400 milljóna sekt vegna brota Byko Sylvía Hall skrifar 7. janúar 2021 20:30 Dómur var kveðinn upp í Hæstarétti í dag. Vísir/Vilhelm Norvik, móðurfélag Byko, var í dag dæmt til þess að greiða 400 milljón króna stjórnvaldssekt vegna brota á samkeppnislögum. Málið má rekja aftur til ársins 2010 þegar fyrirsvarsmenn Múrbúðarinnar sneru sér að Samkeppniseftirlitinu og tilkynntu því að Byko og Húsasmiðjan höfðu reynt að fá fyrirtækið til þess að taka þátt í ólögmætu samráði. Vorið 2015 komst Samkeppniseftirlitið að þeirri niðurstöðu að Byko hafi brotið gegn samkeppnislögum og EES-samningnum með umfangsmiklu ólöglegu samráði við gömlu Húsasmiðjuna. Hafi málið snúið að verðsamráði á mikilvægum byggingarvörum. Samkeppniseftirlitið tók ákvörðun í málinu 15. maí 2015 þar sem Norvik var gert að greiða 650 milljón króna sekt í ríkissjóð. Áfrýjunarnefnd samkeppnismála lækkaði þá stjórnvaldssekt niður í 65 milljónir eftir að málinu var skotið þangað. Málið fór næst fyrir héraðsdóm sem kvað upp dóm í maí 2018. Taldi dómurinn að Byko hefði brotið gegn samkeppnislögum og EES-samningnum og hækkaði sektina aftur upp í 400 milljónir. Þaðan var málinu áfrýjað til Landsréttar sem taldi brotin vissulega varða við ákvæði samkeppnislaga, en hafnaði því að beita ákvæðum EES-samningsins og var sektin lækkuð í 325 milljónir með dómi réttarins síðasta sumar. Brot Byko talin alvarleg Hæstiréttur kvað upp dóm sinn í dag. Þar var farið yfir þau brot sem deilt var um og segir í niðurstöðu dómsins að brotin hafi getað torveldað öðrum keppinautum frá öðrum EES-ríkjum að ná fótfestu á þeim markaði er samráðið var. Markmiðið hafi verið að raska samkeppni. Þá segir jafnframt að fyrirtækin hafi verið í yfirburðastöðu á skilgreindum mörkuðum málsins, sem væri mikilvægur fyrir almenning. Brotin hafi því beinst að mikilsverðum hagsmunum neytenda og fram hafi komið einbeittur vilji til samráðs ef litið væri til símtals framkvæmdastjóra fagsölusviðs Byko við starfsmann Húsasmiðjunnar, þar sem hvatt var til „víðtæks verðsamráðs“. „Í þessu símtali kemur fram einbeittur vilji til alvarlegs samráðs og fólst í því gróft brot gegn 10. gr. samkeppnislaga og 53. gr. EES-samningsins. Öll brot gagnáfrýjandans Byko ehf. voru alvarleg og fólu í sér skipulagt og kerfisbundið samráð milli fyrirtækja sem voru nánast einráð á þeim markaði sem brotin tóku til,“ segir í niðurstöðu Hæstaréttar. Taldi Hæstiréttur nauðsynlegt að tryggja varnaðaráhrif vegna brota gegn samkeppnislögum við ákvörðun sektarfjárhæðarinnar og leit einnig til þess hversu lengi samráð fyrirtækjanna stóð. Var hæfileg sekt því ákvörðuð 400 milljónir króna. Samkeppniseftirlitið segir niðurstöðuna þýðingarmikla „Dómur Hæstaréttar Íslands í dag hefur mikla þýðingu fyrir framþróun samkeppnisréttar á Íslandi,“ segir Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, í tilkynningu á vef eftirlitsins. Segir hann dóminn undirstrika mikilvægi þess að fyrirtæki gæti ítrasta sjálfstæðis í starfsemi sinni og forðist „hvers konar samráð, samskipti og upplýsingamiðlun milli keppinauta sem dregið getur úr samkeppni“ sem geti leitt til tjóns fyrir almenning. „Þetta mál er einnig mikilvæg áminning til fyrirtækja sem nú eiga í rekstrarerfiðleikum, um að lausna á slíkum vanda er ekki að leita í hækkun verðs til viðskiptavina, í skjóli samkeppnishindrana.“ Dómsmál Samkeppnismál Neytendur Mest lesið Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Viðskipti innlent Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Viðskipti innlent Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Viðskipti innlent Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Viðskipti innlent „Okkur langar til að búa til nýja tegund af bjórmenningu“ Atvinnulíf Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Viðskipti innlent Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Viðskipti innlent Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Viðskipti innlent Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Viðskipti innlent Stöðluðu húsin frá Límtré Vírneti hafa slegið í gegn Samstarf Fleiri fréttir Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Akademias tekur yfir rekstur Avia Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Lyfjastofnun Evrópu tekur umsókn Alvotech til umsagnar Spá auknu atvinnuleysi og hagvexti Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Engin tilkynning um hópuppsögn í október Horyn nýr forstjóri kísilverksmiðjunnar á Bakka Breytt skipurit og nýir stjórnendur hjá Sýn Viðræðum slitið um samruna Samkaupa, Heimkaupa og Orkunnar Hagnaður Arion banka eykst um tæpa tvo milljarða Auknar líkur á annarri vaxtalækkun Bein útsending: Haustfundur Landsvirkjunar Ráðnir forstöðumenn hjá OK Reikna með tæplega þrjátíu milljarða minni fjárfestingu í Carbfix Verðbólga hjaðnar en kílómetragjaldið verður tekið inn í mælingu Ragnar, Pálmar og Haraldur til Verna Skellt í lás í Sambíóinu í Keflavík í kvöld Samkeppniseftirlitið í sáttaviðræðum við Festi Hlutdeildarlán dugðu fyrir 61 íbúð 97 brautskráðust frá HR Fundurinn virðist ekki hafa aukið trú fjárfesta Furðulegt að gjaldtaka taki ekki mið af styrkleika Fjögur erlend fyrirtæki keppa um rekstur Fríhafnarinnar Sjá meira
Vorið 2015 komst Samkeppniseftirlitið að þeirri niðurstöðu að Byko hafi brotið gegn samkeppnislögum og EES-samningnum með umfangsmiklu ólöglegu samráði við gömlu Húsasmiðjuna. Hafi málið snúið að verðsamráði á mikilvægum byggingarvörum. Samkeppniseftirlitið tók ákvörðun í málinu 15. maí 2015 þar sem Norvik var gert að greiða 650 milljón króna sekt í ríkissjóð. Áfrýjunarnefnd samkeppnismála lækkaði þá stjórnvaldssekt niður í 65 milljónir eftir að málinu var skotið þangað. Málið fór næst fyrir héraðsdóm sem kvað upp dóm í maí 2018. Taldi dómurinn að Byko hefði brotið gegn samkeppnislögum og EES-samningnum og hækkaði sektina aftur upp í 400 milljónir. Þaðan var málinu áfrýjað til Landsréttar sem taldi brotin vissulega varða við ákvæði samkeppnislaga, en hafnaði því að beita ákvæðum EES-samningsins og var sektin lækkuð í 325 milljónir með dómi réttarins síðasta sumar. Brot Byko talin alvarleg Hæstiréttur kvað upp dóm sinn í dag. Þar var farið yfir þau brot sem deilt var um og segir í niðurstöðu dómsins að brotin hafi getað torveldað öðrum keppinautum frá öðrum EES-ríkjum að ná fótfestu á þeim markaði er samráðið var. Markmiðið hafi verið að raska samkeppni. Þá segir jafnframt að fyrirtækin hafi verið í yfirburðastöðu á skilgreindum mörkuðum málsins, sem væri mikilvægur fyrir almenning. Brotin hafi því beinst að mikilsverðum hagsmunum neytenda og fram hafi komið einbeittur vilji til samráðs ef litið væri til símtals framkvæmdastjóra fagsölusviðs Byko við starfsmann Húsasmiðjunnar, þar sem hvatt var til „víðtæks verðsamráðs“. „Í þessu símtali kemur fram einbeittur vilji til alvarlegs samráðs og fólst í því gróft brot gegn 10. gr. samkeppnislaga og 53. gr. EES-samningsins. Öll brot gagnáfrýjandans Byko ehf. voru alvarleg og fólu í sér skipulagt og kerfisbundið samráð milli fyrirtækja sem voru nánast einráð á þeim markaði sem brotin tóku til,“ segir í niðurstöðu Hæstaréttar. Taldi Hæstiréttur nauðsynlegt að tryggja varnaðaráhrif vegna brota gegn samkeppnislögum við ákvörðun sektarfjárhæðarinnar og leit einnig til þess hversu lengi samráð fyrirtækjanna stóð. Var hæfileg sekt því ákvörðuð 400 milljónir króna. Samkeppniseftirlitið segir niðurstöðuna þýðingarmikla „Dómur Hæstaréttar Íslands í dag hefur mikla þýðingu fyrir framþróun samkeppnisréttar á Íslandi,“ segir Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, í tilkynningu á vef eftirlitsins. Segir hann dóminn undirstrika mikilvægi þess að fyrirtæki gæti ítrasta sjálfstæðis í starfsemi sinni og forðist „hvers konar samráð, samskipti og upplýsingamiðlun milli keppinauta sem dregið getur úr samkeppni“ sem geti leitt til tjóns fyrir almenning. „Þetta mál er einnig mikilvæg áminning til fyrirtækja sem nú eiga í rekstrarerfiðleikum, um að lausna á slíkum vanda er ekki að leita í hækkun verðs til viðskiptavina, í skjóli samkeppnishindrana.“
Dómsmál Samkeppnismál Neytendur Mest lesið Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Viðskipti innlent Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Viðskipti innlent Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Viðskipti innlent Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Viðskipti innlent „Okkur langar til að búa til nýja tegund af bjórmenningu“ Atvinnulíf Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Viðskipti innlent Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Viðskipti innlent Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Viðskipti innlent Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Viðskipti innlent Stöðluðu húsin frá Límtré Vírneti hafa slegið í gegn Samstarf Fleiri fréttir Ráðinn framkvæmdastjóri Marel Fish Daði og Hrefna nýir deildarstjórar hjá Veitum Skipti máli fyrir rekstur iðnfyrirtækja að lækka vexti og verðbólgu Um 550 milljónum deilt til 27 einkarekinna fjölmiðla Byggja hótel og 1.500 fermetra baðlón í Vestmannaeyjum Eybjörg Helga ráðin forstjóri Eirar, Skjóls og Hamra Akademias tekur yfir rekstur Avia Fjögur ráðin í stjórnendastöður hjá Íslandsbanka Lyfjastofnun Evrópu tekur umsókn Alvotech til umsagnar Spá auknu atvinnuleysi og hagvexti Snúrunni lokað fyrir fullt og allt Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Engin tilkynning um hópuppsögn í október Horyn nýr forstjóri kísilverksmiðjunnar á Bakka Breytt skipurit og nýir stjórnendur hjá Sýn Viðræðum slitið um samruna Samkaupa, Heimkaupa og Orkunnar Hagnaður Arion banka eykst um tæpa tvo milljarða Auknar líkur á annarri vaxtalækkun Bein útsending: Haustfundur Landsvirkjunar Ráðnir forstöðumenn hjá OK Reikna með tæplega þrjátíu milljarða minni fjárfestingu í Carbfix Verðbólga hjaðnar en kílómetragjaldið verður tekið inn í mælingu Ragnar, Pálmar og Haraldur til Verna Skellt í lás í Sambíóinu í Keflavík í kvöld Samkeppniseftirlitið í sáttaviðræðum við Festi Hlutdeildarlán dugðu fyrir 61 íbúð 97 brautskráðust frá HR Fundurinn virðist ekki hafa aukið trú fjárfesta Furðulegt að gjaldtaka taki ekki mið af styrkleika Fjögur erlend fyrirtæki keppa um rekstur Fríhafnarinnar Sjá meira