Tilbúið samþykki Ari Tryggvason skrifar 14. júlí 2021 20:01 Fyrir stuttu var síðasti hópbólusetningardagurinn hér á höfuðborgarsvæðinu, í það minnsta um stundir. Því var slúttað með bravör, með lifandi tónlist og plötusnúði. Bólusetningarátakið hér á höfuðborgarsvæðinu hefur einmitt einkennst af einhvers konar stemmningu, árshátíðar- eða útskriftarstemmningu. Fyrsti stóri bólusetningardagurinn var mjög sérstakur, hátíðarstemmning með dramatískri tangótónlist kammersveitar Sinfóníuhljómsveitarinnar. Öll þessi stemmning vekur mann til umhugsunar. Hún virkar líkt og hópefling. Það er kannski ekki nema von að maður leiði hugann að almannatengslum (Public Relation). Slík starfsemi virðist leika æ stærra hlutverk í lífi okkar. Í framhaldi af því langar mig til að rifja upp atburð sem hafði mikil áhrif á Bandaríkjamenn og heiminn allann. Nayirah og almannatengsl Þann 10. október, 1990 vitnaði hin 15 ára Nayirah fyrir þingnefnd fulltrúadeildarinnar í Bandaríkjunum varðandi mannréttindi (House Human Rights Caucus). Þar sagði hún frá, með grátstafinn í kverkunum, hvernig íraskir hermenn ruddust inn í al-Addan sjúkrahúsið í Kúvæt þar sem hún vann sem sjálfboðaliði á fæðingardeildinni. Hitakössunum var rutt um koll af hermönnunum svo hvítvoðungarnir mættu deyja á köldu gólfinu. Stúlkan reyndist vera dóttir Sheikh Saud Nasir al-Sabah, sendiherra Bandaríkjanna í Kuvæt. Þessi atburður var uppspuni frá rótum. Almannatengslafyrirtækið Hill & Knowlton hannaði hann til að selja almenningi stríðið gegn Írak, fyrra stríðið, Operation Desert Storm. Almannatengsl Árið 1928 kom út bókin „Propaganda‟ eftir Edward Bernays (frændi Sigmunds Freuds og fjallað er um þá báða í merkri heimildarmynd BBC; „Century of the Self‟) þar sem upphafskafli bókarinnar lýsir því hvernig meðvituð stýring viðhorfa og hátta fjöldans er mikilvægur þáttur hvers lýðræðissamfélags. Nýting þess skapar skuggastjórn, hina raunverulegu stjórn. Höfundur útskýrir hvernig almannaviðhorf virka og hvernig má virkja það af þeim er leita eftir almennu samþykki fyrir ákveðinni hugmynd eða vöru. Þó Bernays hafi verið brautryðjandi á sínu sviði varð hann fyrir miklum áhrifum frá Walter Lippmann og bók hans „Public Opinion‟ sem kom út nokkrum árum fyrr eða árið 1922. Þar ályktaði Lippmann, að hópurinn, þ.e. fólkið, aðgreindi sig greinilega frá einstaklingseðlinu, hvað varðar þá þætti sem stýra hvötum og tilfinningum sem ekki næst að útskýra út frá þekkingu okkar á sálfræði einstaklingsins. Þá vaknar upp sú spurning, að ef við áttum okkur á því hvernig hóphugsunin virkar, er þá ekki mögulegt að stjórna og leiða fjöldann eftir okkar höfði án hans vitundar? Boðunin og óttinn Er nema von að maður spyrji sig hvort fingrafar almannatengsla sé á bólusetningaráætlun heilbrigðisyfirvalda? Fólk fær boðun í bólusetningu þar sem fyrirkomulag boðunarinnar gefur lítið svigrúm til að hugsa sig um og margir hlaupa til af ótta við að missa af lestinni; frelsi til að ferðast, starfsöryggi o.s.frv. o.s.frv. Vert er að hafa í huga að helstu upplýsingar um virkni og öryggi bóluefnanna sem við fáum, koma frá framleiðendum sjálfum. Fréttatilkynningar, hvaða nafni sem þær nefnast, er stór hluti þeirra frétta sem við fáum í gegnum helstu fjölmiðla. Gleymum því ekki að bólusetningarnar eru á skilyrtu markaðsleyfi eða neyðarleyfi Evrópsku lyfjastofnunarinnar. Það þýðir rannsókn, rannsókn sem stendur yfir til ársins 2023. Er um upplýst samþykki þeirra að ræða sem taka þátt í „rannsókninni‟? Svo virðist ekki vera, í það minnsta ekki með tilliti til þeirra boðunaraðferða sem sóttvarnarlæknir notar eða þeirri færibandavinnu sem viðhöfð hefur verið á stóru bólusetningardögunum í Laugardalshöll. Er nema von að spurt sé; hvar eru upplýsingarnar til upplýsts samþykkis? Á óttinn að fylla upp í það tómarúm? Höfundur er kominn á eftirlaun og virkur í kóviðspyrnunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Börnin okkar Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir,Valdimar Birgisson Skoðun Stúlkur eiga undir högg að sækja í nauðgunarmálum Jörgen Ingimar Hansson Skoðun Hver er munurinn á því að neyta fíkniefna í jakkafötum eða í neyðarskýli? Bryndís Rós Morrison,Björk Davíðsdóttir Skoðun Það besta sem þú gerir fyrir loftslagið Halldór Björnsson Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Þú mátt vera afi (og ég má vera amma) Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson Skoðun Ný og fersk örmyndskýrsla um hvalveiðar Rán Flygenring Skoðun Skoðun Skoðun Börnin okkar Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir,Valdimar Birgisson skrifar Skoðun Á að kjósa það sama og síðast? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Setjum söguna í samhengi við nútímann Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Stúlkur eiga undir högg að sækja í nauðgunarmálum Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Frelsi 2024 Baldur Karl Magnússon skrifar Skoðun Samgöngur eru heilbrigðismál Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Vegferð í þágu barna skilar árangri Ásmundur Einar Daðason skrifar Skoðun Þjóðarátak í sölu á klósettpappír Bjarki Hjörleifsson skrifar Skoðun Skínandi skær í skammdeginu Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rasismi Einar Helgason skrifar Skoðun Kæru ungu foreldrar Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar Skoðun Það besta sem þú gerir fyrir loftslagið Halldór Björnsson skrifar Skoðun Þú mátt vera afi (og ég má vera amma) Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Orðfimi ungra menningarsinna Klara Nótt Egilson skrifar Skoðun Áhætta með tekjur af skemmtiferðaskipum Lúðvík Geirsson,Gunnar Tryggvason,Pétur Ólafsson skrifar Skoðun Frambjóðendur, gerið betur Steinunn Þórðardóttir skrifar Skoðun Greiðar samgöngur í Norðvesturkjördæmi Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Ný og fersk örmyndskýrsla um hvalveiðar Rán Flygenring skrifar Skoðun Stuldur um hábjartan dag Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar Skoðun 7.500 íbúðir á Reykjavíkurflugvelli? Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Að kreista mjólkurkúna Björg Ágústsdóttir skrifar Skoðun Efnahagsmál eru loftslagsmál Steinunn Kristín Guðnadóttir skrifar Skoðun Nýtt húsnæðislánakerfi Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Flug til framtíðar Arnheiður Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Viðreisn boðar jafnvægi, forgangsröðun og ábyrgð Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þurfum aftur alvöru náttúruvernd í umhverfisráðuneytið Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson skrifar Sjá meira
Fyrir stuttu var síðasti hópbólusetningardagurinn hér á höfuðborgarsvæðinu, í það minnsta um stundir. Því var slúttað með bravör, með lifandi tónlist og plötusnúði. Bólusetningarátakið hér á höfuðborgarsvæðinu hefur einmitt einkennst af einhvers konar stemmningu, árshátíðar- eða útskriftarstemmningu. Fyrsti stóri bólusetningardagurinn var mjög sérstakur, hátíðarstemmning með dramatískri tangótónlist kammersveitar Sinfóníuhljómsveitarinnar. Öll þessi stemmning vekur mann til umhugsunar. Hún virkar líkt og hópefling. Það er kannski ekki nema von að maður leiði hugann að almannatengslum (Public Relation). Slík starfsemi virðist leika æ stærra hlutverk í lífi okkar. Í framhaldi af því langar mig til að rifja upp atburð sem hafði mikil áhrif á Bandaríkjamenn og heiminn allann. Nayirah og almannatengsl Þann 10. október, 1990 vitnaði hin 15 ára Nayirah fyrir þingnefnd fulltrúadeildarinnar í Bandaríkjunum varðandi mannréttindi (House Human Rights Caucus). Þar sagði hún frá, með grátstafinn í kverkunum, hvernig íraskir hermenn ruddust inn í al-Addan sjúkrahúsið í Kúvæt þar sem hún vann sem sjálfboðaliði á fæðingardeildinni. Hitakössunum var rutt um koll af hermönnunum svo hvítvoðungarnir mættu deyja á köldu gólfinu. Stúlkan reyndist vera dóttir Sheikh Saud Nasir al-Sabah, sendiherra Bandaríkjanna í Kuvæt. Þessi atburður var uppspuni frá rótum. Almannatengslafyrirtækið Hill & Knowlton hannaði hann til að selja almenningi stríðið gegn Írak, fyrra stríðið, Operation Desert Storm. Almannatengsl Árið 1928 kom út bókin „Propaganda‟ eftir Edward Bernays (frændi Sigmunds Freuds og fjallað er um þá báða í merkri heimildarmynd BBC; „Century of the Self‟) þar sem upphafskafli bókarinnar lýsir því hvernig meðvituð stýring viðhorfa og hátta fjöldans er mikilvægur þáttur hvers lýðræðissamfélags. Nýting þess skapar skuggastjórn, hina raunverulegu stjórn. Höfundur útskýrir hvernig almannaviðhorf virka og hvernig má virkja það af þeim er leita eftir almennu samþykki fyrir ákveðinni hugmynd eða vöru. Þó Bernays hafi verið brautryðjandi á sínu sviði varð hann fyrir miklum áhrifum frá Walter Lippmann og bók hans „Public Opinion‟ sem kom út nokkrum árum fyrr eða árið 1922. Þar ályktaði Lippmann, að hópurinn, þ.e. fólkið, aðgreindi sig greinilega frá einstaklingseðlinu, hvað varðar þá þætti sem stýra hvötum og tilfinningum sem ekki næst að útskýra út frá þekkingu okkar á sálfræði einstaklingsins. Þá vaknar upp sú spurning, að ef við áttum okkur á því hvernig hóphugsunin virkar, er þá ekki mögulegt að stjórna og leiða fjöldann eftir okkar höfði án hans vitundar? Boðunin og óttinn Er nema von að maður spyrji sig hvort fingrafar almannatengsla sé á bólusetningaráætlun heilbrigðisyfirvalda? Fólk fær boðun í bólusetningu þar sem fyrirkomulag boðunarinnar gefur lítið svigrúm til að hugsa sig um og margir hlaupa til af ótta við að missa af lestinni; frelsi til að ferðast, starfsöryggi o.s.frv. o.s.frv. Vert er að hafa í huga að helstu upplýsingar um virkni og öryggi bóluefnanna sem við fáum, koma frá framleiðendum sjálfum. Fréttatilkynningar, hvaða nafni sem þær nefnast, er stór hluti þeirra frétta sem við fáum í gegnum helstu fjölmiðla. Gleymum því ekki að bólusetningarnar eru á skilyrtu markaðsleyfi eða neyðarleyfi Evrópsku lyfjastofnunarinnar. Það þýðir rannsókn, rannsókn sem stendur yfir til ársins 2023. Er um upplýst samþykki þeirra að ræða sem taka þátt í „rannsókninni‟? Svo virðist ekki vera, í það minnsta ekki með tilliti til þeirra boðunaraðferða sem sóttvarnarlæknir notar eða þeirri færibandavinnu sem viðhöfð hefur verið á stóru bólusetningardögunum í Laugardalshöll. Er nema von að spurt sé; hvar eru upplýsingarnar til upplýsts samþykkis? Á óttinn að fylla upp í það tómarúm? Höfundur er kominn á eftirlaun og virkur í kóviðspyrnunni.
Hver er munurinn á því að neyta fíkniefna í jakkafötum eða í neyðarskýli? Bryndís Rós Morrison,Björk Davíðsdóttir Skoðun
Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Áhætta með tekjur af skemmtiferðaskipum Lúðvík Geirsson,Gunnar Tryggvason,Pétur Ólafsson skrifar
Skoðun Þurfum aftur alvöru náttúruvernd í umhverfisráðuneytið Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar
Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt skrifar
Hver er munurinn á því að neyta fíkniefna í jakkafötum eða í neyðarskýli? Bryndís Rós Morrison,Björk Davíðsdóttir Skoðun
Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun