Starfsfólk, hluthafar, fjölmiðlar og fleiri eiga að geta nýtt skýrslurnar

Verðlaunin hlutu að þessu sinni fyrirtækin BYKO og Landsvirkjun, en þetta er í fyrsta sinn sem verðlaunahafar eru tveir. Að verðlaununum standa Viðskiptaráð Íslands, Stjórnvísi og FESTA. Tilkynnt var um val verðlaunahafa 8.júní í Húsi Atvinnulífsins, þaðan sem viðburðinum var streymt.

Í Atvinnulífinu í gær og í dag er fjallað um Samfélagsskýrslu ársins 2021.

Covid sýnt mikilvægi virðiskeðjunnar

Með Tómasi sátu í dómnefnd þau Hulda Steingrímsdóttir umhverfisstjóri Landspítala og Kjartan Sigurðsson lektor við Háskólann í Twente í Hollandi. 

Tómas og Kjartan tóku báðir þátt í panel umræðum á viðurkenningarviðburðinum í vikunni, en Hulda er stödd erlendis.

Að sögn Tómasar horfði nefndin meðal annars á það, með hvaða hætti fyrirtækin sem urðu fyrir valinu, skýra stöðu sína í virðiskeðju sinni:

„Hvernig þau hafa áhrif á birgja sína en ekki síður hvernig þau tala til viðskiptavina sinna,“ segir Tómas og bætir við: „Við höfum kynnst því vel í heimsfaraldrinum hvað aðföng til framleiðslu og þjónustu koma víða að. Hvert og eitt fyrirtæki þarf í auknum mæli að líta til samfélagslegra- og umhverfislegra áhrifa þeirra fyrirtækja sem þau kaupa aðföng frá, samhliða því að þekkja og stýra þessum þáttum í kjarnastarfsemi sinni.“

Tómas segir að í þessu geti falist bæði viðskiptatækifæri en eins tækifæri til að hafa jákvæð áhrif.

Við val á Samfélagsskýrslu ársins 2021 segir Tómas það skipta máli að skýrslurnar gefi sem gleggstu mynd af starfsemi félags með tilliti til samfélagsábyrgðar.

Markmið er að breiður hópur haghafa fyrirtækjanna, eins og starfsmenn, viðskiptavinir, hluthafar og fjölmiðlar geti nýtt sér upplýsingarnar til gagns og metið hvernig fyrirtæki takast á við áskoranir varðandi sjálfbærni,“ 

segir Tómas.

Þá segir Tómas það skipta máli að skýrslurnar kynni langtímasýn varðandi samfélagsábyrgð, að eignarhald innan fyrirtækja sé skýrt og verkefnið njóti stuðnings æðstu stjórnenda.

En skipta verðlaun máli?

Á síðustu árum hefur viðurkenningum af alls kyns toga fjölgað í atvinnulífinu. Sem dæmi má nefna ýmiss jafnréttisverðlaun sem nú eru veitt, mat á Framúrskarandi fyrirtækjum og eins eru fleiri viðurkenningar nú en áður fyrir nýsköpunarverkefni og frumkvöðla.

En skipta verðlaun máli og hvaða þýðingu hafa þau í raun? Er ástæða til að veita viðurkenningar í atvinnulífinu og hvernig sjáum við ávinninginn af þeim?

Atvinnulífið bað verðlaunahafa og formann dómnefndar um að svara eftirfarandi spurningu:

Hvers vegna telur þú viðurkenningu sem þessa skipta máli?

Staðfesting á að fyrirtæki á réttri leið

Berglind Ósk Ólafsdóttir, sérfræðingur í sjálfbærni, BYKO:

„Viðurkenning sem þessi skiptir gríðarlegu miklu máli. Bæði er þetta staðfesting á því að fyrirtæki eru á réttri leið, staðfesting að fyrirtæki sé sýnilegt í sjálfbærnimálum og hvatning til að gera enn betur til framtíðar.

Við í BYKO viljum vera fyrirmynd og hvatning fyrir önnur fyrirtæki í átt að sjálfbærni, við berum ábyrgð í virðiskeðjunni og með því að bregðast við loftlagsáhrifum getum við dregið úr losun, boðið viðskiptavinum okkar upp á vistvænni byggingarefni, stuðlað að fræðslu út á markaðinn, hugað að velferð starfsfólks okkar og öryggi og skapað virði fyrir fyrirtækið.“

Staðfesting á að starfið að skila sér

Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar:

„Það má segja að ákveðin vitundarvakning og viðhorfsbreyting hafi orðið í samfélaginu, hér heima og í öllum heiminum, á síðustu árum. Nú er runnin upp öld sjálfbærninnar. Við horfum á alla starfsemi samfélagsins út frá víðara sjónarhorni en áður. Þar á ég við hinar þrjár víddir sjálfbærrar þróunar: efnahag, samfélag og umhverfi.

Þetta helgast auðvitað af því að við viljum skila heiminum til afkomenda okkar í betra ástandi en við tókum við honum. Nú gerum við kröfu um að öll starfsemi uppfylli þær kröfur að vera efnahagslega, umhverfislega og samfélagslega sjálfbær. Hún má með öðrum orðum ekki ganga á fjárhagslega verðmæti, hún má ekki koma niður á umhverfinu og hún má ekki bitna á samfélaginu. Þetta eru auðvitað sjálfsagðir mælikvarðar og það er fagnaðarefni að ekki skuli vera ágreiningur um þessi markmið.

Það er þess vegna einkar ánægjulegt að hljóta viðurkenningu sem þessa, og staðfesting á því að starf okkar er að skila sér, bæði sem okkar framlag til sjálfbærari veraldar og einnig vonandi sem innblástur fyrir önnur fyrirtæki sem vilja gera vel í þessum mikilvæga málaflokki.“

Aðgangur að fyrirmyndum mikilvægur

Tómas Möller, formaður dómefndar:

„Þróun í vinnu við samfélagsábyrgð fyrirtækja og gerð samfélagsskýrslna er á fleygiferð. Um það vitna bæði fjölbreytileikinn í gerð skýrslna sem voru tilnefndar en líka þau viðmið sem fyrirtæki styðjast við, svo sem GRI, UN Global Compact og Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun.

Viðurkenningar eins og við erum að veita hér fyrir samfélagsskýrslur beina kastljósinu að fyrirtækjum sem standa sig vel, sýna metnaðarfulla vinnu sem byggir á fyrrgreindum áherslum og veita öðrum innblástur. Um er að ræða upplýsingar um lykilþætti í starfsemi fyrirtækjanna sem eru utan hefðbundinna upplýsinga í ársreikningum.

Þessar upplýsingar, sem stundum er nefndar ófjárhagslegar upplýsingar, geta verið lykilupplýsingar við að meta samkeppnisstöðu og framtíðarhorfur fyrirtækja.

Reglur varðandi slíka upplýsingagjöf hafa þróast mjög hratt síðustu misserin. Þær byggja að verulegu leyti á löggjöf ESB og öðrum erlendum stöðlum og viðmiðum. Þessar reglur hafa að hluta til verið innleiddar í íslenska löggjöf en þeirra mun gæta enn frekar á komandi misserum.

Það er mikilvægt fyrir fyrirtæki og stofnanir sem vilja gera vel á þessu sviði að hafa aðgang að fyrirmyndum og hafa vettvang þar sem samfélagsábyrgð og sjálfbærni fyrirtækja er til umræðu.“