Vill útrýma skömminni sem fylgir því að vera atvinnulaus

„Núna er ég sjálfur atvinnulaus og það var nú er talsvert erfiðara að viðurkenna það en ég átti von á. Það er auðvelt að segja öðrum að skammast sín ekki fyrir að vera atvinnulaus, en geta svo ekki einu sinni sjálfur höndlað það. En svona er þetta því margt er jú hægara sagt en gert,“ segir Ásgeir.

Ásgeir segir þessa skömm sem fylgir því að vera atvinnulaus eiga sér langa sögu. Lengi hafi verið litið niður á atvinnulaust fólk og það jafnvel talið vera letingjar sem nenntu ekki að vinna.

„Það gleymist stundum að atvinnulaust fólk fékk ekki að kjósa fyrr en 1934 sem er í raun óskiljanlegt en sýnir betur en margt annað hvernig litið var á atvinnulaust fólk hérna áður fyrr,“ segir Ásgeir.

Til að útrýma þeirri tilfinningu að fólk þurfi að skammast sín fyrir það að vera án atvinnu, stofnaði Ásgeir Facebookhóp undir yfirskriftinni „Forskot í krefjandi heimi atvinnuleitar.“ Þar sér hann fyrir sér að fólk í atvinnuleit geti stutt við hvort annað með því að deila þekkingu og fræðslu og ræða opinskátt um atvinnuleitina og atvinnuleysið.

„Ég vona að nú þegar margir hafa misst vinnuna vegna Covid 19, skapist þetta tækifæri til að útrýma þessari tilfinningu atvinnuleitenda að skammast sín . Þess vegna langar mig að fá sem flesta atvinnuleitendur í grúppuna mína,“ segir Ásgeir.

Að sögn Ásgeirs eru margar þekktar sögur til um það að hér áður fyrr hafi fólk skammast sín svo mikið fyrir atvinnuleysi að það hafi hreinlega ekki sagt frá því. Þetta hafi sérstaklega átt við karlmenn hér áður fyrr þegar þeir töldust fyrirvinna heimilisins. Skömmin sem fylgdi því að missa vinnuna gat verið svo mikil að menn hreinlega lugu að sínum nánustu.

„Þeir fóru því út á morgnana, sögðust vera að fara í vinnunna, en dagurinn fór í að arka um göturnar og reyna að hamstra hvaða vinnu sem var að fá. Sumir enduðu jafnvel á ölkelduhúsum og komu þá ekki heim fyrr en seint og síðar meir,“ segir Ásgeir og bætir við: „Þetta hefur klárlega lagast mikið síðan þá. Nú og svo var mikið haldið á lofti, að vinnan göfgi manninn og allt það.“

Sem betur fer segir Ásgeir þó atvinnuleysibæturnar hafa breytt miklu. Fyrir þann tíma hafi fólk án atvinnu verið í mun erfiðari stöðu þar sem margar fjölskyldur upplifðu eflaust alvöru hungur og neyð á tímum atvinnuleysis.

Að vera í atvinnuleit

En Ásgeir þekkir það ekki aðeins af eiginn skinni að vera atvinnuleit. Hann hefur einnig lært ýmislegt af samskiptum sínum við atvinnuleitendur á fyrirlestrum sem hann hefur haldið. Að hans sögn, er algengt að helstu spurningar fólks á slíkum fyrirlestrum snúist um atvinnuviðtalið sjálft.

T.d. erfiðar spurningar sem þar gætu verið spurðar, hvernig æskilegt er að beita sér í líkamstjáningu, framkomu og svo framvegis.

„Það fær nánast engin vinnu út á ferilskrá og kynningarbréf eitt og sér. Þessi gögn koma þér hins vegar í viðtalið. Í viðtalinu skiptir því lykilmáli að koma vel fyrir og þess vegna spyr fólk mikið um hvernig best sé að gera það,“ segir Ásgeir og bætir við: „Oft er það nefnilega atvinnuviðtalið sem getur staðið í vegi fyrir fólki að fá vinnu. Sumir eiga til dæmis ekki í neinum erfiðleikum með að komast í viðtöl, en ná síðan ekki að klára dæmið í atvinnuviðtalinu sjálfu.“

En hvaða ráð myndir þú vilja gefa fólki sem nú er í atvinnuleit?

,,Að muna að þetta er vinna og halda fókusnum á hversu magnað það getur verið að ná að landa góðri vinnu og hversu mikilvægt það er, enda fer um þriðjungur ævinnar í vinnuna,“ segir Ásgeir.

Hann segir það að vera virkur í atvinnuleit sé svolítið eins og að leggja reglulega inn á bankabók. Ávinningurinn skili sér síðar þótt fólki finnist lítið gerast fyrst um sinn.

Því þegar fólk landar góðri vinnu þá er það ekki bara atvinnuviðtalið sem skilaði þér vinnunni heldur öll menntun, námskeið, reynsla, vinnan í ferilskránni, kynningarbréfið og hvað annað sem fólk hefur lagt á sig, sem er að teljast til.“

Hann bendir fólki á að vera duglegt að sækja um störf af eigin frumkvæði því talað sé um að aðeins helmingur starfa séu auglýst.

„Miði er möguleiki, það eru jú meiri líkur á að vinna í lottó ef maður kaupir miða og spilar með,“ segir Ásgeir sem samlíkingu um það hvers vegna það sé þess virði að prófa að sækja um störf þótt vinnustaðurinn sé ekki að auglýsa.

Þá mælir Ásgeir með því að fólk taki sér ákveðinn tíma dags eða yfir vikuna, sem það úthlutar sér í atvinnuleit. Þess á milli eigi það endilega að reyna að njóta lífsins eins og kostur er.

„Oft fer þetta nefnilega þannig að fólk er alltaf með samviskubit að vera ekki að leita að vinnu, með þetta svona hangandi yfir sér alltaf og nær ekki að slaka á.“

Fréttir og umræða segir Ásgeir líka geta nýst í atvinnuleit.

,,Fylgstu vel með fréttum og þá sérstaklega viðskiptafréttum. Ef þú sérð að draumavinnuveitandinn hefur fengið ný verkefni upp í hendurnar þá er ekki útilokað að hann þurfi að ráða fleira starfsfólk. Sú þörf getur bæði skapast almennt innan fyrirtækisins en einnig getur þurft að ráða fólk með sérþekkingu tengdum þessum nýju verkefnum. Verkefni koma oft með stuttum fyrirvara og oft hefur ekki verið hugað að mannaráðningum. Þá verður þú fyrri til og sendir inn umsókn þína.“

Eins geta fréttir oft gefið vísbendingar um það sem framundan er.

Ef þú sérð í atvinnuauglýsingum eða viðskiptafréttum að forstjóra- eða framkvæmdastjóraskipti eru yfirvofandi hjá draumavinnuveitandanum, þá fylgja slíkum breytingum oft mannabreytingar í yfirmannahópi fyrirtækisins og í raun niður allt skipuritið. Þá opnast tækifæri fyrir þig til að sækja um vinnu.“

Þá segir Ásgeir gott að fylgjast með atvinnugreinum sem eru í vexti en bendir einnig á að aukin umsvif skapa einnig afleidd störf.

„Ef umsvif jarðverktaka eru að aukast, getur það þýtt ný störf í bókhaldi, markaðsmálum og svo framvegis,“ segir Ásgeir og bætir við: „Síðan er mikilvægt að hafa opinn huga. Tækifærin geta leynst víða og vísbendingar um áhugaverð störf eru oft allt í kringum okkur án þess að við tökum beint eftir þeim.“