Fyrirtæki úti á landi bjartsýnni Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 13. júní 2019 11:10 53% þátttakenda sögðust búast við þrengingum í efnahagslífinu næsta árið. 2000 fyrirtæki tóku þátt í könnuninni. Fréttablaðið/Stefán Fyrirtæki á landsbyggðinni eru almennt bjartsýnni en fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu. Þetta er ein af niðurstöðunum sem kom út úr fyrirtækjakönnun sem gerð var í landsbyggðunum öllum og gefin var út í gær. Það sést á því að 22% þátttakenda sögðust ætla að ráða nýtt starfsfólk en eingöngu 13% ætlaði að fækka starfsmönnum. Til samanburðar þá gaf Vetrarkönnun Gallup það til kynna að 12% ætluðu að fjölga starfsmönnum á meðan 30% ætlaði að fækka þegar 400 stærstu fyrirtæki landsins voru spurð. Um er að ræða könnun sem Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við. Könnunin er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi. „Jákvæðnin“ varð enn þá meiri þegar svar við fjárfestingarhugleiðingum var greint. Þá sögðust 30% ætla að fjárfesta á meðan 12% sögðust stefna að því að selja eða losa sig við framleiðslutæki á annan hátt. Þetta voru svörin jafnvel þó þátttakendur byggjust við samdrætti í tekjum. 27% þátttakenda bjuggust við samdrætti í eigin tekjum á meðan 21% bjóst við aukningu þeirra. Að auki gerðu þátttakendur sér „fulla“ grein fyrir neikvæðum efnahagshorfum. 53% þeirra bjóst við þrengingum í efnahagslífinu næstu 12 mánuði á meðan 8% bjuggust við að aðstæður bötnuðu. Er sú ályktun dregin að svo virðist sem sókn sé besta vörnin.Bændur ekki af baki dottnir Í skýrslunni er ferðaþjónustu, sjávarútvegi og landbúnaði sérstakur gaumur gefinn. Samkvæmt niðurstöðunum má almennt segja að bændur séu ekki af baki dottnir. Á óvart hafi komið hvað landbúnaðurinn bar sig vel, einkum ef hann var borinn saman við sjávarútveg. Báðar atvinnugreinarnar hafa lent í áföllum og búa sig undir einhverjar og jafnvel miklar þrengingar – einkum landbúnaðurinn. „Þarna má nefna hækkun veiðigjalda, aukin innflutning á erlendum landbúnaðarafurðum og breyttan lífsstíl vegna loftslagsmála svo eitthvað sé nefnt. Þó er afkoman verri í landbúnaði einstakra landshluta þegar horft var til lengri tíma. Það var á Vesturlandi, Austurlandi og jafnvel Norðurlandi eystra.“ Þá hafi einnig verið áhugavert að sjá atvinnugreinarnar vera á öndverðum meiði varðandi fjárfestingar og mannaráðningar. „Sjávarútvegurinn hyggst ráðast í fjárfestingar en segja upp fólki á meðan landbúnaðurinn hefur meiri hug á ráða fólk en hefur alls ekki mjög háleitar hugmyndir í fjárfestingum í samanburði við sjávarútveginn. Það er hins vegar alls ekki þannig að landbúnaðurinn ætli ekki að ráðast í fjárfestingar heldur er samanburður við sjávarútveginn óhagstæður. Mestur hugurinn til fjárfestinga er hjá sunnlenskum bændum – sem kemur reyndar ekki á óvart þar sem Suðurlandið er hentugasta landbúnaðarhérað landsins.“ Niðurstöðurnar byggja á spurningakönnun sem var lögð fyrir fyrirtæki í öllum landshlutum, nema á höfuðborgarsvæðinu, í nóvember 2018 og stóð yfir til loka janúar 2019. Nokkuð mörg fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu voru hins vegar með í könnuninni en það er af því að þau starfa á landsbyggðinni. Rúmlega 2000 fyrirtæki tóku þátt. Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við gerð könnunarinnar, en hún er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi og er þetta önnur skýrslan sem kemur út á vegum þess. Ætlunin er að halda því áfram og gera könnun meðal fyrirtækja og íbúa um land allt með reglubundnum hætti auk annarra tilfallandi verkefna. Samstarfsvettvangurinn mun gefa út efni sitt í vefriti sem kallað er Deigla og kemur fyrst út núna undir því nafni.Skýrsluna í heild má lesa hér. Ferðamennska á Íslandi Landbúnaður Mest lesið ASÍ fordæmir hækkun vaxta og Þórhallur sendi bankanum bréf Neytendur Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Viðskipti innlent „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Viðskipti innlent Fyrrverandi bæjarstjóri kaupir Pylsuvagninn á Selfossi Viðskipti innlent Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Viðskipti innlent Hækka ekki verðtryggðu vextina Viðskipti innlent Kerecis fólk fjárfestir í flugi Viðskipti innlent Dagatalsmenningin: Rosa töff að vera með yfirbókaða dagskrá Atvinnulíf Vogue og forsetafrúin kveiktu strax en íslenski vinnumarkaðurinn með hindranir Atvinnulíf Ný útgáfa af konungi jeppans kominn til landsins Samstarf Fleiri fréttir Fyrrverandi bæjarstjóri kaupir Pylsuvagninn á Selfossi Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Hækka ekki verðtryggðu vextina „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Mikilvægt að verja þær gjaldeyristekjur sem ferðaþjónustan aflar Kerecis fólk fjárfestir í flugi Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Grindvíkingar geta nú gerst „hollvinir“ seldra húsa sinna Samkaup koma inn á bókamarkaðinn með látum Rúnar nýr framkvæmdastjóri hjá Stólpum Gámum Sjá meira
Fyrirtæki á landsbyggðinni eru almennt bjartsýnni en fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu. Þetta er ein af niðurstöðunum sem kom út úr fyrirtækjakönnun sem gerð var í landsbyggðunum öllum og gefin var út í gær. Það sést á því að 22% þátttakenda sögðust ætla að ráða nýtt starfsfólk en eingöngu 13% ætlaði að fækka starfsmönnum. Til samanburðar þá gaf Vetrarkönnun Gallup það til kynna að 12% ætluðu að fjölga starfsmönnum á meðan 30% ætlaði að fækka þegar 400 stærstu fyrirtæki landsins voru spurð. Um er að ræða könnun sem Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við. Könnunin er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi. „Jákvæðnin“ varð enn þá meiri þegar svar við fjárfestingarhugleiðingum var greint. Þá sögðust 30% ætla að fjárfesta á meðan 12% sögðust stefna að því að selja eða losa sig við framleiðslutæki á annan hátt. Þetta voru svörin jafnvel þó þátttakendur byggjust við samdrætti í tekjum. 27% þátttakenda bjuggust við samdrætti í eigin tekjum á meðan 21% bjóst við aukningu þeirra. Að auki gerðu þátttakendur sér „fulla“ grein fyrir neikvæðum efnahagshorfum. 53% þeirra bjóst við þrengingum í efnahagslífinu næstu 12 mánuði á meðan 8% bjuggust við að aðstæður bötnuðu. Er sú ályktun dregin að svo virðist sem sókn sé besta vörnin.Bændur ekki af baki dottnir Í skýrslunni er ferðaþjónustu, sjávarútvegi og landbúnaði sérstakur gaumur gefinn. Samkvæmt niðurstöðunum má almennt segja að bændur séu ekki af baki dottnir. Á óvart hafi komið hvað landbúnaðurinn bar sig vel, einkum ef hann var borinn saman við sjávarútveg. Báðar atvinnugreinarnar hafa lent í áföllum og búa sig undir einhverjar og jafnvel miklar þrengingar – einkum landbúnaðurinn. „Þarna má nefna hækkun veiðigjalda, aukin innflutning á erlendum landbúnaðarafurðum og breyttan lífsstíl vegna loftslagsmála svo eitthvað sé nefnt. Þó er afkoman verri í landbúnaði einstakra landshluta þegar horft var til lengri tíma. Það var á Vesturlandi, Austurlandi og jafnvel Norðurlandi eystra.“ Þá hafi einnig verið áhugavert að sjá atvinnugreinarnar vera á öndverðum meiði varðandi fjárfestingar og mannaráðningar. „Sjávarútvegurinn hyggst ráðast í fjárfestingar en segja upp fólki á meðan landbúnaðurinn hefur meiri hug á ráða fólk en hefur alls ekki mjög háleitar hugmyndir í fjárfestingum í samanburði við sjávarútveginn. Það er hins vegar alls ekki þannig að landbúnaðurinn ætli ekki að ráðast í fjárfestingar heldur er samanburður við sjávarútveginn óhagstæður. Mestur hugurinn til fjárfestinga er hjá sunnlenskum bændum – sem kemur reyndar ekki á óvart þar sem Suðurlandið er hentugasta landbúnaðarhérað landsins.“ Niðurstöðurnar byggja á spurningakönnun sem var lögð fyrir fyrirtæki í öllum landshlutum, nema á höfuðborgarsvæðinu, í nóvember 2018 og stóð yfir til loka janúar 2019. Nokkuð mörg fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu voru hins vegar með í könnuninni en það er af því að þau starfa á landsbyggðinni. Rúmlega 2000 fyrirtæki tóku þátt. Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi leiddu vinnuna við gerð könnunarinnar, en hún er samstarfsverkefni atvinnuþróunarfélaga, Byggðastofnunar og landshlutasamtaka á Íslandi og er þetta önnur skýrslan sem kemur út á vegum þess. Ætlunin er að halda því áfram og gera könnun meðal fyrirtækja og íbúa um land allt með reglubundnum hætti auk annarra tilfallandi verkefna. Samstarfsvettvangurinn mun gefa út efni sitt í vefriti sem kallað er Deigla og kemur fyrst út núna undir því nafni.Skýrsluna í heild má lesa hér.
Ferðamennska á Íslandi Landbúnaður Mest lesið ASÍ fordæmir hækkun vaxta og Þórhallur sendi bankanum bréf Neytendur Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Viðskipti innlent „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Viðskipti innlent Fyrrverandi bæjarstjóri kaupir Pylsuvagninn á Selfossi Viðskipti innlent Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Viðskipti innlent Hækka ekki verðtryggðu vextina Viðskipti innlent Kerecis fólk fjárfestir í flugi Viðskipti innlent Dagatalsmenningin: Rosa töff að vera með yfirbókaða dagskrá Atvinnulíf Vogue og forsetafrúin kveiktu strax en íslenski vinnumarkaðurinn með hindranir Atvinnulíf Ný útgáfa af konungi jeppans kominn til landsins Samstarf Fleiri fréttir Fyrrverandi bæjarstjóri kaupir Pylsuvagninn á Selfossi Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Hækka ekki verðtryggðu vextina „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Mikilvægt að verja þær gjaldeyristekjur sem ferðaþjónustan aflar Kerecis fólk fjárfestir í flugi Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Grindvíkingar geta nú gerst „hollvinir“ seldra húsa sinna Samkaup koma inn á bókamarkaðinn með látum Rúnar nýr framkvæmdastjóri hjá Stólpum Gámum Sjá meira