndin af stjörnu utan Vetrarbrautarinnar Gefa út handtökuskipun á hendur Netanjahú Fjögur ungmenni nú látin af völdum tréspírans Skutu fyrstu langdrægu skotflauginni að Úkraínu Hugmynd um banana á vegg seldist á 850 milljónir John Prescott fallinn frá Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Høiby í vikulangt gæsluvarðhald Fara fram á tveggja vikna gæsluvarðhald yfir stjúpsyninum NATO tryggi lykilinnviði eftir ætluð spellvirki í Eystrasalti Hlaut dauðadóm fyrir að eitra fyrir fjórtán vinum með blásýru Hótar að fella stjórnina í skugga „pólitísks dauðadóms“ Mafíuforingi sækist eftir þingsæti í Dyflinni Heitir peningaverðlaunum og lausn þeim sem frelsa gísla Sjá meira
Mikhail Gorbatsjov, síðasti leiðtogi kommúnistaflokksins og forseti Sovétríkjanna, var í sumarhúsi sínu við Svartahaf þegar háttsettir embættismenn komu þangað til að fá hann til að lýsa yfir neyðarástandi í landinu. Þegar hann neitaði að skrifa undir slíka yfirlýsingu voru hann og Raiza eiginkona hans sett í stofufangelsi í sumarhúsinu. Harðlínumenn sendu fjölda skriðdreka til Moskvu og hermenn umkringdu meðal annars rússneska þingið. Valdaránið rann út í sandinn eftir þrjá daga en Boris Jeltsín, þáverandi forseti Rússlands, leiddi sókn gegn valdaránsmönnum sem margir hverjir voru drukknir og örvæntingarfullir. Gorbatsjov var fagnað við komuna til Moskvu að þremur dögum liðnum en í raun varð þessi atburðarás upphafið að endalokum Sovétríkjanna. Á jóladag 1991 sagði Gorbatsjov af sér forsetaembættinu og um kvöldið var sovéski fáninn dreginn niður og sá rússneski dreginn að húni í Kreml. Við tóku sjálfstæðar stjórnir þeirra ríkja sem áður höfðu tilheyrt Sovétríkjunum og mörg hver öðluðust síðar fullt sjálfstæði.
Sovétríkin Rússland Kalda stríðið Einu sinni var... Mest lesið Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Erlent „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Innlent Hlutverk flokksforingja stórlega ofmetið í kosningabaráttunni Innlent Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Innlent Stöðugt gos og engir skjálftar Innlent Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Innlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Fleiri fréttir Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Hakkarar komu sér fyrir í kerfum fjölda fjarskiptafyrirtækja Ákærður fyrir að nauðga og myrða þrettán ára stúlku Leita móður ungabarns sem fannst látið á víðavangi Styrkja loftvarnir Norður-Kóreu fyrir hermenn og vopn Bolsonaro og félagar kærðir fyrir valdaránstilraun Trump-liðar heita aðgerðum gegn sakamáladómstólnum Útlit fyrir að Scholz leiði flokk sinn til kosninga þrátt fyrir óvinsældir Eigandi gistiheimilis handtekinn í gengslum við metanóleitrun Kostnaðurinn við krýningu Karls konungs 13 milljarðar króna Pam Bondi kemur í stað Matt Gaetz Segir notkun eldflaugarinnar fela í sér stigmögnun átaka Bættu krakkpípu við styttu Nínu Sæmundsson í Los Angeles Gaetz ætlar sér ekki að verða dómsmálaráðherra Tóku tíu úkraínska fanga af lífi Meina fyrstu trans þingkonunni að fara á kvennaklósettið Fyrsta nærmyndin af stjörnu utan Vetrarbrautarinnar Gefa út handtökuskipun á hendur Netanjahú Fjögur ungmenni nú látin af völdum tréspírans Skutu fyrstu langdrægu skotflauginni að Úkraínu Hugmynd um banana á vegg seldist á 850 milljónir John Prescott fallinn frá Siðanefndin klofin í máli Gaetz en gögn farin að leka Høiby í vikulangt gæsluvarðhald Fara fram á tveggja vikna gæsluvarðhald yfir stjúpsyninum NATO tryggi lykilinnviði eftir ætluð spellvirki í Eystrasalti Hlaut dauðadóm fyrir að eitra fyrir fjórtán vinum með blásýru Hótar að fella stjórnina í skugga „pólitísks dauðadóms“ Mafíuforingi sækist eftir þingsæti í Dyflinni Heitir peningaverðlaunum og lausn þeim sem frelsa gísla Sjá meira